Dhyānacandragosvāmin: Rādhākṛṣṇāṣṭakālīyalīlāsmaraṇakramapaddhati

śrī śrī rādhā-kṛṣṇāṣṭa-kālīya-līlā-smaraṇa-krama-paddhatiḥ

evaṃ padmopari dhyātvā rādhā-kṛṣṇau tatas tayoḥ /
aṣṭa-kālocitāṃ sevāṃ vidadhyāt siddha-dehataḥ /
guru-vargājñayā tatra pūjayed rādhikā-harī // RKK_1 //

bāhya-pūjāṃ tataḥ kṛtvā pādyam arghyaṃ krameṇa ca /
vidhi-pūrvaka-śuśrūṣā-nantaraṃ sādhakaḥ kramāt /
dvātriṃśad-akṣara-mukhānj apen mantrān atandritaḥ // RKK_2 //

mahā-mantraṃ japed ādau daśārṇaṃ tad-antaram /
tataḥ śrī-rādhikā-mantraṃ gāyatrīṃ kāmikīṃ tataḥ // RKK_3 //

tato yugala-mantraṃ ca japed rāsa-sthalī-pradam /
tato 'ṣṭānāṃ sakhīnāṃ ca japen mantrān yathā-kramam /
tato 'ṣṭa-mañjarīṇāṃ ca sva-sva-mantrān kramāj japet // RKK_4 //

aṣṭa-kālīya-sūtram āha, yathā--
niśāntaḥ prātaḥ pūrvāhno madhyāhnaś cāparāhnakaḥ /
sāyaṃ pradoṣo rātriś ca kālā aṣṭau yathā-kramam // RKK_5 //

madhyāhno yāminī cobhau ṣaṇ-muhūrta-mitau smṛtau /
tri-muhūrta-mitā jñeyā niśānta-pramukhāḥ pare // RKK_6 //

teṣu siddha-dehena sevanaṃ yathā sanat-kumāra-saṃhitāyām,

śrī-nārada uvāca-
bhagavan sarvam ākhyātaṃ yad yat pṛṣṭhaṃ tvayā guro /
adhunā śrotum icchāmi rāga-mārgam anuttamam // RKK_7 //

śrī-sadāśiva uvāca--
sādhu pṛṣṭhaṃ tvayā vipra sarva-loka-hitaiṣiṇā /
rahasyam api vakṣyāmi tan me nigaditaṃ śṛṇu // RKK_8 //

parakīyābhimāninyas tathāsya ca priyā janāḥ /
pracureṇaiva bhāvena ramayanti nija-priyam // RKK_9 //

ātmānaṃ cintayet tatra tāsāṃ madhye manoramām /
rūpa-yauvana-sampannāṃ kiśorīṃ pramadākṛtim // RKK_10 //

nānā-śilpa-kalābhijñāṃ kṛṣṇa-bhogānurūpiṇīm /
prārthitām api kṛṣṇena tato bhoga-parāṅ-mukhīm // RKK_11 //

rādhikānucarīṃ nityaṃ tat-sevana-parāyaṇām /
kṛṣṇād apy adhikaṃ prema rādhikāyāṃ prakurvatīm // RKK_12 //

prītyānudivasaṃ yatnāt tayoḥ saṅgama-kāriṇīm /
tat-sevana-sukhāsvāda-bhareṇātisunirvṛtām // RKK_13 //

ity ātmānaṃ vicintyaiva tatra sevāṃ samācaret /
brāhma-muhūrtam ārabhya yāvat sāntā mahā-niśā // RKK_14 //

śrī-nārada uvāca--
harer atra gatāṃ līlāṃ śrotum icchāmi tattvataḥ /
līlām ajānatāṃ sevyo manasā tu kathaṃ hariḥ // RKK_15 //

śrī-sadāśiva uvāca--
nāhaṃ jānāmi tāṃ līlāṃ harer nārada tattvataḥ /
vṛndā-devīṃ samāgaccha sā te līlāṃ pravakṣyati // RKK_16 //

avidūre itaḥ sthānāt keśī-tīrtha-samīpataḥ /
sakhībhiḥ saṃvṛtā sāste govinda-paricārikā // RKK_17 //

śrī-sanat-kumāra uvāca--
ity uktas taṃ parikramya guruṃ natvā punaḥ punaḥ /
vṛndā-sthānaṃ jagāmāsau nārado muni-sattamaḥ // RKK_18 //

vṛndāpi nāradaṃ dṛṣṭvā praṇamyāpi punaḥ punaḥ /
uvāca taṃ muni-śreṣṭhaṃ katham atrāgatis tava // RKK_19 //

śrī-nārada uvāca--
tvatto veditum icchāmi naityikaṃ caritaṃ hareḥ /
tad ādito mama bruhi yadi yogyo 'smi śobhane // RKK_20 //

śrī-vṛndā-devy uvāca--
rahasyaṃ tvāṃ pravakṣyāmi kṛṣṇa-bhakto 'si nārada /
na prakāśyaṃ tvayā hy etad guhyād guhyataraṃ mahat // RKK_21 //

atha niśānta-sevā--
madhye vṛndāvane ramye pañcāśat-kuñja-maṇḍite /
kalpa-vṛkṣa-nikuñje tu divya-ratna-maye gṛhe // RKK_22 //

nidritau tiṣṭhatas talpe niviḍāliṅgitau mithaḥ /
mad-ājñā-kāribhiḥ paścāt pakṣibhir bodhitāv api // RKK_23 //

gāḍhāliṅgana-nirbhedam āptau tad-bhaṅga-kātarau /
na manas kurutas talpāt samutthātuṃ manāg api // RKK_24 //

tataś ca śārikā-saṃghaiḥ śukādyair api tau muhuḥ /
bodhitau vividhaiḥ padyaiḥ sva-talpād udatiṣṭhatām // RKK_25 //

upaviṣṭau tato dṛṣṭvā sakhyas talpe mudānvitau /
praviśya cakrire sevāṃ tat-kālasyocitāṃ tayoḥ // RKK_26 //

punaś ca śārikā-vākyair utthāya tau sva-talpataḥ /
gacchataḥ sva-sva-bhavanaṃ bhīty-utkaṇṭhākulau mithaḥ // RKK_27 //

iti niśānta-sevā

atha prātaḥ-sevā--
prātaś ca bodhito mātrā talpād utthāya satvaram /
kṛtvā kṛṣṇo danta-kāṣṭhaṃ baladeva-samanvitaḥ // RKK_28 //

mātrānumodito yāti gośālāṃ dohanotsukaḥ /
rādhāpi bodhitā vṛddha-vayasyābhiḥ sva-talpataḥ // RKK_29 //

utthāya danta-kāṣṭhādi kṛtvābhyaṅga samācaret /
snāna-vedīṃ tato gatvā snāpitā lalitādibhiḥ // RKK_30 //

bhūṣā-gṛhaṃ vrajet tatra vayasyā bhūṣayanty api /
bhūṣaṇair vividhair divyair gandha-mālyānulepanaiḥ // RKK_31 //

tataś ca sva-janais tasyāḥ śvaśrūṃ samprārthya yatnataḥ /
paktum āhūyate tūrṇaṃ sa-sakhī sā yaśodayā // RKK_32 //

śrī-nārada uvāca--
katham āhūyate devi pākārthaṃ sā yaśodayā /
satīṣu pāka-kartrīṣu rohiṇī-pramukhāṣv api // RKK_33 //

śrī-vṛndovāca--
durvāsasā svayaṃ datto varas tasyai maharṣiṇā /
iti kātyāyanī-vaktrāc chrutam āsīn mayā purā // RKK_34 //

tvayā yat pacyate devi tad-annaṃ mad-anugrahāt /
miṣṭaṃ svādv-amṛta-sparddhi bhoktur āyuṣkaraṃ tathā // RKK_35 //

ity āhvayati tāṃ nityaṃ yaśodā putra-vatsalā /
āyuṣmān me bhavet putraḥ svādu-lobhāt tathā satī // RKK_36 //

śvaśrvānumoditā sāpi hṛṣṭā nandālayaṃ vrajet /
sa-sakhī-prakarā tatra gatvā pākaṃ karoti ca // RKK_37 //

kṛṣṇo 'pi dugdhvā gāḥ kāścid dohayitvā janaiḥ parāḥ /
āgacchati pitur vākyāt sva-gṛhaṃ sakhibhir vṛtaḥ // RKK_38 //

abhyaṅga-mardanaṃ kṛtvā dāsaiḥ saṃsnāpito mudā /
dhauta-vastra-dharaḥ sragvī candanākta-kalevaraḥ // RKK_39 //

dvi-phāla-baddha-keśaiś ca grīvā-bhālopari sphuran /
candrākāra-sphurad-bhāla-tilakālaka-rañjitaḥ // RKK_40 //

kaṅkaṇāṅgada-keyūra-ratna-mudrālasat-karaḥ /
muktāhāra-sphurad-vakṣā makarākṛti-kuṇḍalaḥ // RKK_41 //

muhur ākārito mātrā praviśed bhojanālaye /
avalambya karaṃ mātur baladevam anuvrataḥ // RKK_42 //

bhuktvā ca vividhānnāni mātrā ca sakhibhir vṛtaḥ /
hāsayan vividhair vākyaiḥ sakhīṃs tair hāsitaḥ svayam // RKK_43 //

itthaṃ bhuktvā tathācamya divya-khaṭṭopari kṣaṇāt /
viśramet sevakair dattaṃ tāmbūlaṃ vibhajann adan // RKK_44 //

rādhāpi bhojanānandaṃ dṛṣṭvā yaśodayāhūta /
lalitādi-sakhī-vṛtā bhuṅkte 'nnaṃ lajjayānvitā // RKK_45 //

iti prātaḥ-sevā

atha pūrvāhna-sevā--
gopa-veśa-dharaḥ kṛṣṇo dhenu-vṛnda-puraḥ-saraḥ /
vraja-vāsi-janaiḥ prītyā sarvair anugataḥ pathi // RKK_46 //

pitaraṃ mātaraṃ natvā netrāntena priyā-gaṇān /
yathāyogyaṃ tathā cānyān sannivartya vanaṃ vrajet // RKK_47 //

vanaṃ praviśya sakhibhiḥ krīḍitvā ca kṣaṇaṃ tataḥ /
vañcayitvā ca tān sarvān dvi-traiḥ priya-sakhair yutaḥ // RKK_48 //

saṅketakaṃ vrajed dharṣāt priyā-sandarśanotsukaḥ /
sāpi kṛṣṇe vanaṃ yāte dṛṣṭvā taṃ gṛham āgatā // RKK_49 //

sūryādi-pūjā-vyājena kusumādy-āhṛti-cchalāt /
vañcayitvā gurūn yāti priya-saṅgecchayā vanaṃ // RKK_50 //

iti pūrvāhna-sevā

atha madhyāhna-sevā--
itthaṃ tau bahu-yatnena militvā sva-gaṇair vṛtau /
vihārair vividhais tatra vane vikrīḍato mudā // RKK_51 //

syandolikā-samārūḍhau sakhībhir dolitau kvacit /
kvacid veṇuṃ kara-srastaṃ priyayā coritaṃ hariḥ // RKK_52 //

anveṣayann upālabdho vipralabdhaḥ priyā-gaṇaiḥ /
hāsito bahudhā tābhir hṛta-sva iva tiṣṭhati // RKK_53 //

vasanta-ṛtunā juṣṭaṃ vana-khaṇḍaṃ kvacin mudā /
praviśya candanāmbhobhiḥ kuṅkumādi-jalair api // RKK_54 //

viṣiñcato yantra-muktais tat-paṅkenāpi tau mithaḥ /
sakhyo 'py evaṃ viṣiñcanti tāś ca tau siñcataḥ punaḥ // RKK_55 //

tathānyartusu juṣṭāsu krīḍato vana-rājiṣu /
tat-tat-kālocitair nānā-vihāraiḥ sa-gaṇau dvija // RKK_56 //

śrāntau kvacid vṛkṣa-mūlam āsādya muni-sattama /
upaviśyāsane divye madhu-pānaṃ pracakratuḥ // RKK_57 //

tato madhu-madonmattau nidrayā mīlitekṣaṇau /
mithaḥ pāṇiṃ samālambya kāma-bāṇa-vaśaṅgatau // RKK_58 //

riraṃsu viśataḥ kuñjaṃ skhalat-pādābjakau pathi /
tato vikrīḍatas tatra kariṇī-yūthapau yathā // RKK_59 //

sakhyo 'pi madhubhir mattā nidrayā pihitekṣaṇāḥ /
abhitaḥ kuñja-puñjeṣu sārvā eva vililyire // RKK_60 //

pṛthag ekena vapuṣā kṛṣṇo 'pi yugapad vibhuḥ /
sarvāsāṃ sannidhiṃ gacchet priyāṇāṃ parito muhuḥ // RKK_61 //

ramayitvā ca tāḥ sarvāḥ kariṇī-gajarāḍ iva /
priyayā ca tathā tābhiḥ sarovaram athāvrajet // RKK_62 //

śrī-nārada uvāca--
vṛnde śrī-nanda-putrasya mādhurya-krīḍane katham /
aiśvaryasya prakāśo 'bhūd iti me chindhi saṃśayam // RKK_63 //

śrī-vṛndovāca--
mune mādhurya-mayy asti līlā-śaktir harer dṛśā /
tayā pṛthak-kṛtaḥ krīḍed gopikābhiḥ samaṃ hariḥ // RKK_64 //

rādhayā saha rūpeṇa nijena ramate svayam /
iti mādhurya-līlāyāḥ śaktir neśatāyā hareḥ // RKK_65 //

jala-sekair mithas tatra krīḍitvā sa-gaṇau tataḥ /
vāsaḥ-srak-candanair divya-bhūṣaṇair api bhūṣitau // RKK_66 //

tatraiva sarasas tīre divya-ratna-maye gṛhe /
aśnītaḥ phala-mūlāni kalpitāni mayaiva hi // RKK_67 //

haris tu prathamaṃ bhuktvā kāntayā pariveśitam /
dvi-trābhiḥ sevito gacchec chayyāṃ puṣpa-vinirmitām // RKK_68 //

tāmbūlair vyajanais tatra pāda-saṃvāhanādibhiḥ /
sevyamāno bhṛśantābhir moditaḥ preyasīṃ smaran // RKK_69 //

śrī-rādhāpi harau supte sa-gaṇā muditāntarā /
kānta-dattaṃ prīta-manā ucchiṣṭaṃ bubhuje tataḥ // RKK_70 //

kiñcid evo tato bhuktvā vrajec chayyā-niketanam /
draṣṭuṃ kānta-mukhāmbhojaṃ cakorīvan niśā-karam // RKK_71 //

tāmbūla-carvitaṃ tasya tatratyābhir niveditam /
tāmbūlāny api cāśnāti vibhajanti priyāliṣu // RKK_72 //

kṛṣṇo 'pi tāsāṃ śuśrūṣuḥ svacchandaṃ bhāṣitaṃ mithaḥ /
prāpta-nidra ivābhāti vinidro 'pi paṭāvṛtaḥ // RKK_73 //

tāś ca kṣvelīṃ kṣaṇaṃ kṛtvā mithaḥ kānta-kathāśrayāḥ /
vyāja-nidrāṃ harer jñātvā kutaścid anumānataḥ // RKK_74 //

vimṛśya vadanaṃ dṛgbhiḥ paśyantyo 'nyonya-mānanam /
līnā iva lajjayā syuḥ kṣaṇam ucur na kiñcanam // RKK_75 //

kṣaṇād eva tato vastraṃ dūrī-kṛtya tad aṅgataḥ /

sādhu nidrāṃ gato 'sīti hāsayantyo hasanti tam // RKK_76 //

evaṃ tau vividhair hāsai ramamāṇau gaṇaiḥ saha /
anubhūya kṣaṇaṃ nidrā-sukhaṃ ca muni-sattama // RKK_77 //

upaviśyāsane divye sa-gaṇau vistṛte mudā /
paṇī-kṛtya mitho hāra-cumbāśleṣa-paricchadān // RKK_78 //

akṣair vikrīḍitaḥ premṇā narmālāpa-puraḥsaram /
parājito 'pi priyayā jitam ity avadan mṛṣā // RKK_79 //

hārādi-grahaṇe tasyāḥ pravṛttas tāḍyate tayā /
tayaivaṃ tāḍitaḥ kṛṣṇaḥ karṇotpala-saroruhaiḥ // RKK_80 //

viṣaṇḍa-vadano bhūtvā gata-sva iva nārada /
jito 'smi ca tvayā devi gṛhyatāṃ yat paṇī-kṛtam // RKK_81 //

cumbanādi mayā dattam ity uktvā ca tathācarat /
kauṭilyaṃ tad-bhruvor draṣṭuṃ śrotuṃ tad-bhartsanaṃ vacaḥ // RKK_82 //

tataḥ śārī-śukānāṃ ca śrutvā vāgāhavaṃ mithaḥ /
nirgacchatas tataḥ sthānād gantukāmo gṛhaṃ prati // RKK_83 //

kṛṣṇaḥ kāntām anujñāpya gavām abhimukhaṃ vrajet /
sā tu sūrya-gṛhaṃ gacchet sakhī-maṇḍala-saṃyutā // RKK_84 //

kiyad-dūraṃ tato gatvā parāvṛtya hariḥ punaḥ /
vipra-veśaṃ samāsthāya yāti sūrya-gṛhaṃ prati // RKK_85 //

sūryaṃ ca pūjayet tatra prārthitas tat-sakhī-janaiḥ /
tad eva kalpitair vedaiḥ parihāsyāvagarbhitaiḥ // RKK_86 //

tatas tā api taṃ kāntaṃ parijñāya vicakṣaṇāḥ /
ānanda-sāgare līnā na viduḥ svaṃ na cāparam // RKK_87 //

vihārair vividhair evaṃ sārdha-yāma-dvayaṃ mune /
nītvā gṛhaṃ vajeṣus tāḥ sa ca kṛṣṇo gavāṃ vrajet // RKK_88 //

iti madhyāhna-sevā

athāparāhna-sevā--
saṅgamya tu sakhīn kṛṣṇo gṛhītvā gāḥ samantataḥ /
āgacchati vrajaṃ karṣann uttāna-muralī-ravaiḥ // RKK_89 //

tato nandādayaḥ sarve śrutvā veṇu-ravaṃ hareḥ /
go-dhūli-paṭalair vyāptaṃ dṛṣṭvā cāpi nabhaḥ-sthalam // RKK_90 //

visṛjya sarva-karmāṇi striyo bālādayo 'pi ca /
kṛṣṇasyābhimukhaṃ yānti tad-darśana-samutsukāḥ // RKK_91 //

rādhikāpi samāgatya gṛhaṃ snātvā vibhūṣitā /
sampācya kānta-bhogārthaṃ dravyāṇi vividhāni ca /
sakhī-saṃgha-yutā yānti kāntaṃ draṣṭuṃ samutsukāḥ // RKK_92 //

rāja-mārge vraja-dvāri yatra sarve vrajaukasaḥ /
kṛṣṇo 'py etān samāgamya yathāvad anupūrvaśaḥ // RKK_93 //

darśanaiḥ sparśanair vāpi smita-purvāvalokanaiḥ /
gopa-vṛddhān namaskāraiḥ kāyikair vācikair api // RKK_94 //

sāṣṭāṅga-pātaiḥ pitarau rohiṇīm api nārada /
netrānta-sūcitenaiva vinayena priyās tathā // RKK_95 //

evaṃ taiś ca yathā-yogyaṃ vrajaukobhiḥ prapūjitaḥ /
gavālayaṃ tathā gāś ca sampraveśya samantataḥ // RKK_96 //

pitṛbhyām arthito yāti bhrātrā saha nijālayam /
snātvā pitvā tathā kiñcid bhuktvā mātrānumoditaḥ /
gavālayaṃ punar yāti dogdhu-kāmo gavāṃ payaḥ // RKK_97 //

ity aparāhna-sevā

atha sāyaṃ-sevā--
tāś ca dugdhvā dohayitvā pāyayitvā ca kāścana /
pitrā sārdhaṃ gṛhaṃ yāti payo-bhāri-śatānugaḥ // RKK_98 //

tatrāpi mātṛ-vṛndaiś ca tat-putraiś ca balena ca /
saṃbhuṅkte vividhānnāni carvya-cūṣyādikāni ca // RKK_99 //

iti sāyaṃ-sevā

atha pradoṣa-sevā--
tan-mātuḥ prārthanāt pūrvaṃ rādhayāpi tadaiva hi /
prasthāpyante sakhī-dvārā pakvānnāni tad-ālayam // RKK_100 //

ślāghayaṃś ca haris tāni bhuktvā pitrādibhiḥ saha sabhā-gṛhaṃ vrajet taiś ca juṣṭaṃ vandi-janādibhiḥ // RKK_101 //

pakvānnāni gṛhītvā yāḥ sakhyas tatra samāgatāḥ /
bahūni ca punas tāni pradattāni yaśodayā // RKK_102 //

sakhyā tatra tayā dattaṃ kṛṣṇocchiṣṭaṃ tathā rahaḥ sarvaṃ tābhiḥ samānīya rādhikāyai nivedyate // RKK_103 //

sāpi bhuktvā sakhī-varga-yutā tad-anupūrvaśaḥ sakhībhir maṇḍita tiṣṭhed abhisartuṃ mudānvitā // RKK_104 //

prasthāpyate 'nayā kācid ita eva tataḥ sakhī /
tayābhisāritā sā 'tha yamunāyāḥ samīpataḥ // RKK_105 //

kalpa-vṛksa-nikuñje 'smin divya-ratna-maye gṛhe /
sita-kṛṣṇa-niśāyogya-veśa yāti sakhī-yutā // RKK_106 //

kṛṣṇo 'pi vividhaṃ tatra dṛṣṭvā kautuhalaṃ tataḥ /
kavitvāni manojñāni śrutvā ca gītakāny api // RKK_107 //

dhana-dhānyādibhis tāṃś ca prīṇayitvā vidhānataḥ /
janair ākārito mātrā yāti śayyā-niketanam // RKK_108 //

mātari prasthitāyāntu bhojayitvā tato gṛhāt /
saṅketakaṃ kāntayātra samāgacched alakṣitaḥ // RKK_109 //

iti pradoṣa-sevā

atha rātri-sevā-
militvā tāv ubhāv atra krīḍato vana-rājiṣu /
vihārair vividhair hāsya-lāsya-gīta-puraḥsaraiḥ // RKK_110 //

sārdha-yāma-dvayaṃ nītvā rātrer evaṃ vihārataḥ /
suṣupsū viśataḥ kuñjaṃ pañca-ṣābhir alakṣitau // RKK_111 //

nirvṛnta-kusumaiḥ k pte keli-talpe manorame /
suptāvatiṣṭhatāṃ tatra sevyamānau priyālibhiḥ // RKK_112 //

iti rātri-sevā

śrī-nārada uvāca--
śrotum icchāmi bho deva vraja-rāja-sutasya ca /
vṛndāvane rasaṃ divyaṃ rādhayaikāntikaṃ saha // RKK_113 //

śrī-sadāśiva uvāca--
śṛṇu nārada vakṣyāmi rādhā-kṛṣṇa-rasaṃ śuciṃ /
su-gopyaṃ paramodāraṃ na vaktavyaṃ hi kasyacit // RKK_114 //

aikāntika-rasāsvādaṃ kartuṃ vṛndāvane mune /
vraja-rāja-kumāraṃ ca bahu-kālam abhāvayam // RKK_115 //

mayi prasannaḥ śrī-kṛṣṇo mantra-yugmam anuttamam /
yugalākhyaṃ dadau mahyaṃ svīyojjvala-rasāplutam // RKK_116 //

samabravīt tadā kṛṣṇaḥ sva-śiṣyaṃ māṃ svakaṃ rasam /
bravīmi tvāṃ śṛṇuṣvādya brahmādīnām agocaram // RKK_117 //

vraja-rāja-suto vṛndā-vane pūrṇatamo vasan /
sampūrṇa-ṣoḍaśa-kalā vihāraṃ kurute sadā // RKK_118 //

vāsudevaḥ pūrṇataro mathurāyāṃ vasan puri /
kalābhiḥ pañca-daśabhir yutaḥ krīḍati sarvadā // RKK_119 //

dvārakādhipatir dvāra-vatyāṃ pūrṇas tv asau vasan /
catur-daśa-kalāyukto viharaty eva sarvadā // RKK_120 //

ekayā kalayā dvābhyāṃ mathurā-dvārakādhipau /
vṛndāvana-pate rūpau pūrṇau sve sve pade rase // RKK_121 //

mathurā-nātho vṛndāvanādhipāpekṣayā svarūpeṇa līlayā ca ekayā kalayā ūnaḥ / mathurā-līlāyāṃ mathurāyāṃ ca sampūrṇa-ṣoḍaśa-kalaḥ / tathā dvārakā-nātho vṛndāvanādhipāpekṣayā svarūpeṇa līlayā ca / dvābhyāṃ kalābhyām ūnaḥ / dvārakāyāṃ dvārakā-līlāyāṃ ca pūrṇa-ṣoḍaśa-kalaḥ /

śrīr bhū-līlā yogamāyā cintyācintyā tathaiva ca /
mohinī kauśalīty aṣṭau bahiraṅgāś ca śaktayaḥ // RKK_122 //

līlā prema-svarūpā casthāpany ākarṣaṇī tathā /
saṃyoginī viyoginyā-hlādinīty antaraṅgikā // RKK_123 //

vraje śrī-kṛṣṇa-candrasya santi ṣoḍaśa-śaktayaḥ /
poṣikā madhurasyaiva tasyaitā vai sanātanāḥ // RKK_124 //

hlādinī ya mahā-śaktiḥ sarva-śakti-varīyasī /
tat-sāra-bhāva-rūpā śrī-rādhikā parikīrtitā // RKK_125 //

tayā śrī-kṛṣṇa-candrasya kriḍāyāḥ samaye mune /
tad-āviṣṭaṃ vāsudevaṃ saha kṣīrābdhi-nāyakam // RKK_126 //

antarīkṣya-gataṃ kuryāc chaktir ākarṣaṇī hareḥ /
krīḍānte sthāpayet tantu sthāpanī kṛṣṇa-dehataḥ // RKK_127 //

sampūrṇa-ṣoḍaśa-kalaḥ kevalo nanda-nandanaḥ /
vikrīḍan rādhayā sārdhaṃ labhate paramaṃ sukham // RKK_128 //

śrī-nārada uvāca--
gate madhu-purīṃ kṛṣṇe vipralambha-rasaḥ katham /
vāsudeve rādhikāyāḥ saṃśayaṃ chindhi me prabho // RKK_129 //

śrī-sadāśiva uvāca--
śaktiḥ saṃyoginī kāmā vāmā śaktir viyoginī /
hlādinī kīrtidā-putrī caivaṃ rādhā-trayaṃ vraje // RKK_130 //

mama prāṇeśvaraḥ kṛṣṇas tyaktvā vṛndāvanaṃ kvacit /
kadācin naiva yātīti jānīte kīrtidā-sutā // RKK_131 //

kāmā-vāme na jānīta iti ca brahma-nandana /
rāsārambha ivāntardhiṃ gatavān nanda-nandanaḥ // RKK_132 //

mathurāṃ mathurā-nātho vāsudevo jagāma ha /
antar-hite nanda-sute śrīmad-vṛndāvane mune // RKK_133 //

pravāsākhyaṃ rasaṃ lebhe rādhā vai kīrtidā-sutā /
tato vadanti munayaḥ pravāsaṃ saṅga-vicyutim // RKK_134 //

mama jīvana-netā ca tyaktvā māṃ mathurāṃ gataḥ /
iti vihvalitā vāmā rādhā yā virahād abhūt // RKK_135 //

yamunāyāṃ nimagnā sā prakāśaṃ gokulasya ca /
golakaṃ prāpya tatrābhūt saṃyoga-rasa-peśalā // RKK_136 //

kāmā rādhā ca mathurā-viraheṇa nipīḍitā /
kurukṣetraṃ gatā tīrtha-yātrā-parama-lālasā // RKK_137 //

nanda-nandana-bhāva-jña uddhavo vrajam āgataḥ /
sāntvayiṣyan kīrtidāyāḥ sutāṃ māsa-dvaye gate // RKK_138 //

rādhām āsvādayāmāsa śrīmad-bhāgavatārthakaṃ /
kathāyāṃ bhāgavatyāntu jātāyāṃ muni-puṅgava // RKK_139 //

vrajendra-nandanaḥ śrīmāṃs tadā pratyakṣatāṃ gataḥ // RKK_140 //

ataeva pādmottara-khaṇḍoktaṃ dvārakādhipater vṛndāvanaṃ prati-gamanaṃ kṣīrābdhiśāyy āviṣṭatvāt kṣīrābdhiśāyino droṇādīnāṃ labdha-vara-tvāt, teṣāṃ punaḥ sva-sthāna-prāpaṇārtham evety avagantavyam / śrīmad-bhāgavata-vākyānām evaṃ vicāro 'vagantavyaḥ padmottara-khaṇḍe tu ôkālindi-puline ramyeö ity atra śrī-dvārakā-nāthasya śrī-nanda-nandana-madhura-līlā-saṃdarśane sotkaṇṭhatvād vyoma-yānair etya śrī-vṛndāvane māsa-dvayam uvāsety abhiprāyo jñeyaḥ / tad yathā śrī-lalita-mādhave (8.34)--ôaparikalita-pūrvaḥö ityādi /

iti te sarvam ākhyātaṃ naityikaṃ caritaṃ hareḥ /
pāpino 'pi vimucyante smaraṇād yasya nārada // RKK_141 //

aṣṭa-kālokta-śuśrūṣā-nantaraṃ sādhakaḥ kramāt /
dvātriṃśad-akṣara-mukhyān japen mantrān atandritaḥ // RKK_142 //

mahā-mantraṃ japed ādau daśārṇaṃ tad-anantaram /
tataḥ śrī-rādhikā-mantraṃ gāyatrīṃ kāmakīṃ tathā // RKK_143 //

tato yugala-mantraṃ ca japed rāsa-sthalī-pradam /
tato 'ṣṭānāṃ sakhīnāṃ ca japen mantrān yathā-kramam /
tataḥ ṣaṇ-mañjarīṇāṃ ca sva-sva-mantrān kramāj japet // RKK_144 //

yathā ādi-purāṇe--
gopī-bhāvena ye bhaktā mām eva paryupāsate /
teṣu tāsv iva tuṣṭo 'smi satyaṃ satyaṃ dhanañjaya // RKK_145 //

veśa-bhūṣā-vayo-rūpair gopikā-bhāvam āśritāḥ /
bhāvukīyāś ca tad-bhāvaṃ yānti pāda-rajo 'rcanāt // RKK_146 //

yathā ekāmra-purāṇe--
aho bhajana-māhātmyaṃ vṛndāvana-pater hareḥ /
pumān yoṣid bhaved yatra yoṣid-ātma-samānikā // RKK_147 //

pādme ca (uttara-khaṇḍe)--
purā maharṣayaḥ sarve daṇḍakāraṇya-vāsinaḥ /
rāmaṃ dṛṣṭvā hariṃ tatra bhoktum aicchan su-vigraham // RKK_148 //

te sarve strītvam āpannāḥ samudbhūtāś ca gokule /
hariṃ samprāpya kāmena tato muktā bhavārṇavāt // RKK_149 //

bṛhad-vāmana-siddhāś ca śrutayo 'pi yathā purā /
gopī-bhāvena saṃsevya samudbhūtā hi gokule // RKK_150 //

yad-uktaṃ śrī-rūpa-gosvāmi-caraṇaiḥ--
hariṃ su-rāga-mārgeṇa sevate yo narottamaḥ /
kevalenaiva sa tadā gopikātvam iyād vraje // RKK_151 //

bhakti-tattva-kaumudyām--
ekasmin vāsanā-dehe yadi cānyasya bhāvanā /
tarhi tat sāmyam eva syāt yathā vai bharate nṛpe // RKK_152 //

yathā sanat-kumāra-saṃhitāyām--

śrī-nārada uvāca--
dhanyo 'smy anugṛhīto 'smi tvayā devi na saṃśayaḥ /
harer me naityikī līlā yato me 'dya prakāśitā // RKK_153 //

śrī-sanat-kumāra uvāca--
ity uktvā tāṃ parikramya tayā cāpi prapūjitaḥ /
antardhānaṃ gato rājan nārado muni-sattamaḥ // RKK_154 //

mayāpy etad ānupūrvyaṃ sarvaṃ tat parikīrtitam /
japan nityaṃ prayatnena mantra-yugmam anuttamam // RKK_155 //

kṛṣṇa-vaktrād idaṃ labdhaṃ purā rudreṇa yatnataḥ /
tenoktaṃ nāradāyātha nāradena mayoditam // RKK_156 //

saṃsārāgni-vināśāya mayāpy etat tavoditam /
tvayā caitad gopanīyaṃ rahasyaṃ paramādbhutam // RKK_157 //

śrī-ambarīṣa uvāca--
kṛta-kṛtyo 'bhavaṃ sākṣāt tvat prasādād ahaṃ guro /
rahasyātirahasyaṃ yat tvayā mahyaṃ prakāśitam // RKK_158 //

śrī-sanat-kumāra uvāca--
dharmān etān upādiṣṭo japan mantram ahar niśam /
acirād eva tad-dāsyam avāpsyasi na saṃśayaḥ // RKK_159 //

ôetān dharmān--aṣṭa-kāla-sevā-rūpān; mantram--yugala-mantram; tad-dāsyam--tayoḥ śrī-rādhā-kṛṣṇayor dāsyaṃ dāsī-bhāvamö iti /

mayāpi gamyate rājan guror āyatanaṃ mama /
vṛndāvane yatra nityaṃ gurur me 'sti sadāśivaḥ // RKK_160 //

dvātriṃśad-akṣarādīnāṃ mantrāṇāṃ krameṇa phalaṃ yathā pādme--

dvātriṃśad-akṣaraṃ mantraṃ nāma-ṣoḍaśakānvitam /
prajapan vaiṣṇavo nityaṃ rādhā-kṛṣṇa-sthalaṃ labhet // RKK_161 //

gautamīya-tantre ca--
ahar-niśaṃ japen mantraṃ mantrī niyata-mānasaḥ /
sa paśyati na sandeho gopa-rūpiṇam īśvaram // RKK_162 //

gaurī-tantre ca--
śrīmad-aṣṭākṣaraṃ mantraṃ rādhāyāḥ prema-siddhi-dam /
prajapet sādhako yas tu sa rādhāntikam āpnuyāt // RKK_163 //

sanat-kumāra-saṃhitāyām--
japed yaḥ kāma-gāyatrīṃ kāma-bīja-samanvitām /
tasya siddhir bhavet prema rādhā-kṛṣṇa-sthalaṃ vrajet // RKK_164 //

etāṃ pañca-padīṃ japtvā śraddhayā 'śraddhayāsakṛt /
vṛndāvane tayor dāsyaṃ gacchaty eva na saṃśayaḥ // RKK_165 //

kiśorī-tantre ca--
etān sakhīnām aṣṭānāṃ mantrān yaḥ sādhako japet /
śrī-rādhā-kṛṣṇayoḥ kṣipraṃ vihāra-sthalam āpnuyāt // RKK_166 //

tatraiva--
mantrān etān mañjarīṇām aṣṭānāṃ yo japet sadā /
prema-siddhir bhavet tasya śrī-vṛndāvanam āpnuyāt // RKK_167 //

smaraṇānantaraṃ siddha-dehasyaiva ca sādhakaḥ /
aṣṭa-kāloditāṃ līlāṃ saṃsmaret sādhakāṅgakaḥ // RKK_168 //

kālau niśānta-pūrvāhnāv aparāhna-pradoṣakau /
vijñeyau tri-tri-ghaṭikau prātaḥ sāyaṃ dvayaṃ dvayam // RKK_169 //

dvi-dvi-praghaṭikau jñeyau madhyāhna-rātrikāv iti // RKK_170 //

eteṣu samayeṣv evaṃ yā yā līlā puroditā /
tāṃ tām eva yathā-kālaṃ saṃsmaret sādhako janaḥ // RKK_171 //

iti śrī-dhyāna-candra-gosvāmi-viracitā śrī śrī rādhā-kṛṣṇāṣṭa-kālīya-līlā-smaraṇa-krama-paddhatiḥ /