Petavatthu
Based on the edition by N. A. Jayawickrama: Vimānavatthu and Petavatthu,
London : Pali Text Society 1977.



Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996
[GRETIL-Version vom 20.2.2015]


NOTICE
This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for
scholarly purposes only.
In principle they represent a digital edition (without revision or
correction) of the printed editions of the complete set of Pali
canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a
process of checking, it should not be assumed that there is no
divergence from the printed editions and it is strongly recommended that
they are checked against the printed editions before quoting.



ANNOTATED VERSION IN PTS LAYOUT



STRUCTURE OF REFERENCES (added):
Pv_n,nn[=nn].nn = Petavatthu_Vagga(I-IV),Suttanta[=continuous Suttanta-numbering].Verse
|| nnn || = continuous verse-numbering





THIS GRETIL TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE.

Text converted to Unicode (UTF-8).
(This file is to be used with a UTF-8 font and your browser's VIEW configuration
set to UTF-8.)

description:multibyte sequence:
long a ā
long A Ā
long i ī
long I Ī
long u ū
long U Ū
vocalic r
vocalic R
long vocalic r
vocalic l
vocalic L
long vocalic l
velar n
velar N
palatal n ñ
palatal N Ñ
retroflex t
retroflex T
retroflex d
retroflex D
retroflex n
retroflex N
palatal s ś
palatal S Ś
retroflex s
retroflex S
anusvara
visarga
long e ē
long o ō
l underbar
r underbar
n underbar
k underbar
t underbar

Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order
to facilitate word search.

For a comprehensive list of GRETIL encodings and formats see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf
and
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf

For further information see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm








Petavatthu


[page 001]
1
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.
1 URAGAVAGGA
I- URAGAVAGGA
1 Khettūpamapetavatthu1
Vv_I,1[=1].1 Khettūpamā arahanto dāyakā kassakūpamā
bījūpamaṃ deyyadhammaṃ etto2 nibbattate phalaṃ. || 1 ||
Vv_I,1[=1].2 Etaṃ3 bījaṃ kasī4 khettaṃ petānaṃ dāyakassa ca,
taṃ petā paribhuñjanti dātā puññena vaḍḍhati. || 2 ||
Vv_I,1[=1].3 Idh'; eva kusalaṃ katvā pete ca paṭipūjiya5
saggañ ca kamati6 ṭṭhānaṃ7 kammaṃ katvāna
bhaddakan ti. || 3 ||
khettūpamapetavatthu paṭhamaṃ8

--------------------------------------------------------------------------
1 As in Vv., all the verses are serially numbered to the end
in this edition though it is not done so in C, R, T.
The title too is given at the head as in B, N.
2 R ogho
3 R ogha-
4 B, N kasi; R, T kasī-
5 R -pūjayaṃ; (B1) -pūjaya
6 (K), (B2) gamati
7 R, T, PvA(B, R) ṭhānaṃ
8 paṭhamaṃ, dutiyaṃ etc. are added to the title at the end of
the vatthu as in B, N, (P), T to indicate which number of
the vagga each piece is. C, R have it indicated at the head.

[page 002]
2 Petavatthu
2 Sūkarapetavatthu
Vv_I,2[=2].1 Kāyo te sabbasovaṇṇo1 sabbā obhāsate disā
mukhaṃ te sūkarass'; eva kiṃ kammam akarī2 pure ti. || 4 ||
Vv_I,2[=2].2 Kāyena saññato āsiṃ vācāyāsim3 asaññato
tena me tādiso vaṇṇo yathā passasi Nārada.4 || 5 ||
Vv_I,2[=2].3 Taṃ tyāhaṃ5 Nārada brūmi sāmaṃ diṭṭham idaṃ tayā
mākāsi mukhasā pāpaṃ mā kho sūkaramukho ahū ti. || 6 ||
Sūkaramukhapetavatthu dutiyaṃ
&1
3 Pūtimukhapetavatthu
Vv_I,3[=3].1 1Dibbaṃ subhaṃ dhāresi vaṇṇadhātuṃ
vehāyasaṃ2 tiṭṭhasi antalikkhe3
mukhañ ca te kimayo4 pūtigandhaṃ
khādanti, kiṃ kammam akāsi pubbe ti. || 7 ||
Vv_I,3[=3].2 1Samaṇo ahaṃ pāpo 'tiduṭṭhavāco5
tapassirūpo6 mukhasā asaññato
laddhā ca me tapasā vaṇṇadhātu7
mukhañ ca me pesuṇiyena8 pūti.9 || 8 ||
Vv_I,3[=3].3 Ta-y-idaṃ tayā Nārada sāmaṃ10 diṭṭhaṃ
anukampakā ye kusalā vadeyyuṃ:
mā pesuṇaṃ mā ca musā abhāṇi
yakkho tuvaṃ hohisi kāmakāmī ti. || 9 ||
Pūtimukhapetavatthu tatiyaṃ
&2

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 T sabbaso vaṇṇo
2 T, (B1), (B2), (K) akarā
3 R, T -āsiṃ - differences due to the non-observance of sandhi
in instances such as this will not be noted hereafter.
4 R Nāradā ti
5 (B1), (K), PvA(C, R) tāhaṃ
&2
1 MSS. C1, D1 consulted by R omit these two stanzas.
2 (S1) vehāsayaṃ; keci pana vihāsayaṃ . . ṭi pāṭhaṃ vatvā - PvA
3 C antaḷikkhe; l > ḷ in C and other Sinhalese sources will not
be noted hereafter.
4 R, T, PvA(R) kimiyo
5 C, (S1) duṭṭhavāco; R, T, PvA(R) dukkhavāco; atidukkhavāco ti
vā pāṭho - PvA
6 C, R, (S1), PvA(R) tapassīrūpo
7 R, PvA(R) -dhātuṃ
8 R, PvA(R) pesuniyena; (P) pesukiyena. Obvious errors in the use
of the graphemes n / ṇ will not be generally noted hereafter.
9 R, PvA pūtī ti
10 No elision of ṃ is attested

[page 003]
3 Uragavagga
4 Piṭṭhadhītalikapetavatthu
Vv_I,4[=4].1 Yaṃ kiñc'; ārammaṇaṃ katvā dajjā dānaṃ amaccharī
pubbapete1 ca2 ārabbha atha vā vatthudevatā; || 10 ||
Vv_I,4[=4].2 3Cattāro ca2 mahārāje lokapāle yasassino4
Kuveraṃ Dhataraṭṭhañ ca Virūpakkhaṃ5 Virūḷhakaṃ-
te6 c'; eva6 pūjitā honti dāyakā ca anipphalā. || 11 ||
Vv_I,4[=4].3 Na hi ruṇṇaṃ va7 soko vā yā c'; aññā paridevanā
na taṃ petassa8 atthāya evaṃ tiṭṭhanti ñātayo. || 12 ||
Vv_I,4[=4].4 Ayañ ca kho dakkhiṇā dinnā saṅghamhi suppatiṭṭhitā
dīgharattaṃ hitāy'; assa ṭhānaso upakappatī ti. || 13 ||
Piṭṭhadhītalikapetavatthu catutthaṃ
&1
5 Tirokuḍḍapetavatthu
Vv_I,5[=5].1 Tirokuḍḍesu1 tiṭṭhanti sandhisiṅghāṭakesu ca
dvārabāhāsu tiṭṭhanti āgantvāna sakaṃ gharaṃ. || 14 ||
Vv_I,5[=5].2 Pahūte annapānamhi khajjabhojje upaṭṭhite
na tesaṃ koci sarati sattānaṃ kammapaccayā. || 15 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 R, T, PvA(R) pubbe pete
2 T va
3 C takes this line as pādas ef of v.1. PvA(C) differs, still further.
4 R, B, N, (B), PvA(R, B) yasassine
5 R adds ca
6 R tam eva
7 R, T, (S1), PvA(B) vā; PvA(R) 'va
8 (P) petānam; cf. ver.2

[page 004]
4 Petavatthu
Vv_I,5[=5].3 2Evaṃ dadanti ñātīnaṃ ye honti anukampakā
suciṃ paṇītaṃ kālena kappiyaṃ pānabhojanaṃ:
idaṃ vo ñātīnaṃ3 hotu sukhitā hontu ñātayo. || 16 ||
Vv_I,5[=5].4 Te ca tattha samāgantvā ñātipetā samāgatā
pahūte annapānamhi sakkaccaṃ anumodare: || 17 ||
Vv_I,5[=5].5 Ciraṃ jīvantu no ñātī yesaṃ hetu labhāmase
amhākañ ca katā pūjā dāyakā ca anipphalā. || 18 ||
Vv_I,5[=5].6 4Na hi tattha kasī atthi gorakkh'; ettha5 na vijjati
vaṇijjā tādisī natthi hiraññena6 kayakkayaṃ,7
ito dinnena yāpenti petā kālakatā8 tahiṃ. || 19 ||
Vv_I,5[=5].7 Unname udakaṃ9 vuṭṭhaṃ10 yathā ninnaṃ pavattati
evam eva ito dinnaṃ petānaṃ upakappati. || 20 ||
Vv_I,5[=5].8 Yathā vārivahā pūrā paripūrenti sāgaraṃ
evam eva ito dinnaṃ petānaṃ upakappati. || 21 ||
Vv_I,5[=5].9 Adāsi me akāsi me ñātimittā sakhā ca me
petānaṃ dakkhiṇaṃ11 dajjā pubbe katam anussaraṃ. || 22 ||
Vv_I,5[=5].10 Na hi ruṇṇaṃ va12 soko vā yā c'; aññā paridevanā
na taṃ petānam13 atthāya evaṃ tiṭṭhanti ñātayo. || 23 ||
Vv_I,5[=5].11 Ayañ ca kho14 dakkhiṇā dinnā saṅghamhi15
suppatiṭṭhitā
dīgharattaṃ hitāy'; assa ṭhānaso upakappati. || 24 ||
Vv_I,5[=5].12 So ñātidhammo ca ayaṃ nidassito
petānaṃ pūjā ca katā uḷārā
balañ ca bhikkhūnam anuppadinnaṃ
tumhehi puññaṃ pasutaṃ anappakan ti. || 25 ||
Tirokuḍḍapetavatthu pañcamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 B, N, PvA(B) -kuṭṭesu; R, PvA(R) tiro kuḍḍesu
2 The arrangement of verses in R is followed here. Kh. differs:
(agrees with C).
3 Kh. ñātinaṃ suits the metre.
4 The arrangement of verses in B, N and Kh. is followed from here
onwards.
5 R, (P), PvA(R, B) etta; (B2) etthe
6 (P) hiraṇyāna
7 B, N, T, (P), PvA(B) kayākayaṃ; C, (K), PvA(C) kayākkayaṃ
8 B, N, (K) kālaṅkatā; PvA(B) kālagatā
9 PvA(R) v'; udakaṃ
10 C, PvA(C) vaṭṭhaṃ; Kh. vaṭṭaṃ
11 R dakkhiṇā; dakkhiṇā dajjā ti vā pāṭho - PvA
12 As with C; R, T, B, N, PvA(B) vā
13 T petassa
14 (P) omits
15 (P) saṅgha-

[page 005]
5 Uragavagga
6 Pañcaputtakhādakapetavatthu
Vv_I,6[=6].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi duggandhā pūti vāyasi
makkhikāparikiṇṇā1 va1 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 26 ||
Vv_I,6[=6].2 Ahaṃ bhadante2 petī 'mhi duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ3 ito gatā. || 27 ||
Vv_I,6[=6].3 Kālena pañca puttāni sāyaṃ pañca punāpare
vijāyitvāna khādāmi te pi nā4 honti me alaṃ. || 28 ||
Vv_I,6[=6].4 Pariḍayhati dhūmāyati khudāya5 hadayaṃ mama
pānīyaṃ na labhe pātum passa mam vyasanam gatan ti. || 29 ||
Vv_I,6[=6].5 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ6 kataṃ7
kissa kammavipākena puttamaṃsāni khādasī ti. || 30 ||
Vv_I,6[=6].6 Sapattī8 me gabbhinī āsi tassā pāpaṃ acetayiṃ
sāhaṃ paduṭṭhamanasā akariṃ gabbhapātanaṃ. || 31 ||
Vv_I,6[=6].7 Tassā dvemāsiko gabbho lohitañ ñeva paggharī9
tad'; assā mātā kupitā mayhaṃ ñātī samānayi,
10sapathañ ca maṃ kāresi paribhāsāpayī11 ca maṃ. || 32 ||
Vv_I,6[=6].8 Sāhaṃ ghorañ ca sapathaṃ musāvādaṃ abhāsisaṃ:12
puttamaṃsāni khādāmi sace13 taṃ pakataṃ13 mayā. || 33 ||
Vv_I,6[=6].9 Tassa kammavipākena14 musāvādassa cūbhayaṃ
puttamaṃsāni khādāmi pubbalohitamakkhitā15 ti. || 34 ||
Pañcaputtakhādakapetavatthu16 chattaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 B, N, (P), (B1) makkhikāhi parikiṇṇā; (S2) -kiṇṇā ca, v. 35
2 R bhaddante; (B2) bhaḍḍante
3 R -lokā
4 R, T na
5 (K), (B1) khuddāya; (B2) khuḍḍāya
6 C dukkataṃ
7 R kaṭaṃ
8 R, T, (B1) sapatī
9 T, B, N pagghari
10 The arrangement of verses from here onwards follows B, N
11 R, T -payi
12 R, PvA(R) abhāsissaṃ; T abhāsiyaṃ
13 R sapathañ ca kataṃ; (B2) c'; etaṃ me kataṃ
14 B, N, C, PvA(B, C) kammassa vipākena
15 R -makkhikā
16 B, N consistently refer to the stories of petīs as Petivatthu.

[page 006]
6 Petavatthu
7 Sattaputtakhādakapetavatthu
Vv_I,7[=7].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi duggandhā pūti vāyasi
makkhikāhi1 parikiṇṇā1 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 35 ||
Vv_I,7[=7].2 Ahaṃ bhadante2 petī 'mhi duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ ito gatā. || 36 ||
Vv_I,7[=7].3 Kālena satta puttāni sāyaṃ satta punāpare
vijāyitvāna khādāmi te pi nā3 honti me alaṃ. || 37 ||
Vv_I,7[=7].4 Pariḍayhati dhūmāyati khudāya4 hadayaṃ mama
nibbutiṃ nādhigacchāmi aggidaḍḍheva5 ātape ti. || 38 ||
Vv_I,7[=7].5 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ6 kataṃ
Kissa kammavipākena puttamaṃsāni khādasī ti. || 39 ||
Vv_I,7[=7].6 Ahū mayhaṃ duve puttā ubho sampattayobbanā7
sāhaṃ puttabalūpetā8 sāmikaṃ atimaññisaṃ.9 || 40 ||
Vv_I,7[=7].7 Tato me sāmiko kuddho sapattiṃ10 aññam ānayi11
sā ca gabbhaṃ alabhittha, tassā pāpaṃ acetayiṃ. || 41 ||
Vv_I,7[=7].8 Sāhaṃ paduṭṭhamanasā akariṃ gabbhapātanaṃ
tassā temāsiko gabbho pūtilohitako12 pati. || 42 ||
Vv_I,7[=7].9 Tad'; assā mātā kupitā mayhaṃ ñātī samānayi
sapathañ ca maṃ kāresi paribhāsāpayī13 ca maṃ. || 43 ||
Vv_I,7[=7].10 14Sāham ghorañ ca sapathaṃ musāvādaṃ abhāsisaṃ:15
puttamaṃsāni khādāmi sace taṃ pakataṃ mayā. || 44 ||
Vv_I,7[=7].11 Tassa kammavipākena16 musāvādassa cūbhayaṃ
puttamaṃsāni khādāmi pubbalohitamakkhitā17 ti. || 45 ||
Sattaputtakhādakapetavatthu sattamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 C makkhikā parikiṇṇā va (as in 26)
2 R bhante; (P) bhaddante
3 R, T na
4 (B1) khuddāya
5 B, N, PvA-daḍḍhā va; (B1) -daḍḍho va; R -daḍḍh'; eva
6 C dukkataṃ
7 C sampatta-
8 R -balupetā
9 R atimaññasiṃ; T atimaññissaṃ
10 R, T sapatiṃ
11 B, N, (B1), PvA(B) mayham ānayi; (P) mayham mādayi. E. Hardy,
JPTS 1904,148 explains (P) mādayi as causative of ĀêÜm0rd
(and not as-m ādayi) but rejects the reading in his PvA(R).
12 B, N, (K), (P) pubbalohitako
13 R -bhāsapesi; T -payi
14 The arrangement of verses differs from R from here onwards.
15 R abhāsissaṃ; T ca abhāsissaṃ
16 B, N, C kammassa vipākena
17 R -makkhikā

[page 007]
7 Uragavagga
8 Goṇapetavatthu
Vv_I,8[=8].1 Kin nu ummattarūpo va lāyitvā haritaṃ tiṇaṃ,
khāda khādā ti lapasi gatasattaṃ jaraggavaṃ. || 46 ||
Vv_I,8[=8].2 Na hi annena pānena mato goṇo samuṭṭhahe
tvaṃ si1 bālo ca dummedho yathā t'; añño va2
dummatī ti. || 47 ||
Vv_I,8[=8].3 Ime pādā idaṃ3 sīsaṃ ayaṃ kāyo savāladhi
nettā tath'; eva tiṭṭhanti ayaṃ goṇo samuṭṭhahe. || 48 ||
Vv_I,8[=8].4 Nāyyakassa4 hatthapādā kāyo sīsañ ca dissati
rudaṃ mattikathūpasmiṃ nanu tvañ ñeva5 dummatī5 ti. || 49 ||
Vv_I,8[=8].5 Ādittaṃ vata maṃ santaṃ ghatasittaṃ va6 pāvakaṃ
vārinā viya osiñcaṃ7 sabbaṃ nibbāpaye daraṃ. || 50 ||
Vv_I,8[=8].6 Abbūḷhaṃ8 vata me sallaṃ sokaṃ hadayanissitaṃ
yo me sokaparetassa pitusokaṃ apānudi. || 51 ||
Vv_I,8[=8].7 Svāhaṃ abbūḷhasallo 'smi9 sītibhūto 'smi nibbuto
na socāmi na rodāmi tava10 sutvāna māṇava. || 52 ||
Vv_I,8[=8].8 Evaṃ karonti sappaññā ye honti anukampakā
vinivattayanti11 sokamhā Sujāto pitaraṃ yathā ti. || 53 ||
Goṇapetavatthu aṭṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 T pi; J iii,156 line differs
2 R, PvA(R) t'; aññ'; eva; T, (B1) añño ca; (P) yathā aññā va;
yathātan ti nipātamattaṃ - PvA
3 R, C imaṃ
4 R, T, PvA(R) n'; ayyakassa
5 (P) tvam eva dummedho ti
6 (B2) vā
7 R, (B1) osiñci
8 B, N, PvA(B) abbahī; PvA(R) abbahi as with J iii,156 etc.
9 R, T, PvA(R) -smiṃ
10 R tañ ca
11 T nivattayanti; (B1) vinivattayi; (B2), PvA(R) vinivattanti

[page 008]
8 Petavatthu
9 Mahāpesakārapetavatthu
Vv_I,9[=9].1 1Gūthañ ca muttaṃ ruhirañ2 ca pubbaṃ
paribhuñjati kissa ayaṃ vipāko
ayan nu3 kim kammam akāsi nārī
4 sabbadā lohitapubbabhakkhā. || 54 ||
Vv_I,9[=9].2 Navāni vatthāni subhāni c'; eva
mudūni suddhāni ca lomasāni
dinnān'; imissā kiṭakā5 bhavanti
ayaṃ nu kiṃ kammam akāsi nārī ti. || 55 ||
Vv_I,9[=9].3 Bhariyā mam'; esā ahū6 bhadante7
adāyikā maccharinī kadariyā
sā maṃ dadantaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ
akkosati8 paribhāsatī9 ca: || 56 ||
Vv_I,9[=9].4 Gūthañ ca muttaṃ ruhirañ2 ca pubbaṃ
paribhuñja tvaṃ asuciṃ sabbakālaṃ
etaṃ10 te paralokasmiṃ hotu
vatthā11 ca te kiṭakasamā12 bhavantu13
etādisaṃ duccaritaṃ caritvā
idhāgatā cirarattāya14 khādatī ti. || 57 ||
Mahāpesakārapetavatthu navamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 MSS. C1, D1 consulted by R omit stanzas 1-2
2 T rudhirañ
3 R adds kho
4 R adds ca
5 R adds va; C, PvA(B, C) kitakā (cf. kita in kaṇṇakita)
but PvA differs
6 R, T, PvA(R, B) ahu; (P) ahu precedes mam'; esā
7 R, PvA(R) bhaddante
8 B, N, (P), PvA(B) add ca
9 R, T, B, N, PvA(R, B) -bhāsati
10 C adds ca
11 PvA(R) vatthāni
12 R, T kiṭakā; C, PvA kitakasamā (vide n. 5 above)
13 R bhavanti. Pāda d differs in PvA(C)
14 R ciraṃrattāya; (B2) cira-atthāya

[page 009]
9 Uragavagga
10 Khallāṭiyapetavatthu
Vv_I,10[=10].1 Kā nu antovimānasmiṃ tiṭṭhantī n'; upanikkhami1
upanikkhamassu bhadde tvaṃ2 passāma taṃ
mahiddhikan3 ti. || 58 ||
Vv_I,10[=10].2 Aṭṭiyāmi harāyāmi naggā nikkhamituṃ bahi
keseh'; amhi paṭicchannā puññaṃ me appakaṃ katan ti. || 59 ||
Vv_I,10[=10].3 Hand'; uttarīyaṃ4 dadāmi5 te imaṃ6 dussaṃ nivāsaya7
imaṃ6 dussaṃ nivasetvā bahi8 nikkhama sobhane,
upanikkhamassu bhadde tvaṃ2 passāma tam
bahiṭṭhitan9 ti. || 60 ||
Vv_I,10[=10].4 Hatthena hatthe10 te dinnaṃ na mayhaṃ upakappati
es'; etth'; upāsako saddho sammāsambuddhasāvako, || 61 ||
Vv_I,10[=10].5 Etaṃ acchādayitvāna mama dakkhiṇam ādisa11
tathāhaṃ12 sukhitā hessaṃ sabbakāmasamiddhinī ti. || 62 ||
Vv_I,10[=10].6 Tañ ca te nhāpayitvāna13 vilimpetvāna14 vāṇijā
vattheh'; acchādayitvāna tassā dakkhiṇam ādisuṃ. || 63 ||
Vv_I,10[=10].7 Samanantarānuddiṭṭhe15 vipāko upapajjatha16
bhojanacchādanapānīyaṃ,17 dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ. || 64 ||
Vv_I,10[=10].8 Tato suddhā sucivasanā kāsikuttamadhārinī
hasantī vimānā nikkhami dakkhiṇāya idaṃ phalan ti. || 65 ||
Vv_I,10[=10].9 Sucittarūpaṃ ruciraṃ vimānaṃ te pabhāsati18
devate pucchitācikkha kissa kammass'; idaṃ
phalan ti. || 66 ||
Vv_I,10[=10].10 Bhikkhuno caramānassa doṇinimmajjanaṃ19 ahaṃ
adāsiṃ ujubhūtassa vippasannena cetasā. || 67 ||
Vv_I,10[=10].11 Tassa kammassa kusalassa vipākaṃ dīgham antaraṃ
anubhomi vimānasmiṃ tañ ca20 dāni20 parittakaṃ. || 68 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 010]
10 Petavatthu
Vv_I,10[=10].12 Uddhaṃ catūhi21 māsehi kālakiriyā22 bhavissati
ekantaṃ23 kaṭukaṃ ghoraṃ nirayaṃ24 papatiss'
ahaṃ.24 || 69 ||
Vv_I,10[=10].13 Catukkaṇṇaṃ25 catudvāraṃ vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ
ayopākārapariyantaṃ ayasā paṭikujjitaṃ. || 70 ||
Vv_I,10[=10].14 Tassa ayomayā bhūmi jalitā tejasā yutā
samantā yojanasataṃ pharitvā tiṭṭhati sabbadā. || 71 ||
Vv_I,10[=10].15 Tatthāhaṃ dīgham addhānam dukkham vedissa26 vedanaṃ
27phalañ ca pāpakammassa tasmā socām'; ahaṃ28
bhusan28 ti. || 72 ||
Khallāṭiyapetavatthu29 dasamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R na upa-
2 B, N, T, (P), (B1) omit
3 B, N, (B1) bahiṭṭhitaṃ
4 N hand'; ūtta-; (P) handvatarīyaṃ
5 R, T, PvA(R) dāmi
6 B, N, (P) idaṃ
7 (P) nivāsiya
8 B, N, (P), (B1) ehi
9 R, T, PvA(R) mahiddhikaṃ
10 (P) hatt(h)aṃ
11 (P) ādisaṃ
12 R, T, PvA(R) tadāhaṃ; C, (S1), (S2), PvA(C) athāhaṃ
13 R, T, PvA(R, C) nahāpa-
14 R, T, (C), PvA(R) vilimpitvāna
15 (K) samanantarā anud-; (P) -tarāvakhanud-
16 B, N, (P) udapajjatha; (S2) upapajjati
17 (K), (P) -chādanaṃ pānīyaṃ
18 R, T, PvA(R) ca bhāsati
19 R, PvA(R) -nimmiñjanaṃ; T, (B2) -mujjanī; B, N, PvA(B) -majjaniṃ
20 (B1) -dāniṃ; C, PvA(C) tañ cedāni
21 C, PvA(C) catuhi
22 B, N kālaṅkiriyā
23 B, N, PvA(B) ekanta-
24 R, T nirayūpapatiss'; ahaṃ, but see 239
25 R catukaṇṇaṃ
26 R, T, PvA(R) vedissaṃ, but see 242
27 v. 242 c: phalaṃ pāpassa kammassa
28 T socāmidaṃ bhūtaṃ; R, PvA(R) socāmidaṃbhūtaṃ
29 R khalātya-; T khalātaya-; PvA(R) khalātiya-; but cf. the nidāna

[page 011]
11 Uragavagga
11 Nāgapetavatthu
Vv_I,11[=11].1 Purato va1 setena paleti hatthinā
majjhe pana assatarīrathena
pacchā ca2 kaññā sivikāya3 niyyati3
obhāsayantī dasa sabbaso4 disā. || 73 ||
Vv_I,11[=11].2 Tumhe pana5 muggarahatthapāṇino
rudammukhā bhinnapabhinnagattā6
manussabhūtā kim akattha pāpaṃ
yen'; aññamaññassa pivātha lohitan ti. || 74 ||
Vv_I,11[=11].3 Purato va yo gacchati kuñjarena
setena nāgena catukkamena
amhāka7 putto ahu jeṭṭhako8 so8
dānāni datvāna sukhī9 pamodati. || 75 ||
Vv_I,11[=11].4 Yo so majjhe assatarīrathena
catubbhi yuttena suvaggitena
amhāka7 putto ahu majjhimo so
amaccharī dānapatī10 virocati. || 76 ||
Vv_I,11[=11].5 Yā sā ca11 pacchā sivikāya niyyati12
nārī13 sapaññā migamandalocanā
amhāka7 dhītā ahu sā kaniṭṭhā14
bhāgaḍḍhabhāgena sukhī pamodati. || 77 ||
Vv_I,11[=11].6 Ete ca dānāni adaṃsu pubbe
pasannacittā samaṇabrāhmaṇānaṃ
mayaṃ pana maccharino ahumhā15
paribhāsakā samaṇabrāhmaṇānaṃ
ete padatvā16 paricārayanti
mayañ ca sussāma naḷo va chinno17 ti. || 78 ||
Vv_I,11[=11].7 Kiṃ tumhākaṃ bhojanaṃ kiṃ18 sayānaṃ18
kathaṃ su19 yāpetha supāpadhammino
pahūtabhogesu anappakesu
sukhaṃ virādhāya20 dukh'; ajja21 pattā ti. || 79 ||
Vv_I,11[=11].8 Aññamaññaṃ vadhitvāna pivāma pubbalohitaṃ
bahum pītvā22 na dhātā23 homa na cchādimhase24
mayaṃ. || 80 ||
Vv_I,11[=11].9 Icc eva maccā25 paridevayanti
adāyakā26 pecca27 Yamassa ṭhāyino
ye te viditvā28 adhigamma bhoge
na bhuñjare nā pi karonti puññaṃ. || 81 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 012]
12 Petavatthu
Vv_I,11[=11].10 Te khuppipāsūpagatā29 parattha
petā30 ciraṃ jhāyare31 ḍayhamānā
kammāni katvāna dukhudrayāni32
anubhonti dukkhaṃ kaṭukapphalāni.33 || 82 ||
Vv_I,11[=11].11 Ittaraṃ34 hi dhanaṃ35 dhaññaṃ ittaraṃ34 idha jīvitaṃ
ittaraṃ34 ittarato36 ñatvā dīpaṃ kayirātha37 paṇḍito. || 83 ||
Vv_I,11[=11].12 Ye te evaṃ pajānanti narā dhammassa kovidā
te dāne na ppamajjanti sutvā arahataṃ vaco ti. || 84 ||
Nāgapetavatthu ekādasamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 T ca
2 R, PvA(R) va
3 R, T sivikāyaṃ niyyāti; PvA(R) sivikāyaṃ nīyati
4 R, T, B, N, (B1), PvA(R) sabbato
5 R omits
6 B, N, (B1) chinna-
7 R, T, PvA(R, C) amhākaṃ
8 T so pajeṭṭhako; B, N jeṭṭhaposo; (B1) so ca jeṭṭho;
PvA(R) so jeṭṭhako
9 R, T, PvA(R) sukhiṃ
10 R, PvA(R) dānapati; B,N dānavatī
11 R, T, PvA(R) omit
12 R, T niyyāti; B, N, PvA(R, B) nīyati
13 R, PvA(R) dārī
14 B, N kaniṭṭhikā; (P) kaniṭṭhatā
15 B, N ahumha
16 B, N, T, (B2) ca datvā
17 C, (S2), PvA(C) khitto; R, T ditto; (P) bhinno; other v. ll.
(in R): dhinno, dinno; chinno ātape pakkhitto naḷo viya - PvA
18 R, T kiṃ sayanaṃ; PvA(R) kissayanaṃ; kissayānā ti keci
paṭhanti - PvA(R, C)
19 B, N, (B1) ca
20 R, T, (K), PvA(R) virāgāya; sukhassa virādhenā ti keci - PvA
21 R, T, B, N, PvAdukkh'; ajja
22 (P) pivitvā; B, N, PvA(R, B) pitvā
23 R, T dātā
24 (P), (B1), (K), PvA(R) na ruccādimhase; MSS. (in R) add ca
25 (B2) paccā
26 R, T adāyikā; vḷ. (in R) adāsikā
27 (B2), (K) maccharino
28 R, T viviccā; B, N, (B1) vidicca; PvA(R) vivicca
29 R, T -supagatā
30 B, N, (B2) pacchā
31 T, (B2) jhāyire; R, PvA(R) ghāyire
32 T dukkh'udrayāni; B, N, PvA(B) dukh'udrāni;
R, PvA(R) dukhandriyāni; P dukkh'indriyāni
33 R katukapphaḷāni
34 (B2) itaraṃ
35 R, T, PvA(R) dhana-
36 cf. n.34
37 (B2) kariyātha

[page 013]
13 Uragavagga
12 Uragapetavatthu
Vv_I,12[=12].1 Urago va tacaṃ jiṇṇaṃ hitvā gacchati saṃ tanuṃ
evaṃ sarīre nibbhoge pete kālakate1 sati, || 85 ||
Vv_I,12[=12].2 Ḍayhamāno na jānāti ñātīnaṃ paridevitaṃ
tasmā etaṃ2 na rodāmi3 gato4 so tassa yā gatī ti. || 86 ||
Vv_I,12[=12].3 Anabbhito5 tato āgā6 nānuññāto7 ito gato
yathāgato tathā gato tattha kā8 paridevanā. || 87 ||
Vv_I,12[=12].4 Ḍayhamāno na jānāti ñātīnaṃ paridevitaṃ
tasmā etaṃ2 na rodāmi3 gato4 so tassa yā gatī ti. || 88 ||
Vv_I,12[=12].5 Sace rode kisā assaṃ tattha me kiṃ phalaṃ siyā
ñātimittasuhajjānaṃ bhiyyo no aratī9 siyā. || 89 ||
Vv_I,12[=12].6 Ḍayhamāno na jānāti ñātīnaṃ paridevitaṃ10
tasmā etaṃ na rodāmi gato so tassa yā gatī ti. || 90 ||
Vv_I,12[=12].7 Yathā pi dārako candaṃ gacchantam anurodati
evaṃ sampadam ev'; etaṃ yo petam anusocati. || 91 ||
Vv_I,12[=12].8 Ḍayhamāno na jānāti ñātīnaṃ paridevitaṃ
tasmā etaṃ na rodāmi gato so tassa yā gatī ti. || 92 ||
Vv_I,12[=12].9 Yathā pi brahme udakumbho bhinno appaṭisandhiyo
evaṃ sampadam ev'; etaṃ yo petam anusocati. || 93 ||
Vv_I,12[=12].10 Ḍayhamāno na jānāti ñātīnaṃ paridevitaṃ
tasmā etaṃ na rodāmi gato so tassa yā gatī ti. || 94 ||
Uragapetavatthu dvādasamaṃ
Tass'; uddānaṃ11:
12Khettañ ca sūkaraṃ pūti piṭṭhañ cā pi tirokuḍḍaṃ13

--------------------------------------------------------------------------

[page 014]
14 Petavatthu
pañcā pi sattaputtañ ca goṇaṃ pesakārakañ ca
tathā khallāṭiyaṃ nāgaṃ dvādasaṃ uragañ c'; evā ti.
URAGAVAGGO PAṬHAMO

--------------------------------------------------------------------------
1 B, N kālaṅkate
2 R evaṃ
3 R, T, PvA(R) socāmi
4 vḷ. (in R) tato
5 So all edd. except C anavhito but J. iii,165 anavhāto;
(B1) anajjhiṭṭho
6 R agā
7 J. ib ananuññāto
8 (P) kā va
9 R, PvA(R) arati
10 (B2) paridevanaṃ
11 not in R; T uddānaṃ
12 not in R; T has:
Khettūpamā vaṇṇā duve dhītalikaṃ tirokuḍḍaṃ
puttakhādikā goṇagūthaṃ nāgoraga-dvādasā
te vatthūni vagge paṭhame uddānaṃ.
13 B, N tirokuṭṭaṃ

[page 015]
15
II UBBARIVAGGA
13 Saṃsāramocakapetavatthu
Vv_II,1[=13].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi kisā1 dhamanisanthatā2
upphāsulike3 kisike4 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 95 ||
Vv_II,1[=13].2 Ahaṃ bhadante5 petī 'mhi duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 96 ||
Vv_II,1[=13].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena petalokam ito gatā ti. || 97 ||
Vv_II,1[=13].4 6Anukampakā7 mayhaṃ nāhesuṃ bhante
pitā ca8 mātā athavā pi ñātakā9
ye maṃ niyojeyyuṃ:10 dadāhi dānaṃ
pasannacittā samaṇabrāhmaṇānaṃ. || 98 ||
Vv_II,1[=13].5 Ito ahaṃ vassasatāni pañca
yaṃ evarūpā vicarāmi naggā
khudāya11 taṇhāya ca12 khajjamānā
pāpassa kammassa phalaṃ mamedaṃ.13 || 99 ||
Vv_II,1[=13].6 Vandāmi taṃ ayya pasannacittā
anukampa maṃ dhīra14 mahānubhāva15
datvā ca me ādissa16 yaṃ17 hi kiñci
mocehi maṃ duggatiyā bhadante18 ti.19 || 100 ||
Vv_II,1[=13].7 Sādhū ti so20 paṭissutvā21 Sāriputto 'nukampako22
bhikkhūnaṃ23 ālopaṃ datvā23 pāṇimattañ ca colakaṃ24
25thālakassa ca pānīyaṃ tassā dakkhiṇam ādisi. || 101 ||
Vv_II,1[=13].8 Samanantarānuddiṭṭhe26 vipāko upapajjatha27
bhojanacchādanapānīyaṃ,28 dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ. || 102 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 016]
16 Petavatthu
Vv_II,1[=13].9 Tato suddhā sucivasanā kāsikuttamadhārinī
vicittavatthābharaṇā Sāriputtam upasaṅkamī ti. || 103 ||
Vv_II,1[=13].10 Abhikkantena vaṇṇena yā tvaṃ tiṭṭhasi devate
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā, || 104 ||
Vv_II,1[=13].11 Kena t'; etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 105 ||
Vv_II,1[=13].12 Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve
manussabhūtā kim akāsi puññaṃ
kenāsi evaṃ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 106 ||
Vv_II,1[=13].13 Uppaṇḍukiṃ29 kisaṃ chātaṃ naggaṃ30 āpatitacchaviṃ31
muni kāruṇiko loke taṃ maṃ32 addakkhi32 duggataṃ. || 107 ||
Vv_II,1[=13].14 Bhikkhūnaṃ ālopaṃ datvā pāṇimattañ ca colakaṃ24
thālakassa ca pānīyaṃ mama dakkhiṇam ādisi. || 108 ||
Vv_II,1[=13].15 Ālopassa phalaṃ passa bhattaṃ vassasataṃ dasa
bhuñjāmi kāmakāminī anekarasavyañjanaṃ. || 109 ||
Vv_II,1[=13].16 Pāṇimattassa colassa24 vipākaṃ passa yādisaṃ
yāvatā Nandarājassa vijitasmiṃ paṭicchadā, || 110 ||
Vv_II,1[=13].17 Tato bahutarā bhante vatthān'; acchādanāni33 me
koseyyakambalīyāni34 khomakappāsikāni ca. || 111 ||
Vv_II,1[=13].18 Vipulā ca mahagghā ca te p'; ākāse35 'valambare
sāhaṃ36 taṃ paridahāmi36 yaṃ yaṃ hi manaso piyaṃ. || 112 ||
Vv_II,1[=13].19 Thālakassa ca pānīyaṃ vipākaṃ passa yādisaṃ
gambhīrā37 caturassā ca pokkharañño38 sunimmitā. || 113 ||
Vv_II,1[=13].20 Setodakā supatitthā39 sītā appaṭigandhiyā
padumuppalasañchannā vārikiñjakkhapūritā. || 114 ||
Vv_II,1[=13].21 Sāhaṃ ramāmi kīḷāmi modāmi akutobhayā40
muniṃ kāruṇikaṃ loke41 bhante vanditum āgatā ti. || 115 ||
Saṃsāramocakapetavatthu paṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 T kīsā
2 R, T, PvA(R) -saṇṭhita; (B2) -santatā
3 (B2), (K) uppāsuḷhike
4 T kīsike
5 R bhante; (B2), PvA(R) bhaddante
6 R notes that several MSS. omit this stanza.
7 T anukkampakā
8 R, T, PvA(R) have ca after mātā
9 PvA(R) ñātikā, cf. R fn.
10 (B2) niyyo-
11 (B2) khuddāya
12 R va
13 R, PvA(R) mama-y-idaṃ
14 T, B, N, (B1,2), PvA(B) vīra
15 (B2) -bhāvaṃ
16 B, N, PvA(B) ādisa
17 R, T, PvA(B) yā-
18 R, PvA(R) bhaddante
19 R hi
20 R adds tassā; PvA(R) treats so with tassā in R and
PvA(C) as an interpolation.
21 R, T, PvA paṭisuṇitvā
22 R anu-
23 vacanavipallāsena h'; etaṃ (i. e. pl.) vuttaṃ, ālopaṃ
bhikkhuno datvā ti keci paṭhanti - PvA
24 B, PvA(R, B) coḷa-
25 The arrangement of verses 7-9 differs in R.
26 (P) samanantaraṃ; R, T anud-
27 B, (B1,2), PvA(B) uda-
28 T, (P) -chādanaṃ pānīyaṃ
29 R, PvA(R) upakaṇḍakiṃ; upakaṇḍukiṃ (kaṇḍu,'itch') not attested
30 T, (B2) nagga-
31 R, PvA(R) appaṭicchavim; B, (B1), PvA(B) sampatita-;
T, (B2) samuṭita-
32 T, (B2) maṃ adakkhi; R, PvA(R) maṃ dakkhasi
33 R, T, PvA(R) vatthāni 'cchādanāni; (B2) vattāna-
34 (B2) koseyyāni ka-
35 (B2), (K) c'; ākāse
36 (B1), (P) sāhaṃ paridahāmi ca
37 R gambhirā
38 R, T, PvA(R) -raññā
39 B, (P), PvA(B) suppatitthā; R, PvA(R) add ca; PvA
supports reading setodaka here, but v.432.
40 (P) -bhayaṃ
41 R, (B1), PvA(R, C) lokaṃ; (P) lokā

[page 017]
17 Ubbarivagga
14 Sāriputtattherassa Mātupetavatthu
Vv_II,2[=14].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi kisā1 dhamanisanthatā2
upphāsulike kisike3 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 116 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 018]
18 Petavatthu
Vv_II,2[=14].2 Ahaṃ te sakiyā mātā pubbe aññāsu4 jātisu5
upapannā6 pettivisayaṃ7 khuppipāsasamappitā.8 || 117 ||
Vv_II,2[=14].3 Chaḍḍitaṃ khipitaṃ kheḷaṃ9 siṅghāṇikaṃ silesumaṃ
vasañ ca ḍayhamānānaṃ vijātānañ ca lohitaṃ, || 118 ||
Vv_II,2[=14].4 Vaṇitānañ ca10 yaṃ ghānasīsacchinnāna11 lohitaṃ
khudāparetā bhuñjāmi12 itthipurisanissitaṃ. || 119 ||
Vv_II,2[=14].5 Pubbalohitaṃ13 bhakkhāmi13 pasūnaṃ mānusāna14 ca
alenā15 anagārā ca nīlamañcaparāyanā.16 || 120 ||
Vv_II,2[=14].6 Dehi puttaka me dānaṃ datvāna17 uddisāhi17 me
app eva nāma muñceyyaṃ18 pubbalohitabhojanā. || 121 ||
Vv_II,2[=14].7 Mātuyā vacanaṃ sutvā Upatisso 'nukampako
āmantayī19 Moggallānaṃ20 Anuruddhañ ca Kappinaṃ. || 122 ||
Vv_II,2[=14].8 Catasso kuṭiyo katvā saṅghe cātuddise21 adā
kuṭiyo annapānañ ca mātu dakkhiṇam ādisi.22 || 123 ||
Vv_II,2[=14].9 Samanantarānuddiṭṭhe23 vipāko upapajjatha24
bhojanaṃ pānīyaṃ25 vatthaṃ dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ. || 124 ||
Vv_II,2[=14].10 Tato suddhā sucivasanā kāsikuttamadhārinī
vicittavatthābharaṇā Kolitaṃ26 upasaṅkamī ti. || 125 ||
Vv_II,2[=14].11 Abhikkantena vaṇṇena yā tvaṃ tiṭṭhasi devate
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā, || 126 ||
Vv_II,2[=14].12 Kena t'; etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 127 ||
Vv_II,2[=14].13 Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve
manussabhūtā kim akāsi puññaṃ
kenāsi evaṃ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 128 ||
Vv_II,2[=14].14 27Sāriputtass'; ahaṃ28 mātā pubbe aññāsu29 jātisu5
upapannā6 pettivisayaṃ7 khuppipāsasamappitā.8 || 129 ||
Vv_II,2[=14].15 Chaḍḍitaṃ khipitaṃ kheḷaṃ siṅghānikaṃ silesumaṃ
vasañ ca ḍayhamānānaṃ vijātānañ ca lohitaṃ, || 130 ||
Vv_II,2[=14].16 Vaṇitānañ ca10 yaṃ ghānasīsacchinnāna11 lohitaṃ
khudāparetā bhuñjāmi12 itthipurisanissitaṃ. || 131 ||
Vv_II,2[=14].17 Pubbalohitaṃ13 bhakkhāmi13 pasūnaṃ mānusāna14 ca
alenā15 anagārā ca nīlamañcaparāyanā.16 || 132 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 019]
19 Ubbarivagga
Vv_II,2[=14].18 Sāriputtassa dānena modāmi akutobhayā
muniṃ kāruṇikaṃ loke bhante30 vanditum āgatā ti. || 133 ||
Sāriputtatherassa mātupetavatthu31 dutiyaṃ
&1
15 Mattāpetavatthu
Vv_II,3[=15].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi kisā1 dhamanisanthatā2
upphāsulike kisike3 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 134 ||
Vv_II,3[=15].2 Ahaṃ4 Mattā tuvaṃ Tissā sapattī5 te pure ahuṃ
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā ti. || 135 ||
Vv_II,3[=15].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena petalokam ito gatā ti. || 136 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1-3 See No.13 nn.1,2,4
4 R aññesu
5 T, B, N, PvA(B) jātīsu
6 R, T, C, PvA(R, C) uppannā
7 T, (B2) pitti-
8 R, T, PvA(R, C) khuppipāsā-
9 R, C, PvA(C) khelaṃ
10 B, N, (B2), VvA(B) vaṇikānañ ca
11 R, PvA(R) -chinnañ ca; T ghānaṃ sīsacchinnañ ca;
(P) ghānaṃ sīsa-
12 (B2) bhuñjissaṃ
13 C, (S1,2), PvA(C) pubbalohitabhakkhāsmi
14 R, PvA(R) mānusānañ; T manussānañ
15 T adds Ca
16 (B1) nīlā-; T, (B2) nilla-
17 R, T datvā ud-; B, N, (B1,2), PvA(R, B) datvā anvādisāhi
18 B, N PvA(B) mucceyyaṃ
19 B, N, PvA(B) -yi
20 (B1) Moggalānaṃ (metrically correct)
21 R, T catuddise
22 B, N, PvA(B) ādisī
23 R anuddiṭṭhe
24 See No.13 n.27
25 pāniyaṃ not attested
26 R Kolikaṃ (as in most MSS. mentioned in PvA(R) fn.
27 Omitted by R but PvA refers to this verse and those
that follow. See also JPTS 1904,149.
28 B, N -āhaṃ
29 See nn.4-16 above
30 R (fn.) taṃ bhaddante
31 R, T -petī-, see No.6, n.16

[page 020]
20 Petavatthu
Vv_II,3[=15].4 Caṇḍī ca pharusā c'; āsiṃ issukī6 maccharī saṭhī7
tāhaṃ durattuṃ vatvāna petalokam ito gatā ti. || 137 ||
Vv_II,3[=15].5 Sabbaṃ8 aham pi jānāmi yathā tvaṃ caṇḍikā ahu
aññañ ca kho taṃ9 pucchāmi kenāsi paṃsukuṇṭhitā.10 || 138 ||
Vv_II,3[=15].6 Sīsaṃ11 nahātā11 tvaṃ12 āsi sucivatthā alaṅkatā
ahañ ca kho taṃ13 adhimattaṃ14 samalaṅkatatarā
tayā. || 139 ||
Vv_II,3[=15].7 Tassā me pekkhamānāya sāmikena samantayi15
tato me issā vipulā kodho me samajāyatha. || 140 ||
Vv_II,3[=15].8 Tato paṃsuṃ16 gahetvāna paṃsunā taṃ hi17 okiriṃ17
tassa kammavipākena ten'; amhi paṃsukuṇṭhitā.10 || 141 ||
Vv_II,3[=15].9 Sabbaṃ8 aham pi jānāmi paṃsunā maṃ tvam okiri
aññañ ca kho taṃ pucchāmi kena khajjasi18 kacchuyā. || 142 ||
Vv_II,3[=15].10 Bhesajjahārī ubhayo vanantaṃ agamimhase
tvañ ca bhesajjam āhari19 aham pi kapikacchuno. || 143 ||
Vv_II,3[=15].11 Tassā tyājānamānaya20 seyyaṃ tyāhaṃ21 samokiriṃ22
tassa kammavipākena tena khajjāmi kacchuyā. || 144 ||
Vv_II,3[=15].12 Sabbaṃ8 aham pi jānāmi seyyaṃ me tvaṃ samokiri
aññañ ca kho taṃ pucchāmi kenāsi naggiyā tuvaṃ. || 145 ||
Vv_II,3[=15].13 Sahāyānaṃ samayo āsi {ñātīnaṃ} samitī23 ahu
tvañ ca āmantitā āsi sasāminī24 no ca kho ahaṃ. || 146 ||
Vv_II,3[=15].14 Tassā tyājānamānāya20 dussaṃ tyāhaṃ apānudiṃ
tassa kammavipākena ten'; amhi naggiyā ahaṃ. || 147 ||
Vv_II,3[=15].15 Sabbaṃ8 aham pi jānāmi dussaṃ me tvaṃ apānudi
aññañ ca kho taṃ pucchāmi kenāsi gūthagandhinī.25 || 148 ||
Vv_II,3[=15].16 Tava gandhañ ca mālañ ca paccagghañ ca vilepanaṃ
gūthakūpe atāresiṃ26 taṃ pāpaṃ pakataṃ mayā.
27tassa kammavipākena ten'; amhi gūthagandhinī. || 149 ||
Vv_II,3[=15].17 Sabbaṃ8 aham pi jānāmi taṃ pāpaṃ pakataṃ tayā
aññañ ca kho taṃ pucchāmi kenāsi duggatā tuvaṃ. || 150 ||
Vv_II,3[=15].18 Ubhinnaṃ samakaṃ āsi yaṃ gehe vijjate dhanaṃ
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākasim attano,
tassa kammavipākena ten'; amhi duggatā ahaṃ. || 151 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 021]
21 Ubbarivagga
Vv_II,3[=15].19 Tad eva maṃ tvaṃ avaca pāpakammaṃ20 nisevasi
na hi pāpehi kammehi sulabhāhosi29 suggati.30 || 152 ||
Vv_II,3[=15].20 Vāmato maṃ tvaṃ paccesi atho pi maṃ usuyyasi31
passa pāpānaṃ kammānaṃ vipāko hoti yādiso. || 153 ||
Vv_II,3[=15].21 Te32 gharadāsiyo āsuṃ32 tān'; evābharaṇān'; ime33
te c'; aññe34 paricārenti35 na bhogā honti sassatā. || 154 ||
Vv_II,3[=15].22 Idāni Bhūtassa36 pitā āpaṇā geham ehiti
app eva te dade kiñci mā su tāva ito agā. || 155 ||
Vv_II,3[=15].23 Naggā dubbaṇṇarūpāmhi kisā1 dhamanisanthatā2
kopīnam etaṃ itthīnaṃ mā maṃ Bhūtapitāddasa. || 156 ||
Vv_II,3[=15].24 Handa Kiṃ37 tāhaṃ37 dammi kiṃ vā ca38 te38
karom'; ahaṃ39
yena tvaṃ sukhitā assa sabbakāmasamiddhinī. || 157 ||
Vv_II,3[=15].25 Cattāro bhikkhū saṅghato cattāro puna40 puggalā41
aṭṭha bhikkhū bhojayitvā mama dakkhiṇam ādisa42
tadāhaṃ sukhitā hessaṃ sabbakāmasamiddhinī. || 158 ||
Vv_II,3[=15].26 Sādhū ti sā paṭissutvā43 bhojayitvāṭṭha44
bhikkhavo
vattheh'; acchādayitvāna45 tassā dakkhiṇam ādisi. || 159 ||
Vv_II,3[=15].27 Samanantarānuddiṭṭhe46 vipāko upapajjatha47
bhojanacchādanapāṇīyaṃ,48 dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ. || 160 ||
Vv_II,3[=15].28 Tato suddhā49 sucivasanā kāsikuttamadhārinī
vicittavatthābharaṇā sapattiṃ50 upasaṅkami. || 161 ||
Vv_II,3[=15].29 Abhikkantena vaṇṇena yā tvaṃ tiṭṭhasi devate
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā, || 162 ||
Vv_II,3[=15].30 Kena t'; etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 163 ||
Vv_II,3[=15].31 Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve
manussabhūtā kim akāsi puññaṃ
kenāsi evaṃ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 164 ||
Vv_II,3[=15].32 Ahaṃ Mattā tuvaṃ Tissā sapattī5 te pure ahuṃ
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 165 ||
Vv_II,3[=15].33 Tava dānena51 dinnena51 modāmi akutobhayā
ciraṃ jīvāhi bhaginī saha sabbehi ñātibhi52
asokaṃ virajaṃ ṭhānaṃ āvāsaṃ vasavattinaṃ.53 || 166 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 022]
22 Petavatthu
Vv_II,3[=15].34 Idha dhammaṃ caritvāna dānaṃ datvāna sobhane
vineyya maccheramalaṃ sumūlaṃ
aninditā saggam upehi53 ṭhānan ti. || 167 ||
Mattāpetavatthu tatiyaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1-3 See No.13 nn.1,2,4
4 T sahaṃ
5 R, PvA(R) sapatī
6 R fn. (B2) etc. ussukī
7 B, N, (B1,2), PvA(R) saṭhā
8 B, N, (B1,2), K saccaṃ, cf. (P)
9 R fn. (B2) etc. tvaṃ
10 R, T, PvA(R) -kuṭṭhitā, but later PvA(R) p.302 corrects it
to -guṇṭhitā; B, N, PvA(B) -kunthitā. B, N add ti at the end
of each verse in the dialogue.
11 B, N, PvA(B) sīsaṃnhātā
12 R, T, B, N, PvA(R, B) tuvaṃ
13 B, N, PvA(B) omit
14 adhimattā ti vā pāṭho - PvA
15 (B1,2), (K), PvA(R) āmantayi
16 R, PvA(R) paṃsu
17 R, PvA(R) pi okiri; T, (K), (B2) vikīri 'haṃ
18 R, T, PvA(R, B) khajjāsi
19 R āhāsi; T āhāsi; (B2) āhāri; (K) (bhesajja-)harī
20 R, PvA(C) te ajāna-
21 T tayāhaṃ
22 R, T, PvA(R) samokiri
23 R, T, PvA(R) samitiṃ
24 R, T sasāmī
25 R, T -gandhini
26 R, PvA(R) athāresiṃ; T, B, N, (B2), (K) adhāresiṃ
27 The arrangement of verses differs in R here onwards,
28 pāpakammānī ti pāḷi - PvA
29 B, N, PvA(B), (B2) hoti
30 R, T, PvA(R) suggatiṃ
31 T, (B2) ussuyyasi; B, N, PvA(B) usūyasi
32 B, N, PvA(B) te gharā tā ca dāsiyo, emended after 397;
(K) te ghare dāsiyo c'; eva, cf. (P)
33 ime ti hi liṅgavipallāsena vuttaṃ - PvA
34 B, N, R, T, PvA(R, B) aññe
35 R, T, PvA(R) parivārenti
36 PvA takes it as NPr.; v. comment on 156; lit. ‘of my off-spring'
37 To read as kiṃ t'āhaṃ for te+ahaṃ? (K) kiṃ vā ca te;
B, N, (B2), PvA(B) kiṃ vā tyāhaṃ
38 B, N, PvA(B) te'; dha
39 R karomi 'haṃ; C, PvA(C) karomyahaṃ; (B1) takes line as:
handa kiṃ vatāhaṃ dammi kim p'; idha te . . .
40 All except C, PvA(C) pana
41 (P), PvA(B) puggale
42 R, T, PvA(R) ādisi
43 R, T paṭisutvā
44 R, T -tvā aṭṭha
45 R, T, PvA(R) vatthehi 'cchā-
46-48 cf. No.13,26-28
49 R sudhā
50 R, PvA(R) sapatiṃ
51 B, N, PvA(B) dinnena dānena as at 184
52 R, PvA(R) ñatīhi
53 T -vattīnaṃ
54 R, T upesi

[page 023]
23 Ubbarivagga
16 Nandāpetavatthu
Vv_II,4[=16].1 Kāḷī1 dubbaṇṇarūpāsi pharusā bhīrudassanā2
piṅgalāsi kaḷārāsi3 na taṃ maññāmi mānusin ti. || 168 ||
Vv_II,4[=16].2 Ahaṃ Nandā Nandasena4 bhariyā te pure ahuṃ
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā ti. || 169 ||.
Vv_II,4[=16].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena petalokam ito gatā ti. || 170 ||
Vv_II,4[=16].4 Caṇḍī5 pharusavācā ca tayi c'; āsiṃ agāravā5
tāhaṃ duruttaṃ vatvāna petalokam ito gatā ti. || 171 ||
Vv_II,4[=16].5 Hand'; uttarīyaṃ dadāmi te idaṃ6 dussaṃ nivāsaya
imaṃ dussaṃ nivāsetvā ehi nessāmi7 taṃ gharaṃ. || 172 ||
Vv_II,4[=16].6 Vatthañ ca annapānañ ca lacchasi tvaṃ gharaṃ gatā
putte ca te passissasi suṇisāyo8 ca dakkhasi. || 173 ||
Vv_II,4[=16].7 Hatthena hatthe te dinnaṃ na mayhaṃ upakappati
bhikkhū ca sīlasampanne vītarāge bahussute, || 174 ||
Vv_II,4[=16].8 Tappehi annapānena mama9 dakkhiṇam ādisa10
tadāhaṃ sukhitā hessaṃ sabbakāmasamiddhinī. || 175 ||
Vv_II,4[=16].9 Sādhū ti11 so paṭissutvā11 dānaṃ vipulam ākiri12
annaṃ13 pānaṃ khādanīyaṃ vatthā14-senāsanāni ca,
15chattaṃ gandhañ ca mālañ ca vividhā16 ca16
upāhanā. || 176 ||
Vv_II,4[=16].10 Bhikkhū ca sīlasampanne vītarāge bahussute
tappetvā annapānena tassā dakkhiṇam ādisi. || 177 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 024]
24 Petavatthu
Vv_II,4[=16].11 Samanantarānuddiṭṭhe vipāko upapajjatha17
bhojanacchādanapānīyaṃ18 dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ. || 178 ||
Vv_II,4[=16].12 Tato suddhā sucivasanā kāsikuttamadhārinī
vicittavatthābharaṇā sāmikaṃ upasaṅkami. || 179 ||
Vv_II,4[=16].13 Abhikkantena vaṇṇena yā tvaṃ tiṭṭhasi devate
obhāsentī disā sabbā osadhī viya tārakā, || 180 ||
Vv_II,4[=16].14 Kena t'; etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 181 ||
Vv_II,4[=16].15 Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve
manussabhūtā kim akāsi puññaṃ
kenāsi evaṃ jalitānubhāvā
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 182 ||
Vv_II,4[=16].16 Ahaṃ Nandā Nandasena4 bhariyā te pure ahuṃ
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 183 ||
Vv_II,4[=16].17 Tava dinnena dānena modāmi akutobhayā
ciraṃ jīva gahapati saha sabbehi ñātibhi,19
asokaṃ virajaṃ ṭhānaṃ20 āvāsaṃ vasavattinaṃ.21 || 184 ||
Vv_II,4[=16].18 Idha dhammaṃ caritvāna dānaṃ datvāna gahapati
vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ
anindito saggam upehi22 ṭhānan ti. || 185 ||
Nandāpetavatthu tatiyaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T kālī
2 (B1) bhīrukadassanā
3 R, T Kalārāsi
4 B, N, (P). (B1), PvA(B) Nandisena
5 R caṇḍapharusavācā tayidhāsiṃ agāravā; T caṇḍi ca pharusā vācā ...;
B, N, (B1), PvA(B) caṇḍī ca pharusā c'; āsiṃ tayi cāpi agāravā;
(B2), PvA(R) caṇḍī ca pharusā c'; āsi tayi cāpi agāravā
6 All but C, PvA(C) imaṃ
7 (B1) niyyāmi; (P) neyyāmi
8 R, PvA(R) sūtisāye; T suṇisāye; (P) sukisāro
9 R, T mamaṃ
10 R, T ādisi
11 R, T tato sādhū ti paṭisuṇitvā; PvA(R) tato sādhū ti paṭissutvā
12 (P) akari
13 T anna-
14 R, T, PvA(R) vatthaṃ
15 The arrangement of verses follows B, N
16 R vividhāni
17-18 See No.13 nn.27-28
19 R, PvA(R) ñātihi
20 B, N, (P), PvA(B) khemaṃ
21 T -vattīnaṃ
22 T upesi

[page 025]
25 Ubbarivagga
17 Maṭṭakuṇḍalīpetavatthu
Vv_II,5[=17].1-21 See Vimānavatthu No. 83. || 186-206 ||
Maṭṭakuṇḍalīpetavatthu pañcamaṃ
18 Kaṇhapetavatthu
Vv_II,6[=18].1 Uṭṭhehi Kaṇha1 kiṃ2 sesi ko attho supanena3 te
yo ca tuyhaṃ sako bhātā hadayaṃ cakkhuṃ4 va4
dakkhiṇaṃ,
tassa vātā balīyanti Ghato5 jappati Kesavā ti. || 207 ||
Vv_II,6[=18].2 Tassa taṃ vacanaṃ sutvā Rohiṇeyyassa Kesavo
taramānarūpo vuṭṭhāsi6 bhātusokena aṭṭito.7 || 208 ||
Vv_II,6[=18].3 Kin nu ummattarūpo va kevalaṃ Dvārakaṃ imaṃ
saso saso ti lapasi kīdisaṃ8 sasam icchasi.8 || 209 ||
Vv_II,6[=18].4 Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ lohamayaṃ atha rūpiyāmayaṃ9
saṅkhasilāpavāḷamayaṃ kārayissāmi te sasaṃ. || 210 ||
Vv_II,6[=18].5 Santi aññe pi sasakā araññe10 vanagocarā
te pi te ānayissāmi kīdisaṃ sasam icchasī ti. || 211 ||
Vv_II,6[=18].6 Nāham11 ete sase icche11 ye sasā paṭhavissitā12
candato sasam icchāmi taṃ me ohara Kesavā ti. || 212 ||
Vv_II,6[=18].7 So nūna13 madhuraṃ ñāti jīvitaṃ vijahissasi14
apatthiyaṃ15 patthayasi candato sasam icchasī16 ti. || 213 ||
Vv_II,6[=18].8 Evañ ce17 Kaṇha jānāsi yath'; aññam anusāsasi
kasmā pure mataṃ puttaṃ ajjāpi18-m-anusocasī ti. || 214 ||
Vv_II,6[=18].9 Ye19 na19 labbhā manussena amanussena vā pana:20
jāto me mā marī21 putto kuto labbhā alabbhiyaṃ. || 215 ||
Vv_II,6[=18].10 Na mantā mūlabhesajjā osadhehi22 dhanena vā
sakkā ānayituṃ Kaṇha yaṃ petam anusocasi. || 216 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 026]
26 Petavatthu
Vv_II,6[=18].11 23Mahaddhanā mahābhogā raṭṭhavanto pi khattiyā
pahūtadhanadhaññāse24 te pi no ajarāmarā. || 217 ||
Vv_II,6[=18].12 Khattiyā brāhmaṇā vessā suddā caṇḍālapukkusā
ete c'; aññe25 ca jātiyā te pi no ajarāmarā. || 218 ||
Vv_II,6[=18].13 Ye mantaṃ parivattenti26 chaḷaṅgaṃ brahmacintitaṃ
ete c'; aññe25 ca vijjāya te pi no ajarāmarā. || 219 ||
Vv_II,6[=18].14 Isayo vā pi ye santā saññatattā tapassino
sarīram te pi kālena vijahanti tapassino. || 220 ||
Vv_II,6[=18].15 Bhāvitattā arahanto27 katakiccā anāsavā
nikkhipanti imaṃ dehaṃ puññapāpaparikkhayā ti. || 221 ||
Vv_II,6[=18].16 Ādittaṃ vata maṃ santaṃ ghatasittaṃ va pāvakaṃ
vārinā viya osiñcaṃ28 sabbaṃ nibbāpaye daraṃ. || 222 ||
Vv_II,6[=18].17 Abbūḷhaṃ29 vata me sallaṃ sokaṃ badayanissitaṃ30
yo me sokaparetassa puttasokaṃ apānudi. || 223 ||
Vv_II,6[=18].18 So 'haṃ31 abhuḷhasallo 'smi sītibhūto 'smi nibbuto
na socāmi na rodāmi tava sutvāna bhāsitaṃ.32 || 224 ||
Vv_II,6[=18].19 Evaṃ karonti sappaññā ye honti anukampakā
vinivattayanti33 sokamhā Ghato5 jeṭṭhaṃ va
bhātaraṃ. || 225 ||
Vv_II,6[=18].20 Yassa etādisā honti amaccā34 paricārakā35
subhāsitena anvesi36 Ghato5 jeṭṭhaṃ va
bhātaran ti. || 226 ||
Kaṇhapetavatthu chaṭṭhaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R Kaṇhe
2 R kī
3 R, PvA(R), J. iv,84 supinena
4 R, T, C, PvA(R, C) cakkhuñ ca; B, N, PvA(B) cakkhu ca;
(P) cakkhu va; cf. J.iv,84
5 B, N, (K) Ghaṭo; C, PvA(B, C) sasaṃ
6 R, PvA(R) vuṭṭhāyi; C, PvA(C) uṭṭhāsi
7 R, T, PvA(R) addhito
8 J. iv,85 ko nu te sasam āhari
9 T, B, N, (P), (B), PvA(R, B) rūpiyamayaṃ; R rūpimayaṃ
10 R, T, B, N, (B1), PvA(R, B) arañña-
11 J. iv,85 na vāham etaṃ icchāmi
12 R, T, (S), PvA(R, C) paṭhavīnissitā; (P) puthuvissitā
13 R, PvA(R) nanda
14 (P) vijahissati
15 R, T, C, PvA(R, C) apatthayaṃ; J. iv,86 adds yo
16 (P) icchāmi
17 (B2) ca
18 R ajāpi
19 B, N, PvA(R, B) na yaṃ; J. iv,86 yaṃ na; T, (B2) na taṃ
20 J. iv,86 puna
21 B, N, PvA(B) mari
22 T osathehi
23 Stanzas 11-15 are replaced by a different stanza in J.
24 R -dhaññāso; C, PvA(C) -dhaññā ye
25 R maññe
26 T -vattani
27 R, PvA(R, C) viharantā
28 R, PvA(R), J. iv,61 osiñci
29 J. iv,87 abbahi
30 (P) hadayaṃ nissitaṃ
31 B, N, C, (P), PvA(B) svāhaṃ; pāda b differs in J
32 B, N, C, PvA(B) bhātikā; J. iv, 87 māṇava
33 R -vattayati; PvA(R, C) -vattayi
34 R amatta-; PvA(R) amacca-
35 R, T, PvA(R) paricārikā
36 B, N, C, (B2), PvA(B) anventi

[page 027]
27 Ubbarivagga
19 Dhanapālapetavatthu
Vv_II,7[=19].1 Naggo dubbaṇṇarūpo 'si kiso dhamanisanthato1
upphāsuliko kisiko ko nu tvaṃ asi mārisā ti. || 227 ||
Vv_II,7[=19].2 Ahaṃ bhadante2 peto 'mhi duggato Yamalokiko
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gato ti. || 228 ||
Vv_II,7[=19].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena petalokam ito gato ti. || 229 ||
Vv_II,7[=19].4 Nagaraṃ atthi Dasaṇṇānam3 Erakacchan ti vissutaṃ
tattha seṭṭhi pure āsiṃ Dhanapālo ti maṃ vidū.4 || 230 ||
Vv_II,7[=19].5 Asīti sakaṭavāhānaṃ5 hiraññassa ahosi me
pahūtaṃ me jātarūpaṃ muttā vaḷuriyā bahū. || 231 ||
Vv_II,7[=19].6 Tāva mahaddhanassāpi6 na me dātuṃ piyaṃ ahu
pidahitvā dvāraṃ bhuñjāmi:7 mā maṃ
yācanakāddasuṃ.8 || 232 ||
Vv_II,7[=19].7 Assaddho maccharī c'; āsiṃ9 kadariyo paribhāsako
dadantānaṃ karontānaṃ vārayissaṃ10 bahujjanaṃ:11 || 233 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 028]
28 Petavatthu
Vv_II,7[=19].8 Vipāko natthi dānassa saññamassa kuto phalaṃ
pokkharaññodapānāni ārāmāni ca ropite
papāyo ca vināsesiṃ dugge saṅkamanāni ca. || 234 ||
Vv_II,7[=19].9 Svāhaṃ akatakalyāṇo katapāpo tato cuto
upapanno12 pettivisayaṃ13 khuppipāsasamapito.14 || 235 ||
Vv_II,7[=19].10 15Pañcapaṇṇāsavassāni yato16 kālakato17 ahaṃ
nābhijānāmi bhuttaṃ vā pītaṃ vā pana pāniyaṃ.18 || 236 ||
Vv_II,7[=19].11 Yo saṃyamo so vināso yo vināso so saṃyamo
petā hi kira jānanti yo19 saṃyamo so vināso. || 237 ||
Vv_II,7[=19].12 20Ahaṃ pure saṃyamissaṃ nādāsiṃ bahuke dhane
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nakāsim attano. || 238 ||
Vv_II,7[=19].13 Svāhaṃ21 pacchānutappāmi attakammaphalūpago22
uddhaṃ catūhi23 māsehi kālakiriyā24 bhavissati,
ekantaṃ25 kaṭukaṃ ghoraṃ nirayaṃ papatiss'; ahaṃ. || 239 ||
Vv_II,7[=19].14 Catukkaṇṇaṃ26 catudvāraṃ vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ
ayopākārapariyantaṃ ayasā paṭikujjitaṃ. || 240 ||
Vv_II,7[=19].15 Tassa ayomayā bhūmi jalitā tejasā yutā27
samantā yojanasataṃ pharitvā tiṭṭhati sabbadā. || 241 ||
Vv_II,7[=19].16 Tatthāhaṃ dīgham addhānaṃ dukkhaṃ vedissa vedanaṃ
phalaṃ pāpassa kammassa tasmā socām'; ahaṃ28
bhusaṃ.28 || 242 ||
Vv_II,7[=19].17 Taṃ vo vadāmi bhaddaṃ vo29 yāvant'; ettha samāgatā
mākattha pāpakaṃ kammaṃ āvī30 vā yadi vā raho. || 243 ||
Vv_II,7[=19].18 Sace taṃ pāpakaṃ kammaṃ karissatha karotha vā
na vo29 dukkhā pamutt'; atthi31 uppaccāpi32
palāyataṃ.33 || 244 ||
Vv_II,7[=19].19 Matteyyā hotha petteyyā kule jeṭṭhāpacāyikā34
sāmaññā hotha brahmaññā evaṃ saggaṃ gamissathā
ti.35 || 245 ||
Dhanapālapetavatthu sattamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T, PvA(R) -saṇṭhito; (P) -sandhato
2 (B1) bhaddante
3 T, C, PvA(C) Dasaṇṇānaṃ; B, N, (B1), PvA(B) Paṇṇānaṃ;
(P) Dhaṇṇānaṃ
4 R, PvA(R) vidu; C, PvA(C) viduṃ
5 T -vāhanaṃ
6 R, PvA(R) -ssāmi
7 B, N, PvA(B) bhuñjiṃ
8 (P) yācakā-
9 R, T vāsiṃ; (B2) cāpi
10 (B2) vāyarissaṃ
11 R, PvA(R) bahujanaṃ; B, N, PvA(B) bahū jane
12 R, T, PvA(R) uppanno
13 R peta-; T, (B2) pitti-
14 C, PvA(C) -pipāsā-
15 The arrangement of verses follows B, N.
16 R, T tato
17 R, T, PvA(R) kālaṅkato
18 R, PvA(R) pānīyaṃ
19 R so
20 The arrangement of verses again follows R.
21 C, PvA(C) so 'haṃ
22 R, PvA(R) -phalūpeto
23 C, PvA(C) catuhi
24 B, N kālaṅkiriyā
25 B, N, PvA(B) ekanta-
26 R catukaṇṇaṃ
27 T yuttā
28 R ahabbhusaṃ
29 (B1,2) te
30 R, T āviṃ
31 B, N, PvA(B) pamutty atthi
32 R, T, PvA(R) upacchāpi; (K) upeccāpi; upeccā ti pi pāḷi - PvA
33 R, T, PvA(R) palāyitaṃ
34 C, PvA(C) -cāyakā
35 R adds here Dh.127 (which is quoted in PvA)

[page 029]
29 Ubbarivagga
20 Cūḷaseṭṭhipetavatthu1
Vv_II,8[=20].1 Naggo kiso pabbajito 'si bhante
rattiṃ kuhiṃ gacchasi kissa hetu
ācikkha me taṃ api sakkuṇemu
sabbena vittaṃ paṭipādaye tuvan ti. || 246 ||
Vv_II,8[=20].2 Bārāṇasī2 nagaraṃ dūraghuṭṭhaṃ
tatthāhaṃ gahapati aḍḍhako dīno3
adātā gedhitamano4 āmisasmiṃ
dussīlyena5 Yamavisayamhi patto. || 247 ||
Vv_II,8[=20].3 So sūcikāya kilamito6 tehi
ten'; eva ñātisu7 yāmi āmisakiñcihetu8
adānasīlā na ca saddahanti:
dānaphalaṃ9 hoti paramhi loke. || 248 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 030]
30 Petavatthu
Vv_II,8[=20].4 Dhītā10 ca mayhaṃ lapate11 abhikkhaṇaṃ;
dassāmi dānaṃ pitunnaṃ12 pitāmahānaṃ
upakkhaṭaṃ13 parivisayanti14 brāhmaṇe15
yāmy'; ahaṃ16 Andhakavindaṃ17 bhottuṃ.18 || 249 ||
Vv_II,8[=20].5 Tam avoca rājā: anubhaviyāna19 tam pi20
eyyāsi khippaṃ aham pi karissaṃ21 pūjaṃ
ācikkha me taṃ yadi atthi hetu
saddhāyitaṃ hetuvaco22 suṇomi.23 || 250 ||
Vv_II,8[=20].6 Tathā ti vatvā agamāsi tattha
bhuñjiṃsu bhattaṃ na24 ca pana24 dakkhiṇārahā25
paccāgami26 Rājagahaṃ punāparaṃ
pātur ahosi purato janādhipassa. || 251 ||
Vv_II,8[=20].7 Disvāna petaṃ. punar eva27 āgataṃ
rājā avoca: aham api28 kiṃ dadāmi
ācikkha me taṃ yadi atthi hetu
yena tuvaṃ29 cirataraṃ pīṇito siyā. || 252 ||
Vv_II,8[=20].8 Buddhañ ca saṅghaṃ parivisiyāna rāja
annena pānena pi30 cīvarena
taṃ dakkhiṇaṃ ādisā me hitāya
evaṃ ahaṃ cirataraṃ pīṇito siyā. || 253 ||
Vv_II,8[=20].9 Tato ca rājā nipatitva31 tāvade32
dānaṃ sahatthā atulaṃ daditvā33
saṅghe34 ārocayī35 pakatiṃ36 tathāgatassa
tassa37 ca37 petassa dakkhiṇaṃ38 ādisittha. || 254 ||
Vv_II,8[=20].10 So pūjito ativiya sobhamāno
pātur ahosi purato janādhipassa:
yakkho 'ham asmi39 paramiddhipatto
na mayham iddhi40 samasadisā41 mānusā.42 || 255 ||
Vv_II,8[=20].11 Passānubhāvaṃ aparimitaṃ mamedaṃ
tayānuddiṭṭhaṃ43 atulaṃ daditvā44 saṅghe
santappito satataṃ sadā bahūhi
yāmi45 ahaṃ45 sukhito manussadevā ti. || 256 ||
Cūḷaseṭṭhipetavatthu1 aṭṭhamaṃ
BHĀṆAVĀRAṂ PAṬHAMAṂ

--------------------------------------------------------------------------
1 C, (P), PvA(C) Culla-
2 R, T, PvA(R) -ṇasi-
3 T, (P) ahu dinno; B, N, PvA(B) add ahu before dīno
4 R, T gathita-
5 R, PvA(R) -sīlena
6 kilamatho ti icc eva vā pāṭho - PvA
7 R, T, B, N, PvA(B) ñātīsu
8 B, N, PvA(B) -kiñcikkha-; (P) sakiñcakkha-; B deletes āmisa,
T omits ten'; eva, but all the words of the pāda are attested
in PvA.
9 T dānaṃ phalaṃ
10 (B1) pitā
11 (B1) labbhate; (B2) labhate
12 B, N, PvA(B) pitūnaṃ; C, PvA(C) pitunaṃ
13 R -khataṃ; T upaṭṭhitaṃ; B, N, (B2), PvA(B) tam upak-
14 (P) -visiya-
15 R, T, B, N, PvA(R, B) brāhmaṇā; parivisayantī ti bhojayanti - PvA
16 R, T, PvA(R) yami 'haṃ; B, N, PvA(B) yāmi ahaṃ
17 R, T Andhakā-
18 T bhuttuṃ
19 R, T tavamanubha-
20 R taṃ hi
21 R, T karissa; B, N, PvA(B) kassaṃ
22 R, PvA(R) hetuvahe
23 R, T, PvA(R) suṇoma; B, N, PvA(B) suṇomā ti
24 R na pana; T na; B, N, PvA(B) na ca; PvA attests na ca pana
25 T padakkhi-
26 R, T, PvA(R) pacchā gami
27 B, N, (B2), PvA(B) puna-d-eva
28 R, T, C, PvA(R, C) aham pi
29 R, T tvaṃ
30 B, N, PvA(B) ca
31 All but C, PvA(C) -tvā
32 R, T, PvA(R) tāvad eva; (K) tad eva
33 T, (K) ca datvā
34 T saṅghe ca
35 B, N, PvA(B) ārocesi; R, T, PvA(R) ārocayi
36 B, N, PvA(B) pakati
37 R, T omit
38 R, T padakkhiṇaṃ
39 R, T asmiṃ
40 B, N, (B1), PvA(B) atthi; (P) atti-; R iddhisama
41 B, N, (B1), (P), PvA(B) samā sadisā
42 R, T, C, PvA(R, C) manussā
43 R, PvA(R) tayānusiṭṭham; tayā anuddiṭṭhaṃ anunītaṃ -
PvA(C), anudiṭṭhaṃ - PvA(B) to agree with B, N, PvA(B)
tayānuddiṭṭhaṃ
44 B, N, (B1), PvA(B) datvā
45 C, PvA(C) yāmy ahaṃ

[page 031]
31 Ubbarivagga
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 032]
32 Petavatthu
21 Aṅkurapetavatthu
Vv_II,9[=21].1 Yassa atthāya gacchāma Kambojaṃ dhanahārakā
ayaṃ kāmadado yakkho imaṃ yakkhaṃ nīyāmase.1 || 257 ||
Vv_II,9[=21].2 Imaṃ yakkhaṃ gahetvāna sādhukena pasayha vā
yānaṃ āropayitvāna khippaṃ gacchāma Dvāraka ti. || 258 ||
Vv_II,9[=21].3 Yassa rukkhassa chāyaya nisīdeyya sayeyya vā
na tassa sākhaṃ bhindeyya2 mittadubbho hi
pāpako ti. || 259 ||
Vv_II,9[=21].4 Yassa rukkhassa chāyāya nisīdeyya sayeyya vā
khandham3 pi tassa chindeyya attho ce tādiso
siyā ti. || 260 ||
Vv_II,9[=21].5 Yassa rukkhassa chāyāya nisīdeyya sayeyya vā
na tassa pattaṃ bhindeyya4 mittadubbho hi
pāpako ti. || 261 ||
Vv_II,9[=21].6 Yassa rukkhassa chāyāya nisīdeyya sayeyya vā
samūlam5 pi taṃ abhuyha6 attho ce7 tādiso7 siyā ti. || 262 ||
Vv_II,9[=21].7 Yass'; ekarattim pi8 ghare vaseyya
Yatth'9 annapānaṃ puriso labhetha
na tassa pāpaṃ manasā pi cetaye10
kataññutā sappurisehi vaṇṇitā. || 263 ||
Vv_II,9[=21].8 Yass'; ekarattim pi ghare vaseyya
annena11 pānena upaṭṭhito siyā
na tassa pāpaṃ manasā pi cetaye10
adubbhapāṇī12 dahate mittadubbhiṃ.13 || 264 ||
Vv_II,9[=21].9 Yo pubbe katakalyāṇo pacchā pāpena hiṃsati
allapāṇihato14 poso na so bhadrāni passatī ti.15 || 265 ||
Vv_II,9[=21].10 Nāhaṃ devena vā16 manussena vā
issariyena vāhaṃ suppasayho17
yakkho 'ham asmi paramiddhipatto
dūraṅgamo vaṇṇabalūpapanno ti. || 266 ||
Vv_II,9[=21].11 Pāṇi te sabbasovaṇṇo pañcadhāro madhussavo
nānā rasā paggharanti maññe 'haṃ taṃ purindadaṃ. || 267 ||
Vv_II,9[=21].12 N'; amhi18 devo na gandhabbo nāpi Sakko purindado
petaṃ maṃ19 Aṅkura jānāhi Bheruvamhā20
idhāgatan ti. || 268 ||

--------------------------------------------------------------------------
1 C, B, N, (P), PvA(B) nayāmase; PvA(C) niyyā-; R, T niya-
2 (P) bhiñjeyya
3 R khandam-
4 (B2), (K), PvA(R) hiṃseyya
5 R samūluṃ; (B2) samūlakaṃ
6 C, PvA(C) abbūheyya; B, N, (B1) abbhue; (P) abbhūyya;
MS. B in PvA(R) abbūyhā
7 R, T p'; etādiso; (P) tādiso
8 R hi
9 (B1,2) yassa
10 C, B, N, (B2), PvA(B) cintaye
11 (B2) tatthanna-
12 (B2) adubbhi
13 PvA(C) -dubhiṃ
14 (B1) adubbha-; (B2), (K) adubbhi-
15 T, R insert here Dh.125
16 (P) omits
17 C, PvA(C) na supa-; (B1,2) appa-
18 B, N, PvA(B) nāmhi
19 R, T, PvA(R) omit
20 B, N, (B1,2), PvA(B) Roruva-

[page 033]
33 Ubbarivagga
Vv_II,9[=21].13 Kiṃsīlo kiṃsamācāro Bheruvasmiṃ20 pure tuvaṃ
kena te brahmacariyena puññaṃ pāṇimhi ijjhati. || 269 ||
Vv_II,9[=21].14 Tunnavāyo21 pure āsiṃ Bheruvasmiṃ20 tadā ahaṃ
sukicchavutti kapaṇo na me vijjati dātave. || 270 ||
Vv_II,9[=21].15 Āvesanañ22 ca me āsi Asayhassa upantike
saddhassa dānapatino katapuññassa lajjino. || 271 ||
Vv_II,9[=21].16 Tattha yācanakā yanti {nānāgottā} vanibbakā
te ca maṃ tattha pucchanti Asayhassa nivesanaṃ: || 272 ||
Vv_II,9[=21].17 Kattha23 gacchāma23 bhaddaṃ vo kattha dānaṃ
padīyati.24
Tesāhaṃ25 puṭṭho vakkhāmi Asayhassa nivesanaṃ, || 273 ||
Vv_II,9[=21].18 Paggayha dakkhiṇaṃ bāhuṃ: ettha gacchatha
bhaddaṃ vo
ettha dānaṃ padīyati24 Asayhassa nivesane.26 || 274 ||
Vv_II,9[=21].19 Tena pāṇi kāmadado tena pāṇi madhussavo
tena me brahmacariyena puññaṃ pāṇimhi ijjhatī ti. || 275 ||
Vv_II,9[=21].20 Na kira tvaṃ adā dānaṃ sakapāṇīhi kassaci
parassa dānaṃ anumodamāno pāṇiṃ paggayha pāvadi. || 276 ||
Vv_II,9[=21].21 Tena pāni kāmadado tena pāṇi madhussavo
tena te27 brahmacariyena puññaṃ pāṇimhi ijjhati. || 277 ||
Vv_II,9[=21].22 Yo so dānam adā bhante pasanno sakapāṇihi28
so hitvā mānusaṃ dehaṃ kin nu so disetaṃ gato. || 278 ||
Vv_II,9[=21].23 Nāhaṃ pajānāmi29 asayhasāhino30
aṅgīrasassa gatim āgatiṃ vā
sutañ ca me Vessavaṇassa santike
sakkassa sahavyataṃ gato Asayho. || 279 ||
Vv_II,9[=21].24 Alam eva kātuṃ kalyāṇaṃ dānaṃ dātuṃ yathārahaṃ
pāṇiṃ31 kāmadadaṃ disvā ko puññaṃ na karissati. || 280 ||
Vv_II,9[=21].25 So hi nūna ito gantvā anuppatvāna Dvārakaṃ
dānaṃ32 paṭṭhāpayissāmi33 yaṃ mam'; assa
sukhāvahaṃ. || 281 ||
Vv_II,9[=21].26 Dassām'; annañ ca pānañ ca34 vatthasenāsanāni ca
papañ ca udapānañ ca dugge saṅkamanāni cā ti. || 282 ||
Vv_II,9[=21].27 Kena te aṅgulī kuṇṭhā35 mukhañ ca kuṇḍalīkataṃ36
akkhīni ca paggharanti kiṃ pāpaṃ pakataṃ tayā ti. || 283 ||

--------------------------------------------------------------------------
21 R, T tanta-
22 T, B, N, (P), PvA(B) nivesanañ
23 R tattha gacchāmi
24 C padīyate; (P) padiyyati
25 tenāham
26 R, T omit pāda and confuse the arrangement of vv.18-19
(of this ed.)
27 R, T me
28 R, T, C, PvA(C) pāṇīhi
29 R, T, PvA(R) jānāmi
30 (B2) Asayhassa seṭṭhino
31 R, T, PvA(C) pāṇi
32 R, T add taṃ
33 B, N, PvA paṭṭhapa-
34 R, T, PvA(R) reads pāda: dassāmi annapānañ ca;
PvA(C) dassāmi annaṃ pānañ ca
35 R, T kuṇḍā; B, N, PvA(B, R) kuṇā
36 B, PvA(B, R) kuṇalīkataṃ

[page 034]
34 Petavatthu
Vv_II,9[=21].28 Aṅgīrarasassa gahapatino saddhassa gharam esino
tassāhaṃ dānavissagge dāne37 adhikato ahuṃ.38 || 284 ||
Vv_II,9[=21].29 Tattha yācanake disvā āgate bhojanatthike
ekam antaṃ apakkamma akāsiṃ kuṇḍalīmukhaṃ.39 || 285 ||
Vv_II,9[=21].30 Tena me aṅgulī kuṇṭhā35 mukhañ ca kuṇḍalīkataṃ36
akkhīni ca40 paggharanti taṃ pāpaṃ pakataṃmayā ti. || 286 ||
Vv_II,9[=21].31 Dhammena te kāpurisa mukhañ ca kuṇḍalīkataṃ36
akkhīni ca paggharanti41
yaṃ tvaṃ42 parassa dānassa akāsi kuṇḍalīmukhan39 ti. || 287 ||
Vv_II,9[=21].32 Kathaṃ hi dānaṃ dadamāno kareyya parapattiyaṃ
annapānaṃ43 khādanīyaṃ vatthasenāsanāni ca ti. || 288 ||
Vv_II,9[=21].33 So hi nūna ito gantvā anuppatvāna Dvārakaṃ
dānaṃ paṭṭhāpayissāmi33 yaṃ mam'; assa sukhāvahaṃ. || 289 ||
Vv_II,9[=21].34 Dassām'; annañ ca pānañ ca vatthasenāsanāni ca
papañ ca udapānañ ca dugge44 saṅkamanāni ca. || 290 ||
Vv_II,9[=21].35 Tato hi so nivattitvā anuppatvāna Dvārakaṃ
dānaṃ paṭṭhayi45 Aṅkuro yaṃ tumassa46 sukhāvahaṃ. || 291 ||
Vv_II,9[=21].36 Adā annañ ca pānañ ca vatthasenāsanāni ca
papañ ca udapānañ ca vippasannena cetasā: || 292 ||
Vv_II,9[=21].37 Ko chāto ko ca tasito ko vatthaṃ parivassati47
kassa santāni yoggāni ito yojentu vāhanaṃ. || 293 ||
Vv_II,9[=21].38 Ko chatt'; icchati gandhañ ca ko mālaṃ ko upāhanaṃ
iti ssu48 tattha ghosenti kappakā sūda49-māgadhā50
sadā sayañ ca pāto ca Aṅkurassa nivesane ti. || 294 ||
Vv_II,9[=21].39 Sukhaṃ supati Aṅkuro iti jānāti maṃ jano
dukkhaṃ supāmi Sindhaka51 yaṃ na passāmi yācake. || 295 ||
Vv_II,9[=21].40 Sukhaṃ supati Aṅkuro iti jānāti maṃ jano
dukkhaṃ supāmi52 Sindhaka51 appake su vanibbake ti. || 296 ||
Vv_II,9[=21].41 Sakko ce te varaṃ dajjā Tāvatiṃsānam issaro
Kissa sabbassa lokassa varamāno varaṃ vare ti. || 297 ||
Vv_II,9[=21].42 Sakko ce me varaṃ dajjā Tāvatiṃsānam issaro
kāluṭṭhitassa me sato suriyass'; uggamanaṃ53 pati
54dibbā bhakkhā pātubhaveyyuṃ sīlavanto ca yācakā. || 298 ||

--------------------------------------------------------------------------
37 (B1,2) dānaṃ
38 R, T ahu
39 B, N, PvA(B) kuṇaliṃ mu-; N kuṇḍaliṃ mu-; PvA(R) kuṇaḷī-
40 PvA(C) pi; B, N, PvA(B) me
41 PvA(R) calls this pāda an interpolation
42 B, N, (P), PvA(B) taṃ
43 B, N, C, PvA(B) annaṃ pā-
44 R adds ca
45 T, C paṭṭhāpayi; B,N,PvA(B,C) paṭṭhapayi; PvA(C) paṭṭhayī;
(B2) paṭṭhapayi 'ṅkuro
46 R, T, (K) tam assa
47 T, B, N, (B2), PvA(B) paridahissati; (B1) paridhassati
48 R, T iti su
49 (B2), PvA sūdā
50 (K), (P), (B1,2) pāṭavā
51 T, (K) Sindhuka; also (K) Sanduka, cf. (P)
52 R, T, B, N, PvA(R, B) supati follows the next word
53 B, PvA(R, B) suriyugg-; cf. (P)
54 The arrangement of verses here follows B, N.

[page 035]
35 Ubbarivagga
Vv_II,9[=21].43. Dadato me na khīyetha datvā nānutappeyy'; ahaṃ55
dadaṃ cittaṃ pasādeyyaṃ56 evaṃ57 Sakkaṃ58 varaṃ
vare ti. || 299 ||
Vv_II,9[=21].44 Na sabbavittāni pare pavecche
dadeyya dānañ ca dhanañ ca rakkhe
tasmā hi dānā dhanam eva seyyo
atippadānena kulā na honti. || 300 ||
Vv_II,9[=21].45 Adānaṃ atidānañ ca nappasaṃsanti59 paṇḍitā
tasmā hi dānā dhanam eva seyyo
samena vatteyya sa dhīradhammo ti. || 301 ||
Vv_II,9[=21].46 Aho vatā60 re aham eva dajjaṃ
santo hi61 maṃ sappurisā bhajeyyuṃ62
megho va ninnān'; abhipūrayanto63
santappaye sabbavanibbakānaṃ. || 302 ||
Vv_II,9[=21].47 Yassa yācanake disvā mukhavaṇṇo pasīdati
datvā attamano hoti taṃ gharaṃ vasato sukhaṃ. || 303 ||
Vv_II,9[=21].48 Yassa yācanake disvā mukhavaṇṇo pasīdati
datvā attamano hoti esā puññassa64 sampadā. || 304 ||
Vv_II,9[=21].49 Pubbe va dānā sumano dadaṃ cittaṃ pasādaye65
datvā attamano hoti eso puññassa64 sampadā ti. || 305 ||
Vv_II,9[=21].50 Saṭṭhivāhasahassāni Aṅkurassa nivesane
bhojanaṃ dīyate niccaṃ puññapekkhassa jantuno. || 306 ||
Vv_II,9[=21].51 Tisahassāni66 sūdā hi66 āmuttamaṇikuṇḍalā
Aṅkuraṃ upajūvanti dāne yaññassa vyāvaṭā.67 || 307 ||
Vv_II,9[=21].52 Saṭṭhipurisasahassāni68 āmuttamaṇikuṇḍalā
Aṅkurassa mahādāne kaṭṭhaṃ phālenti māṇavā. || 308 ||
Vv_II,9[=21].53 Soḷasitthisahassāni sabbālaṅkārabhūsitā
Aṅkurassa mahādāne vidhā piṇḍenti nāriyo. || 309 ||
Vv_II,9[=21].54 Soḷasitthisahassāni sabbālaṅkārabhūsitā
Aṅkurassa mahādāne dabbigāhā upaṭṭhitā.69 || 310 ||
Vv_II,9[=21].55 Bahuṃ bahunnaṃ70 pādāsi ciraṃ pādāsi khattiyo71
sakkaccañ ca sahatthā ca72 cittīkatvā73 punappunaṃ. || 311 ||
Vv_II,9[=21].56 Bahū74 māse ca75 pakkhe ca utu-saṃvaccharāni ca
mahādānaṃ pavattesi Aṅkuro dīgham antaraṃ. || 312 ||

--------------------------------------------------------------------------
55 R, T, PvA(R) -tappeyyāhaṃ
56 R, T -deyya
57 B, N, (P), PvA(B) etaṃ
58 R, T, PvA(R) Sakka-
59 R, T na pa-
60 B, N, PvA(R, B) vata
61 B, N, PvA(B) ca
62 R, T bhajeyyaṃ
63 R, T ninnāni hi pūr-; B, N, PvA(B) ninnāni paripūr-;
(P), PvA(R) ninnaṃ paripūr-
64 B, N, (P), (B1,2), PvA(B) yaññassa
65 R pasādeyya
66 R, PvA(R) jānā tisahassā sūdā; T, B, N, PvA(B) tisahassāni sūdāni hi;
(K) -sūdāni; tisahassāni sūdānan ti ca paṭhanti - BvA
67 R, T pāvaṭā; B, N, PvA(B) vāvaṭā
68 R -parisa-
69 T dabbiggāhā-
70 All but (C) and BvA (C) bāhūnaṃ
71 R, T khattiye
72 R omits
73 R, T vittiṃ k-; PvA(R) cittiṃ k-
74 R, T, PvA(R) bahu
75 R, T omit; (P) va

[page 036]
36 Petavatthu
Vv_II,9[=21].57 Evaṃ datvā yajitvā ca Aṅkuro dīgham antaraṃ
so76 hitvā mānusaṃ deham Tāvatiṃsūpago ahū ti. || 313 ||
Vv_II,9[=21].58 Kaṭacchubhikkhaṃ datvāna Anuruddhassa Indako
so hitvā mānusaṃ dehaṃ Tāvatiṃsūpago ahū. || 314 ||
Vv_II,9[=21].59 Dasahi ṭhānehi Aṅkuraṃ Indako atirocati
rūpe sadde rase gandhe phoṭṭhabbe77 ca manorame, || 315 ||
Vv_II,9[=21].60 Āyunā yasasā c'; eva vaṇṇena ca sukhena ca
ādhipaccena Aṅkuraṃ Indako atirocatī ti.78 || 316 ||
Vv_II,9[=21].61 Tāvatiṃse yadā buddho sīlāyaṃ paṇḍukambale
pāricchattakamūlamhi79 vihāsi purisuttamo, || 317 ||
Vv_II,9[=21].62 Dasasu lokadhātūsu sannipatitvāna devatā
payirupāsanti sambuddhaṃ vasantaṃ nagamuddhani. || 318 ||
Vv_II,9[=21].63 Na koci devo vaṇṇena sambuddhaṃ atirocati
sabbe deve adhigayha80 sambuddho va virocati. || 319 ||
Vv_II,9[=21].64 Yojanāni dasa dve81 ca81 Aṅkuro 'yaṃ tadā ahu
avidūre sambuddhassa82 Indako atirocati. || 320 ||
Vv_II,9[=21].65 Oloketvāna sambuddho Aṅkurañ cāpi Indakaṃ
dakkhiṇeyyaṃ pabhāvento83 idaṃ vacanam abravi:84 || 321 ||
Vv_II,9[=21].66 Mahādānaṃ tayā dinnaṃ Aṅkura dīgham antaraṃ
atidūre85 nisinno 'si āgaccha mama santike.86 || 322 ||
Vv_II,9[=21].67 Codito bhāvitattena Aṅkuro idam abravi:84
kiṃ mayhaṃ tena dānena dakkhiṇeyyena suññataṃ. || 323 ||
Vv_II,9[=21].68 Ayaṃ so Indako yakkho dajjā dānaṃ parittakaṃ
atirocati amhe hi cando tāragaṇe yathā. || 324 ||
Vv_II,9[=21].69 Ujjaṅgale87 yathā khette bījaṃ bahukam pi88 ropitaṃ
na vipulaṃ89 phalaṃ90 hoti na pi toseti kassakaṃ. || 325 ||
Vv_II,9[=21].70 Tath'; eva dānaṃ bahukaṃ dussīlesu patiṭṭhitaṃ
na vipulaṃ89 phalaṃ90 hoti na pi toseti dāyakaṃ.91 || 326 ||
Vv_II,9[=21].71 Yathā pi bhaddake khette bījaṃ appam pi92 ropitaṃ92
sammādhāraṃ pavecchante phalaṃ toseti kassakaṃ,93 || 327 ||
Vv_II,9[=21].72 Tath'; eva sīlavantesu guṇavantesu tādisu
appakam pi kataṃ kāraṃ puññaṃ hoti mahaphalan ti. || 328 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 037]
37 Ubbarivagga
Vv_II,9[=21].73 Viceyya dānam dātabbaṃ yattha dinnaṃ mahapphalaṃ
viceyya dānaṃ datvāna saggaṃ gacchanti dāyakā. || 329 ||
Vv_II,9[=21].74 Viceyya dānaṃ sugatappasatthaṃ94
ye dakkhiṇeyyā idha jīvaloke
etesu dinnāni mahapphalāni
bījāni vuttāni yathā sukhette ti. || 330 ||
Aṅkurapetavatthu navamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
76 R omits
77 R poṭṭh-
78 R, T, C add here in the text stanza No.66 (below). From here
onwards the numbering differs from R.
79 T pārich-
80 B, N, (B2), PvA(B) atikkamma; (K), (B1) atiggayha
81 R, T c'; eva
82 R, PvA(C) ca buddhassa; T, B, N, PvA(B, C) va buddhassa
83 T, B, N, (B1,2), PvA(B) sambhāvento
84 R, C, PvA(R) abruvi; T abrūvi
85 (K) suvidūre
86 R, T santikaṃ
87 R, PvA(R) ujjha-
88 T, B, N, (B1), PvA(B) bahum pi
89 B, N, PvA(R) vipula-; T phalaṃ; R vipulaṃ na
90 T vipulaṃ
91 R dāyake
92 R, PvA(R) viropitaṃ
93 R kassake
94 R, PvA(R) -paseṭṭhaṃ; T, (P), PvA(B) -pasaṭṭhaṃ

[page 038]
38 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

[page 039]
39 Ubbarivagga

22 Uttaramātupetavatthu
Vv_II,10[=22].1 Divāvihāragataṃ1 bhikkhuṃ Gaṅgātīre nisinnakaṃ
taṃ petī upasaṅkamma dubbaṇṇā bhīrudassanā, || 331 ||
Vv_II,10[=22].2 Kesā c'; assā atidīghā2 yāva bhūmāvalambare3
Kesehi sā paṭicchannā samaṇaṃ etad abravī:4 || 332 ||
Vv_II,10[=22].3 Pañcapaṇṇāsavassāni yato kālakatā5 ahaṃ
nābhijānāmi bhuttaṃ vā pītaṃ vā pana pāniyaṃ6
dehi tvaṃ7 pāniyaṃ8 bhante tasitā pāniyāya9 me ti. || 333 ||
Vv_II,10[=22].4 Ayaṃ sītodikā10 Gaṅgā Himavantato11 sandati
Piva etto gahetvāna kiṃ maṃ yācasi pāniyaṃ.12 || 334 ||
Vv_II,10[=22].5 Sacāhaṃ bhante Gaṅgāya13 sayaṃ gaṇhāmi pāniyaṃ6
lohitaṃ me parivattati tasmā yācāmi pāniyaṃ.12 || 335 ||
Vv_II,10[=22].6 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena14 Gaṅgā te hoti lohitaṃ.15 || 336 ||
Vv_II,10[=22].7 Putto16 me Uttaro nāma16 saddho āsi upāsako
so ca mayhaṃ akāmāya samaṇānaṃ pavecchati
cīvaraṃ piṇḍapātañ ca paccayaṃ sayanāsanaṃ.17 || 337 ||
Vv_II,10[=22].8 Tam ahaṃ paribbhāsāmi maccherena upaddutā:
yaṃ tvaṃ18 mayhaṃ akāmāya samaṇānaṃ pavecchasi19
cīvaraṃ piṇḍapātañ ca paccayaṃ sayanāsanaṃ, || 338 ||
Vv_II,10[=22].9 Etaṃ te paralokasmiṃ lohitaṃ hotu Uttara
tassa kammavipākena20 Gaṅgā me hoti lohitan ti. || 339 ||
Uttaramātupetavatthu dasamaṃ

--------------------------------------------------------------------------

[page 040]
40 Petavatthu
23 Suttapetavatthu
Vv_II,11[=23].1 Ahaṃ pure pabbajitassa bhikkhuno
suttaṃ adāsiṃ1 upagamma2 yācitā3
tassa vipāko vipula4-phalūpalabbhati
bahū5 ca me uppajjare6 {vatthakotiyo.} || 340 ||
Vv_II,11[=23].2 Pupphābhikiṇṇaṃ ramitaṃ7 vimānaṃ
anekacittaṃ naranārisevitaṃ8
sāhaṃ bhuñjāmi ca pārupāmi ca
pahūtavittā9 na ca tāva khīyati. || 341 ||
Vv_II,11[=23].3 Tass'; eva kammassa vipākam anvayā
sukhañ ca sātañ ca idhūpalabbhati
sāhaṃ gantvā punad eva10 mānusaṃ
kāhāmi puññāni nay'11 ayyaputta man ti.12 || 342 ||
Vv_II,11[=23].4 Satta tuvaṃ vassasatā idhāgatā
jiṇṇā ca vuddhā13 ca tahiṃ bhavissasi
sabbe va14 te kālakatā15 ca16 ñātakā
Kiṃ17 tattha gantvāna ito karissasī ti.12 || 343 ||
Vv_II,11[=23].5 Satt'; eva vassāni idhāgatāya me
dibbañ ca sukhañ ca samappitāya
sāhaṃ gantvā18 punar19 eva mānusaṃ
kāhāmi puññāni nay'11 ayyaputta man ti.12 || 344 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 041]
41 Ubbarivagga
Vv_II,11[=23].6 So taṃ gahetvāna pasayha bāhāyaṃ
paccānayitvāna20 theriṃ sudubbalaṃ
vajjesi21 aññam pi janaṃ idhāgataṃ:
karotha puññāni sukhūpalabbhatī ti.12 || 345 ||
Vv_II,11[=23].7 Diṭṭhā mayā akatena sādhunā
petā vihaññanti tath'; eva mānusā22
kammañ ca katvā sukhavedanīyaṃ
devā manussā ca sukhe ṭhitā pajā ti. || 346 ||
&1
Suttapetavatthu ekādasamaṃ
24 Kaṇṇamuṇḍapetavatthu
Vv_II,12[=24].1 Soṇṇasopānaphalakā1 soṇṇavālukasanthatā2
tattha sogandhiyā3 vaggu sucigandhā manoramā. || 347 ||
Vv_II,12[=24].2 Nānārukkhehi sañchannā nānāgandhasameritā4
nānāpadumasañchannā puṇḍarīkasamotatā.5 || 348 ||
Vv_II,12[=24].3 Surabhī6 sampavāyanti manuññā māluteritā
haṃsakoñcābhirudā7 cakkavākābhikūjitā.8 || 349 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 R, T, PvA(R) adāsi
2 B, N, PvA(B), (P) upasaṅkamma
3 (B2), (P) yācito
4 R, T vipulaṃ
5 B, N, PvA(B), (B2) bahukā
6 C, PvA(C) upapajjare
7 (B1,2), (K) ramman idaṃ.
8 R, PvA(R) -nārī-
9 C fn.-vatthā; (P) vittāni and omits na
10 C, PvA(C) punar eva; R, PvA(R) punam eva
11 (P) naye
12 C omits ti
13 R, T, B, N, PvA(R, B) vuḍḍhā
14 R, PvA(R) ca
15 R kālaṅkatā
16 R, PvA(R) va
17 R, T tvaṃ
18 B, N, (B1) gantvāna
19 B, N, PvA(B) punad
20 R, T add punar eva
21 C, PvA(C) vadesi
22 B, N, PvA(B), (B1) manussā

[page 042]
42 Petavatthu
Vv_II,12[=24].4 Nānādijagaṇākiṇṇā9 nānāsaragaṇāyutā10
nānāphaladharā11 rukkhā nānāpupphadharā12 vanā. || 350 ||
Vv_II,12[=24].5 Na manussesu īdisaṃ nagaraṃ yādisaṃ idaṃ
pāsādā13 bahukā tuyhaṃ sovaṇṇarūpiyāmayā,14
daddallamānā ābhenti15 samantā caturo disā.16 || 351 ||
Vv_II,12[=24].6 Pañca dāsisatā17 tuyhaṃ yā te 'mā paricārikā
18 kambukāyūradharā19 kañcanāveḷabhūsitā.20 || 352 ||
Vv_II,12[=24].7 Pallaṅkā bahukā tuyhaṃ sovannarūpiyāmāyā21
kadalimigasañchannā22 sajjā234 goṇakasanthatā,24 || 353 ||
Vv_II,12[=24].8 Yattha tvaṃ25 vāsūpagatā sabbakāmasamiddhinī.26
sampattāy'; aḍḍharattāya27 tato uṭṭhāya gacchasi. || 354 ||
Vv_II,12[=24].9 Uyyānabhūmiṃ gantvāna pokkharaññā samantato,
tassā tīre tuvaṃ ṭhāsi28 harite saddale subhe. || 355 ||
Vv_II,12[=24].10 Tato te kaṇṇamuṇḍo29 sunakho aṅga-m-aṅgāni khādati;
yadā ca khāyitā30 āsi aṭṭhisaṅkhalikā katā
ogāhasi pokkharaṇiṃ hoti kāyo yathā pure. || 356 ||
Vv_II,12[=24].11 Tato tuvaṃ aṅgapaccaṅgā31 sucārū32 piyadassanā
vatthena pārupitvāna āyāsi mama santikaṃ. || 357 ||
Vv_II,12[=24].12 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena kaṇṇamuṇḍo ca33 sunakho33
aṅga-m-aṅgāni khādatī ti. || 358 ||
Vv_II,12[=24].13 Kimbilāyaṃ34 gahapati saddho āsi upāsako
tassāhaṃ bhariyā āsiṃ35 dussīlā aticārinī. || 359 ||
Vv_II,12[=24].14 Evaṃ36 aticaramānāya sāmiko etad abravi:37
n'; etaṃ channaṃ, na ppaṭirūpaṃ38 yaṃ tvaṃ
aticarāsi maṃ. || 360 ||
Vv_II,12[=24].15 Sāhaṃ ghorañ ca sapathaṃ musāvādaṃ abhāsisaṃ:39
nāhaṃ taṃ aticarāmi kāyena uda cetasā. || 361 ||
Vv_II,12[=24].16 Sacāhaṃ taṃ aticarāmi kāyena uda cetasā
kaṇṇamuṇḍo40 'yaṃ40 sunakho aṅga-m-aṅgāni khādatu. || 362 ||
Vv_II,12[=24].17 Tassa kammassa vipākaṃ musāvādassa cūbhayaṃ
satt'; eva41 vassasatāni41 anubhūtaṃ yato pi42 me
kaṇṇamuṇḍo ca43 sunakho aṅga-m-aṅgāni khādati.44 || 363 ||
Vv_II,12[=24].18 Tvañ ca deva bahukāro45 atthāya me idhāgato
sumuttāhaṃ kaṇṇamuṇḍassa asokā akutobhayā. || 364 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 043]
43 Ubbarivagga
Vv_II,12[=24].19 Tāhaṃ46 deva namassāmi yācāmi pañjalīkatā
bhuñja amānuse kāme rama deva mayā sahā ti.47 || 365 ||
Vv_II,12[=24].20 Bhuttā48 amānusā kāmā ramito 'mhi tayā saha
tāhaṃ subhage yācāmi khippaṃ paṭinayāhi man ti. || 366 ||
Kaṇṇamuṇḍapetavatthu dvādasamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T, PvA(R, C) sovaṇṇ-
2 R, T, PvA(R, C) sovaṇṇa-; R, PvA(R, C) -saṇṭhitā; (P) -sandhatā
3 R, T, PvA(C) -yo
4 R, PvA(R, C) -mīritā
5 R, PvA(R) -samāgatā; T, (K) -samohatā; PvA(C) -samogatā
6 C, PvA(R) surabhi; B, N, PvA(B) surabhiṃ
7 T, B, N, PvA(B) add ca (m.c.?); C, PvA(C) haṃsa koñcā-
8 B, N, PvA(B) cakkavakkā-
9 R -gaṇakiṇṇā; (P) dijokiṇṇā
10 R -ganayutā
11 PvA(R) -phaladadā
12 R nānāphaladharā; PvA(R) -pupphadadā; T -māladharā
13 R, T, PvA(R) add ca
14 R, T, PvA(R) -rūpiya-
15 (P), (K) ābhanti
16 The arrangement of verses here follows B, N, PvA(B).
17 R, T, PvA(R) dāsī-
18 PvA(C), (K) kā-
19 C, PvA(C) -keyūra-
20 R, T, PvA(R) kañcanācela- but PvA(C, B) explain:
suvaṇṇavaṭaṃsakasamalaṅkatā
21 T -rūpiyamayā; R, PvA(R) -ruciyāmayā
22 R, T kadalī-; C, PvA(C) kādali-; (P) kadaliya-
23 R sañjāto
24 R, PvA(R) -saṇṭhitā
25 R, (B1), PvA(R) tuvaṃ
26 The arrangement of verses follows B, N.
27 R, T, PvA(R) -pattāya aḍḍha-; (P) te sampattā aḍḍha-;
(K) -rattiyā
28 R, T thāsi; PvA(R) 'ṭhāsi
29 R, T, PvA(R) add ca
30 P khāditā
31 T, C, PvA(B) -paccaṅgi; R uggacchantī
32 B, N, PvA(B) sucāru
33 B, N, (B1), PvA(B) sunakho tava
34 B, N, (B2), PvA(B) Kimilāya
35 R, T, PvA(R) āsi
36 B, N, C, PvA(B) so maṃ
37 R, T, PvA(C) abruvi
38 R, T, PvA(R) paṭirūpaṃ; (K) n'; etaṃ pa- but PvA(B, C):
n'; etaṃ channan ti etaṃ na yuttaṃ, na ppaṭirūpan ti
tass'; eva vevacanaṃ- not with PvA(R)
39 R, T, PvA(R) abhāsissaṃ; B, N, PvA(B) c'; abhāsisaṃ
40 R, T, PvA(R, C) ayaṃ kaṇṇa-; (B1), (P) ayaṃ me kaṇṇa-
41 R, T, PvA(R, C) sattavassasatāni ca
42 B, N, C, PvA(B) hi
43 (B1), (P) 'yaṃ
44 PvA(R, C) add ti
45 R, T bahūpakāro
46 R, T nāhaṃ
47 C omits ti
48 R, PvA(R) bhutvā; PvA(C) ‘corrects'; pāda as: bhutvā amānuse kāme

[page 044]
44 Petavatthu
25 Ubbaripetavatthu
Vv_II,13[=25].1 Ahu rājā Brahmadatto Pañcālānaṃ rathesabho
ahorattānam accayā rājā kālaṅkarī1 tadā.1 || 367 ||
Vv_II,13[=25].2 Tassa āḷāhanaṃ gantvā bhariyā kandati Ubbarī
Brahmadattaṃ apassantī Brahmadattā ti kandati. || 368 ||
Vv_II,13[=25].3 Isi ca tattha āgacchi2 sampannacaraṇo3 muni
so4 ca tattha apucchittha ye tattha su samāgatā: || 369 ||
Vv_II,13[=25].4 Kassa c'5 idaṃ āḷāhanaṃ nānāgandhasameritaṃ
kassāyaṃ kandati bhariyā ito dūragataṃ patiṃ,
Brahmadattaṃ apassantī Brahmadattā ti kandati. || 370 ||
Vv_II,13[=25].5 Te ca tattha viyākaṃsu ye tattha su samāgatā:
Brahmadattassa bhaddan te,6 Brahmadattassa mārisa. || 371 ||
Vv_II,13[=25].6 Tassa idaṃ āḷāhanaṃ nānāgandhasameritaṃ
tassāyaṃ kandati bhariyā ito dūragataṃ patiṃ,
Brahmadattaṃ apassantī Brahmadattā ti kandatī ti.7 || 372 ||
Vv_II,13[=25].7 Chaḷāsīti sahassāni Brahmadatta ssanāmakā8
imasmiṃ āḷāhane daḍḍhā tesaṃ kam anusocasī ti. || 373 ||
Vv_II,13[=25].8 Yo rājā Cūḷanīputto9 Pañcālānaṃ rathesabho
taṃ bhante anusocāmi bhattāraṃ sabbakāmadaṃ. || 374 ||
Vv_II,13[=25].9 Sabbe v'; ahesuṃ10 rājāno Brahmadatta ssanāmakā
sabbe va Cūḷanīputtā9 Pañcālānaṃ rathesabhā. || 375 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 045]
45 Ubbarivagga
Vv_II,13[=25].10 Sabbesaṃ anupubbena mahesittam akārayi
kasmā purimake hitvā pacchimaṃ anusocasī ti. || 376 ||
Vv_II,13[=25].11 Ātume11 itthibhūtāya dīgharattāya mārisa
yassā me itthibhūtāya saṃsāre bahu bhāsasī ti. || 377 ||
Vv_II,13[=25].12 Ahu itthi12 ahu puriso pasuyonim pi13 āgamā
evam etaṃ atītānaṃ14 pariyanto na dissatī ti. || 378 ||
Vv_II,13[=25].13 Ādittaṃ vata maṃ santaṃ ghatasittaṃ va pāvakaṃ
vārinā viya osiñcaṃ15 sabbaṃ nibbāpaye daraṃ. || 379 ||
Vv_II,13[=25].14 Abbūḷhaṃ16 vata me sallaṃ sokaṃ17 hadayanissitaṃ
yo me sokaparetāya patisokaṃ apānudi. || 380 ||
Vv_II,13[=25].15 Sāhaṃ abbūḷhasallāsmi sītibhūtāsmi nibbutā
na socāmi na rodāmi tava sutvā mahāmunī ti. || 381 ||
Vv_II,13[=25].16 Tassa taṃ vacanaṃ sutvā samaṇassa subhāsitaṃ
pattacīvaram ādāya pabbaji anagāriyaṃ. || 382 ||
Vv_II,13[=25].17 Sā ca pabbajitā18 santā agārasmā19 anagāriyaṃ
mettaṃ cittaṃ20 abhāvesi21 brahmalokūpapattiyā.22 || 383 ||
Vv_II,13[=25].18 Gāmā gāmaṃ vicarantī nigame rājadhāniyo23
Uruvelā24 nāma so gāmo yattha kālam akubbatha.25 || 384 ||
Vv_II,13[=25].19 Mettacittam26 ābhāvetvā27 brahmalokūpapattiyā22
itthicittaṃ virājetvā brahmalokūpagā ahū ti. || 385 ||
Ubbaripetavatthu terasamaṃ
Tass'; uddānaṃ:
Paṇḍu28 mātā patiyā29 ca Nandā kuṇḍalinā30 Ghato
dve seṭṭhī tunnavāyo ca vihāra31-sutta-sopāna-32
Ubbarī ti.
UBBARIVAGGA DUTIYO

--------------------------------------------------------------------------
1 T, B, N, (B2), PvA(B) kālaṃ akrubbatha; (B1) -akubbatha;
R, PvA(R) -kari tadā; (P) omits tadā
2 C, PvA(C) āgañchi
3 R, T -carana-
4 (P), PvA(R) te
5 B, N, PvA(B) omits
6 T, B, N bhadante
7 B, N omit ti
8 ss- as in all edd.; PvA: Brahmadatto ti evan-nāmako
9 R Cūlanī-
10 B, N, PvA(B) vāhesuṃ
11 (B2) āhu me
12 R, T, B, N itthī
13 R pasuṃ yonim pi
14 (B1) atītāni
15 R, PvA(R) osiñci
16 B, N, PvA(B) abbahī
17 R, PvA(R) etaṃ
18 R pabbajja-upagatā
19 PvA(R) gārasmā
20 B, N mettācittaṃ; PvA mettacittaṃ
21 (P) ābhavesi; PvA(R) abhāvetvā
22 R, T -lokupa-
23 B rājā-
24 R, T -velaṃ; B -veḷā
25 T, B, N, PvA(B) -akrubbatha; PvA(C) kālaṃ kubbatha
26 B, N mettācittaṃ
27 R, C, PvA(R) abhāvetvā; PvA: abhāvetvā ti keci paṭhanti
28 B, N, mocakaṃ (P) paṇha
29 C ca pitā; (K) pitā; B, N Mattā; (P) Tisā
30 C kuṇḍline; B, N -līnā; (P) -lino
31 B, N Uttara
32 B, N Kaṇṇa; T sovāna (cf. supāna, suvānā)

[page 046]
46 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 047]
47
III CŪḶAVAGGA
26 Abhijjamānapetavatthu
Vv_III,1[=26].1 Abhijjamāne vārimhi Gaṅgaya idha gacchasi
naggo pubbaddhapeto1 va mālādhārī2 alaṅkato,
kuhiṃ gamissasi3 peta4 kattha vāso bhavissatī ti. || 386 ||
Vv_III,1[=26].2 Cundatthikaṃ5 gamissāmi peto so iti bhāsati6
antare7 Vāsabhagāmaṃ Bārāṇasiyā8 ca9 santike. || 387 ||
Vv_III,1[=26].3 Tañ ca disvā mahāmatto Koliyo iti vissuto
sattubhattañ10 ca petassa pītakañ ca yugaṃ adā. || 388 ||
Vv_III,1[=26].4 Nāvāya tiṭṭhamānāya kappakassa adapāyi
kappakassa padinnamhi11 ṭhāne petass'; udissatha.12 || 389 ||
Vv_III,1[=26].5 Tato suvatthavasano mālādhārī2 alaṅkato
ṭhāne ṭhit'; assa petassa dakkhiṇā upakappatha;
tasmā dajjetha petānaṃ anukampāya punappunan ti. || 390 ||
Vv_III,1[=26].6 Sāhunnavasanā13 eke aññe kesanivāsanā14
petā bhattāya gacchanti pakkamanti disodisaṃ. || 391 ||
Vv_III,1[=26].7 Dūre eke15 padhāvitvā aladdhā ca16 nivattare
chātā pamucchitā bhantā17 bhūmiyaṃ paṭisumbhitā.18 || 392 ||
Vv_III,1[=26].8 Keci19 tattha papatitā20 bhūmiyaṃ paṭisumbhitā18
pubbe akatakalyāṇā aggidaḍḍhā va ātape. || 393 ||
Vv_III,1[=26].9 Mayaṃ21 pubbe pāpadhammā gharaṇī22 kulamātaro
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākamha attano. || 394 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 048]
48 Petavatthu
Vv_III,1[=26].10 Pahūtaṃ annapānam pi23 api ssu24 avakirīyati
sammaggate25 pabbajite na ca kiñ ci adamhase. || 395 ||
Vv_III,1[=26].11 Akammakāmā alasā sādukāmā mahagghasā
ālopapiṇḍadātāro pāṭiggahe paribhāsimhase.26 || 396 ||
Vv_III,1[=26].12 Te gharā tā ca27 dāsiyo tān'; evābharaṇāni no
te aññe28 paricārenti29 mayaṃ dukkhassa bhāgino. || 397 ||
Vv_III,1[=26].13 Veṇī30 vā avaññā31 honti rathakārī ca dubbhikā
caṇḍālī kapaṇā honti nhāminī32 ca punappunaṃ. || 398 ||
Vv_III,1[=26].14 Yāni yāni nihīnāni kulāni kapaṇāni ca
tesu tesv eva jāyanti esā maccharino gati. || 399 ||
Vv_III,1[=26].15 Pubbe ca33 katakalyāṇā dāyakā vītamaccharā
saggaṃ te paripūrenti obhāsenti ca Nandanaṃ. || 400 ||
Vv_III,1[=26].16 Vejayante ca pāsāde ramitvā kāmakāmino
uccākulesu jāyanti sabhogesu tato cutā. || 401 ||
Vv_III,1[=26].17 Kūṭāgāre ca pāsāde pallaṅke goṇakatthate34
vījitaṅgā35 morahatthehi kule jātā yasassino. || 402 ||
Vv_III,1[=26].18 Aṅkato36 aṅkaṃ36 gacchanti mālādhārī2 alaṅkatā
dhātiyo37 upatiṭṭhanti sāyaṃ pātaṃ sukhesino. || 403 ||
Vv_III,1[=26].19 Na-y-idaṃ akatapuññānaṃ katapuññānam ev'; idaṃ
asokaṃ Nandanaṃ rammaṃ Tidasānaṃ mahāvanaṃ. || 404 ||
Vv_III,1[=26].20 Sukhaṃ akatapuññānaṃ idha natthi parattha ca
sukhañ ca katapuññānaṃ idha c'; eva parattha ca. || 405 ||
Vv_III,1[=26].21 Tesaṃ sahavyakāmānaṃ kattabbaṃ kusalaṃ bahuṃ
Katapuññā hi modanti sagge bhogasamaṅgino ti. || 406 ||
Abhijjamānapetavatthu paṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T pubbaḍḍha-
2 B, N mālā-; (B1) mālabhāri; (P) -bhāri
3 (B2) gamissati
4 R petaṃ; T peto
5 R -tthiyaṃ; T, B, N, (B2), PvA(R, B) -ṭṭhilaṃ; (B1) -ṭṭhiyaṃ
6 R bhāsasi
7 PvA equates antare to antarā (in const.); hence emendation
in B, N Bārāṇasiṃ
8 B, N, PvA(B) see n.7
9 R omits
10 B, N, PvA(B, C) sattuṃ bhattañ ca
11 (B2) ca dinnamhi
12 R, T, B, N, PvA(R, B) petassa dissatha
13 B, N, C, PvA(B, C) sātunna-; (k), PvA(R) sāhundavāsino;
R, T, (PvA(K)) -vāsino
14 R, T, (K), PvA(R) nivāsino; B, N, PvA(B) nivāsanā
15 T p'eke; (P), (B1), (K) petā
16 B, N, (P), PvA(B) va
17 T gantvā
18 T patisambhitā; (P) paṭisusamitā
19 B, N, (P) te ca
20 C, (B), PvA(C) papatitvā; R, T ca patitā; PvA(R) ca patitvā
21 R adds pi
22 R, PvA(C) gharaṇiyo; T gharaṇi-
23 R, T, PvA(R) hi
24 R, PvA(R) su
25 R samāgate; T, PvA(R) samaggate
26 T, (K), (P) paribhāsitā
27 R, T va
28 R, T añño
29 R, PvA(R, C) parihārenti
30 R, PvA(R) veṇiṃ
31 vambhanā ti vā pāṭho - PvA
32 C, PvA(C, p. 126) nhāpikā; T, B, N, (P), PvA(B, C) kappakā
33 C, (P), PvA(C) va
34 R, PvA(R) -saṇṭhite; (S) -santhate
35 R, PvA(R) vijita-
36 T aṅgato aṇgaṃ
37 R, T, PvA(R) jātiyo; (B1) bhatiyo

[page 049]
49 Cūḷavagga
27 Sānuvāsipetavatthu
Vv_III,2[=27].1 Kuṇḍināgariyo1 thero Sānuvāsinivāsiko2
Poṭṭhapādo ti nāmena samaṇo bhāvitindriyo. || 407 ||
Vv_III,2[=27].2 Tassa mātā pitā bhātā duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ ito gatā. || 408 ||
Vv_III,2[=27].3 Te duggatā sūcikaṭṭā3 kilantā naggino kisā
uttasantā4 mahātāsā5 na dassenti6 kurūrino.7 || 409 ||
Vv_III,2[=27].4 Tassa bhātā vitaritvā8 naggo ekapath'; ekako
catukuṇḍiko bhavitvāna therassa dassayī9 tumaṃ. || 410 ||
Vv_III,2[=27].5 Thero cāmanasī10-katvā tuṇhībhūto apakkami11
so ca viññāpayī12 theraṃ:13 bhātā petagato14 ahaṃ. || 411 ||

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T, PvA(R, C) -nagariyo; Kuṇḍitanagaro (Kuṇḍikanāgaro, R)
thero ti vā pāṭho - PvA
2 R, PvA(R) -nivāsino; T, (B2) sāna-; B, N, (B1), PvA(B) sāṇa-
3 R, T, PvA(R) -ṭṭhā; (P) sucikaṇḍā; sūcigattā,
(C) sūcigatā, (R), ((B) omits) ti vā pāṭho . . .
sūcikaṇṭhā ti keci paṭhanti - PvA
4 T ottappantā; (B2) ottapantā; (P) ottasantā
5 T, B, N, (P), (B2), PvA(B) mahattāsā
6 T, (P) dessanti
7 (K) kuruddino; (B2) kuruddhino
8 vituritvā (R, w. r.) ti vā pāṭho - PvA
9 R, T, N, PvA(R) -yi
10 R, T sāmanasi-; B, N, PvA(R, B) -si; (P) taṃ manasi-;
(B2) omits ca
11 B, N, (B1,B2), (S), PvA(B) atikkami
12 R, T, PvA(R) -yi
13 R, T thera
14 R, PvA(R) petā-; T petaṅgato

[page 050]
50 Petavatthu
Vv_III,2[=27].6 Mātā pitā ca te bhante duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ ito gatā. || 412 ||
Vv_III,2[=27].7 Te duggatā sūcikaṭṭā3 kilantā naggino kisā
uttasantā4 mahātāsā5 na dassenti6 kurūrino.7 || 413 ||
Vv_III,2[=27].8 Anukampassu kāruṇiko15 datvā anvādisāhi16 no
teva dinnena dānena yāpessanti kurūrino.7 || 414 ||
Vv_III,2[=27].9 Thero caritvā piṇḍāya bhikkhū aññe ca dvādasa
ekajjhaṃ sannipatiṃsu bhattavissaggakāraṇā.17 || 415 ||
Vv_III,2[=27].10 Thero sabbe va18 te āha: yathāladdhaṃ dadātha me
saṅghabhattaṃ karissāmi anukampāya ñātinaṃ.19 || 416 ||
Vv_III,2[=27].11 Niyyātayiṃsu20 therassa thero saṅghaṃ nimantayi
datvā anvādisī21 thero mātu22 pitu22 ca bhātuno:23
idaṃ me ñātīnaṃ hotu sukhitā honti ñātayo. || 417 ||
Vv_III,2[=27].12 Samanantarānuddiṭṭhe24 bhojanaṃ upapajjatha25
suciṃ paṇītaṃ sampannaṃ anekarasavyañjanaṃ. || 418 ||
Vv_III,2[=27].13 Tato uddissati26 bhātā vaṇṇavā balavā sukhī:
pahūtaṃ bhojanaṃ bhante passa naggāmhase27 mayaṃ,
tathā bhante parakkama28 yathā vatthaṃ labhāmase.29 || 419 ||
Vv_III,2[=27].14 Thero saṅkārakūṭamhā30 uccinitvāna nantake31
pilotikaṃ paṭaṃ katvā saṅghe cātuddise adā. || 420 ||
Vv_III,2[=27].15 Datvā anvādisī32 thero mātu22 pitu22 ca bhātuno:
idaṃ me ñātīnaṃ hotu sukhitā hontu ñātayo. || 421 ||
Vv_III,2[=27].16 Samanantarānuddiṭṭhe24 vatthāni upapajjisuṃ33
tato suvatthavasano34 therassa dassayī35 tumaṃ.36 || 422 ||
Vv_III,2[=27].17 37Yāvatā Nandarājassa vijitasmiṃ paṭicchadā38
tato bahutarā39 bhante vatthān'; acchādanāni40 no. || 423 ||
Vv_III,2[=27].18 Koseyyakambalīyāni khomakappāsikāni41 ca
vipulā ca mahagghā ca te p'; ākāse42 'valambare. || 424 ||
Vv_III,2[=27].19 Te mayaṃ paridahāma yaṃ yaṃ hi manaso piyaṃ
tathā bhante parakkama43 yathā gehaṃ44 labhāmase. || 425 ||
Vv_III,2[=27].20 Thero paṇṇakuṭim katvā saṅghe catuddise adā
datvā anvādisī45 thero mātu22 pitu22 ca bhātuno:
idaṃ me ñātīnaṃ hotu sukhitā hontu ñātayo. || 426 ||

--------------------------------------------------------------------------
15 (B1) kāruṇino
16 (B2) anudi-
17 R, T, PvA(R) -vissatta-; (B2) -vossagga-; (S) -vissattha-
18 R, T, PvA(R, C) pi
19 R, T ñātīnaṃ
20 B, N, (B2), PvA(B) niyyāda-
21 R, T, B, N, PvA(R,B) -si
22 R, T pitu mātu
23 The arrangement of verses to the end of the vatthu follows B, N.
24 R, T, PvA(R) -nudiṭṭhe, (P) -tarā anudi-
25 B, N, PvA(B) uda-
26 B, N, PvA(B) uddassayi; C, (K), PvA(C) uddisayī
27 T nagg'; amhase
28 R, PvA(R) parakkāma
29 R, T, PvA(R) labhāmhase
30 R, T, PvA(R) -kūṭato
31 R, T tantake
32 R, T, PvA(R) -disi
33 R, T, PvA(R) -jjiṃsu
34 (B1) -vasanā
35 R, PvA(R) -yi; (B2) uddissayi tattha; (P) uddissayīya
36 (P) thunnaṃ; (B2) maṃ
37 R, T introduce an additional pāda (v.13b) which upsets
the arrangement of verses to the end of v.19.
38 R, T -chādā
39 T bahuttarā
40 R vatthāni'; cchā-
41 R, PvA(R) -siyāni
42 R, T, PvA(R) c'; ākāse vā-; v112
43 R parikkāma; T, PvA(R) -kāma
44 (P) gehe
45 R, PvA(R) -disi; T ca uddisi

[page 051]
51 Cūḷavagga
Vv_III,2[=27].21 Samanantarānuddiṭṭhe24 gharāni upapajjisuṃ46
kūṭāgāranivesanā47 vibhattā bhāgaso mitā. || 427 ||
Vv_III,2[=27].22 Na manussesu īdisā yādisā no gharā idha
api dibbesu yādisā tādisā no gharā idha. || 428 ||
Vv_III,2[=27].23 Daddallamānā48 ābhenti49 samantā caturo disā
tathā bhante parakkama28 yathā pānaṃ50 labhāmase.51 || 429 ||
Vv_III,2[=27].24 Thero karakaṃ52 pūretvā saṅghe cātuddise adā
datvā anvādisī53 thero mātu22 pitu22 ca bhātuno:
idaṃ me ñātīnaṃ hotu sukhitā hontu ñātayo. || 430 ||
Vv_III,2[=27].25 Samanantarānuddiṭṭhe24 pānīyaṃ upapajjatha54
gambhīrā caturassā ca pokkharañño55 sunimmitā.56 || 431 ||
Vv_III,2[=27].26 Sītodikā57 supatitthā58 sītā appaṭigandhiyā
padumuppalasañchannā vārikiñjakkhapūritā. || 432 ||
Vv_III,2[=27].27 Tattha nahātvā59 pivitvā ca60 therassa
paṭidassayuṃ
pahūtaṃ panīyaṃ bhante pādā61 dukkhā62 phalanti no. || 433 ||
Vv_III,2[=27].28 Āhiṇḍamānā khañjāma sakkhare kusakaṇṭake
tathā bhante parakkama28 yathā yānaṃ labhāmāse. || 434 ||
Vv_III,2[=27].29 Thero sipāṭikaṃ laddhā saṅghe cātuddise adā
datvā anvādisī53 thero mātu22 pitu22 ca bhātuno:
idaṃ me ñātīnaṃ hotu sukhitā hontu ñātayo. || 435 ||
Vv_III,2[=27].30 Samanantarānuddiṭṭhe24 petā rathena-m-āgamuṃ
anukampit'; amha bhaddan te63 bhatten'
acchādanena64 ca. || 436 ||
Vv_III,2[=27].31 Gharena pānadānena65 yānadānena cūbhayaṃ
muniṃ kāruṇikaṃ loke bhante66 vanditum āgatā ti. || 437 ||
Sānuvāsipetavatthu67 dutiyaṃ

--------------------------------------------------------------------------
46 C upapajjatha; (P) udapajjatha; also v. n.33
47 R, T, PvA(R) -gārā ni-; (B2) -gārā nivesā ca; (B1) -sano;
(P) -sāna ca
48 PvA(R) daddaḷha-
49 C ābhanti
50 B, N, (B1), PvA(B) pānīyaṃ
51 R, T, (P), PvA(R) labhāmhase
52 B, N, (B2), PvA(B) karaṇaṃ
53 R, T, PvA(R) -disi
54 B, N, (P), (B1) uda-; R upapajji su
55 R, T, (P), PvA(R) -raññā
56 (B1,2), (P) sumāpitā
57 R, T sītūdakā; PvA(R) setodakā emended after 114? ;
(P) setūdakā; PvA is silent here.
58 B, N, PvA(B) suppa-; R, T add ca
59 R, PvA(R) nahatvā; B, N, (P), PvA(B) nhatvā
60 R, T, PvA(R) omit
61 T pāpā
62 R, T dukkha-
63 B, N, PvA(B) bhadante
64 R, T, PvA(R) bhattena chā-
65 B, N, (B2) PvA(C, B) pānīyadānena
66 R, T, PvA(R) taṃ bhante
67 B, N, PvA(B) Sāṇavāsi(t) thera-

[page 052]
52 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 053]
53 Cūḷavagga
28 Rathakārapetavatthu
Vv_III,3[=28].1 Veḷuriyatthambhaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ
vimānam āruyha anekacittaṃ
tatth'; acchasi devi mahānubhāve
pathaddhani1 paṇṇarase va cando.2 || 438 ||
Vv_III,3[=28].2 Vaṇṇo ca3 te kanakassa4 sannibho4
uttattarūpo5 bhusa dassanīyo
pallaṅkaseṭṭhe atule nisinnā
ekā tuvaṃ natthi ca6 tuyha6 sāmiko. || 439 ||
Vv_III,3[=28].3 Imā ca te pokkharañño7 samantā8
pahūtamalyā9 bahupuṇḍarīkā
suvaṇṇacuṇṇehi10 samantam11 otthatā11
na tattha paṅko paṇako12 ca vijjati. || 440 ||
Vv_III,3[=28].4 Haṃsā c'; ime13 dassanīyā manoramā
udakasmiṃ anupariyanti sabbadā
samayya vaggūpanadanti14 sabbe
bindussarā15 dundubhīnaṃ va ghoso. || 441 ||
Vv_III,3[=28].5 Daddallamānā16 yasasā yasassinī
nāvāya ca17 tvaṃ avalamba tiṭṭhasi
āḷārapamhe18 hasite piyaṃvade
sabbaṅgakalyāṇi bhusaṃ virocasi. || 442 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 054]
54 Petavatthu
Vv_III,3[=28].6 Idaṃ vimānaṃ virajaṃ same ṭhitaṃ
uyyānavantaṃ19 ratinandivaḍḍhanaṃ20
icchām'; ahaṃ21 nāri anomadassane
tayā saha Nandane idha moditun ti. || 443 ||
Vv_III,3[=28].7 Karohi kammaṃ idha vedanīyaṃ
cittañ ca te idha nihitaṃ22 bhavatu22
katvāna kammaṃ idha vedanīyaṃ23
evaṃ mamaṃ lacchasi kāmakāminiṃ. || 444 ||
Vv_III,3[=28].8 Sādhū ti so tassā paṭissuṇitvā24
akāsi kammaṃ sahavedanīyaṃ25
katvāna kammaṃ tahiṃ vedanīyaṃ
uppajji26 māṇavo tassā sahavyatan ti. || 445 ||
Rathakārapetavatthu27 tatiyaṃ
BHĀṆAVĀRAṂ DUTIYAṂ

--------------------------------------------------------------------------
1 (B1,2), K samantato
2 C, PvA(C) candimā
3 C pi
4 (P) kanakasan-
5 R uggata-; T uttama-
6 R, T tuyhaṃ
7 R, T -raññā; B, N, PvA(B) -raṇī
8 T, (K), (B2) samantato; R samaṅgato
9 T, C, PvA(C) -mālā; PvA(R) -mālyā; R -māsā
10 T sovaṇṇa-
11 (B2) samantam otatā, R samaṅgamotakā
12 R palāko; T, (B2), PvA(R) paṇṇako
13 R pi; T, PvA(R, C) p'; ime
14 R vaggu pa-; T, (P), (B1) vaggu upa-
15 R vindu-
16 PvA(R) daddaḷha-
17 R omits
18 R, T ālaracamhe; (B2) āḷārasame
19 T, B, N, (B2) uyyānavanāṃ
20 R -nanda-
21 R, T icchāmi te
22 B, N, (B1) natañ ca hotu; (P) . . . hotuṃ; T, (B2) nitañ
ca hotu; PvA(R) nataṃ bhavatu; read nihitaṃ bhavātu
(m.c.)? idha ninnan ti vā pāṭho - PvA
23 R, T modanī-
24 R, T, PvA(R) paṭisu-
25 C, B, N, PvA(B, C), (B2) tahiṃ veda-; (P) sahiveda-
26 B, N, PvA(B) upapajji so
27 R -kāri-; T -kārī-

[page 055]
55 Cūḷavagga
29 Bhusapetavatthu
Vv_III,4[=29].1 Bhusāni eko1 sāliṃ punāparo1
ayañ2 ca2 nārī sakamaṃsalohitaṃ
tuvañ ca gūthaṃ asuciṃ3 akantikaṃ3
paribhuñjasi kissa ayaṃ vipāko ti. || 446 ||
Vv_III,4[=29].2 Ayaṃ pure mātaraṃ hiṃsati ayaṃ pana kūṭavāṇijo
ayaṃ maṃsāni khāditvā musāvadena vañceti.4 || 447 ||
Vv_III,4[=29].3 Ahaṃ manussesu manussabhūtā
agārinī sabbakulassa5 issarā
santesu pariguyhāmi:6 mā ca kiñ ci ito adaṃ. || 448 ||
Vv_III,4[=29].4 Musāvādena chādemi: natthi etaṃ mama7 gehe7
sace santaṃ8 niguyhāmi9 gūtho me hotu bhojanaṃ. || 449 ||
Vv_III,4[=29].5 Tassa kammassa10 vipākena musāvādassa cūbhayaṃ
sugandhasālino11 bhattaṃ gūthaṃ me parivattati. || 450 ||
Vv_III,4[=29].6 Avañjhāni12 ca kammāni na hi kammaṃ vinassati
duggandhaṃ kimijaṃ13 mīḷhaṃ bhuñjāmi ca pivāmi
cā ti. || 451 ||
Bhusapetavatthu catutthaṃ
&1
30 Kumārapetavatthu
Vv_III,5[=30].1 Accherarūpam sugatassa ñāṇaṃ
satthā yathā puggalaṃ vyākāsi
ussannapuññā pi bhavanti h'; eke1
parittapuññā pi bhavanti h'; eke.1 || 452 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 R eke sālī punāpare; T . . . sālī . . .; (P) . . . sāli . . .
2 R aññā
3 R asuci-; T, B, N, PvA(B) . . . akantaṃ
4 (B1), (P) vañcesi
5 R kulassa
6 R -gūyhemi; B, N, PvA(B) -guhemi; (P), PvA(R) -gūhāmi
7 (B1) mamaṃ iti
8 (P) santiṃ
9 R nigūyhāmi; B, N, PvA(B) niguhāmi; T pariguyhāmi; PvA(R) nigūhāmi
10 (P) kamma-
11 B, N, PvA(B) sugandhaṃ sā-
12 R, T avajjāni; (P) avañjāni; (B2) avañcāni
13 R, T, PvA(R) kimīnaṃ; B, N, PvA(B) kiminaṃ

[page 056]
56 petavatthu
Vv_III,5[=30].2 Ayaṃ2 kumāro sīvathikāya chaḍḍito
aṅguṭṭhasnehena yāpeti3 rattiṃ4
na yakkhabhūtā na siriṃsapā5
viheṭhayeyyuṃ6 katapuññakumāraṃ.7 || 453 ||
Vv_III,5[=30].3 Sunakhā p'; imassa8 palihiṃsu9 pāde
dhaṅkā sigālā10 parivattayanti
gabbhāsayaṃ pakkhigaṇā haranti
kākā pana akkhimalaṃ haranti. || 454 ||
Vv_III,5[=30].4 Na-y-imassa11 rakkhaṃ vidahiṃsu keci
na osadhaṃ12 sāsapadhūpanaṃ vā
nakkhattayogam pi na aggahesuṃ13
na sabbadhaññāni pi ākiriṃsu. || 455 ||
Vv_III,5[=30].5 Etādisaṃ uttamakicchapattaṃ14
rattābhataṃ sīvathikāya chaḍḍitaṃ
nonītapiṇḍaṃ15 va16 pavedhamānaṃ16
sasaṃsayaṃ jīvitasāvasesaṃ. || 456 ||
Vv_III,5[=30].6 Tam addasā17 devamanussapūjito
disvā va18 taṃ vyākari bhūripañño:
ayaṃ kumāro nagarass'; imassa
aggakuliko bhavissati bhogato19 ca. || 457 ||
Vv_III,5[=30].7 Ki 'ssa vataṃ kiṃ pana brahmacariyaṃ
kissa suciṇṇassa ayaṃ vipāko
etādisaṃ vyasanaṃ pāpuṇitvā
taṃ tādisaṃ paccanubhossat'; iddhiṃ. || 458 ||
Vv_III,5[=30].8 Buddhapamukhassa20 bhikkhusaṅghassa21
pūjaṃ akāsi janatā uḷāraṃ
tatr'; assa22 cittass'; ahu23 aññathattaṃ
vācaṃ abhāsi pharusaṃ asabbhaṃ.24 || 459 ||
Vv_III,5[=30].9 So taṃ vitakkaṃ pavinodayitvā25
pītiṃ26 pasādaṃ26 paṭiladdhā27 pacchā
tathāgataṃ Jetavane vasantaṃ
yāguyā upaṭṭhāsi28 sattarattaṃ. || 460 ||
Vv_III,5[=30].10 Tassa vataṃ taṃ pana brahmacariyaṃ
tassa suciṇṇassa ayaṃ vipāko
etādisaṃ vyasanaṃ pāpuṇitvā
taṃ tādisaṃ paccanubhossat'; iddhiṃ. || 461 ||
Vv_III,5[=30].11 Ṭhatvāna so vassasataṃ idh'; eva
sabbehi kāmehi samaṅgibhūto
kāyassa bhedā abhisamparāyaṃ
sahavyataṃ gacchati Vāsavassā ti. || 462 ||
Kumārapetavatthu pañcamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 (P), (B2) loke
2 The arrangement of verses differs in R, PvA(R)
3 R, T, (B2), PvA(R) -si
4 R, T ratti
5 B, N, (B1,2), PvA(B) sarī-
6 (P), (B2) na podhayeyyuṃ
7 B, N, C, (P), PvA(B, C) -puññaṃ kumāraṃ
8 R, T, PvA(R) pi imassa
9 R, T palahisu
10 R, T, B, N, PvA(B, R) siṅgālā
11 R, T, PvA(R) na imassa; (P) na h'; imassa
12 R, T osathaṃ
13 R, T, PvA(R) uggahesuṃ
14 (B2) parama-
15 T, (B2) navanīta-
16 R, T, PvA(C) viya vedha-; (P), PvA(R) viya pavedhā-
17 R, T, PvA(R) addasa
18 B, N, (P), PvA(B) ca
19 T, (K), (B2) bhogavā
20 R, T, PvA(R) -pp-
21 (P), (B1) omit bhikkhu
22 N tatth'; assa
23 R, T, PvA(R) cittassa ahu; (B1) cittaṃ ahu
24 R, T asabbhi; PvA(R) -bbhiṃ
25 R, T, PvA(R) paṭivino-; (P), (B1) vino-
26 R, T, PvA(R) pītipasādaṃ
27 P-laddhaṃ; to read-ladha (m.c.)?
28 R, T, PvA(R, C) add so

[page 057]
57 Cūḷavagga
31 Seriṇīpetavatthu
Vv_III,6[=31].1 Naggā dubbaṇṇarūpāsi kisā1 dhamanisanthatā
upphāsulike kisike2 kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī ti. || 463 ||
Vv_III,6[=31].2 Ahaṃ bhadante petī 'mhi duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 464 ||
Vv_III,6[=31].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena petalokam ito gatā ti. || 465 ||
Vv_III,6[=31].4 Anāvaṭesu3 titthesu viciniṃ4 addhamāsakaṃ5
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākāsim attano. || 466 ||
Vv_III,6[=31].5 Nadiṃ upemi tasitā rittakā parivattati
chāyaṃ upemi uṇhesu ātapo parivattati. || 467 ||
Vv_III,6[=31].6 Aggivaṇṇo ca me vāto dahanto6 upavāyati
etañ ca bhante arahāmi aññañ ca pāpakaṃ tato. || 468 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 058]
58 Petavatthu
Vv_III,6[=31].7 Gantvāna Hatthinipuraṃ7 vajjesi mayha mātaraṃ
dhītā ca te mayā diṭṭhā duggatā Yamalokikā,
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ ito gatā. || 469 ||
Vv_III,6[=31].8 Atthi ca8 me ettha nikkhittaṃ anakkhātañ ca
taṃ mayā
cattāri satasahassāni pallaṅkassa ca heṭṭhato. || 470 ||
Vv_III,6[=31].9 Tato me dānaṃ dadatu9 tassā ca hotu jīvikā
dānaṃ datvā10 ca10 me mātā dakkhiṇaṃ anvādissatu,11
tadāhaṃ sukhitā hessaṃ sabbakāmasamiddhinī ti. || 471 ||
Vv_III,6[=31].10 Sādhū ti so12 paṭissutvā13 gantvāna Hatthiniṃ14
puraṃ14
-- avoca15 tassā15 mātaraṃ:
dhītā ca te mayā diṭṭhā duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ paritvāna petalokaṃ ito gatā. || 472 ||
Vv_III,6[=31].11 Sā maṃ tattha samādapesi gantvāna16 Hatthiniṃ17
puraṃ
-- vajjesi mayha mātaraṃ:
dhītā ca te mayā diṭṭhā duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokaṃ ito gatā. || 473 ||
Vv_III,6[=31].12 Atthi ca18 me ettha19 nikkhittaṃ anakkhātañ ca
taṃ mayā20
cattārī satasahassāni pallaṅkassa ca heṭṭhato. || 474 ||
Vv_III,6[=31].13 Tato me dānaṃ dadatu tassā ca hotu jīvikā
dānaṃ datvā ca me mātā dakkhiṇaṃ anvādissatu,21
tadāhaṃ sukhitā hessaṃ sabbakāmasamiddhinī ti. || 475 ||
Vv_III,6[=31].14 Tato hi sā dānam adā22 tassā23 ca23 dakkhiṇam
ādisi
petī ca sukhitā āsi sarīraṃ24 cārudassanan24 ti. || 476 ||
Seriṇīpetavatthu chaṭṭhaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 T kīsā
2 T kīsike
3 R, T anavajjesu
4 R, T, PvA(R) vicini
5 R, T, B, N, PvA(B) aḍḍha-
6 R, T, B, N, PvA(B) ḍahanto
7 R Hastinīpuraṃ; T Hatthinīpuraṃ; B, N, PvA(B) -niṃ puraṃ;
(P) -nipūraṃ (!)
8 B, N, (P), PvA(B) omit
9 R, T dadātu; (P) uddissatu
10 PvA(C) datvāna
11 C anuddisatu, B, N, PvA(B) anudicchatu, PvA(C) ādissatu;
PvA(R) ādisatu; R, T add me
12 R, T add tassā
13 R, T paṭisuṇitvā; PvA(R) paṭisutvā
14 R Hastinīpuraṃ; T Hatthinīpuraṃ
15 R, T invert
16 C, B, N, PvA omit phrase
17 T Hatthinīpuraṃ
18 See nn.8-10
19 (P) tāya
20 (P) tava
21 B gives in fn. an additional line here in (K):
tato tuvaṃ dānaṃ dehi tassā dakkhinaṃ ādisī.
22 R, T, PvA(R, C) adāsi
23 R, T, PvA(C) datvā ca tassā; PvA(R) omits ca
24 B, N, (B1), PvA(B) tassā c'; āsi sujīvikā; PvA(R) -dassanī

[page 059]
59 Cūḷavagga
32 Migaluddapetavatthu
Vv_III,7[=32].1 Naranāripurakkhato1 yuvā rajanīyehi2 kāmaguṇehi2
sobhasi
divasaṃ anubhosi kāraṇaṃ kim akāsi purimāya
jātiyā ti. || 477 ||
Vv_III,7[=32].2 Ahaṃ Rājagahe ramme ramaṇīye Giribbaje
migaluddo pure āsiṃ lohitapāṇi3 dāruṇo. || 478 ||
Vv_III,7[=32].3 Avirodhakaresu pāṇisu4 puthusattesu5 paduṭṭhamānaso
vicariṃ6 atidāruṇo sadā7 parahiṃsāya rato asaññato.8 || 479 ||
Vv_III,7[=32].4 Tassa me sahāyo suhadayo9 saddho āsi upāsako
so ca10 maṃ anukampanto nivāresi punappunaṃ: || 480 ||
Vv_III,7[=32].5 Mākāsi pāpakaṃ kammaṃ mā tāta11 duggatiṃ agā
sace icchasi pecca sukhaṃ virama12 pāṇavadhā13
asaṃyamā.13 || 481 ||
Vv_III,7[=32].6 Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā
sukhakāmassa hitānukampino
nākāsiṃ sakalānusāsaniṃ
cirapāpābhirato14 abuddhimā. || 482 ||
Vv_III,7[=32].7 So maṃ puna bhūrisumedhaso
anukampāya saṃyame nivesayi:
sace divā hanasi pāṇino
atha te rattiṃ bhavatu15 saññamo.16 || 483 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 060]
60 Petavatthu
Vv_III,7[=32].8 Svāhaṃ divā hanitva17 pānino
virato18 rattim ahosi19 saññato20
rattāhaṃ paricāremi21 divā khajjāmi duggato. || 484 ||
Vv_III,7[=32].9 Tassa kammassa kusalassa anubhomi rattiṃ amānusiṃ
divā paṭihatā va22 kukkurā upadhāvanti samantā
khādituṃ. || 485 ||
Vv_III,7[=32].10 Ye ca te satatānuyogino23
dhuvaṃ payuttā sugatassa sāsane
maññāmi te amatam eva kevalaṃ
adhigacchanti padaṃ asaṅkhatan ti. || 486 ||
Migaluddapetavatthu sattamaṃ
&1
33 Dutiyamigaluddapetavatthu
Vv_III,8[=33].1 Kūṭāgāre ca pāsāde pallaṅke goṇakatthate1
pañcaṅgikena turiyena ramasi suppavādite. || 487 ||
Vv_III,8[=33].2 Tato ratyā vyavasāne2 suriyuggamanaṃ3 pati
apaviddho4 susānasmiṃ bahudukkhaṃ nigacchasi. || 488 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 R, T -nārī
2 R, T, PvA(R) -nīye -guṇehi; B, N, (K) -nīyehi kāmehi
3 R, T -pāṇī
4 R, T pāṇīsu
5 R -santesu
6 R, T, PvA(R) vicari
7 C, PvA(C) tadā
8 R asaṃyato
9 C suhado
10 T hi; B, N, (B2), PvA(B) pi
11 (B1) tāva
12 (P) viramā
13 R, T, (B1), PvA(R) -aṃ -aṃ
14 (P) ciraṃ pāpā-
15 (B1) hotu
16 R, T, B, N, PvA(B, R) saṃyamo
17 R, T, PvA(R) -tvāna, B, N, (P), PvA(B) -tvā
18 (B2) viratā
19 C, PvA(C) ahosiṃ
20 R, T saṃyato
21 R, T -hāremi; see vv.7d, 8b
22 (K) ca
23 R, T sattānu-

[page 061]
61 Cūḷavagga
Vv_III,8[=33].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasī ti. || 489 ||
Vv_III,8[=33].4 Ahaṃ Rājagahe ramme ramaṇīye Giribbaje
migaluddo pure āsiṃ luddo5 c'; āsiṃ6 asaññato.7 || 490 ||
Vv_III,8[=33].5 Tassa me sahāyo suhadayo8 saddho āsi upāsako
tassa kulūpago9 bhikkhu āsi Gotamasāvako,
so pi10 maṃ anukampanto nivāresi punappunaṃ: || 491 ||
Vv_III,8[=33].6 Mākāsi pāpakaṃ kammaṃ mā tāta duggatiṃ agā
sace icchasi pecca sukhaṃ virama pāṇavadhā11
asaṃyamā.11 || 492 ||
Vv_III,8[=33].7 Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā
sukhakāmassa hitānukampino
nākāsiṃ sakalānusāsaniṃ
cirapāpābhirato abuddhimā. || 493 ||
Vv_III,8[=33].8 So maṃ puna bhūrisumedhaso
anukampāya saṃyame nivesayi
sace divā hanasi pāṇino
atha te rattiṃ bhavatu saṃyamo.12 || 494 ||
Vv_III,8[=33].9 Svāhaṃ divā hanitva13 pāṇino
virato rattim ahosi14 saññato15
rattāhaṃ paricāremi16 divā khajjāmi duggato. || 495 ||
Vv_III,8[=33].10 Tassa kammassa kusalassa anubhomi rattiṃ amānusiṃ
divā paṭihatā va kukkurā upadhāvanti samantā
khādituṃ. || 496 ||
Vv_III,8[=33].11 Ye ca te satatānuyogino17
dhuvaṃ18 payuttā18 sugatassa sāsane
maññāmi te amatam eva kevalaṃ
adhigacchanti padaṃ asaṅkhatan ti. || 497 ||
Dutiyamigaluddakapetavatthu aṭṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T, (K), PvA(R) -saṇṭhite; B, N, PvA(B) gona-
2 B, N, PvA(B, R) vivasāne; R vivāsanena; vyavasane not attested.
3 R, C, PvA(C) suriyass'; ug-; B, PvA(B) sūriyug-
4 R -viṭṭhe; T, PvA(R) -viṭṭho
5 C, PvA(C) ḷuddo
6 R, PvA(R) āsiṃ
7 R asaṃyato
8 C suhado
9 R, T, B, N, PvA(B, R) kulūpako
10 T hi
11 T -aṃ -aṃ
12 PvA(C) saṃyato
13 B, N, T, PvA(B) -tvā
14 C, PvA(C) ahosiṃ
15 T, C saṃyato; PvA(C) saṃyamo
16 T -hāremi
17 T sattānu-
18 C, PvA(C) dhuvayuttā

[page 062]
62 Petavatthu
34 Kūṭavinicchayikapetavatthu
Vv_III,9[=34].1 Mālī kirīṭī1 kāyūrī2 gattā te candanussadā
pasannamukhavaṇṇo 'si suriyavaṇṇo3 va sobhasi. || 498 ||
Vv_III,9[=34].2 Amānusā pārisajjā4 ye te 'me paricārakā5
dasa kaññāsahassāni yā te 'mā paricārikā,
6 kambukāyūradharā7 kañcanāveḷabhūsitā.8 || 499 ||
Vv_III,9[=34].3 Mahānubhāvo 'si tuvaṃ lomahaṃsanarūpavā,
piṭṭhimaṃsāni attano sāmaṃ ukkacca9 khādasi. || 500 ||
Vv_III,9[=34].4 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena
piṭṭhimaṃsāni attano sāmaṃ ukkacca9 khādasi. || 501 ||
Vv_III,9[=34].5 Attano 'haṃ anatthāya jīvaloke acārisaṃ10
pesuññamusāvādena nikativañcanāya ca. || 502 ||
Vv_III,9[=34].6 Tatthāhaṃ parisaṃ gantvā saccakāle upaṭṭhite
atthaṃ dhammaṃ niraṃkatvā11 adhammaṃ anuvattisaṃ.12 || 503 ||
Vv_III,9[=34].7 Evaṃ so khādat'; attānaṃ13 yo hoti piṭṭhimaṃsiko14
yathāhaṃ ajja khādāmi piṭṭhimaṃsāni attano. || 504 ||
Vv_III,9[=34].8 Ta-y-idaṃ tayā Nārada sāmaṃ15 diṭṭhaṃ
anukampakā ye kusalā vadeyyuṃ
mā pesuṇaṃ mā ca musā abhāṇi16
mā kho 'si piṭṭhimaṃsiko tuvan ti.17 || 505 ||
Kūṭavinicchayika18-petavatthu navamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 B, N, PvA(B) kiriṭī; (B2) mālāhāriti
2 C, PvA(C) keyūrī
3 R -vaṇṇī; araṇasadisavaṇṇavā ti vā pāḷi - PvA
4 T pari-
5 R, T parivārikā
6 (K), PvA(C) kā-
7 C, PvA(C) -keyūra-; (P) kākambu-
8 R, T, PvA(C) kañcanacela-; C -nāvela-
9 R, PvA(R) ukkantvā; C, PvA(C) ukkaḍḍha
10 R acarisaṃ; T acarissaṃ
11 R tiraṃkatvā (misprint for nir-? ); B, N, PvA(B, C) nirākatvā
12 T -vattissaṃ; R -vattiyaṃ
13 (P), (B2) khādati attānaṃ
14 R, PvA(R) -maṃsako
15 sāma (m.c.) not attested
16 R, T bhaṇi
17 The pādas cd are inverted in R
18 R, T -vinicchayaka-

[page 063]
63 Cūḷavagga
35 Dhātuvivaṇṇakapetavatthu
Vv_III,10[=35].1 Antalikkhasmiṃ1 tiṭṭhanto duggandho pūti vāyasi2
mukhañ ca te kimayo3 pūtigandhaṃ
khādanti, kiṃ kammam akāsi pubbe. || 506 ||
Vv_III,10[=35].2 Tato4 satthaṃ4 gahetvāna okkantanti5 punappunaṃ
khārena paripphositvā okkantanti6 punappunaṃ. || 507 ||
Vv_III,10[=35].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasi. || 508 ||
Vv_III,10[=35].4 Ahaṃ Rājagahe ramme ramaṇīye Giribbaje
issaro dhanadhaññassa supahūtassa mārisa. || 509 ||
Vv_III,10[=35].5 Tassāyaṃ me bhariyā ca7 dhītā ca suṇisā ca me
8 mālam8 uppalañ cāpi paccagghañ ca vilepanaṃ
thūpaṃ harantiyo vāresiṃ taṃ pāpaṃ pakataṃ mayā. || 510 ||
Vv_III,10[=35].6 Chaḷāsītisahassāni mayaṃ paccattavedanā
thūpapūjaṃ vivaṇṇetvā paccāma9 niraye bhusaṃ. || 511 ||
Vv_III,10[=35].7 Ye ca kho thūpapūjāya vattante arahato mahe
ādīnavaṃ pakāsenti, vivecayetha10 ne11 tato. || 512 ||
Vv_III,10[=35].8 Imā ca passa āyantiyo māladhārī12 alaṅkatā
mālāvipākaṃ anubhontiyo13 samiddhā tā yasassiniyo. || 513 ||
Vv_III,10[=35].9 Tañ ca disvāna accheraṃ abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ
namo karonti sappañña vandanti taṃ mahāmuniṃ. || 514 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 064]
64 Petavatthu
Vv_III,10[=35].10 So hi14 nūna14 ito gantvā yoniṃ laddhāna mānusiṃ
thūpapūjaṃ karissāmi appamatto punappunan ti. || 515 ||
Dhātuvivaṇṇakapetavatthu dasamaṃ
Tass'; uddānaṃ:15
Abhijjamāno Kuṇḍiyo16 rathakārī bhusena ca
kumāro gaṇikā17 c'; eva dve luddā18 piṭṭh'; apūjayo;19
vaggo tena pavaccatī20 ti.
CŪḶAVAGGO TATIYO.

--------------------------------------------------------------------------
1 C, PvA(C) -ḷi-
2 (B2) vāyati
3 R, T, PvA(R) kimiyo
4 (B2) tath'; osattaṃ
5 PvA(R) okanta-; R urena kantanti
6 R, PvA(R) okanta-
7 R omits
8 R, T, PvA(R) tamālaṃ
9 PvA(R) paccāmi; R, T pacāma; (P) pacchāpi
10 C, PvA(C) -yatha
11 R, T no
12 C, PvA(C) mālā-; P mālābhārī
13 C, PvA(C) anubhonti; PvA(R) 'nubhonti
14 T, B, N, (B1), PvA(R, B) 'haṃ nūna
15 R omits
16 T, C, (P) Koṇḍañño
17 T bhaṇikā; (P) gaṇako
18 C ḷuddā
19 T piṭṭhipūjayo; B, N piṭṭhipūjanā
20 T vuccati

[page 065]
65
IV MAHĀVAGGA
36 Ambasakkharapetavatthu
Vv_IV,1[=36].1 Vesāli1 nāma nagar'; atthi Vajjinaṃ2
tattha ahu Licchavi Ambasakkharo3
disvāna petaṃ nagarassa bāhiraṃ
tatth'; eva pucchittha taṃ kāraṇatthiko. || 516 ||
Vv_IV,1[=36].2 Seyyā4 nisajjā na-y-imassa atthi
abhikkamo natthi paṭikkamo vā5
asitapītakhāyitavatthabhogā6
paricāraṇā7 sā pi imassa8 natthi. || 517 ||
Vv_IV,1[=36].3 Ye ñātakā diṭṭhasutā suhajjā
anukampakā yassa ahesuṃ pubbe
daṭṭhum pi te9 dāni na taṃ10 labhanti10
virādhitatto11 hi janena tena. || 518 ||
Vv_IV,1[=36].4 Na oggatattassa12 bhavanti mittā
jahanti mittā vikalaṃ viditvā
atthañ ca disvā parivārayanti13
bahū ca14 mittā uggatattassa15 honti. || 519 ||
Vv_IV,1[=36].5 Nihīnatto16 sabbabhogehi kiccho17
sammakkhito18 samparibhinnagatto
ussāvabindū va19 palimpamāno
ajja suve jīvitassūparodho.21 || 520 ||
Vv_IV,1[=36].6 Etādisaṃ uttamakicchapattaṃ22
uttāsitaṃ pucimandassa23 sūle
atha tvaṃ kena vaṇṇena vadesi yakkha
jīva bho jīvitam eva seyyo ti. || 521 ||

--------------------------------------------------------------------------
1 C, B, N, PvA(B) Vesālī
2 R, T, B, N, PvA(B) Vajjīnaṃ
3 B, N, PvA(B) -sakkaro
4 R seyyo
5 B, N, PvA(B) ca
6 R, T -pītaṃ khā-; (P) -vattubhogo
7 R, T, (K), PvA(C) -cārikā - PvA: indriyānaṃ paricāraṇā
8 C, PvA(R) tam assa
9 R, T, PvA(R) omit
10 R te labh-; T, PvA(R) labhanti tam pi
11 R, T, B, N, (B1), PvA(B) virājita-
12 R, T duggatassa; (B2), (S) okkantattassa
13 (B2) paricāra-
14 B, N, (B2), PvA(R, B) omit
15 R, T uggatassa; (B2) uggatatthassa te
16 R, T, PvA(R) -nattho
17 R omits; (B2), PvA(R) kicco
18 R samak-
19 R -vindu va; T -bindu va
20 C -lippa-
21 R jīvitassa 'parodho
22 B, N, PvA(P) -ppattaṃ
23 R, T, PvA(R) picumanda-

[page 066]
66 Petavatthu
Vv_IV,1[=36].7 Sālohito esa24 ahosi mayhaṃ
ahaṃ sarāmi purimāya jātiyā
disvā ca25 me kāruññam ahosi rāja26
mā pāpadhammo nirayaṃ patāyaṃ. || 522 ||
Vv_IV,1[=36].8 Ito cuto Licchavi esa24 poso
sattussadaṃ nirayaṃ27 ghorarūpaṃ
uppajjati dukkaṭakammakārī28
mahābhitāpaṃ kaṭukaṃ bhayānakaṃ. || 523 ||
Vv_IV,1[=36].9 Anekabhāgena guṇena seyyo
ayam eva sūlo nirayena tena
29 ekantadukkhaṃ kaṭukaṃ bhayānakaṃ
ekantatippaṃ30 nirayaṃ patāyaṃ.31 || 524 ||
Vv_IV,1[=36].10 Idañ ca sutvā vacanaṃ mam'; eso
dukkhūpanīto vijaheyya pāṇaṃ
tasmā ahaṃ santike na bhaṇāmi
mā m'; ekato32 jīvitassūparodho33 ti. || 525 ||
Vv_IV,1[=36].11 Aññāto34 eso34 purisassa attho
aññam35 pi icchāmase pucchituṃ tuvaṃ
okāsakammaṃ36 sace no karosi36
pucchāmi37 taṃ38 na39 ca no39 kujjhitabbaṃ. || 526 ||
Vv_IV,1[=36].12 Addhā paṭiñña40 me tadā ahu40
nācikkhanā41 appasannassa hoti
akāmā saddheyyavaco ti katvā
pucchassu maṃ kāmaṃ yathā visayhan42 ti. || 527 ||
Vv_IV,1[=36].13 Yaṃ kiñcāhaṃ cakkhunā passissāmi43
sabbam pi tāhaṃ abhisaddaheyyaṃ
disvāna44 taṃ no pi ce saddaheyyaṃ45
kareyyāsi me yakkha niyassakamman46 ti. || 528 ||
Vv_IV,1[=36].14 Saccappaṭiññā47 tava m'; esā hotu
sutvāna dhammaṃ labhassu48 pasādaṃ48
aññatthiko no ca paduṭṭhacitto
yan te sutaṃ asutaṃ cāpi49 dhammaṃ
sabbaṃ akkhissaṃ50 yathā pajānaṃ: || 529 ||
Vv_IV,1[=36].15 Setena assena alaṅkatena
upayāsi sūlāvutakassa santike
yānam idaṃ abbhutaṃ dassaneyyaṃ
kiss'; etaṃ kammassa ayaṃ vipāko. || 530 ||

--------------------------------------------------------------------------
24 R, T, PvA(R, C) eso
25 R omits
26 (P) omits
27 T nīra-
28 C, PvA(C) dukkata-
29 B, N, C, PvA(B) omit; PvA(C) m'; see n.31
30 B, N, (P), PvA(B) tibbaṃ
31 PvA(B) justifies omission by explaining pat'āyaṃ as
pate+ayaṃ in fn.
32 R me ekato
33 R, T, (P), PvA(R) -tass'; uparodho
34 (B1), (K) ajjhito esa, (P) añcito
35 R aññā
36 R, T, okāsakaṃ mama no sace karosi
37 B, N, (P), PvA(R, B) pucchāma
38 R, T 'haṃ
39 B, N, PvA(B) no na ca
40 R, PvA(R) patiñña me . . .; B, N, (P), (B1), PvA(B)
patiññātam etaṃ tadāhu
41 R, T acikkhanā, (P) ācikkhanā
42 (K) visayaṃ
43 (P), (K) passāmi
44 R, T, PvA(R) disvā pi; B, N, (P), PvA(B) disvāva
45 R, T, PvA(R) -eyya
46 R, T, tiyassa ka-
47 R saccapa-
48 B, N, PvA(B) labha supasā-; C, PvA(C) -ssuppasādaṃ
49 R, T vā pi
50 C, PvA(C) ācikkhissaṃ; B, N, (P), PvA(B) pi akkh-

[page 067]
67 Mahāvagga
Vv_IV,1[=36].16 Vesāliyā tassa51 nagarassa majjhe
cikkhallamagge52 narakaṃ53 ahosi
gosīsaṃ54 ekāhaṃ pasannacitto
setaṃ55 gahetvāna narakasmiṃ nikkhipiṃ.56 || 531 ||
Vv_IV,1[=36].17 Etasmiṃ pādāni patiṭṭhapetvā
mayañ ca aññe57 ca atikkamimha58
yānam idaṃ abbhutaṃ dassaneyyaṃ
tass'; eva kammassa ayaṃ vipāko ti. || 532 ||
Vv_IV,1[=36].18 Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsati
gandho ca te sabbadisā pavāyati
yakkhiddhipatto 'si mahānubhāvo
naggo cāsi59 kissa ayaṃ vipāko. || 533 ||
Vv_IV,1[=36].19 Akkodhano niccapasannacitto60
saṇhāhi vācāhi janaṃ lapemi61
tass'; eva kammassa ayaṃ vipāko
dibbo ca me vaṇṇo satataṃ pabhāsati. || 534 ||
Vv_IV,1[=36].20 Yasañ ca kittiñ ca dhamme ṭhitānaṃ
disvāna mantemi pasannacitto
tass'; eva kammassa ayaṃ vipāko
dibbo me gandho satataṃ pavāyati. || 535 ||
Vv_IV,1[=36].21 Sahāyānaṃ titthasmiṃ62 nahāyantānaṃ63
thale gahetvā nidahissa dussaṃ
khiḍḍatthiko64 no ca paduṭṭhacitto
ten'; amhi naggo kasirā ca65 vutti.65 || 536 ||
Vv_IV,1[=36].22 Yo kīḷamāno pakaroti66 pāpaṃ
tass'; īdisaṃ67 kammavipākam āhu
akīḷamāno pana yo karoti
kiṃ tassa kammassa vipākam āhu. || 537 ||
Vv_IV,1[=36].23 Ye duṭṭhasaṅkappamanā manussā
kāyena vācāya ca saṅkiliṭṭhā
kāyassa bhedā abhisamparāyaṃ
asaṃsayaṃ te nirayaṃ upenti. || 538 ||
Vv_IV,1[=36].24 Apare pana sugatiṃ āsamānā68
dāne ratā saṅgahitattabhāvā69
kāyassa bhedā abhisamparāyaṃ
asaṃsayaṃ te sugatiṃ upenti. || 539 ||
Vv_IV,1[=36].25 Taṃ kin ti jāneyyam ahaṃ avecca
kalyāṇapāpassa ayaṃ vipāko
kiṃ vāhaṃ disvā abhisaddaheyyaṃ
ko vā pi maṃ saddahāpeyya etaṃ. || 540 ||

--------------------------------------------------------------------------
51 B, N, PvA(B) omit
52 T cikkhalamagge; R -pabbe
53 T nagaraṃ
54 PvA(R,215) ‘ox's skull', but prob. gosīsa-candana
55 R, T, (K), PvA(R) setuṃ; see n.54
56 R, T,-khipi
57 R añño
58 R -meyya; PvA(R) -mamha; B, N, PvA(B) -mimhā
59 R, PvA(R) c'; asi
60 (P) niccaṃ pa-
61 B, N, PvA(R, B) upemi; R, T upesi; B1 upesiṃ
62 T tiṭṭha-
63 B, N, (B1,2), PvA(R, B) nhā-; R nahāyatānaṃ (w. r. but
suits metre)
64 R, T kiñcatthiko
65 R, T kasirāpayutti
66 R, T ca karoti
67 B, N, (B1), PvA(C) -edisaṃ
68 T, (B2) āsisamānā, āsasānā not attested
69 R -gahīta-

[page 068]
68 Petavatthu
Vv_IV,1[=36].26 Disvā ca sutvā abhisaddahassu
kalyāṇapāpassa ayaṃ vipāko
kalyāṇapāpe ubhaye asante
siyā nu sattā sugatā duggatā vā. || 541 ||
Vv_IV,1[=36].27 No c'; ettha kammāni kareyyuṃ70 maccā
kalyāṇapāpāni manussaloke
tasmā hi sattā sugatā duggatā vā
hīnā71 paṇītā71 ca manussaloke. || 542 ||
Vv_IV,1[=36].28 Yasmā ca kammāni karonti maccā
kalyāṇapāpāni manussaloke
tasmā hi72 sattā sugatā duggatā vā
hīnā71 paṇītā71 ca manussaloke. || 543 ||
Vv_IV,1[=36].29 Dvay'; ajja73 kammānaṃ vipākam āhu
sukhassa dukkhassa ca vedanīyaṃ
74 devatāyo74 paricārayanti75
paccanti76 bālā dvyataṃ apassino. || 544 ||
Vv_IV,1[=36].30 Na m'; atthi kammāni sayaṃ katāni
datvā pi me natthi so77 ādiseyya78
acchādanaṃ sayanam ath'; annapānaṃ
ten'; amhi naggo kasirā ca65 vutti.65 || 545 ||
Vv_IV,1[=36].31 Siyā nu kho kāraṇaṃ kiñci yakkha
acchādanaṃ yena tuvaṃ labhetha
ācikkha me taṃ79 yad atthi hetu
saddhāyitaṃ80 hetuvaco suṇoma.81 || 546 ||
Vv_IV,1[=36].32 Kappitako82 nāma idh'; atthi bhikkhu
jhāyī susīlo arahā83 vimutto
guttindriyo saṃvutapātimokkho
sītibhūto uttamadiṭṭhipatto. || 547 ||
Vv_IV,1[=36].33 Sakhilo vadaññū suvaco sumukho84
svāgamo suppaṭimuttako ca85
puññassa khettaṃ araṇavihārī
devamanussānañ ca dakkhiṇeyyo. || 548 ||
Vv_IV,1[=36].34 Santo vidhūmo anīgho nirāso
mutto visallo amamo avaṅko
nirūpadhī86 sabbapapañcakhīṇo
tisso vijjā anuppatto jutīmā.87 || 549 ||
Vv_IV,1[=36].35 Appaññāto88 disvā pi na89 sujāno
munī ti90 naṃ Vajjisu91 voharanti
jānanti taṃ yakkhabhūtā92 anejaṃ
kalyāṇadhammaṃ vicarantaṃ93 loke. || 550 ||

--------------------------------------------------------------------------
70 R, T kareyya
71 C, PvA(C) hīnappaṇītā
72 R, T, PvA(R) omit
73 T, (B2) dvayañ ca
74 R, T tā 'va devatā
75 R, T, PvA(R) -vāra-
76 PvA(C) paccenti
77 B, N, PvA(B) yo
78 (P) ādiseyo
79 R, T, B, N, PvA(R, B) tvaṃ
80 B, N, PvA(B) -yikaṃ
81 R suṇo ti; T suṇoti; (P) suṇomi
82 C, PvA(C) -nako
83 (B1) ahosi
84 read sumūkho (m.c.)?
85 R, T cāpi
86 R, PvA(R) nirupadhi; T nirūpadhi
87 R, T, B, N, PvA(R, B) jutimā
88 R, T apaññāto
89 B, N, (B2), PvA(B) add ca
90 R omits
91 R, T, PvA(R) Vajjīsu
92 R, T -bhūtaṃ
93 R vicaranti

[page 069]
69 Mahāvagga
Vv_IV,1[=36].36 Tassa tuvaṃ ekaṃ94 yugaṃ94 duve vā
mam'; uddisitvāna sace dadetha
paṭiggahītāni95 ca tāni assu96
mamañ ca passetha sannaddhadussaṃ. || 551 ||
Vv_IV,1[=36].37 Kasmiṃ padese samaṇaṃ vasantaṃ
gantvāna passemu mayaṃ idāni
sa-m-ajja97 kaṅkhaṃ vicikicchitañ ca
diṭṭhivisūkāni vinodaye98 me.98 || 552 ||
Vv_IV,1[=36].38 Eso nisinno Kapinaccanāyaṃ99
parivārito devatāhi bahūhi
dhammiṃ100 kathaṃ bhāsati saccanāmo
sakasmim ācerake101 appamatto. || 553 ||
Vv_IV,1[=36].39 Tathāhaṃ102 kassāmi gantvā idāni
acchādayissaṃ samaṇaṃ yugena
paṭiggahītāni ca tāni assu103
tuvañ ca passemu sannaddhadussaṃ. || 554 ||
Vv_IV,1[=36].40 Mā akkhaṇe pabbajitaṃ upāgami
sādhu vo Licchavi n'; esa dhammo
tato ca kāle upasaṅkamitvā
tatth'; eva passāhi104 raho nisinnaṃ. || 555 ||
Vv_IV,1[=36].41 Tathā ti105 vatvā agamāsi tattha
parivārito dāsagaṇena Licchavi
so taṃ nagaraṃ upasaṅkamitvā
vāsūpagacchittha106 sake nivesane. || 556 ||
Vv_IV,1[=36].42 Tato ca kāle gihikiccāni katvā
nahātvā107 pivitvā ca khaṇaṃ labhitvā
viceyya peḷāto108 ca yugāni aṭṭha
gāhāpayī109 dāsagaṇena Licchavi. || 557 ||
Vv_IV,1[=36].43 So taṃ padesaṃ upasaṅkamitvā
tam addasā110 samaṇaṃ santacittaṃ
paṭikkantaṃ111 gocarato nivattaṃ
sītibhūtaṃ rukkhamūle nisinnaṃ. || 558 ||
Vv_IV,1[=36].44 Tam enaṃ avoca upasaṅkamitvā
appābādhaṃ phāsuvihārañ ca pucchi
Vesāliyaṃ Licchavi 'haṃ112 bhadante113
jānanti maṃ Licchavi Ambasakkharo. || 559 ||
Vv_IV,1[=36].45 Imāni me aṭṭha yugā114 subhāni114
paṭigaṇha115 bhante padadāmi116 tuyhaṃ
ten'; eva atthena idhāgato 'smi117
yathā ahaṃ attamano bhaveyyaṃ. || 560 ||

--------------------------------------------------------------------------
94 B, N, C, PvA(B, C) ekayugaṃ
95 R pati-; (P) pari-
96 R passa
97 B, N, (B1), PvA(R) yo m'; ajja; (B2) yo p'; ajja
98 R, T ko vinodaye ce; C, PvA(C) ca ko vinodaye;
B, N, PvA(B) vinodayeyya; (P), (B1,2) vinodayeyya me
99 (B2) kasiṇajhānāyaṃ
100 R, (P), PvA(R) dhamma-; T dhammi-
101 R, T accherake; (B2), PvA(R) averake
102 (B1) yathāhaṃ; (B2) yassāhaṃ
103 R, T passa; PvA(R) c'; assu; (B2) cassaṃ
104 R, T passāmi
105 R, T hi
106 R, T upagañchittha
107 B, N, PvA(B) nhatvā; (P) nhatvā ca; PvA(R) nhātvā
108 R, T, PvA(R) peḷato
109 R, T, PvA(R) gāhāpayi
110 R, T, B, N, PvA(R, B) addasa
111 C paṭikkamantaṃ
112 R ahaṃ
113 R, PvA(R) bhaddan te
114 R, PvA(R) yugāni subhāni; T, (K), (P) yugāni bhante
115 C, PvA(C) pati-; R, T, PvA(R) -gg-
116 T, (B2), PvA(R) dadāmi
117 T 'smim

[page 070]
70 Petavatthu
Vv_IV,1[=36].46 Dūrato va samaṇā118 brāhmaṇā ca118
nivesanaṃ te parivajjayanti
pattāni bhijjanti ca119 te119 nivesane
saṅghāṭiyo cāpi120 vidālayanti.121 || 561 ||
Vv_IV,1[=36].47 Athāpare122 pādakuṭhārikāhi123
avaṃsirā samaṇā pātayanti124
etādisaṃ pabbajitā125-vihesaṃ
tayā kataṃ samaṇā pāpuṇanti || 562 ||
Vv_IV,1[=36].48 Tiṇena telam126 pi na tvaṃ adāsi
mūḷhassa maggam pi na pāvadāsi
andhassa daṇḍaṃ sayam ādiyāsi
etādiso kadariyo asaṃvuto,127
atha128 tvaṃ kena vaṇṇena kim eva disvā
amhehi saha saṃvibhāgaṃ karosi. || 563 ||
Vv_IV,1[=36].49 Paccemi bhante yaṃ tvaṃ vadesi
vihesayiṃ129 samaṇabrāhmaṇe130 ca130
khiḍḍatthiko no ca paduṭṭhacitto
etam pi me dukkaṭam eva bhante. || 564 ||
Vv_IV,1[=36].50 Khiḍḍāya yakkho131 pasavitva132 pāpaṃ
vedeti dukkhaṃ asamattabhogī133
daharo yuvā nagganiyassa134 bhāgī
kiṃ su tato dukkhatar'; assa hoti. || 565 ||
Vv_IV,1[=36].51 Taṃ disvā saṃvegam135 alatthaṃ135 bhante
tappaccayā tāhaṃ136 dadāmi dānaṃ
paṭigaṇha bhante vatthayugāni aṭṭha
yakkhass'; imā137 gacchantu137 dakkhiṇāyo. || 566 ||
Vv_IV,1[=36].52 Addhā138 hi138 dānaṃ bahudhā pasatthaṃ139
dadato ca te akkhayadhammam atthu
paṭigaṇhāmi140 te vatthayugāni aṭṭha
yakkhass'; imā137 gacchantu137 dakkhiṇāyo. || 567 ||
Vv_IV,1[=36].53 Tato hi141 so ācamayitva142 Licchavi
therassa datvāna yugāni aṭṭha
paṭiggahītāni143 ca144 tāni c'; assu144
yakkhañ ca passetha sannaddhadussaṃ. || 568 ||
Vv_IV,1[=36].54 Tam addasā145 candanasāralittaṃ
ājaññam ārūḷham146 uḷāravaṇṇaṃ
alaṅkataṃ sādhunivatthadussaṃ
parivāritaṃ yakkhamahiddhipattaṃ. || 569 ||

--------------------------------------------------------------------------
118 R, T, B, N, PvA(B) samaṇa-; R omits ca
119 R, T, (K), PvA(R) tava
120 R pāpi
121 C vipāṭayanti; (K), PvA(R) vipāta-; PvA(C) vināsayanti;
pass. not attested
122 R athā pure
123 R, T, PvA(R) -kudārikāhi
124 R, T pātiyanti; (P) phāliyanti
125 R, T -jitaṃ; (P) -jita-
126 R tesaṃ
127 B, N, (P), (B1), PvA(B) add tuvaṃ
128 The arrangement of verses follows B here.
129 R, T, (B1), PvA(R) vimosayi; PvA(R) vihesayi
130 R samaṇabrāhmaṇe 'tha; T samaṇabrāhmaṇe ca
131 R, T, PvA(R) kho
132 R -vitu; T -vitvāna; (S1) -vittha; B, N, PvA(R, B) -vitvā
133 R asamattha-; T appamatta-
134 R, T nagganīyassa
135 R, T saṃvegamalamatthaṃ
136 R, PvA(R) cāhaṃ
137 R, PvA(R) im'; āgacchanti
138 R adāhi
139 R, T, PvA(R) -ṭṭh-
140 R, T, PvA(R) paṭigga-
141 C, PvA(C) ca
142 R, T, B, N, PvA(R, B) -tvā
143 B, N, PvA(B) -hitāni
144 R pattāni vāsu; T vā'ssu; B, N, PvA(B) assu
145 R, T, PvA(R) addasa
146 R, T āruyha

[page 071]
71 Mahāvagga
Vv_IV,1[=36].55 So taṃ disvā attamano udaggo
pahaṭṭhacitto ca147 subhaggarūpo
kammañ ca disvāna mahāvipākaṃ
sandiṭṭhikaṃ cakkhunā sacchikatvā. || 570 ||
Vv_IV,1[=36].56 Tam enaṃ avoca upasaṅkamitvā:
dassāmi dānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ
na cāpi me kiñ ci adeyyam atthi
tuvañ ca me yakkha bahūpakāro. || 571 ||
Vv_IV,1[=36].57 Tuvañ ca me Licchavi ekadesaṃ
adāsi dānāni amogham etaṃ
svāhaṃ karissāmi tayā va148 sakkhiṃ
amānuso mānusakena saddhiṃ. || 572 ||
Vv_IV,1[=36].58 Gatī149 ca bandhū150 ca151 parāyaṇañ152 ca
mitto mamāsi153 atha devatā si154
yācām'; ahaṃ155 pañjaliko bhavitvā
icchāmi taṃ yakkha punāpi daṭṭhuṃ. || 573 ||
Vv_IV,1[=36].59 Sace tuvaṃ assaddho bhavissasi
kadariyarūpo vippaṭipannacitto
ten'; eva156 maṃ na157 lacchasi158 dassanāya
disvā ca taṃ nāpi159 ca ālapissaṃ. || 574 ||
Vv_IV,1[=36].60 Sace160 tvaṃ bhavissasi dhammagāravo
dāne rato saṅgahitattabhāvo161
opānabhūto samaṇabrāhmaṇānaṃ
evaṃ mamaṃ lacchasi158 dassanāya. || 575 ||
Vv_IV,1[=36].61 Disvā ca taṃ ālapissaṃ bhadante162
imañ ca sūlato lahuṃ163 pamuñca
yatonidānaṃ akariṃha sakkhiṃ
maññāmi164 sūlāvutakassa kāraṇā. || 576 ||
Vv_IV,1[=36].62 Te165 {aññamaññaṃ} akarimha sakkhiṃ
ayañ ca sūlāvuto166 lahuṃ pamutto
sakkacca dhammāni samācaranto
mucceyya167 so nirayā ca168 tamhā. || 577 ||
Vv_IV,1[=36].63 Kammaṃ siyā aññatra vedanīyaṃ169
Kappitakañ ca170 upasaṅkamitvā
ten'; eva171 saha samvibhajitva172 kāle
sayam mukhen'; upanisajja173 puccha. || 578 ||
Vv_IV,1[=36].64 So te akkhissati etam atthaṃ
tam eva bhikkhuṃ upasaṅkamitvā
pucchassu aññatthiko174 no175 ca175 paduṭṭhacitto;
so te176 sutaṃ176 asutañ cāpi177 dhammaṃ178

--------------------------------------------------------------------------
147 R, T va
148 (P), (B1) ca
149 R, T, PvA(R) gati; (B1) balī
150 R, T, PvA(R) bandhu
151 (P), (B2) va
152 R, T, (K), PvA(R) -yan-
153 R vā māsi
154 B, N, PvA(B, R) me
155 R yathā mahaṃ; B, N, T, PvA(B, R) yācāmi taṃ
156 B, N, PvA(B) tvaṃ n'; eva
157 R, T, B, N, (K), PvA(B, R) omit
158 R, T Licchavi
159 C no pi
160 B, N, (B1,2), PvA(B) add pana
161 R -gahīta-
162 R, PvA(C, R) bhaddante
163 R lahu
164 R maññāmu; C, PvA(C) -āma
165 The arrangement of verses follows C, PvA(C) here.
166 B, N, PvA(B, R) sūlato
167 R, T muñceyya
168 R, T, PvA(R) va
169 R, T saveda-
170 see n.82
171 R, T, (K), PvA(R) tena
172 R, B, N, PvA(B, R) -tvā
173 R, T, PvA(R) -ena upa-; B, N, PvA(B) -enūpa-
174 R, T, PvA(R) puñña-; (B1) pañña-
175 R n'; eva
176 R, PvA(R) tesu taṃ
177 R vā pi
178 PvA(R) sabbaṃ dhammam pi

[page 072]
72 Petavatthu
sabbam pi178 akkhissati yathā pajānaṃ:
suto ca dhammaṃ sugatiṃ akkhissa.179 || 579 ||
Vv_IV,1[=36].65 So tattha rahassaṃ samullapitvā
sakkhiṃ karitvāna180 amānusena
pakkāmi so Licchavīnaṃ sakāsaṃ
ath'; abravī181 parisaṃ sannisinnaṃ: || 580 ||
Vv_IV,1[=36].66 Suṇantu bhonto mama ekavākyaṃ
varaṃ varissaṃ labhissāmi atthaṃ
sūlāvuto puriso luddakammo
paṇītadaṇḍo182 anusattarūpo.183 || 581 ||
Vv_IV,1[=36].67 Ettāvatā vīsatirattimattā
yato āvuto184 n'; eva jīvati na mato
tāhaṃ mocayissāmi dāni
yathāmati185 anujānātu saṅgho. || 582 ||
Vv_IV,1[=36].68 Etañ ca aññañ ca lahuṃ pamuñca
ko taṃ vadetha186 tathā karontaṃ
yathā pajānāsi tathā karohi
yathāmati185 anujānāti saṅgho. || 583 ||
Vv_IV,1[=36].69 So taṃ padesaṃ upasaṅkamitvā
sūlāvutaṃ mocayi khippam eva,
mā bhāyi sammā ti187 ca187 taṃ avoca
tikicchakānañ ca upaṭṭhapesi. || 584 ||
Vv_IV,1[=36].70 Kappitakañ170 ca upasaṅkamitvā
ten'; eva188 saha saṃvibhajitva188 kāle
sayam mukhen'; upanisajja173 Licchavi
tath'; eva189 pucchittha naṃ189 kāraṇatthiko. || 585 ||
Vv_IV,1[=36].71 Sūlāvuto puriso luddakammo
paṇītadaṇḍo182 anusattarūpo183
ettāvatā vīsatirattimattā
yato āvuto184 n'; eva jīvati na mato, || 586 ||
Vv_IV,1[=36].72 So mocito190 gantvā mayā idāni
etassa yakkhassa vaco hi bhante
siyā nu kho kāraṇaṃ kiñcid eva
yena so nirayaṃ no vajeyya. || 587 ||
Vv_IV,1[=36].73 Ācikkha bhante yadi atthi hetu
saddhāyitaṃ80 hetuvaco191 suṇoma
na tesaṃ kammānaṃ vināsam atthi
avedayitvā idha vyantibhāvo. || 588 ||

--------------------------------------------------------------------------
179 B, N, (P), (B1), PvA(B) treat this pāda as an interpolation.
180 R akaritvāna
181 T, B, N, PvA(B, R) 'bravi; C, PvA(C) 'bruvī
182 C, PvA(C) panihita-
183 (B1,2), (K) anumatta-
184 (B1) āvuso
185 All but C, PvA(C) yathā matiṃ
186 B, N, PvA vadethā ti; T adds ca
187 R omits
188 B, N, PvA(B) ten'; eva saha-tvā; C, PvA(C) tena samaṃ -tvā;
see nn.171 f.
189 R kath'; eva pucchi taṃ kālaṃ; T tatth'; eva . . .
190 R, PvA(R) add ca
191 R, PvA(R) hetu vo; see v.31d

[page 073]
73 Mahāvagga
Vv_IV,1[=36].74 Sace sa192 dhammāni193 samācareyya
sakkacca194 rattindivam appamatto
mucceyya195 so nirayā ca196 tamhā
kammaṃ siyā aññatra vedanīyaṃ. || 589 ||
Vv_IV,1[=36].75 Aññāto197 eso purisassa attho
mamaṃ pi198 dāni198 anukampa bhante
anusāsa maṃ ovada bhūripañña
yathā ahaṃ no199 nirayaṃ vajeyyaṃ. || 590 ||
Vv_IV,1[=36].76 Ajj'; eva buddhaṃ saraṇaṃ upehi
dhammañ ca saṅghañ ca pasannacitto
tath'; eva sikkhāya200 padāni200 pañca
akhaṇḍaphullāni samādiyassu.201 || 591 ||
Vv_IV,1[=36].77 Pāṇātipātā viramassu khippaṃ
loke adinnaṃ parivajjayassu
amajjapo mā ca musā abhāṇi202
sakena dārena ca hohi203 tuṭṭho;
imañ ca ariyaṃ204 aṭṭhaṅgavaren'; upetaṃ204
samādiyāhi kusalaṃ sukhudrayaṃ.205 || 592 ||
Vv_IV,1[=36].78 Cīvaraṃ piṇḍapātañ ca paccayaṃ sayanāsanaṃ
annaṃ206 pānaṃ khādanīyaṃ vatthasenāsanāni207 ca
dadāhi208 ujubhūtesu vippasannena209 cetasā.209 || 593 ||
Vv_IV,1[=36].79 Bhikkhū ca210 sīlasampanne vītarāge bahussute
tappehi211 annapānena sadā puññaṃ pavaḍḍhati. || 594 ||
Vv_IV,1[=36].80 Evañ ca dhammāni193 samācaranto
sakkacca194 rattindivam appamatto
mucceyya212 so tvaṃ213 nirayā ca214 tamhā
kammaṃ siyā aññatra vedanīyaṃ. || 595 ||
Vv_IV,1[=36].81 Ajj'; eva buddhaṃ saraṇaṃ upemi
dhammañ ca saṅghañ ca pasannacitto
tath'; eva sikkhāya200 padāni200 pañca
akhaṇḍaphullāni samādiyāmi.215 || 596 ||
Vv_IV,1[=36].82 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ
loke adinnaṃ parivajjayāmi
amajjapo no ca musā bhaṇāmi
sakena dārena ca homi tuṭṭho
imañ ca ariyaṃ204 aṭṭhaṅgavaren'; upetaṃ204
samādiyāmi kusalaṃ sukhudrayaṃ.205 || 597 ||
Vv_IV,1[=36].83 Cīvaraṃ piṇḍapātañ ca paccayaṃ sayanāsanaṃ
annaṃ206 pānaṃ khādanīyaṃ vatthasenāsanāni207 ca, || 598 ||

--------------------------------------------------------------------------
192 R, T, PvA(R, C) so
193 R, PvA(C) kammāni
194 T, (P) sakkaccaṃ
195 R, T, PvA(R) muñceyya
196 R, PvA(R) va
197 (B1) ñāto 'mhi
198 R, PvA(R) pīdāni
199 R n'; eva
200 R, T, PvA(R) sikkhāpadāni
201 R samādī-
202 R, T, PvA(R) abhāsi
203 (P) hoti
204 R, T, PvA(R) aṭṭhaṅgavaraṃ upetaṃ; the arrangement of verses
follows B, N, C here.
205 R, T, PvA(R) sukhindriyaṃ
206 R, T, PvA(R) anna-
207 R, T, PvA(R) vatthaṃ se-
208 The verses are arranged as in B, N, PvA(B) here.
209 T, (P), (K) sadā puññaṃ pavaḍḍhati
210 B, N, PvA(B) pi
211 R, tappesi
212 R, muñca; T muñceyya so; PvA(R) muñceyya
213 T omits
214 R, PvA(R) va; (P) omits
215 see n.201

[page 074]
74 Petavatthu
Vv_IV,1[=36].84 Bhikkhū ca sīlasampanne vītarāge bahussute
dadāmi na vikappāmi216 buddhānaṃ sāsane rato. || 599 ||
Vv_IV,1[=36].85 Etādiso Licchavi Ambasakkharo3
Vesāliyaṃ aññataro upāsako
saddho mudū217 kārakaro ca bhikkhu-
saṅghañ ca sakkacca tadā upaṭṭhahi. || 600 ||
Vv_IV,1[=36].86 Sūlāvuto ca arogo hutvā
serī218 sukhī218 pabbajjaṃ upāgami
bhikkhuñ ca219 āgamma Kappitakuttamaṃ170
ubho pi sāmaññaphalāni ajjhaguṃ. || 601 ||
Vv_IV,1[=36].87 Etādisā sappurisāna220 sevanā
mahapphalā221 hoti sataṃ vijānataṃ
sūlāvuto aggaphalaṃ aphassayi222
phalaṃ kaniṭṭhaṃ pana Ambasakkharo3 ti. || 602 ||
Ambasakkharapetavatthu paṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
216 B, N, (B1), PvA(B, R) vikamp-; R, T vikka-
217 R, T, PvA(R) mudu
218 R, T, serisukhaṃ
219 R, T omit
220 R, T, PvA(R) -sānaṃ
221 R, T mahāphalā
222 R phussasi; T phussati; PvA(R) aphussayi

[page 075]
75 Mahāvagga
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 076]
76 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 077]
77 Mahāvagga
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 078]
78 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

--------------------------------------------------------------------------

[page 079]
79 Mahāvagga
37 Serissakapetavatthu
Vv_IV,2[=37].1-54 See Vimānavatthu No. 84. || 603-656 ||
Serissakapetavatthu dutiyaṃ
BHĀṆAVĀRAṂ TATIYAṂ
38 Nandakapetavetthu
Vv_IV,3[=38].1 Rājā Piṅgalako nāma Suraṭṭhānaṃ adhipati ahu
Moriyānaṃ upaṭṭhānaṃ gantvā Suraṭṭhaṃ punarāgamā. || 657 ||
Vv_IV,3[=38].2 Uṇhe majjhantike1 kāle rājā vaṅkaṃ2 upāgami
addasa maggaṃ ramaṇīyaṃ petānaṃ vaṇṇanāpathaṃ.3 || 658 ||
Vv_IV,3[=38].3 Sārathiṃ āmantayī4 rājā:
ayaṃ maggo ramaṇīyo khemo sovatthiko sivo
iminā5 sārathi yāhi6 Suraṭṭhānaṃ santike ito. || 659 ||
Vv_IV,3[=38].4 Tena7 pāyāsi Soraṭṭho senāya caturaṅginiyā
ubbiggarūpo puriso Soraṭṭhaṃ8 etad abravi:9 || 660 ||
Vv_IV,3[=38].5 Kummaggaṃ10 paṭipann'; amhā bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ
purato dissati11 maggo pacchato co na dissati. || 661 ||
Vv_IV,3[=38].6 Kummaggaṃ10 paṭipann'; amhā Yamapurisāna12 santike
amānuso vāyati gandho ghoso sūyati13 dāruṇo. || 662 ||
Vv_IV,3[=38].7 Saṃviggo rājā Soraṭṭho14 sārathiṃ etad abravi:9
kummaggaṃ10 paṭipann'; amhā bhiṃsanaṃ lomahaṃsanaṃ
purato15 dissati maggo pacchato ca na dissati. || 663 ||
Vv_IV,3[=38].8 Kummaggaṃ10 paṭipann'; amhā Yamapurisāna12 santike
amānuso vāyati gandho ghoso sūyati13 dāruṇo. || 664 ||
Vv_IV,3[=38].9 Hatthikkhandhañ ca16 āruyha16 olokento catuddisaṃ17
addasa nigrodhaṃ18 ramaṇīyaṃ18 pādapaṃ
chāyāsampannaṃ.19
nīlabbhavaṇṇasadisaṃ meghavaṇṇasirīnibhaṃ.20 || 665 ||

--------------------------------------------------------------------------
1 B, N, PvA(B) majjhanhike
2 R, T, PvA(R) paṅkaṃ; PvA(C) pathaṃ; PvA: mudubhūmi
3 B, N, PvA(B) taṃ vaṇṇupathaṃ; (B1,2) taṃ vaṇṇa-
4 R, T, PvA(R) -yi; (B2) -tasi
5 R, T add va
6 B, N, (B1,2), PvA(B, C) yāma
7 The arrangement of verses in edd. vary, that in R is unacceptable.
8 R, T Suraṭṭhaṃ
9 R, T, C, PvA(C) abruvi
10 R, T, PvA(R) kumaggaṃ
11 R, T padissati
12 R, T, PvA(R) -purisānaṃ
13 B, N, (P), PvA(B) suyyati
14 Vide n.8
15 R, T add va
16 B, N, PvA(B) samāruyha
17 R, B, N, PvA(R, B) -disā
18 T, (K), (P), (B1,2), PvA(R) rukkhaṃ nigrodhaṃ
19 T chāyasam-
20 (P) -sirinnibhaṃ; R, T, PvA(R) -sirannibhaṃ

[page 080]
80 Petavatthu
Vv_IV,3[=38].10 Sārathiṃ āmantayī21 rājā, kiṃ eso dissati brahā
nīlabbhavaṇṇasadiso meghavaṇṇasirīnibho.20 || 666 ||
Vv_IV,3[=38].11 Nigrodho22 so22 mahārāja pādapo chāyāsampanno19
nīlabbhavaṇṇasadiso meghavaṇṇasirīnibho.20 || 667 ||
Vv_IV,3[=38].12 Tena pāyāsi Soraṭṭho14 yena so dissati23 brahā
nīlabbhavaṇṇasadiso meghavaṇṇasirīnibho.20 || 668 ||
Vv_IV,3[=38].13 Hatthikkhandhato oruyha rājā rukkhaṃ upāgami
nisīdi rukkhamūlasmiṃ sāmacco saparijjano,24
pūraṃ pānīyakarakaṃ25 pūve citte26 ca ca addasa. || 669 ||
Vv_IV,3[=38].14 Puriso ca27 devavaṇṇī27 sabbābharaṇabhūsito
upasaṅkamitvā rājānaṃ Soraṭṭhaṃ8 etad abravī:9 || 670 ||
Vv_IV,3[=38].15 Svāgataṃ te mahārāja atho te adurāgataṃ
pivatu devo pānīyaṃ pūve khāda arindama. || 671 ||
Vv_IV,3[=38].16 Pivitvā rājā pānīyaṃ sāmacco saparijjano24
pūve khāditvā pītvā28 ca Soraṭṭho14 etad abravī:9 || 672 ||
Vv_IV,3[=38].17 Devatā nu 'si gandhabbo ādu Sakko purindado
ajānantā29 taṃ pucchāma kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ. || 673 ||
Vv_IV,3[=38].18 N'; amhi30 devo na gandhabbo nāpi31 Sakko purindado
peto ahaṃ mahārāja Suraṭṭhā32 idha-m-āgato. || 674 ||
Vv_IV,3[=38].19 Kiṃsīlo kiṃsamācāro Suraṭṭhasmiṃ pure tuvaṃ
kena te brahmacariyena ānubhāvo ayaṃ tava. || 675 ||
Vv_IV,3[=38].20 Taṃ suṇohi mahārāja33 arindama raṭṭhavaḍḍhana34
amaccā pārisajjā ca brāhmaṇo ca purohito. || 676 ||
Vv_IV,3[=38].21 Suraṭṭhasmā35 ahaṃ deva puriso pāpacetaso
micchādiṭṭhi ca dussīlo kadariyo paribhāsako. || 677 ||
Vv_IV,3[=38].22 Dadantānaṃ karontānaṃ vārayissaṃ bahujjanaṃ36
aññesaṃ dadamānānaṃ antarāyakaro37 ahaṃ:37 || 678 ||
Vv_IV,3[=38].23 Vipāko natthi dānassa saṃyamassa kuto phalaṃ
natthi ācariyo nāma adantaṃ ko damessati.38 || 679 ||
Vv_IV,3[=38].24 Samatulyāni bhūtāni kuto39 jeṭṭhāpacāyiko
natthi balaṃ viriyaṃ40 vā kuto uṭṭhānaporisaṃ. || 680 ||
Vv_IV,3[=38].25 Natthi dānaphalaṃ nāma na visodheti verinaṃ
laddheyyaṃ labhate macco niyatipariṇāmajā.41 || 681 ||
--------------------------------------------------------------------------
21 Vide n.4
22 R inverts
23 B, N, PvA(B) dissate
24 R, T, PvA(R) -parijano
25 B, PvA(B) -sarakaṃ
26 B, N, PvA(B) vitte
27 R, T devavaṇṇī ti
28 R, T, PvA(R) pivitvā; B, N, PvA(B) pitvā
29 R, T ajānanto
30 B, N, PvA(B) nāmhi
31 C, PvA(C) na pi
32 R, T Suraṭṭha
33 N -rājā
34 R -naṃ
35 T, B, PvA(B) -smiṃ; PvA(R) -mhā
36 R, T, PvA(R) bahujanaṃ
37 T, (P) antarāyaṃ karom'; ahaṃ; R -yaṃkaro ahaṃ
38 T damissati
39 R, T, (K) kule
40 B, PvA(B) vīriyaṃ
41 R, T, PvA(R) nīyati pariṇāmajaṃ; niyatipariṇāmajavasena
(instr.) labhati - PvA

[page 081]
81 Mahāvagga
Vv_IV,3[=38].26 Natthi mātā pitā bhātā loko natthi ito paraṃ
natthi dinnaṃ natthi hutaṃ sunihitam pi42 na
vijjati. || 682 ||
Vv_IV,3[=38].27 Yo pi haneyya43 purisaṃ parassa44 chindate45 siraṃ
na koci kiñci46 hanati sattannaṃ vivaram antare. || 683 ||
Vv_IV,3[=38].28 Acchejjabhejjo47 jīvo aṭṭhaṃso guḷaparimaṇḍalo48
yojanānaṃ49 sataṃ50 pañca ko jīvaṃ chettum51
arahati. || 684 ||
Vv_IV,3[=38].29 Yathā suttaguḷe52 khitte nibbeṭhentaṃ53 palāyati
evam evam pi54 so jīvo nibbeṭhento53 palāyati. || 685 ||
Vv_IV,3[=38].30 Yathā gāmato nikkhamma aññaṃ gāmaṃ pavisati55
evam evam pi56 so jīvo aññaṃ kāyaṃ57 pavisati.55 || 686 ||
Vv_IV,3[=38].31 Yathā gehato nikkhamma aññaṃ gehaṃ pavisati55
evam evam pi so jīvo aññaṃ bondiṃ pavisati.55 || 687 ||
Vv_IV,3[=38].32 Cūḷāsīti58 mahākappuno59 satasahassāni pi60 hi61
ye62 bālā ye ca paṇḍitā saṃsāraṃ khepayitvāna
dukkhass'; antaṃ karissare. || 688 ||
Vv_IV,3[=38].33 Mitāni sukhadukkhāni doṇehi piṭakehi ca
jino sabbaṃ pajānāti sammūḷhā63 itarā pajā. || 689 ||
Vv_IV,3[=38].34 Evaṃdiṭṭhi pure āsiṃ sammūḷho63 mohapāruto
micchādiṭṭhi ca dussīlo kadariyo paribhāsako. || 690 ||
Vv_IV,3[=38].35 Oraṃ me chahi māsehi kālakiriyā64 bhavissati,
ekantaṃ65 kaṭukaṃ ghoraṃ nirayaṃ papatiss'; ahaṃ.66 || 691 ||
Vv_IV,3[=38].36 Catukkaṇṇaṃ catudvāraṃ vibhattaṃ bhāgaso mitaṃ
ayopākārapariyantaṃ ayasā paṭikujjitaṃ. || 692 ||
Vv_IV,3[=38].37 Tassa ayomayā bhūmi jalitā tejasā yutā,
samantā yojanasataṃ pharitvā tiṭṭhati sabbadā. || 693 ||
Vv_IV,3[=38].38 Vassāni67 satasahassāni ghoso sūyati13 tāvade,
lakkho eso mahārāja satabhāgavassakoṭiyo68
koṭisatasahassāni niraye paccare janā -- || 694 ||
Vv_IV,3[=38].39 Micchādiṭṭhī ca69 dussīlā ye ca ariyūpavādino
tatthāhaṃ dīgham addhānaṃ dukkhaṃ vedissa70
vedanaṃ,
phalaṃ pāpassa kammassa tasmā socām'; ahaṃ bhusaṃ. || 695 ||

--------------------------------------------------------------------------
42 B, N, PvA(B) omit pi
43 T na hāneti
44 T, (K) purisassa
45 R, T chindite; (K) chinde
46 B, N, PvA(B) kañ ci; paramatthato na koci kiñ ci hanti - PvA
47 T acchejjo abhejjo; B, N, PvA(B) acchejjābhejjo hi;
(K) -bhejjo si
48 R, T -gūḷa-
49 R, T, PvA(R) yojanāni
50 R, T, PvA(R) satā
51 R, T, PvA(R) chetuṃ
52 R, T -gūḷe
53 T, (P), (B2) nibbedhent-
54 R evam eva pi; B, N, PvA(R, B) evam eva ca
55 B pavīsati (m.c.)
56 PvA(R) evam eva pi; B, N, (P), PvA(B) evam eva ca
57 B, N, PvA(R, B) bondiṃ
58 B, N, PvA(B) cullāsīti-
59 R, T, B, N, PvA(R, B) -kappino
60 R, T, PvA(B) omit
61 R, T, PvA(R) omit
62 R adds ca
63 R, T, PvA(R) samūḷh-
64 B, N, (B2), PvA(B) kālaṅkiriyā
65 B, N, PvA(B) ekanta-
66 R, T, PvA(R) āhaṃ
67 R, T, PvA(R) vassa-
68 R, T satabhāgā va-
69 R omits
70 R, T, PvA(R) vedissaṃ

[page 082]
82 Petavatthu
Vv_IV,3[=38].40 Taṃ suṇohi mahārāja arindama raṭṭhavaḍḍhana34
dhītā mayhaṃ mahārāja Uttarā bhaddam atthu te. || 696 ||
Vv_IV,3[=38].41 Karoti bhaddakaṃ kammaṃ sīles '; uposathe71 ratā
saññatā72 saṃvibhāgī ca vadaññū73 vītamaccharā;74 || 697 ||
Vv_IV,3[=38].42 Akhaṇḍakārī sikkhāya75 suṇhā parakulesu ca
upāsikā Sakyamunino sambuddhassa sirīmato. || 698 ||
Vv_IV,3[=38].43 Bhikkhu ca sīlasampanno gāmaṃ piṇḍāya pāvisi
okkhittacakkhu76 satimā guttadvāro susaṃvuto. || 699 ||
Vv_IV,3[=38].44 Sapadānaṃ caramāno agamā taṃ nivesanaṃ
tam addasa mahārāja Uttarā bhaddam atthu te. || 700 ||
Vv_IV,3[=38].45 Pūraṃ pānīyassa77 karakaṃ pūve citte ca sā adā:
pitā me kālakato78 bhante tass'; etaṃ79
upakappatu.79 || 701 ||
Vv_IV,3[=38].46 Samanantarānuddiṭṭhe80 vipāko upapajjatha81
bhuñjāmi kāmakāmī 'haṃ82 rājā Vessavaṇo yathā. || 702 ||
Vv_IV,3[=38].47 Taṃ suṇohi mahārāja arindama raṭṭhavaḍḍhana34
sadevakassa lokassa buddho aggo pavuccati,
taṃ buddhaṃ saraṇaṃ gaccha saputtadāro83 arindama. || 703 ||
Vv_IV,3[=38].48 Aṭṭhaṅgikena maggena phusanti amataṃ padaṃ
taṃ dhammaṃ saraṇaṃ gaccha saputtadāro83 arindama. || 704 ||
Vv_IV,3[=38].49 Cattāro maggapaṭipannā84 cattāro ca phale ṭhitā
esa saṅgho ujubhūto paññāsīlasamāhito,
taṃ saṅghaṃ saraṇaṃ gaccha saputtadāro arindama. || 705 ||
Vv_IV,3[=38].50 Pāṇātipātā viramassu khippaṃ
loke adinnaṃ parivajjayassu
amajjapo8586 ca musā abhāṇi87
sakena dārena ca hohi tuṭṭho. || 706 ||
Vv_IV,3[=38].51 Atthakāmo 'si me yakkha hitakāmo 'si devate
karomi tuyhaṃ vacanaṃ tvaṃ si88 ācariyo mama. || 707 ||
Vv_IV,3[=38].52 Upemi saraṇaṃ buddhaṃ dhammañ cāpi anuttaraṃ
saṅghañ ca naradevassa gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ. || 708 ||
Vv_IV,3[=38].53 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ
loke adinnaṃ parivajjayāmi
amajjapo no ca musā bhaṇāmi
sakena dārena ca89 homi tuṭṭho || 709 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 083]
83 Mahāvagga
Vv_IV,3[=38].54 Opuṇāmi90 mahāvāte4 nadiyā vā91 sīghagāmiyā92
vamāmi93 pāpakaṃ diṭṭhiṃ buddhānaṃ sāsane rato. || 710 ||
Vv_IV,3[=38].55 Idaṃ vatvāna Soraṭṭho14 viramitvā pāpadassanā94
namo bhagavato katvā pāmokkho ratham āruhī95 ti. || 711 ||
Nandakapetavatthu96 tatiyaṃ

--------------------------------------------------------------------------
71 (P), (B1) sīle upo-
72 T dānaratā; (P) puññatā
73 R vadaññā
74 R vigatamaccharā; PvA(R) vigamaccharā
75 R, T -āyaṃ
76 R uk-
77 B, N, PvA(R, B) pānīyak-
78 B, N, (P), PvA(B) kālaṅkato
79 R tassa taṃ okappatu; PvA(R) tassa taṃ . . .
80 R -nudiṭṭho; (P) -tarā anu-
81 B, N, (P), PvA(B) uda-
82 R, T, PvA(R) omit 'haṃ
83 R -dāre
84 T, B, N, (B1,2), PvA(B) ca paṭi-
85 R amajjapā
86 T, (B2) no
87 R, PvA(R) abhaṇi; N abhāṇī
88 R, T tvam asi, cf.794
89 R, T, omit
90 R, PvA(R) odhunāmi; B, N, PvA(B) ophuṇāmi; T ophunāmi;
B suggest in fn. opunāmi
91 B, N, PvA(R) omit
92 R, PvA(R) sīghaṃ-
93 (P) viramāmi
94 R, T, (K), PvA(R) -dassanaṃ
95 T āruyhī
96 R, T Nandikā-

[page 084]
84 Petavatthu
[FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)]

[page 085]
85 Mahāvagga
39 Revatīpetavatthu
Vv_IV,4[=39].1-25 See Vimānavatthu No. 52. || 712-736 ||
Revatīpetavatthu catutthaṃ
40 Ucchupetavatthu
Vv_IV,5[=40].1 Idaṃ mama1 ucchuvanaṃ mahantaṃ
nibbattati puññaphalaṃ anappakaṃ
taṃ2 dāni me paribhogaṃ na upeti2
ācikkha bhante kissa ayaṃ vipāko. || 737 ||
Vv_IV,5[=40].2 Haññāmi3 khajjāmi ca vāyamāmi4
parisakkāmi paribhuñjituṃ kiñci
svāhaṃ chinnathāmo5 kapaṇo lālapāmi6
kissa7 kammassa ayaṃ vipāko. || 738 ||
Vv_IV,5[=40].3 Vighāto cāhaṃ paripatāmi chamāyaṃ
parivattāmi vāricaro va ghamme
rudato8 ca me assukā niggalanti8
ācikkha bhante kissa ayaṃ vipāko. || 739 ||
Vv_IV,5[=40].4 Chāto kilanto ca pipāsito ca
santasito9 sātasukhaṃ na vinde
pucchāmi taṃ etam atthaṃ bhadante10
kathan nu ucchuparibhogaṃ labheyyaṃ. || 740 ||
Vv_IV,5[=40].5 Pure tuvaṃ kammam akāsi attanā
manussabhūto purimāya jātiyā
ahañ ca taṃ etam atthaṃ vadāmi
sutvāna tvaṃ etam atthaṃ vijāna.11 || 741 ||

--------------------------------------------------------------------------

[page 086]
86 Petavatthu
Vv_IV,5[=40].6 Ucchuṃ12 tvaṃ13 khādamāno payāto
puriso ca14 te piṭṭhito anvagacchi15
so ca taṃ paccāsanto kathesi
tassa tuvaṃ na kiñ ci ālapittha. || 742 ||
Vv_IV,5[=40].7 So ca taṃ abhaṇantaṃ16 ayāci17
deh'; ayya18 ucchun ti ca taṃ avoca
tassa tuvaṃ piṭṭhito ucchuṃ adāsi
tass'; etaṃ kammassa ayaṃ vipāko. || 743 ||
Vv_IV,5[=40].8 Iṅgha tuvaṃ19 piṭṭhito19 gaṇha20 ucchuṃ20
gahetvāna21 khādassu yāvad atthaṃ
ten'; eva tvaṃ attamano bhavissasi
haṭṭho udaggo22 ca pamodito ca. || 744 ||
Vv_IV,5[=40].9 Gantvāna so piṭṭhito aggahesi
gahetvāna taṃ khādi yāvad atthaṃ
ten'; eva so attamano ahosi
haṭṭho udaggo22 ca pamodito cā23 ti. || 745 ||
Ucchupetavatthu pañcamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 C mamaṃ (m. c.)
2 B, N, PvA(B) taṃ dāni me na paribhogam eti; T, (B2) taṃ
dāni me na paribhogam upeti; C, (K) na dāni me taṃ
paribhogam eti
3 R, T, (K), PvA(R) vihaññāmi; vihaññāmī ti vā - PvA
4 R, T add ca
5 R, T, PvA(R) chinnātumo; (P), (B2) chinditukāmo
6 R, T sālapāmi
7 C kissa'ssa (m. c.)
8 T, (K), PvA(R) dūrato ca me assukāni galanti
9 R, T -tāsito; B, N, PvA(B) -tassito
10 (B2), PvA(R) bhaddante; C bhadanta
11 R, T vijānaṃ
12 R, T ucchū
13 (P) pari-
14 R, PvA(R) omit ca
15 R, T anuganchi; (B1) anvāgacchi
16 R, (B1) abhiṇhaṃ
17 T āyapī
18 R dehi; T deheyya
19 B, N, (B1,2), PvA(B) tvaṃ gantvāna
20 B, N, (B1,2), PvA(B) gaṇheyyāsi
21 B, N, PvA(B) add taṃ; R, PvA(R) gahetvā
22 B, N, PvA(B) c'; udaggo
23 R omits pāda d; T omits ca

[page 087]
87 Mahāvagga
41 Kumārapetavatthu
Vv_IV,6[=41].1 Sāvatthi1 nāma nagaraṃ Himavantassa passato
tattha2 āsuṃ2 dve kumārā3 rājaputtā ti me sutaṃ. || 746 ||
Vv_IV,6[=41].2 Sammattā4 rajanīyesu5 kāmassādābhinandino
paccuppanne6 sukhe6 giddhā na te passiṃsu 'nāgataṃ. || 747 ||
Vv_IV,6[=41].3 Te cutā7 ca manussattā paralokaṃ ito gatā
te 'dha8 {ghosenty'; adissantā8} pubbe dukkaṭam attano: || 748 ||
Vv_IV,6[=41].4 Bahūsu9 vata9 santesu deyyadhamme upaṭṭhite
nāsakkhimhā ca attānaṃ parittaṃ10 kātuṃ
sukhāvahaṃ, || 749 ||
Vv_IV,6[=41].5 Kiṃ tato pāpakaṃ assa yaṃ11 no11 rājakulā cutā
upapannā12 pettivisayaṃ13 khuppipāsasamappitā.14 || 750 ||
Vv_IV,6[=41].6 Sāmino idha hutvāna honti assāmino15 tahiṃ
caranti16 khuppipāsāya manussā unnatonatā.17 || 751 ||
Vv_IV,6[=41].7 Etam18 ādīnavaṃ ñatvā issaramadasambhavaṃ
pahāya issaramadaṃ19 bhave saggagato naro
kāyassa bhedā sappañño saggaṃ so upapajjatī ti. || 752 ||
Kumārapetavatthu chaṭṭhaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T Sāvatthī
2 R tattha su; T, (B2) tatthāsuṃ
3 R adds ca
4 R, T, PvA(R, C) pamattā
5 R, T rājanīyesu
6 B, N, PvA-pannasukhe
7 T puttā
8 R, PvA(R) te 'dha (T ca) ghosenti na dissanto
9 C, (K) bahussutesu
10 R, T, PvA(R) parittasothiṃ; PvA comments point to
reading kātuṃ parittasukhāvahaṃ for pāda d
11 R, T santo
12 PvA(R, C) uppannā
13 R, T petavisayaṃ
14 R, T, C, PvA(R, C) -pāsāsamappitā
15 B, N, PvA(B) asāmino
16 T maranti; B, N, PvA(B) bhamanti
17 R onnatonatā
18 R, T, PvA(R) evaṃ
19 R, T issaramāna-

[page 088]
88 Petavatthu
42 Rājaputtapetavatthu
Vv_IV,7[=42].1 Pubbe katānaṃ kammānaṃ vipāko mathaye manaṃ;
rūpe sadde rase gandhe phoṭṭhabbe1 ca manorame, || 753 ||
Vv_IV,7[=42].2 Naccaṃ gītaṃ ratiṃ khiḍḍaṃ anubhutvā anappakaṃ
uyyāne paricaritvā2 pavisanto Giribbajaṃ, || 754 ||
Vv_IV,7[=42].3 Isiṃ Sunettam addakkhi attadantaṃ samāhitaṃ
appicchaṃ hirisampannaṃ3 uñche pattagate4 rataṃ. || 755 ||
Vv_IV,7[=42].4 Hatthikkhandhato oruyha laddhā bhante ti c'; abravi;5
tassa pattaṃ gahetvāna uccaṃ paggayha khattiyo, || 756 ||
Vv_IV,7[=42].5 Thaṇḍile6 pattaṃ bhinditvā hasamāno apakkami,
rañño Kitavass'; ahaṃ7 putto kiṃ maṃ bhikkhu
karissasi. || 757 ||
Vv_IV,7[=42].6 Tassa kammassa pharusassa vipāko kaṭuko ahu
yaṃ rājaputto vedesi nirayamhi samappito. || 758 ||
Vv_IV,7[=42].7 {Chaḷ'; eva} caturāsīti vassāni nahutāni8 ca
bhusaṃ dukkhaṃ nigacchittho9 niraye katakibbiso. || 759 ||
Vv_IV,7[=42].8 Uttāno pi ca paccittha nikujjo vāmadakkhiṇo
uddhaṃpādo ṭhito c'; eva ciraṃ bālo apaccatha.10 || 760 ||
Vv_IV,7[=42].9 Bahūni vassasahassāni pūgāni nahutāni ca
bhusaṃ dukkhaṃ nigacchittho9 niraye katakibbiso. || 761 ||
Vv_IV,7[=42].10 Etādisaṃ kho kaṭukaṃ appaduṭṭhapadosinaṃ
paccanti pāpakammantā isim āsajja subbataṃ. || 762 ||
Vv_IV,7[=42].11 So tattha bahudukkhāni vedayitvā bahuṃ11 dukhaṃ11
khuppipāsāhato12 nāma peto āsi tato cuto. || 763 ||
Vv_IV,7[=42].12 Etaṃ13 ādīnavaṃ disvā14 issaramadasambhavaṃ
pahāya issaramadaṃ nivātam anuvattaye. || 764 ||
Vv_IV,7[=42].13 Diṭṭhe va dhamme pāsaṃso yo15 buddhesu sagāravo
kāyassa bhedā sappañño saggaṃ so upapajjatī ti. || 765 ||
Rājaputtapetavatthu sattamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, PvA(R) poṭṭh-
2 R caritvāna; C, PvA(C) -tvāna; T, (B2) -cāritvā
3 R, T hirī-
4 R pattāgate
5 R, T, C, PvA(C) ca bruvi
6 R thandile; (B1) tuṇḍile; (B2) gaṇḍile
7 All but C -ssāhaṃ
8 B, N, PvA(B) navutāni
9 R, T, PvA(R) -iṭṭho; (S), (P) -ittha
10 R, T apaccitha; PvA(R) apaccittha
11 R, T, PvA(R) bahudukkhaṃ
12 R, T, B, N, PvA(R, B), (B2) -sahato
13 R, T evam
14 B, N, PvA(R, B), (B2) ñatvā as at 752
15 R yesu

[page 089]
89 Mahāvagga
43 Gūthakhādakapetavatthu
Vv_IV,8[=43].1 Gūthakūpato uggantvā ko nu dīno1 patiṭṭhasi1
nissaṃsayaṃ pāpakammanto kin nu saddahase2 tuvaṃ. || 766 ||
Vv_IV,8[=43].2 Ahaṃ bhadente3 peto 'mhi duggato Yamalokiko
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gato. || 767 ||
Vv_IV,8[=43].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kaṭaṃ
kissa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasi. || 768 ||
Vv_IV,8[=43].4 Ahu āvāsiko mayhaṃ issukī kulamaccharī
ajjhosito4 mayhaṃ ghare kadariyo paribhāsako. || 769 ||
Vv_IV,8[=43].5 Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā bhikkhavo paribhāsisaṃ5
tassa kammavipākena petalokam ito gato. || 770 ||
Vv_IV,8[=43].6 Amitto mittavaṇṇena yo te āsi kulūpako6
kāyassa bhedā duppañño kin nu pecca gatiṃ gato. || 771 ||
Vv_IV,8[=43].7 Tass'; evāhaṃ pāpakammassa sīse tiṭṭhāmi matthake
so ca paravisayaṃ patto mam'; eva paricārako.7 || 772 ||
Vv_IV,8[=43].8 Yaṃ bhadante8 hadant'; aññe9 etaṃ me hoti bhojanaṃ
ahañ ca kho yaṃ hadāmi10 etaṃ so upajīvati. || 773 ||
Gūthakhādakapetavatthu aṭṭhamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R dīno si tiṭṭhasi; T diṭṭho va tiṭṭhasi;
C, PvA(C) dīno hi tiṭṭhasi
2 R, T saddayase, PvA is silent but v 806 and PvA on it.
3 R bhante; PvA(R) bhaddan te; C bhadanta
4 R, PvA(C) ajjhāsito
5 R, T, PvA(R) -issaṃ
6 So all
7 R, T parivārako; (P) -cāriko
8 R, PvA(R) bhaddan te
9 R, T, PvA(R) hanant'; aññe
10 R, T, PvA(R) hanāmi

[page 090]
90 Petavatthu
44 Gūthakhādakapetavatthu1
Vv_IV,9[=44].1 Gūthakūpato uggantvā kā nu dīnā2 patiṭṭhasi2
nissaṃsayaṃ pāpakammantā kin nu saddahase tuvaṃ. || 774 ||
Vv_IV,9[=44].2 Ahaṃ bhadante petī 'mhi duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 775 ||
Vv_IV,9[=44].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kaṭaṃ
kissa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasi. || 776 ||
Vv_IV,9[=44].4 Ahu āvāsiko mayhaṃ issukī kulamaccharī
ajjhosito mayhaṃ ghare kadariyo paribhāsako. || 777 ||
Vv_IV,9[=44].5 Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā bhikkhavo paribhāsisaṃ
tassa kammavipākena petalokam ito gatā. || 778 ||
Vv_IV,9[=44].6 Amitto mittavaṇṇena yo te āsi kulūpako
kāyassa bhedā duppañño kin nu pecca gatiṃ gato. || 779 ||
Vv_IV,9[=44].7 Tass'; evāhaṃ pāpakammassa sīse tiṭṭhāmi matthake
so ca paravisayaṃ patto mam'; eva paricārako. || 780 ||
Vv_IV,9[=44].8 Yaṃ bhadante hadant'; aññe etaṃ me hoti bhojanaṃ
ahañ ca kho yaṃ hadāmi etaṃ so upajīvati. || 781 ||
Gūthakhādakapetavatthu1 navamaṃ
&1
45 Gaṇapetavatthu
Vv_IV,10[=45].1 Naggā dubbaṇṇarūpāttha1 kisā2 dhamanisanthatā3
upphāsulikā kisikā4 ke nu tumhe 'ttha5 mārisā. || 782 ||
Vv_IV,10[=45].2 Mayaṃ bhadante6 pet'; amhā7 duggatā Yamalokikā
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gatā. || 783 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 B, N, C -petivatthu
2 R, PvA(R) do not reproduce this vatthu. See nn.1-10
of No.43 for variants in other places.

[page 091]
91 Mahāvagga
Vv_IV,10[=45].3 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kataṃ
kissa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasi. || 784 ||
Vv_IV,10[=45].4 Anāvaṭesu8 titthesu vicinimh'; addhamāsakaṃ9
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākamha attano.10 || 785 ||
Vv_IV,10[=45].5 Nadiṃ upema tasitā rittakā parivattati
chāyaṃ upema uṇhesu ātapo parivattati. || 786 ||
Vv_IV,10[=45].6 Aggivaṇṇo ca11 no vāto dahanto12 upavāyati
etañ ca bhante arahāma aññañ ca pāpakaṃ tato. || 787 ||
Vv_IV,10[=45].7 Api13 yojanāni gacchāma chātā āhāragedhino14
aladdhā va15 nivattāma16 aho no appapuññatā. || 788 ||
Vv_IV,10[=45].8 Chātā pamucchitā bhantā17 bhūmiyaṃ paṭisumbhitā
uttānā patikirāma18 avakujjā patāmase. || 789 ||
Vv_IV,10[=45].9 Te ca tatth'; eva patitā bhūmiyaṃ paṭisumbhitā
uraṃ sīsañ ca ghaṭṭema aho no appapuññatā. || 790 ||
Vv_IV,10[=45].10 Etañ ca bhante arahāma aññañ ca pāpakaṃ tato
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākamha attano.10 || 791 ||
Vv_IV,10[=45].11 Te hi nūna ito gantvā yoniṃ laddhāna mānusiṃ
vadaññū sīlasampannā kāhāma kusalaṃ bahun ti. || 792 ||
Gaṇapetavatthu dasamaṃ

--------------------------------------------------------------------------
1 R, T, PvA(R) 'tha
2 T kīsā
3 R, T, PvA(R) -saṇṭhitā; (P) -sandhatā
4 T kīsakā; (P) kisikā
5 R, PvA(R) 'tha; T tumha'tha
6 R, PvA(R) bhaddan te; C bhaddanta
7 B, N petāmhā
8 R, T anavajjesu
9 R, T 'ḍḍha-
10 R, T, PvA(R) -m-attano
11 R, T va
12 R, T, B, N, PvA(B) ḍahanto
13 C, (K), PvA(C) adhi-
14 R, T, PvA(R) -giddhino
15 R, T, PvA(R) yeva
16 C nivattema
17 R, T bhante
18 B, N, PvA(B) paṭi-

[page 092]
92 Petavatthu
46 Pāṭaliputtapetavatthu
Vv_IV,11[=46].1 Diṭṭhā tayā nirayā tiracchānayonī1
petā asurā athavā pi manussā2 devā
sayam addasa kammavipākam attano
nessāmi taṃ Pāṭaliputtam akkhataṃ. || 793 ||
Vv_IV,11[=46].2 Atthakāmo 'si me yakkha hitakāmo 'si devate
karomi tuyhaṃ vacanaṃ tvam asi ācariyo mama3 || 794 ||
Vv_IV,11[=46].3 Diṭṭhā mayā nirayā tiracchānayonī1
petā asurā athavā pi manussā2 devā
sayam addasaṃ4 kammavipākam attano
kāhāmi puññāni anappakānī ti. || 795 ||
Pāṭaliputtapetavatthu ekādasamaṃ
&1
47 Ambapetavatthu
Vv_IV,12[=47].1 Ayañ ca te pokkharaṇī surammā
samā suppatitthā1 ca mahodakā2 ca
supupphitā bhamaragaṇānukiṇṇā
kathaṃ tayā laddhā ayaṃ manuññā. || 796 ||
Vv_IV,12[=47].2 Idañ ca te ambavanaṃ surammaṃ
sabbotukaṃ dhārayate3 phalāni
supupphitaṃ bhamaragaṇānukiṇṇaṃ
kathaṃ tayā laddham idaṃ vimānaṃ. || 797 ||
Vv_IV,12[=47].3 Ambapakkodakaṃ4 yāgu5 sītacchāyā manoramā
dhītāya dinnadānena tena me idha labbhati. || 798 ||
Vv_IV,12[=47].4 Sandiṭṭhikaṃ6 kammaṃ7 evaṃ8 passatha
dānassa damassa saṃyamassa vipākaṃ
dāsī ahaṃ ayyakulesu hutvā
suṇisā homi agārassa ca9 issarā ti.10 || 799 ||
Ambapetavatthu11 dvādasamaṃ
&2

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 B, N, C, PvA(B) -yoni
2 T manussa-; B, N, PvA(B) mānusā
3 R, T me
4 T, PvA(R) addasa
&2
1 So most but earlier as in PvA(C) supatitthā;
B, N, PvA(B) sutitthā
2 C mahodika
3 R, T, (K), PvA(R) dhārayati
4 B, N, PvA(B) -pakkaṃ dakaṃ; (K) pakkūdakaṃ
5 R, T, PvA(R) yāguṃ
6 R sandiṭṭhakaṃ
7 R, T, PvA(R) omit
8 R, T, PvA(R) eva
9 All but C, PvA(C) omit
10 R adds here the verse found in PvA:
Asātaṃ sātarūpena piyarūpena appiyaṃ
dukkhaṃ sukhassa rūpena pamattaṃ ativattati.
11 B, N, PvA(B) Ambavanapetavatthu

[page 093]
93 Mahāvagga
48 Akkharukkhapetavatthu
1Yaṃ dadāti na taṃ hoti
deth'; eva dānaṃ datvā1 ubhayaṃ tarati
ubhayaṃ tena dānena2 gacchati
jāgaratha mā pamajjathā ti. || 800 ||
Akkharukkhapetavatthu3 terasamaṃ
&1
49 Bhogasaṃharapetavatthu
Vv_IV,14[=49].1 Mayaṃ bhoge saṃharimha1 samena visamena ca
te aññe paribhuñjanti mayaṃ dukkhassa bhāginī ti. || 801 ||
Bhogasaṃharapetavatthu cuddasamaṃ
&2
50 Seṭṭhiputtapetavatthu
Vv_IV,15[=50].1 Saṭṭhivassasahassāni paripuṇṇāni sabbaso
niraye paccamānānaṃ kadā anto bhavissati. || 802 ||
Vv_IV,15[=50].2 Natthi anto kuto anto na anto patidissati1
tathā hi pakataṃ pāpaṃ mama2 tuyhañ ca mārisa.2 || 803 ||

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 R, T datvāna
2 B, N, PvA(R, B) omit; (P) omits but inserts dānaṃ before ubhayaṃ
3 C Ambarukkha-
&2
1 C, PvA(C) saṃhariṃhā

[page 094]
94 Petavatthu
Vv_IV,15[=50].3 Dujjīvitam ajīvamha3 ye4 sante na dadamhase4
santesu deyyadhammesu dīpaṃ nākamha attano. || 804 ||
Vv_IV,15[=50].4 So hi5 nūna ito gantvā yoniṃ laddhāna mānusiṃ
vadaññū sīlasampanno kāhāmi kusalaṃ bahun ti. || 805 ||
Seṭṭhiputtapetavatthu pannarasamaṃ
&1
51 Saṭṭhikūṭasahassapetavatthu
Vv_IV,16[=51].1 Kin nu ummattarūpo va1 migo bhanto va dhāvasi
nissaṃsayaṃ pāpakammanto2 kin nu saddāyase3 tuvaṃ. || 806 ||
Vv_IV,16[=51].2 Ahaṃ bhadante4 peto 'mhi duggato Yamalokiko
pāpakammaṃ karitvāna petalokam ito gato. || 807 ||
Vv_IV,16[=51].3 Saṭṭhikūṭasahassāni paripuṇṇāni sabbaso
sīse mayhaṃ nipatanti te bhindanti ca matthakaṃ. || 808 ||
Vv_IV,16[=51].4 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkaṭaṃ kaṭaṃ
kissa kammacipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchasi. || 809 ||
Vv_IV,16[=51].5 Saṭṭhikūṭasahassāni paripuṇṇāni sabbaso
sīse tuyhaṃ nipatanti te bhindanti ca matthakaṃ. || 810 ||
Vv_IV,16[=51].6 Ath'; addasāsim5 sambuddhaṃ Sunettaṃ bhāvitindriyaṃ
nisinnaṃ rukkhamūlasmiṃ jhāyantam akutobhayaṃ. || 811 ||
Vv_IV,16[=51].7 Sālittakappahārena bhindissaṃ6 tassa matthakaṃ
tassa kammavipākena idaṃ dukkhaṃ nigacchisaṃ.7 || 812 ||
Vv_IV,16[=51].8 Saṭṭhikūṭasahassāni paripuṇṇāni sabbaso
sīse mayhaṃ nipatanti te bhindanti ca matthakaṃ. || 813 ||
Vv_IV,16[=51].9 Dhammena te kāpurisa,
saṭṭhikūṭasahassāni paripuṇṇāni sabbaso
sīse tuyham nipatanti te bhindanti ca matthakan ti. || 814 ||
Saṭṭhikūṭasahassapetavatthu soḷasamaṃ
BHĀṆAVĀRAṂ CATUTTHAṂ

--------------------------------------------------------------------------
&1
1 T, B, N, PvA(R, B) paṭi-
2 B, N, PvA(R, B) tuyhaṃ mayhañ ca mārisā
3 R, T -jīvamha
4 (P), (B1) yesaṃ no na dadamhase
5 B, N, PvA(B) 'haṃ

[page 095]
95 Mahāvagga
Tass'; uddānaṃ:8
Ambasakkharo Serīsako Piṅgalo Revati-ucchukhādakā9
dve kumārā dve10 gūthā10 gaṇa-Pāṭali-pokkharañ ca11
akkharukkha12-bhogasaṃharā13 seṭṭhiputta-sālittakā14
iti15 soḷasavatthūni15 vaggo tena pavaccatī ti.
Petavatthu samattaṃ
MAHĀVAGGO CATUTTHO

--------------------------------------------------------------------------
1 R ca
2 R, T, PvA(R) -kammaṃ
3 R, T saddayase; (B1), PvA(R) saddahase; (B2) saddhāyase;
PvA confirms reading saddāyase here.
4 R, T bhante; (B2), PvA(R) bhaddan te; C bhaddanta
5 R, T, PvA(R) 'ddusāsiṃ
6 R adds vo; T adds bho before bhind-
7 R, T nigacchati; (P), PvA(R) -issaṃ
8 Not in R
9 T Revatī ucchukhādako; B, N omit khādakā; (P) -uchubhadako(!)
10 C dve (omits gūthā); B, N duve gūthā; T, (P) dve gūthabhojanā
11 B, N -Pāṭali-ambavanaṃ; T, (P) Pāṭali-pokkharaṇī
12 C ambarukkha; T akkhako; (P) akkhahato
13 C sokasaṃharā
14 B, N -saṭṭhikūṭā; T -saṭṭhikūṭasahassāni
15 C saṭṭhikūṭasahassāni