Book 15 Chapter 35 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tathā samupaviṣṭeṣu pāṇḍaveṣu mahātmasu
vyāsaḥ satyavatīputraḥ provācāmantrya pārthivam |
2 | dhṛtarāṣṭra mahābāho kaccit te vardhate tapaḥ
kaccin manas te prīṇāti vanavāse narādhipa |
3 | kaccid dhṛdi na te śoko rājan putravināśajaḥ
kaccij jñānāni sarvāṇi prasannāni tavānagha |
4 | kaccid buddhiṃ dṛḍhāṃ kṛtvā carasy āraṇyakaṃ vidhim
kaccid vadhūś ca gāndhārī na śokenābhibhūyate |
5 | mahāprajñā buddhimatī devī dharmārthadarśinī
āgamāpāyatattvajñā kaccid eṣā na śocati |
6 | kaccit kuntī ca rājaṃs tvāṃ śuśrūṣur anahaṃkṛtā
yā parityajya rājyaṃ svaṃ guruśuśrūṣaṇe ratā |
7 | kaccid dharmasuto rājā tvayā prītyābhinanditaḥ
bhīmārjunayamāś caiva kaccid ete 'pi sāntvitāḥ |
8 | kaccin nandasi dṛṣṭvaitān kaccit te nirmalaṃ manaḥ
kaccid viśuddhabhāvo 'si jātajñāno narādhipa |
9 | etad dhi tritayaṃ śreṣṭhaṃ sarvabhūteṣu bhārata
nirvairatā mahārāja satyam adroha eva ca |
10 | kaccit te nānutāpo 'sti vanavāsena bhārata
svadate vanyam annaṃ vā munivāsāṃsi vā vibho |
11 | viditaṃ cāpi me rājan vidurasya mahātmanaḥ
gamanaṃ vidhinā yena dharmasya sumahātmanaḥ |
12 | māṇḍavyaśāpād dhi sa vai dharmo viduratāṃ gataḥ
mahābuddhir mahāyogī mahātmā sumahāmanāḥ |
13 | bṛhaspatir vā deveṣu śukro vāpy asureṣu yaḥ
na tathā buddhisaṃpanno yathā sa puruṣarṣabhaḥ |
14 | tapobalavyayaṃ kṛtvā sumahac cirasaṃbhṛtam
māṇḍavyenarṣiṇā dharmo hy abhibhūtaḥ sanātanaḥ |
15 | niyogād brahmaṇaḥ pūrvaṃ mayā svena balena ca
vaicitravīryake kṣetre jātaḥ sa sumahāmatiḥ |
16 | bhrātā tava mahārāja devadevaḥ sanātanaḥ
dhāraṇāc chreyaso dhyānād yaṃ dharmaṃ kavayo viduḥ |
17 | satyena saṃvardhayati damena niyamena ca
ahiṃsayā ca dānena tapasā ca sanātanaḥ |
18 | yena yogabalāj jātaḥ kururājo yudhiṣṭhiraḥ
dharma ity eṣa nṛpate prājñenāmitabuddhinā |
19 | yathā hy agnir yathā vāyur yathāpaḥ pṛthivī yathā
yathākāśaṃ tathā dharma iha cāmutra ca sthitaḥ |
20 | sarvagaś caiva kauravya sarvaṃ vyāpya carācaram
dṛśyate devadevaḥ sa siddhair nirdagdhakilbiṣaiḥ |
21 | yo hi dharmaḥ sa viduro viduro yaḥ sa pāṇḍavaḥ
sa eṣa rājan vaśyas te pāṇḍavaḥ preṣyavat sthitaḥ |
22 | praviṣṭaḥ sa svam ātmānaṃ bhrātā te buddhisattamaḥ
diṣṭyā mahātmā kaunteyaṃ mahāyogabalānvitaḥ |
23 | tvāṃ cāpi śreyasā yokṣye nacirād bharatarṣabha
saṃśayacchedanārthaṃ hi prāptaṃ māṃ viddhi putraka |
24 | na kṛtaṃ yat purā kaiś cit karma loke maharṣibhiḥ
āścaryabhūtaṃ tapasaḥ phalaṃ saṃdarśayāmi vaḥ |
25 | kim icchasi mahīpāla mattaḥ prāptum amānuṣam
draṣṭuṃ spraṣṭum atha śrotuṃ vada kartāsmi tat tathā |