Book 15 Chapter 34 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | evaṃ sā rajanī teṣām āśrame puṇyakarmaṇām
śivā nakṣatrasaṃpannā sā vyatīyāya bhārata |
2 | tatra tatra kathāś cāsaṃs teṣāṃ dharmārthalakṣaṇāḥ
vicitrapadasaṃcārā nānāśrutibhir anvitāḥ |
3 | pāṇḍavās tv abhito mātur dharaṇyāṃ suṣupus tadā
utsṛjya sumahārhāṇi śayanāni narādhipa |
4 | yadāhāro 'bhavad rājā dhṛtarāṣṭro mahāmanāḥ
tadāhārā nṛvīrās te nyavasaṃs tāṃ niśāṃ tadā |
5 | vyatītāyāṃ tu śarvaryāṃ kṛtapūrvāhṇikakriyaḥ
bhrātṛbhiḥ saha kaunteyo dadarśāśramamaṇḍalam |
6 | sāntaḥpuraparīvāraḥ sabhṛtyaḥ sapurohitaḥ
yathāsukhaṃ yathoddeśaṃ dhṛtarāṣṭrābhyanujñayā |
7 | dadarśa tatra vedīś ca saṃprajvalitapāvakāḥ
kṛtābhiṣekair munibhir hutāgnibhir upasthitāḥ |
8 | vāneyapuṣpanikarair ājyadhūmodgamair api
brāhmeṇa vapuṣā yuktā yuktā munigaṇaiś ca tāḥ |
9 | mṛgayūthair anudvignais tatra tatra samāśritaiḥ
aśaṅkitaiḥ pakṣigaṇaiḥ pragītair iva ca prabho |
10 | kekābhir nīlakaṇṭhānāṃ dātyūhānāṃ ca kūjitaiḥ
kokilānāṃ ca kuharaiḥ śubhaiḥ śrutimanoharaiḥ |
11 | prādhītadvijaghoṣaiś ca kva cit kva cid alaṃkṛtam
phalamūlasamudvāhair mahadbhiś copaśobhitam |
12 | tataḥ sa rājā pradadau tāpasārtham upāhṛtān
kalaśān kāñcanān rājaṃs tathaivaudumbarān api |
13 | ajināni praveṇīś ca sruksruvaṃ ca mahīpatiḥ
kamaṇḍalūṃs tathā sthālīḥ piṭharāṇi ca bhārata |
14 | bhājanāni ca lauhāni pātrīś ca vividhā nṛpa
yad yad icchati yāvac ca yad anyad api kāṅkṣitam |
15 | evaṃ sa rājā dharmātmā parītyāśramamaṇḍalam
vasu viśrāṇya tat sarvaṃ punar āyān mahīpatiḥ |
16 | kṛtāhnikaṃ ca rājānaṃ dhṛtarāṣṭraṃ manīṣiṇam
dadarśāsīnam avyagraṃ gāndhārīsahitaṃ tadā |
17 | mātaraṃ cāvidūrasthāṃ śiṣyavat praṇatāṃ sthitām
kuntīṃ dadarśa dharmātmā satataṃ dharmacāriṇīm |
18 | sa tam abhyarcya rājānaṃ nāma saṃśrāvya cātmanaḥ
niṣīdety abhyanujñāto bṛsyām upaviveśa ha |
19 | bhīmasenādayaś caiva pāṇḍavāḥ kauravarṣabham
abhivādyopasaṃgṛhya niṣeduḥ pārthivājñayā |
20 | sa taiḥ parivṛto rājā śuśubhe 'tīva kauravaḥ
bibhrad brāhmīṃ śriyaṃ dīptāṃ devair iva bṛhaspatiḥ |
21 | tathā teṣūpaviṣṭeṣu samājagmur maharṣayaḥ
śatayūpaprabhṛtayaḥ kurukṣetranivāsinaḥ |
22 | vyāsaś ca bhagavān vipro devarṣigaṇapūjitaḥ
vṛtaḥ śiṣyair mahātejā darśayām āsa taṃ nṛpam |
23 | tataḥ sa rājā kauravyaḥ kuntīputraś ca vīryavān
bhīmasenādayaś caiva samutthāyābhyapūjayan |
24 | samāgatas tato vyāsaḥ śatayūpādibhir vṛtaḥ
dhṛtarāṣṭraṃ mahīpālam āsyatām ity abhāṣata |
25 | navaṃ tu viṣṭaraṃ kauśyaṃ kṛṣṇājinakuśottaram
pratipede tadā vyāsas tadartham upakalpitam |
26 | te ca sarve dvijaśreṣṭhā viṣṭareṣu samantataḥ
dvaipāyanābhyanujñātā niṣedur vipulaujasaḥ |