Book 15 Chapter 29 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | evaṃ te puruṣavyāghrāḥ pāṇḍavā mātṛnandanāḥ
smaranto mātaraṃ vīrā babhūvur bhṛśaduḥkhitāḥ |
2 | ye rājakāryeṣu purā vyāsaktā nityaśo 'bhavan
te rājakāryāṇi tadā nākārṣuḥ sarvataḥ pure |
3 | āviṣṭā iva śokena nābhyanandanta kiṃ cana
saṃbhāṣyamāṇā api te na kiṃ cit pratyapūjayan |
4 | te sma vīrā durādharṣā gāmbhīrye sāgaropamāḥ
śokopahatavijñānā naṣṭasaṃjñā ivābhavan |
5 | anusmaranto jananīṃ tatas te kurunandanāḥ
kathaṃ nu vṛddhamithunaṃ vahaty adya pṛthā kṛśā |
6 | kathaṃ ca sa mahīpālo hataputro nirāśrayaḥ
patnyā saha vasaty eko vane śvāpadasevite |
7 | sā ca devī mahābhāgā gāndhārī hatabāndhavā
patim andhaṃ kathaṃ vṛddham anveti vijane vane |
8 | evaṃ teṣāṃ kathayatām autsukyam abhavat tadā
gamane cābhavad buddhir dhṛtarāṣṭradidṛkṣayā |
9 | sahadevas tu rājānaṃ praṇipatyedam abravīt
aho me bhavato dṛṣṭaṃ hṛdayaṃ gamanaṃ prati |
10 | na hi tvā gauraveṇāham aśakaṃ vaktum ātmanā
gamanaṃ prati rājendra tad idaṃ samupasthitam |
11 | diṣṭyā drakṣyāmi tāṃ kuntīṃ vartayantīṃ tapasvinīm
jaṭilāṃ tāpasīṃ vṛddhāṃ kuśakāśaparikṣatām |
12 | prāsādaharmyasaṃvṛddhām atyantasukhabhāginīm
kadā nu jananīṃ śrāntāṃ drakṣyāmi bhṛśaduḥkhitām |
13 | anityāḥ khalu martyānāṃ gatayo bharatarṣabha
kuntī rājasutā yatra vasaty asukhinī vane |
14 | sahadevavacaḥ śrutvā draupadī yoṣitāṃ varā
uvāca devī rājānam abhipūjyābhinandya ca |
15 | kadā drakṣyāmi tāṃ devīṃ yadi jīvati sā pṛthā
jīvantyā hy adya naḥ prītir bhaviṣyati narādhipa |
16 | eṣā te 'stu matir nityaṃ dharme te ramatāṃ manaḥ
yo 'dya tvam asmān rājendra śreyasā yojayiṣyasi |
17 | agrapādasthitaṃ cemaṃ viddhi rājan vadhūjanam
kāṅkṣantaṃ darśanaṃ kuntyā gāndhāryāḥ śvaśurasya ca |
18 | ity uktaḥ sa nṛpo devyā pāñcālyā bharatarṣabha
senādhyakṣān samānāyya sarvān idam athābravīt |
19 | niryātayata me senāṃ prabhūtarathakuñjarām
drakṣyāmi vanasaṃsthaṃ ca dhṛtarāṣṭraṃ mahīpatim |
20 | stryadhyakṣāṃś cābravīd rājā yānāni vividhāni me
sajjīkriyantāṃ sarvāṇi śibikāś ca sahasraśaḥ |
21 | śakaṭāpaṇaveśāś ca kośaśilpina eva ca
niryāntu kośapālāś ca kurukṣetrāśramaṃ prati |
22 | yaś ca paurajanaḥ kaś cid draṣṭum icchati pārthivam
anāvṛtaḥ suvihitaḥ sa ca yātu surakṣitaḥ |
23 | sūdāḥ paurogavāś caiva sarvaṃ caiva mahānasam
vividhaṃ bhakṣyabhojyaṃ ca śakaṭair uhyatāṃ mama |
24 | prayāṇaṃ ghuṣyatāṃ caiva śvobhūta iti mā ciram
kriyantāṃ pathi cāpy adya veśmāni vividhāni ca |
25 | evam ājñāpya rājā sa bhrātṛbhiḥ saha pāṇḍavaḥ
śvobhūte niryayau rājā sastrībālapuraskṛtaḥ |
26 | sa bahir divasān evaṃ janaughaṃ paripālayan
nyavasan nṛpatiḥ pañca tato 'gacchad vanaṃ prati |