Book 15 Chapter 8 | |
1 | vyāsa uvāca |
1 | yudhiṣṭhira mahābāho yad āha kurunandanaḥ
dhṛtarāṣṭro mahātmā tvāṃ tat kuruṣvāvicārayan |
2 | ayaṃ hi vṛddho nṛpatir hataputro viśeṣataḥ
nedaṃ kṛcchraṃ cirataraṃ sahed iti matir mama |
3 | gāndhārī ca mahābhāgā prājñā karuṇavedinī
putraśokaṃ mahārāja dhairyeṇodvahate bhṛśam |
4 | aham apy etad eva tvāṃ bravīmi kuru me vacaḥ
anujñāṃ labhatāṃ rājā mā vṛtheha mariṣyati |
5 | rājarṣīṇāṃ purāṇānām anuyātu gatiṃ nṛpaḥ
rājarṣīṇāṃ hi sarveṣām ante vanam upāśrayaḥ |
6 | vaiśaṃpāyana uvāca |
6 | ity uktaḥ sa tadā rājā vyāsenādbhutakarmaṇā
pratyuvāca mahātejā dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ |
7 | bhagavān eva no mānyo bhagavān eva no guruḥ
bhagavān asya rājyasya kulasya ca parāyaṇam |
8 | ahaṃ tu putro bhagavān pitā rājā guruś ca me
nideśavartī ca pituḥ putro bhavati dharmataḥ |
9 | ity uktaḥ sa tu taṃ prāha vyāso dharmabhṛtāṃ varaḥ
yudhiṣṭhiraṃ mahātejāḥ punar eva viśāṃ pate |
10 | evam etan mahābāho yathā vadasi bhārata
rājāyaṃ vṛddhatāṃ prāptaḥ pramāṇe parame sthitaḥ |
11 | so 'yaṃ mayābhyanujñātas tvayā ca pṛthivīpate
karotu svam abhiprāyaṃ māsya vighnakaro bhava |
12 | eṣa eva paro dharmo rājarṣīṇāṃ yudhiṣṭhira
samare vā bhaven mṛtyur vane vā vidhipūrvakam |
13 | pitrā tu tava rājendra pāṇḍunā pṛthivīkṣitā
śiṣyabhūtena rājāyaṃ guruvat paryupāsitaḥ |
14 | kratubhir dakṣiṇāvadbhir annaparvataśobhitaiḥ
mahadbhir iṣṭaṃ bhogāś ca bhuktāḥ putrāś ca pālitāḥ |
15 | putrasaṃsthaṃ ca vipulaṃ rājyaṃ viproṣite tvayi
trayodaśasamā bhuktaṃ dattaṃ ca vividhaṃ vasu |
16 | tvayā cāyaṃ naravyāghra guruśuśrūṣayā nṛpaḥ
ārādhitaḥ sabhṛtyena gāndhārī ca yaśasvinī |
17 | anujānīhi pitaraṃ samayo 'sya tapovidhau
na manyur vidyate cāsya susūkṣmo 'pi yudhiṣṭhira |
18 | etāvad uktvā vacanam anujñāpya ca pārthivam
tathāstv iti ca tenoktaḥ kaunteyena yayau vanam |
19 | gate bhagavati vyāse rājā pāṇḍusutas tataḥ
provāca pitaraṃ vṛddhaṃ mandaṃ mandam ivānataḥ |
20 | yad āha bhagavān vyāso yac cāpi bhavato matam
yad āha ca maheṣvāsaḥ kṛpo vidura eva ca |
21 | yuyutsuḥ saṃjayaś caiva tat kartāsmy aham añjasā
sarve hy ete 'numānyā me kulasyāsya hitaiṣiṇaḥ |
22 | idaṃ tu yāce nṛpate tvām ahaṃ śirasā nataḥ
kriyatāṃ tāvad āhāras tato gacchāśramaṃ prati |