Book 14 Chapter 92 | |
1 | janamejaya uvāca |
1 | pitāmahasya me yajñe dharmaputrasya dhīmataḥ
yad āścaryam abhūt kiṃ cit tad bhavān vaktum arhati |
2 | vaiśaṃpāyana uvāca |
2 | śrūyatāṃ rājaśārdūla mahad āścaryam uttamam
aśvamedhe mahāyajñe nivṛtte yad abhūd vibho |
3 | tarpiteṣu dvijāgryeṣu jñātisaṃbandhibandhuṣu
dīnāndhakṛpaṇe cāpi tadā bharatasattama |
4 | ghuṣyamāṇe mahādāne dikṣu sarvāsu bhārata
patatsu puṣpavarṣeṣu dharmarājasya mūrdhani |
5 | bilān niṣkramya nakulo rukmapārśvas tadānagha
vajrāśanisamaṃ nādam amuñcata viśāṃ pate |
6 | sakṛd utsṛjya taṃ nādaṃ trāsayāno mṛgadvijān
mānuṣaṃ vacanaṃ prāha dhṛṣṭo bilaśayo mahān |
7 | saktuprasthena vo nāyaṃ yajñas tulyo narādhipāḥ
uñchavṛtter vadānyasya kurukṣetranivāsinaḥ |
8 | tasya tad vacanaṃ śrutvā nakulasya viśāṃ pate
vismayaṃ paramaṃ jagmuḥ sarve te brāhmaṇarṣabhāḥ |
9 | tataḥ sametya nakulaṃ paryapṛcchanta te dvijāḥ
kutas tvaṃ samanuprāpto yajñaṃ sādhusamāgamam |
10 | kiṃ balaṃ paramaṃ tubhyaṃ kiṃ śrutaṃ kiṃ parāyaṇam
kathaṃ bhavantaṃ vidyāma yo no yajñaṃ vigarhase |
11 | avilupyāgamaṃ kṛtsnaṃ vidhijñair yājakaiḥ kṛtam
yathāgamaṃ yathānyāyaṃ kartavyaṃ ca yathākṛtam |
12 | pūjārhāḥ pūjitāś cātra vidhivac chāstracakṣuṣā
mantrapūtaṃ hutaś cāgnir dattaṃ deyam amatsaram |
13 | tuṣṭā dvijarṣabhāś cātra dānair bahuvidhair api
kṣatriyāś ca suyuddhena śrāddhair api pitāmahāḥ |
14 | pālanena viśas tuṣṭāḥ kāmais tuṣṭā varastriyaḥ
anukrośais tathā śūdrā dānaśeṣaiḥ pṛthagjanāḥ |
15 | jñātisaṃbandhinas tuṣṭāḥ śaucena ca nṛpasya naḥ
devā havirbhiḥ puṇyaiś ca rakṣaṇaiḥ śaraṇāgatāḥ |
16 | yad atra tathyaṃ tad brūhi satyasaṃdha dvijātiṣu
yathāśrutaṃ yathādṛṣṭaṃ pṛṣṭo brāhmaṇakāmyayā |
17 | śraddheyavākyaḥ prājñas tvaṃ divyaṃ rūpaṃ bibharṣi ca
samāgataś ca viprais tvaṃ tattvato vaktum arhasi |
18 | iti pṛṣṭo dvijais taiḥ sa prahasya nakulo 'bravīt
naiṣānṛtā mayā vāṇī proktā darpeṇa vā dvijāḥ |
19 | yan mayoktam idaṃ kiṃ cid yuṣmābhiś cāpy upaśrutam
saktuprasthena vo nāyaṃ yajñas tulyo narādhipāḥ uñchavṛtter vadānyasya kurukṣetranivāsinaḥ |
20 | ity avaśyaṃ mayaitad vo vaktavyaṃ dvijapuṃgavāḥ
śṛṇutāvyagramanasaḥ śaṃsato me dvijarṣabhāḥ |
21 | anubhūtaṃ ca dṛṣṭaṃ ca yan mayādbhutam uttamam
uñchavṛtter yathāvṛttaṃ kurukṣetranivāsinaḥ |
22 | svargaṃ yena dvijaḥ prāptaḥ sabhāryaḥ sasutasnuṣaḥ
yathā cārdhaṃ śarīrasya mamedaṃ kāñcanīkṛtam |