Book 14 Chapter 89 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | śrutaṃ priyam idaṃ kṛṣṇa yat tvam arhasi bhāṣitum
tan me 'mṛtarasaprakhyaṃ mano hlādayate vibho |
2 | bahūni kila yuddhāni vijayasya narādhipaiḥ
punar āsan hṛṣīkeśa tatra tatreti me śrutam |
3 | mannimittaṃ hi sa sadā pārthaḥ sukhavivarjitaḥ
atīva vijayo dhīmān iti me dūyate manaḥ |
4 | saṃcintayāmi vārṣṇeya sadā kuntīsutaṃ rahaḥ
kiṃ nu tasya śarīre 'sti sarvalakṣaṇapūjite aniṣṭaṃ lakṣaṇaṃ kṛṣṇa yena duḥkhāny upāśnute |
5 | atīva duḥkhabhāgī sa satataṃ kuntinandanaḥ
na ca paśyāmi bībhatsor nindyaṃ gātreṣu kiṃ cana śrotavyaṃ cen mayaitad vai tan me vyākhyātum arhasi |
6 | ity uktaḥ sa hṛṣīkeśo dhyātvā sumahad antaram
rājānaṃ bhojarājanyavardhano viṣṇur abravīt |
7 | na hy asya nṛpate kiṃ cid aniṣṭam upalakṣaye
ṛte puruṣasiṃhasya piṇḍike 'syātikāyataḥ |
8 | tābhyāṃ sa puruṣavyāghro nityam adhvasu yujyate
na hy anyad anupaśyāmi yenāsau duḥkhabhāg jayaḥ |
9 | ity uktaḥ sa kuruśreṣṭhas tathyaṃ kṛṣṇena dhīmatā
provāca vṛṣṇiśārdūlam evam etad iti prabho |
10 | kṛṣṇā tu draupadī kṛṣṇaṃ tiryak sāsūyam aikṣata
pratijagrāha tasyās taṃ praṇayaṃ cāpi keśihā sakhyuḥ sakhā hṛṣīkeśaḥ sākṣād iva dhanaṃjayaḥ |
11 | tatra bhīmādayas te tu kuravo yādavās tathā
remuḥ śrutvā vicitrārthā dhanaṃjayakathā vibho |
12 | tathā kathayatām eva teṣām arjunasaṃkathāḥ
upāyād vacanān martyo vijayasya mahātmanaḥ |
13 | so 'bhigamya kuruśreṣṭhaṃ namaskṛtya ca buddhimān
upāyātaṃ naravyāghram arjunaṃ pratyavedayat |
14 | tac chrutvā nṛpatis tasya harṣabāṣpākulekṣaṇaḥ
priyākhyānanimittaṃ vai dadau bahu dhanaṃ tadā |
15 | tato dvitīye divase mahāñ śabdo vyavardhata
āyāti puruṣavyāghre pāṇḍavānāṃ dhuraṃdhare |
16 | tato reṇuḥ samudbhūto vibabhau tasya vājinaḥ
abhito vartamānasya yathoccaiḥśravasas tathā |
17 | tatra harṣakalā vāco narāṇāṃ śuśruve 'rjunaḥ
diṣṭyāsi pārtha kuśalī dhanyo rājā yudhiṣṭhiraḥ |
18 | ko 'nyo hi pṛthivīṃ kṛtsnām avajitya sapārthivām
cārayitvā hayaśreṣṭham upāyāyād ṛte 'rjunam |
19 | ye vyatītā mahātmāno rājānaḥ sagarādayaḥ
teṣām apīdṛśaṃ karma na kiṃ cid anuśuśruma |
20 | naitad anye kariṣyanti bhaviṣyāḥ pṛthivīkṣitaḥ
yat tvaṃ kurukulaśreṣṭha duṣkaraṃ kṛtavān iha |
21 | ity evaṃ vadatāṃ teṣāṃ nṝṇāṃ śrutisukhā giraḥ
śṛṇvan viveśa dharmātmā phalguno yajñasaṃstaram |
22 | tato rājā sahāmātyaḥ kṛṣṇaś ca yadunandanaḥ
dhṛtarāṣṭraṃ puraskṛtya te taṃ pratyudyayus tadā |
23 | so 'bhivādya pituḥ pādau dharmarājasya dhīmataḥ
bhīmādīṃś cāpi saṃpūjya paryaṣvajata keśavam |
24 | taiḥ sametyārcitas tān sa pratyarcya ca yathāvidhi
viśaśrāmātha dharmātmā tīraṃ labdhveva pāragaḥ |
25 | etasminn eva kāle tu sa rājā babhruvāhanaḥ
mātṛbhyāṃ sahito dhīmān kurūn abhyājagāma ha |
26 | sa sametya kurūn sarvān sarvais tair abhinanditaḥ
praviveśa pitāmahyāḥ kuntyā bhavanam uttamam |