Book 14 Chapter 76 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | saindhavair abhavad yuddhaṃ tatas tasya kirīṭinaḥ
hataśeṣair mahārāja hatānāṃ ca sutair api |
2 | te 'vatīrṇam upaśrutya viṣayaṃ śvetavāhanam
pratyudyayur amṛṣyanto rājānaḥ pāṇḍavarṣabham |
3 | aśvaṃ ca taṃ parāmṛśya viṣayānte viṣopamāḥ
na bhayaṃ cakrire pārthād bhīmasenād anantarāt |
4 | te 'vidūrād dhanuṣpāṇiṃ yajñiyasya hayasya ca
bībhatsuṃ pratyapadyanta padātinam avasthitam |
5 | tatas te tu mahāvīryā rājānaḥ paryavārayan
jigīṣanto naravyāghrāḥ pūrvaṃ vinikṛtā yudhi |
6 | te nāmāny atha gotrāṇi karmāṇi vividhāni ca
kīrtayantas tadā pārthaṃ śaravarṣair avākiran |
7 | te kirantaḥ śarāṃs tīkṣṇān vāraṇendranivāraṇān
raṇe jayam abhīpsantaḥ kaunteyaṃ paryavārayan |
8 | te 'samīkṣyaiva taṃ vīram ugrakarmāṇam āhave
sarve yuyudhire vīrā rathasthās taṃ padātinam |
9 | te tam ājaghnire vīraṃ nivātakavacāntakam
saṃśaptakanihantāraṃ hantāraṃ saindhavasya ca |
10 | tato rathasahasreṇa hayānām ayutena ca
koṣṭhakīkṛtya kaunteyaṃ saṃprahṛṣṭam ayodhayan |
11 | saṃsmaranto vadhaṃ vīrāḥ sindhurājasya dhīmataḥ
jayadrathasya kauravya samare savyasācinā |
12 | tataḥ parjanyavat sarve śaravṛṣṭim avāsṛjan
taiḥ kīrṇaḥ śuśubhe pārtho ravir meghāntare yathā |
13 | sa śaraiḥ samavacchanno dadṛśe pāṇḍavarṣabhaḥ
pañjarāntarasaṃcārī śakunta iva bhārata |
14 | tato hāhākṛtaṃ sarvaṃ kaunteye śarapīḍite
trailokyam abhavad rājan raviś cāsīd rajoruṇaḥ |
15 | tato vavau mahārāja māruto romaharṣaṇaḥ
rāhur agrasad ādityaṃ yugapat somam eva ca |
16 | ulkāś ca jaghnire sūryaṃ vikīryantyaḥ samantataḥ
vepathuś cābhavad rājan kailāsasya mahāgireḥ |
17 | mumucuś cāsram atyuṣṇaṃ duḥkhaśokasamanvitāḥ
saptarṣayo jātabhayās tathā devarṣayo 'pi ca |
18 | śaśaś cāśu vinirbhidya maṇḍalaṃ śaśino 'patat
viparītas tadā rājaṃs tasminn utpātalakṣaṇe |
19 | rāsabhāruṇasaṃkāśā dhanuṣmantaḥ savidyutaḥ
āvṛtya gaganaṃ meghā mumucur māṃsaśoṇitam |
20 | evam āsīt tadā vīre śaravarṣābhisaṃvṛte
loke 'smin bharataśreṣṭha tad adbhutam ivābhavat |
21 | tasya tenāvakīrṇasya śarajālena sarvaśaḥ
mohāt papāta gāṇḍīvam āvāpaś ca karād api |
22 | tasmin moham anuprāpte śarajālaṃ mahattaram
saindhavā mumucus tūrṇaṃ gatasattve mahārathe |
23 | tato mohasamāpannaṃ jñātvā pārthaṃ divaukasaḥ
sarve vitrastamanasas tasya śāntiparābhavan |
24 | tato devarṣayaḥ sarve tathā saptarṣayo 'pi ca
brahmarṣayaś ca vijayaṃ jepuḥ pārthasya dhīmataḥ |
25 | tataḥ pradīpite devaiḥ pārthatejasi pārthiva
tasthāv acalavad dhīmān saṃgrāme paramāstravit |
26 | vicakarṣa dhanur divyaṃ tataḥ kauravanandanaḥ
yantrasyeveha śabdo 'bhūn mahāṃs tasya punaḥ punaḥ |
27 | tataḥ sa śaravarṣāṇi pratyamitrān prati prabhuḥ
vavarṣa dhanuṣā pārtho varṣāṇīva sureśvaraḥ |
28 | tatas te saindhavā yodhāḥ sarva eva sarājakāḥ
nādṛśyanta śaraiḥ kīrṇāḥ śalabhair iva pāvakāḥ |
29 | tasya śabdena vitresur bhayārtāś ca vidudruvuḥ
mumucuś cāśru śokārtāḥ suṣupuś cāpi saindhavāḥ |
30 | tāṃs tu sarvān naraśreṣṭhaḥ sarvato vicaran balī
alātacakravad rājañ śarajālaiḥ samarpayat |
31 | tad indrajālapratimaṃ bāṇajālam amitrahā
vyasṛjad dikṣu sarvāsu mahendra iva vajrabhṛt |
32 | meghajālanibhaṃ sainyaṃ vidārya sa raviprabhaḥ
vibabhau kauravaśreṣṭhaḥ śaradīva divākaraḥ |