 | Book 14 Chapter 68
|
| 1 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 1 | saivaṃ vilapya karuṇaṃ sonmādeva tapasvinī
uttarā nyapatad bhūmau kṛpaṇā putragṛddhinī
|
| 2 | tāṃ tu dṛṣṭvā nipatitāṃ hatabandhuparicchadām
cukrośa kuntī duḥkhārtā sarvāś ca bharatastriyaḥ
|
| 3 | muhūrtam iva tad rājan pāṇḍavānāṃ niveśanam
aprekṣaṇīyam abhavad ārtasvaranināditam
|
| 4 | sā muhūrtaṃ ca rājendra putraśokābhipīḍitā
kaśmalābhihatā vīra vairāṭī tv abhavat tadā
|
| 5 | pratilabhya tu sā saṃjñām uttarā bharatarṣabha
aṅkam āropya taṃ putram idaṃ vacanam abravīt
|
| 6 | dharmajñasya sutaḥ saṃs tvam adharmam avabudhyase
yas tvaṃ vṛṣṇipravīrasya kuruṣe nābhivādanam
|
| 7 | putra gatvā mama vaco brūyās tvaṃ pitaraṃ tava
durmaraṃ prāṇināṃ vīra kāle prāpte kathaṃ cana
|
| 8 | yāhaṃ tvayā vihīnādya patyā putreṇa caiva ha
martavye sati jīvāmi hatasvastir akiṃcanā
|
| 9 | atha vā dharmarājñāham anujñātā mahābhuja
bhakṣayiṣye viṣaṃ tīkṣṇaṃ pravekṣye vā hutāśanam
|
| 10 | atha vā durmaraṃ tāta yad idaṃ me sahasradhā
patiputravihīnāyā hṛdayaṃ na vidīryate
|
| 11 | uttiṣṭha putra paśyemāṃ duḥkhitāṃ prapitāmahīm
ārtām upaplutāṃ dīnāṃ nimagnāṃ śokasāgare
|
| 12 | āryāṃ ca paśya pāñcālīṃ sātvatīṃ ca tapasvinīm
māṃ ca paśya suduḥkhārtāṃ vyādhaviddhāṃ mṛgīm iva
|
| 13 | uttiṣṭha paśya vadanaṃ lokanāthasya dhīmataḥ
puṇḍarīkapalāśākṣaṃ pureva capalekṣaṇam
|
| 14 | evaṃ vipralapantīṃ tu dṛṣṭvā nipatitāṃ punaḥ
uttarāṃ tāḥ striyaḥ sarvāḥ punar utthāpayanty uta
|
| 15 | utthāya tu punar dhairyāt tadā matsyapateḥ sutā
prāñjaliḥ puṇḍarīkākṣaṃ bhūmāv evābhyavādayat
|
| 16 | śrutvā sa tasyā vipulaṃ vilāpaṃ puruṣarṣabhaḥ
upaspṛśya tataḥ kṛṣṇo brahmāstraṃ saṃjahāra tat
|
| 17 | pratijajñe ca dāśārhas tasya jīvitam acyutaḥ
abravīc ca viśuddhātmā sarvaṃ viśrāvayañ jagat
|
| 18 | na bravīmy uttare mithyā satyam etad bhaviṣyati
eṣa saṃjīvayāmy enaṃ paśyatāṃ sarvadehinām
|
| 19 | noktapūrvaṃ mayā mithyā svaireṣv api kadā cana
na ca yuddhe parāvṛttas tathā saṃjīvatām ayam
|
| 20 | yathā me dayito dharmo brāhmaṇāś ca viśeṣataḥ
abhimanyoḥ suto jāto mṛto jīvatv ayaṃ tathā
|
| 21 | yathāhaṃ nābhijānāmi vijayena kadā cana
virodhaṃ tena satyena mṛto jīvatv ayaṃ śiśuḥ
|
| 22 | yathā satyaṃ ca dharmaś ca mayi nityaṃ pratiṣṭhitau
tathā mṛtaḥ śiśur ayaṃ jīvatām abhimanyujaḥ
|
| 23 | yathā kaṃsaś ca keśī ca dharmeṇa nihatau mayā
tena satyena bālo 'yaṃ punar ujjīvatām iha
|
| 24 | ity ukto vāsudevena sa bālo bharatarṣabha
śanaiḥ śanair mahārāja prāspandata sacetanaḥ
|