Book 14 Chapter 52 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tathā prayāntaṃ vārṣṇeyaṃ dvārakāṃ bharatarṣabhāḥ
pariṣvajya nyavartanta sānuyātrāḥ paraṃtapāḥ |
2 | punaḥ punaś ca vārṣṇeyaṃ paryaṣvajata phalgunaḥ
ā cakṣurviṣayāc cainaṃ dadarśa ca punaḥ punaḥ |
3 | kṛcchreṇaiva ca tāṃ pārtho govinde viniveśitām
saṃjahāra tadā dṛṣṭiṃ kṛṣṇaś cāpy aparājitaḥ |
4 | tasya prayāṇe yāny āsan nimittāni mahātmanaḥ
bahūny adbhutarūpāṇi tāni me gadataḥ śṛṇu |
5 | vāyur vegena mahatā rathasya purato vavau
kurvan niḥśarkaraṃ mārgaṃ virajaskam akaṇṭakam |
6 | vavarṣa vāsavaś cāpi toyaṃ śuci sugandhi ca
divyāni caiva puṣpāṇi purataḥ śārṅgadhanvanaḥ |
7 | sa prayāto mahābāhuḥ sameṣu marudhanvasu
dadarśātha muniśreṣṭham uttaṅkam amitaujasam |
8 | sa taṃ saṃpūjya tejasvī muniṃ pṛthulalocanaḥ
pūjitas tena ca tadā paryapṛcchad anāmayam |
9 | sa pṛṣṭaḥ kuśalaṃ tena saṃpūjya madhusūdanam
uttaṅko brāhmaṇaśreṣṭhas tataḥ papraccha mādhavam |
10 | kaccic chaure tvayā gatvā kurupāṇḍavasadma tat
kṛtaṃ saubhrātram acalaṃ tan me vyākhyātum arhasi |
11 | abhisaṃdhāya tān vīrān upāvṛtto 'si keśava
saṃbandhinaḥ sudayitān satataṃ vṛṣṇipuṃgava |
12 | kaccit pāṇḍusutāḥ pañca dhṛtarāṣṭrasya cātmajāḥ
lokeṣu vihariṣyanti tvayā saha paraṃtapa |
13 | svarāṣṭreṣu ca rājānaḥ kaccit prāpsyanti vai sukham
kauraveṣu praśānteṣu tvayā nāthena mādhava |
14 | yā me saṃbhāvanā tāta tvayi nityam avartata
api sā saphalā kṛṣṇa kṛtā te bharatān prati |
15 | vāsudeva uvāca |
15 | kṛto yatno mayā brahman saubhrātre kauravān prati
na cāśakyanta saṃdhātuṃ te 'dharmarucayo mayā |
16 | tatas te nidhanaṃ prāptāḥ sarve sasutabāndhavāḥ
na diṣṭam abhyatikrāntuṃ śakyaṃ buddhyā balena vā maharṣe viditaṃ nūnaṃ sarvam etat tavānagha |
17 | te 'tyakrāman matiṃ mahyaṃ bhīṣmasya vidurasya ca
tato yamakṣayaṃ jagmuḥ samāsādyetaretaram |
18 | pañca vai pāṇḍavāḥ śiṣṭā hatamitrā hatātmajāḥ
dhārtarāṣṭrāś ca nihatāḥ sarve sasutabāndhavāḥ |
19 | ity uktavacane kṛṣṇe bhṛśaṃ krodhasamanvitaḥ
uttaṅkaḥ pratyuvācainaṃ roṣād utphālya locane |
20 | yasmāc chaktena te kṛṣṇa na trātāḥ kurupāṇḍavāḥ
saṃbandhinaḥ priyās tasmāc chapsye 'haṃ tvām asaṃśayam |
21 | na ca te prasabhaṃ yasmāt te nigṛhya nivartitāḥ
tasmān manyuparītas tvāṃ śapsyāmi madhusūdana |
22 | tvayā hi śaktena satā mithyācāreṇa mādhava
upacīrṇāḥ kuruśreṣṭhā yas tv etān samupekṣathāḥ |
23 | vāsudeva uvāca |
23 | śṛṇu me vistareṇedaṃ yad vakṣye bhṛgunandana
gṛhāṇānunayaṃ cāpi tapasvī hy asi bhārgava |
24 | śrutvā tvam etad adhyātmaṃ muñcethāḥ śāpam adya vai
na ca māṃ tapasālpena śakto 'bhibhavituṃ pumān |
25 | na ca te tapaso nāśam icchāmi japatāṃ vara
tapas te sumahad dīptaṃ guravaś cāpi toṣitāḥ |
26 | kaumāraṃ brahmacaryaṃ te jānāmi dvijasattama
duḥkhārjitasya tapasas tasmān necchāmi te vyayam |