Book 14 Chapter 15 | |
1 | janamejaya uvāca |
1 | vijite pāṇḍaveyais tu praśānte ca dvijottama
rāṣṭre kiṃ cakratur vīrau vāsudevadhanaṃjayau |
2 | vaiśaṃpāyana uvāca |
2 | vijite pāṇḍaveyais tu praśānte ca viśāṃ pate
rāṣṭre babhūvatur hṛṣṭau vāsudevadhanaṃjayau |
3 | vijahrāte mudā yuktau divi deveśvarāv iva
tau vaneṣu vicitreṣu parvatānāṃ ca sānuṣu |
4 | śaileṣu ramaṇīyeṣu palvaleṣu nadīṣu ca
caṅkramyamāṇau saṃhṛṣṭāv aśvināv iva nandane |
5 | indraprasthe mahātmānau remāte kṛṣṇapāṇḍavau
praviśya tāṃ sabhāṃ ramyāṃ vijahrāte ca bhārata |
6 | tatra yuddhakathāś citrāḥ parikleśāṃś ca pārthiva
kathāyoge kathāyoge kathayām āsatus tadā |
7 | ṛṣīṇāṃ devatānāṃ ca vaṃśāṃs tāv āhatus tadā
prīyamāṇau mahātmānau purāṇāv ṛṣisattamau |
8 | madhurās tu kathāś citrāś citrārthapadaniścayāḥ
niścayajñaḥ sa pārthāya kathayām āsa keśavaḥ |
9 | putraśokābhisaṃtaptaṃ jñātīnāṃ ca sahasraśaḥ
kathābhiḥ śamayām āsa pārthaṃ śaurir janārdanaḥ |
10 | sa tam āśvāsya vidhivad vidhānajño mahātapāḥ
apahṛtyātmano bhāraṃ viśaśrāmeva sātvataḥ |
11 | tataḥ kathānte govindo guḍākeśam uvāca ha
sāntvayañ ślakṣṇayā vācā hetuyuktam idaṃ vacaḥ |
12 | vijiteyaṃ dharā kṛtsnā savyasācin paraṃtapa
tvadbāhubalam āśritya rājñā dharmasutena ha |
13 | asapatnāṃ mahīṃ bhuṅkte dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ
bhīmasenaprabhāvena yamayoś ca narottama |
14 | dharmeṇa rājñā dharmajña prāptaṃ rājyam akaṇṭakam
dharmeṇa nihataḥ saṃkhye sa ca rājā suyodhanaḥ |
15 | adharmarucayo lubdhāḥ sadā cāpriyavādinaḥ
dhārtarāṣṭrā durātmānaḥ sānubandhā nipātitāḥ |
16 | praśāntām akhilāṃ pārtha pṛthivīṃ pṛthivīpatiḥ
bhuṅkte dharmasuto rājā tvayā guptaḥ kurūdvaha |
17 | rame cāhaṃ tvayā sārdham araṇyeṣv api pāṇḍava
kim u yatra jano 'yaṃ vai pṛthā cāmitrakarśana |
18 | yatra dharmasuto rājā yatra bhīmo mahābalaḥ
yatra mādravatīputrau ratis tatra parā mama |
19 | tathaiva svargakalpeṣu sabhoddeśeṣu bhārata
ramaṇīyeṣu puṇyeṣu sahitasya tvayānagha |
20 | kālo mahāṃs tv atīto me śūraputram apaśyataḥ
baladevaṃ ca kauravya tathānyān vṛṣṇipuṃgavān |
21 | so 'haṃ gantum abhīpsāmi purīṃ dvāravatīṃ prati
rocatāṃ gamanaṃ mahyaṃ tavāpi puruṣarṣabha |
22 | ukto bahuvidhaṃ rājā tatra tatra yudhiṣṭhiraḥ
sa ha bhīṣmeṇa yady uktam asmābhiḥ śokakārite |
23 | śiṣṭo yudhiṣṭhiro 'smābhiḥ śāstā sann api pāṇḍavaḥ
tena tac ca vacaḥ samyag gṛhītaṃ sumahātmanā |
24 | dharmaputre hi dharmajñe kṛtajñe satyavādini
satyaṃ dharmo matiś cāgryā sthitiś ca satataṃ sthirā |
25 | tad gatvā taṃ mahātmānaṃ yadi te rocate 'rjuna
asmadgamanasaṃyuktaṃ vaco brūhi janādhipam |
26 | na hi tasyāpriyaṃ kuryāṃ prāṇatyāge 'py upasthite
kuto gantuṃ mahābāho purīṃ dvāravatīṃ prati |
27 | sarvaṃ tv idam ahaṃ pārtha tvatprītihitakāmyayā
bravīmi satyaṃ kauravya na mithyaitat kathaṃ cana |
28 | prayojanaṃ ca nirvṛttam iha vāse mamārjuna
dhārtarāṣṭro hato rājā sabalaḥ sapadānugaḥ |
29 | pṛthivī ca vaśe tāta dharmaputrasya dhīmataḥ
sthitā samudravasanā saśailavanakānanā citā ratnair bahuvidhaiḥ kururājasya pāṇḍava |
30 | dharmeṇa rājā dharmajñaḥ pātu sarvāṃ vasuṃdharām
upāsyamāno bahubhiḥ siddhaiś cāpi mahātmabhiḥ stūyamānaś ca satataṃ bandibhir bharatarṣabha |
31 | tan mayā saha gatvādya rājānaṃ kuruvardhanam
āpṛccha kuruśārdūla gamanaṃ dvārakāṃ prati |
32 | idaṃ śarīraṃ vasu yac ca me gṛhe; niveditaṃ pārtha sadā yudhiṣṭhire
priyaś ca mānyaś ca hi me yudhiṣṭhiraḥ; sadā kurūṇām adhipo mahāmatiḥ |
33 | prayojanaṃ cāpi nivāsakāraṇe; na vidyate me tvad ṛte mahābhuja
sthitā hi pṛthvī tava pārtha śāsane; guroḥ suvṛttasya yudhiṣṭhirasya ha |
34 | itīdam uktaṃ sa tadā mahātmanā; janārdanenāmitavikramo 'rjunaḥ
tatheti kṛcchrād iva vācam īrayaj; janārdanaṃ saṃpratipūjya pārthiva |