Book 13 Chapter 151 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | kiṃ śreyaḥ puruṣasyeha kiṃ kurvan sukham edhate
vipāpmā ca bhavet kena kiṃ vā kalmaṣanāśanam |
2 | bhīṣma uvāca |
2 | ayaṃ daivatavaṃśo vai ṛṣivaṃśasamanvitaḥ
dvisaṃdhyaṃ paṭhitaḥ putra kalmaṣāpaharaḥ paraḥ |
3 | devāsuragurur devaḥ sarvabhūtanamaskṛtaḥ
acintyo 'thāpy anirdeśyaḥ sarvaprāṇo hy ayonijaḥ |
4 | pitāmaho jagannāthaḥ sāvitrī brahmaṇaḥ satī
vedabhūr atha kartā ca viṣṇur nārāyaṇaḥ prabhuḥ |
5 | umāpatir virūpākṣaḥ skandaḥ senāpatis tathā
viśākho hutabhug vāyuś candrādityau prabhākarau |
6 | śakraḥ śacīpatir devo yamo dhūmorṇayā saha
varuṇaḥ saha gauryā ca saha ṛddhyā dhaneśvaraḥ |
7 | saumyā gauḥ surabhir devī viśravāś ca mahān ṛṣiḥ
ṣaṭkālaḥ sāgaro gaṅgā sravantyo 'tha marudgaṇāḥ |
8 | vālakhilyās tapaḥsiddhāḥ kṛṣṇadvaipāyanas tathā
nāradaḥ parvataś caiva viśvāvasur hahāhuhūḥ |
9 | tumbaruś citrasenaś ca devadūtaś ca viśrutaḥ
devakanyā mahābhāgā divyāś cāpsarasāṃ gaṇāḥ |
10 | urvaśī menakā rambhā miśrakeśī alambuṣā
viśvācī ca ghṛtācī ca pañcacūḍā tilottamā |
11 | ādityā vasavo rudrāḥ sāśvinaḥ pitaro 'pi ca
dharmaḥ satyaṃ tapo dīkṣā vyavasāyaḥ pitāmahaḥ |
12 | śarvaryo divasāś caiva mārīcaḥ kaśyapas tathā
śukro bṛhaspatir bhaumo budho rāhuḥ śanaiścaraḥ |
13 | nakṣatrāṇy ṛtavaś caiva māsāḥ saṃdhyāḥ savatsarāḥ
vainateyāḥ samudrāś ca kadrujāḥ pannagās tathā |
14 | śatadrūś ca vipāśā ca candrabhāgā sarasvatī
sindhuś ca devikā caiva puṣkaraṃ tīrtham eva ca |
15 | gaṅgā mahānadī caiva kapilā narmadā tathā
kampunā ca viśalyā ca karatoyāmbuvāhinī |
16 | sarayūr gaṇḍakī caiva lohityaś ca mahānadaḥ
tāmrāruṇā vetravatī parṇāśā gautamī tathā |
17 | godāvarī ca veṇṇā ca kṛṣṇaveṇā tathādrijā
dṛṣadvatī ca kāverī vaṃkṣur mandākinī tathā |
18 | prayāgaṃ ca prabhāsaṃ ca puṇyaṃ naimiṣam eva ca
tac ca viśveśvarasthānaṃ yatra tad vimalaṃ saraḥ |
19 | puṇyatīrthaiś ca kalilaṃ kurukṣetraṃ prakīrtitam
sindhūttamaṃ tapodānaṃ jambūmārgam athāpi ca |
20 | hiraṇvatī vitastā ca tathaivekṣumatī nadī
vedasmṛtir vaidasinī malavāsāś ca nady api |
21 | bhūmibhāgās tathā puṇyā gaṅgādvāram athāpi ca
ṛṣikulyās tathā medhyā nadī citrapathā tathā |
22 | kauśikī yamunā sītā tathā carmaṇvatī nadī
nadī bhīmarathī caiva bāhudā ca mahānadī mahendravāṇī tridivā nīlikā ca sarasvatī |
23 | nandā cāparanandā ca tathā tīrthaṃ mahāhradam
gayātha phalgutīrthaṃ ca dharmāraṇyaṃ surair vṛtam |
24 | tathā devanadī puṇyā saraś ca brahmanirmitam
puṇyaṃ trilokavikhyātaṃ sarvapāpaharaṃ śivam |
25 | himavān parvataś caiva divyauṣadhisamanvitaḥ
vindhyo dhātuvicitrāṅgas tīrthavān auṣadhānvitaḥ |
26 | merur mahendro malayaḥ śvetaś ca rajatācitaḥ
śṛṅgavān mandaro nīlo niṣadho darduras tathā |
27 | citrakūṭo 'ñjanābhaś ca parvato gandhamādanaḥ
puṇyaḥ somagiriś caiva tathaivānye mahīdharāḥ diśaś ca vidiśaś caiva kṣitiḥ sarve mahīruhāḥ |
28 | viśvedevā nabhaś caiva nakṣatrāṇi grahās tathā
pāntu vaḥ satataṃ devāḥ kīrtitākīrtitā mayā |
29 | kīrtayāno naro hy etān mucyate sarvakilbiṣaiḥ
stuvaṃś ca pratinandaṃś ca mucyate sarvato bhayāt sarvasaṃkarapāpebhyo devatāstavanandakaḥ |
30 | devatānantaraṃ viprāṃs tapaḥsiddhāṃs tapodhikān
kīrtitān kīrtayiṣyāmi sarvapāpapramocanān |
31 | yavakrīto 'tha raibhyaś ca kakṣīvān auśijas tathā
bhṛgvaṅgirās tathā kaṇvo medhātithir atha prabhuḥ barhī ca guṇasaṃpannaḥ prācīṃ diśam upāśritāḥ |
32 | bhadrāṃ diśaṃ mahābhāgā ulmucuḥ pramucus tathā
mumucuś ca mahābhāgaḥ svastyātreyaś ca vīryavān |
33 | mitrāvaruṇayoḥ putras tathāgastyaḥ pratāpavān
dṛḍhāyuś cordhvabāhuś ca viśrutāv ṛṣisattamau |
34 | paścimāṃ diśam āśritya ya edhante nibodha tān
uṣadguḥ saha sodaryaiḥ parivyādhaś ca vīryavān |
35 | ṛṣir dīrghatamāś caiva gautamaḥ kaśyapas tathā
ekataś ca dvitaś caiva tritaś caiva maharṣayaḥ atreḥ putraś ca dharmātmā tathā sārasvataḥ prabhuḥ |
36 | uttarāṃ diśam āśritya ya edhante nibodha tān
atrir vasiṣṭhaḥ śaktiś ca pārāśaryaś ca vīryavān |
37 | viśvāmitro bharadvājo jamadagnis tathaiva ca
ṛcīkapautro rāmaś ca ṛṣir auddālakis tathā |
38 | śvetaketuḥ kohalaś ca vipulo devalas tathā
devaśarmā ca dhaumyaś ca hastikāśyapa eva ca |
39 | lomaśo nāciketaś ca lomaharṣaṇa eva ca
ṛṣir ugraśravāś caiva bhārgavaś cyavanas tathā |
40 | eṣa vai samavāyas te ṛṣidevasamanvitaḥ
ādyaḥ prakīrtito rājan sarvapāpapramocanaḥ |
41 | nṛgo yayātir nahuṣo yaduḥ pūruś ca vīryavān
dhundhumāro dilīpaś ca sagaraś ca pratāpavān |
42 | kṛśāśvo yauvanāśvaś ca citrāśvaḥ satyavāṃs tathā
duḥṣanto bharataś caiva cakravartī mahāyaśāḥ |
43 | yavano janakaś caiva tathā dṛḍharatho nṛpaḥ
raghur naravaraś caiva tathā daśaratho nṛpaḥ |
44 | rāmo rākṣasahā vīraḥ śaśabindur bhagīrathaḥ
hariścandro maruttaś ca jahnur jāhnavisevitā |
45 | mahodayo hy alarkaś ca ailaś caiva narādhipaḥ
karaṃdhamo naraśreṣṭhaḥ kadhmoraś ca narādhipaḥ |
46 | dakṣo 'mbarīṣaḥ kukuro ravataś ca mahāyaśāḥ
mucukundaś ca rājarṣir mitrabhānuḥ priyaṃkaraḥ |
47 | trasadasyus tathā rājā śveto rājarṣisattamaḥ
mahābhiṣaś ca vikhyāto nimirājas tathāṣṭakaḥ |
48 | āyuḥ kṣupaś ca rājarṣiḥ kakṣeyuś ca narādhipaḥ
śibir auśīnaraś caiva gayaś caiva narādhipaḥ |
49 | pratardano divodāsaḥ saudāsaḥ kosaleśvaraḥ
ailo nalaś ca rājarṣir manuś caiva prajāpatiḥ |
50 | havidhraś ca pṛṣadhraś ca pratīpaḥ śaṃtanus tathā
kakṣasenaś ca rājarṣir ye cānye nānukīrtitāḥ |
51 | mā vighnaṃ mā ca me pāpaṃ mā ca me paripanthinaḥ
dhruvo jayo me nityaṃ syāt paratra ca parā gatiḥ |