Book 13 Chapter 145
1	yudhiṣṭhira uvāca
1	durvāsasaḥ prasādāt te yat tadā madhusūdana avāptam iha vijñānaṃ tan me vyākhyātum arhasi
2	mahābhāgyaṃ ca yat tasya nāmāni ca mahātmanaḥ tattvato jñātum icchāmi sarvaṃ matimatāṃ vara
3	vāsudeva uvāca
3	hanta te kathayiṣyāmi namaskṛtvā kapardine yad avāptaṃ mahārāja śreyo yac cārjitaṃ yaśaḥ
4	prayataḥ prātar utthāya yad adhīye viśāṃ pate prāñjaliḥ śatarudrīyaṃ tan me nigadataḥ śṛṇu
5	prajāpatis tat sasṛje tapaso 'nte mahātapāḥ śaṃkaras tv asṛjat tāta prajāḥ sthāvarajaṅgamāḥ
6	nāsti kiṃ cit paraṃ bhūtaṃ mahādevād viśāṃ pate iha triṣv api lokeṣu bhūtānāṃ prabhavo hi saḥ
7	na caivotsahate sthātuṃ kaś cid agre mahātmanaḥ na hi bhūtaṃ samaṃ tena triṣu lokeṣu vidyate
8	gandhenāpi hi saṃgrāme tasya kruddhasya śatravaḥ visaṃjñā hatabhūyiṣṭhā vepanti ca patanti ca
9	ghoraṃ ca ninadaṃ tasya parjanyaninadopamam śrutvā vidīryed dhṛdayaṃ devānām api saṃyuge
10	yāṃś ca ghoreṇa rūpeṇa paśyet kruddhaḥ pinākadhṛk na surā nāsurā loke na gandharvā na pannagāḥ kupite sukham edhante tasminn api guhāgatāḥ
11	prajāpateś ca dakṣasya yajato vitate kratau vivyādha kupito yajñaṃ nirbhayas tu bhavas tadā dhanuṣā bāṇam utsṛjya saghoṣaṃ vinanāda ca
12	te na śarma kutaḥ śāntiṃ viṣādaṃ lebhire surāḥ vidrute sahasā yajñe kupite ca maheśvare
13	tena jyātalaghoṣeṇa sarve lokāḥ samākulāḥ babhūvur avaśāḥ pārtha viṣeduś ca surāsurāḥ
14	āpaś cukṣubhire caiva cakampe ca vasuṃdharā vyadravan girayaś cāpi dyauḥ paphāla ca sarvaśaḥ
15	andhena tamasā lokāḥ prāvṛtā na cakāśire pranaṣṭā jyotiṣāṃ bhāś ca saha sūryeṇa bhārata
16	bhṛśaṃ bhītās tataḥ śāntiṃ cakruḥ svastyayanāni ca ṛṣayaḥ sarvabhūtānām ātmanaś ca hitaiṣiṇaḥ
17	tataḥ so 'bhyadravad devān kruddho raudraparākramaḥ bhagasya nayane kruddhaḥ prahāreṇa vyaśātayat
18	pūṣāṇaṃ cābhidudrāva pareṇa vapuṣānvitaḥ puroḍāśaṃ bhakṣayato daśanān vai vyaśātayat
19	tataḥ praṇemur devās te vepamānāḥ sma śaṃkaram punaś ca saṃdadhe rudro dīptaṃ suniśitaṃ śaram
20	rudrasya vikramaṃ dṛṣṭvā bhītā devāḥ saharṣibhiḥ tataḥ prasādayām āsuḥ śarvaṃ te vibudhottamāḥ
21	jepuś ca śatarudrīyaṃ devāḥ kṛtvāñjaliṃ tataḥ saṃstūyamānas tridaśaiḥ prasasāda maheśvaraḥ
22	rudrasya bhāgaṃ yajñe ca viśiṣṭaṃ te tv akalpayan bhayena tridaśā rājañ śaraṇaṃ ca prapedire
23	tena caivātikopena sa yajñaḥ saṃdhito 'bhavat yad yac cāpi hataṃ tatra tat tathaiva pradīyate
24	asurāṇāṃ purāṇy āsaṃs trīṇi vīryavatāṃ divi āyasaṃ rājataṃ caiva sauvarṇam aparaṃ tathā
25	nāśakat tāni maghavā bhettuṃ sarvāyudhair api atha sarve 'marā rudraṃ jagmuḥ śaraṇamarditāḥ
26	tata ūcur mahātmāno devāḥ sarve samāgatāḥ rudra raudrā bhaviṣyanti paśavaḥ sarvakarmasu jahi daityān saha purair lokāṃs trāyasva mānada
27	sa tathoktas tathety uktvā viṣṇuṃ kṛtvā śarottamam śalyam agniṃ tathā kṛtvā puṅkhaṃ vaivasvataṃ yamam vedān kṛtvā dhanuḥ sarvāñ jyāṃ ca sāvitrim uttamām
28	devān rathavaraṃ kṛtvā viniyujya ca sarvaśaḥ triparvaṇā triśalyena tena tāni bibheda saḥ
29	śareṇādityavarṇena kālāgnisamatejasā te 'surāḥ sapurās tatra dagdhā rudreṇa bhārata
30	taṃ caivāṅkagataṃ dṛṣṭvā bālaṃ pañcaśikhaṃ punaḥ umā jijñāsamānā vai ko 'yam ity abravīt tadā
31	asūyataś ca śakrasya vajreṇa prahariṣyataḥ savajraṃ stambhayām āsa taṃ bāhuṃ parighopamam
32	na saṃbubudhire cainaṃ devās taṃ bhuvaneśvaram saprajāpatayaḥ sarve tasmin mumuhur īśvare
33	tato dhyātvātha bhagavān brahmā tam amitaujasam ayaṃ śreṣṭha iti jñātvā vavande tam umāpatim
34	tataḥ prasādayām āsur umāṃ rudraṃ ca te surāḥ babhūva sa tadā bāhur balahantur yathā purā
35	sa cāpi brāhmaṇo bhūtvā durvāsā nāma vīryavān dvāravatyāṃ mama gṛhe ciraṃ kālam upāvasat
36	viprakārān prayuṅkte sma subahūn mama veśmani tān udāratayā cāham akṣamaṃ tasya duḥsaham
37	sa devendraś ca vāyuś ca so 'śvinau sa ca vidyutaḥ sa candramāḥ sa ceśānaḥ sa sūryo varuṇaś ca saḥ
38	sa kālaḥ so 'ntako mṛtyuḥ sa tamo rātryahāni ca māsārdhamāsā ṛtavaḥ saṃdhye saṃvatsaraś ca saḥ
39	sa dhātā sa vidhātā ca viśvakarmā sa sarvavit nakṣatrāṇi diśaś caiva pradiśo 'tha grahās tathā viśvamūrtir ameyātmā bhagavān amitadyutiḥ
40	ekadhā ca dvidhā caiva bahudhā ca sa eva ca śatadhā sahasradhā caiva tathā śatasahasradhā
41	īdṛśaḥ sa mahādevo bhūyaś ca bhagavān ataḥ na hi śakyā guṇā vaktum api varṣaśatair api