Book 13 Chapter 139 | |
1 | vāyur uvāca |
1 | imāṃ bhūmiṃ brāhmaṇebhyo ditsur vai dakṣiṇāṃ purā
aṅgo nāma nṛpo rājaṃs tataś cintāṃ mahī yayau |
2 | dhāraṇīṃ sarvabhūtānām ayaṃ prāpya varo nṛpaḥ
katham icchati māṃ dātuṃ dvijebhyo brahmaṇaḥ sutām |
3 | sāhaṃ tyaktvā gamiṣyāmi bhūmitvaṃ brahmaṇaḥ padam
ayaṃ sarāṣṭro nṛpatir mā bhūd iti tato 'gamat |
4 | tatas tāṃ kaśyapo dṛṣṭvā vrajantīṃ pṛthivīṃ tadā
praviveśa mahīṃ sadyo muktvātmānaṃ samāhitaḥ |
5 | ruddhā sā sarvato jajñe tṛṇauṣadhisamanvitā
dharmottarā naṣṭabhayā bhūmir āsīt tato nṛpa |
6 | evaṃ varṣasahasrāṇi divyāni vipulavrataḥ
triṃśataṃ kaśyapo rājan bhūmir āsīd atandritaḥ |
7 | athāgamya mahārāja namaskṛtya ca kaśyapam
pṛthivī kāśyapī jajñe sutā tasya mahātmanaḥ |
8 | eṣa rājann īdṛśo vai brāhmaṇaḥ kaśyapo 'bhavat
anyaṃ prabrūhi vāpi tvaṃ kaśyapāt kṣatriyaṃ varam |
9 | tūṣṇīṃ babhūva nṛpatiḥ pavanas tv abravīt punaḥ
śṛṇu rājann utathyasya jātasyāṅgirase kule |
10 | bhadrā somasya duhitā rūpeṇa paramā matā
tasyās tulyaṃ patiṃ soma utathyaṃ samapaśyata |
11 | sā ca tīvraṃ tapas tepe mahābhāgā yaśasvinī
utathyaṃ tu mahābhāgaṃ tatkṛte 'varayat tadā |
12 | tata āhūya sotathyaṃ dadāv atra yaśasvinīm
bhāryārthe sa ca jagrāha vidhivad bhūridakṣiṇa |
13 | tāṃ tv akāmayata śrīmān varuṇaḥ pūrvam eva ha
sa cāgamya vanaprasthaṃ yamunāyāṃ jahāra tām |
14 | jaleśvaras tu hṛtvā tām anayat svapuraṃ prati
paramādbhutasaṃkāśaṃ ṣaṭsahasraśatahradam |
15 | na hi ramyataraṃ kiṃ cit tasmād anyat purottamam
prāsādair apsarobhiś ca divyaiḥ kāmaiś ca śobhitam tatra devas tayā sārdhaṃ reme rājañ jaleśvaraḥ |
16 | athākhyātam utathyāya tataḥ patnyavamardanam |
17 | tac chrutvā nāradāt sarvam utathyo nāradaṃ tadā
provāca gaccha brūhi tvaṃ varuṇaṃ paruṣaṃ vacaḥ madvākyān muñca me bhāryāṃ kasmād vā hṛtavān asi |
18 | lokapālo 'si lokānāṃ na lokasya vilopakaḥ
somena dattā bhāryā me tvayā cāpahṛtādya vai |
19 | ity ukto vacanāt tasya nāradena jaleśvaraḥ
muñca bhāryām utathyasyety atha taṃ varuṇo 'bravīt mamaiṣā supriyā bhāryā nainām utsraṣṭum utsahe |
20 | ity ukto varuṇenātha nāradaḥ prāpya taṃ munim
utathyam abravīd vākyaṃ nātihṛṣṭamanā iva |
21 | gale gṛhītvā kṣipto 'smi varuṇena mahāmune
na prayacchati te bhāryāṃ yat te kāryaṃ kuruṣva tat |
22 | nāradasya vacaḥ śrutvā kruddhaḥ prājvalad aṅgirāḥ
apibat tejasā vāri viṣṭabhya sumahātapāḥ |
23 | pīyamāne ca sarvasmiṃs toye vai salileśvaraḥ
suhṛdbhiḥ kṣipyamāṇo 'pi naivāmuñcata tāṃ tadā |
24 | tataḥ kruddho 'bravīd bhūmim utathyo brāhmaṇottamaḥ
darśayasva sthalaṃ bhadre ṣaṭsahasraśatahradam |
25 | tatas tad iriṇaṃ jātaṃ samudraś cāpasarpitaḥ
tasmād deśān nadīṃ caiva provācāsau dvijottamaḥ |
26 | adṛśyā gaccha bhīru tvaṃ sarasvati maruṃ prati
apuṇya eṣa bhavatu deśas tyaktas tvayā śubhe |
27 | tasmin saṃcūrṇite deśe bhadrām ādāya vāripaḥ
adadāc charaṇaṃ gatvā bhāryām āṅgirasāya vai |
28 | pratigṛhya tu tāṃ bhāryām utathyaḥ sumanābhavat
mumoca ca jagad duḥkhād varuṇaṃ caiva haihaya |
29 | tataḥ sa labdhvā tāṃ bhāryāṃ varuṇaṃ prāha dharmavit
utathyaḥ sumahātejā yat tac chṛṇu narādhipa |
30 | mayaiṣā tapasā prāptā krośatas te jalādhipa
ity uktvā tām upādāya svam eva bhavanaṃ yayau |
31 | eṣa rājann īdṛśo vai utathyo brāhmaṇarṣabhaḥ
bravīmy ahaṃ brūhi vā tvam utathyāt kṣatriyaṃ varam |