Book 13 Chapter 103
1	yudhiṣṭhira uvāca
1	kathaṃ sa vai vipannaś ca kathaṃ vai pātito bhuvi kathaṃ cānindratāṃ prāptas tad bhavān vaktum arhati
2	bhīṣma uvāca
2	evaṃ tayoḥ saṃvadatoḥ kriyās tasya mahātmanaḥ sarvā evābhyavartanta yā divyā yāś ca mānuṣāḥ
3	tathaiva dīpadānāni sarvopakaraṇāni ca balikarma ca yac cānyad utsekāś ca pṛthagvidhāḥ sarvās tasya samutpannā devarājño mahātmanaḥ
4	devaloke nṛloke ca sadācārā budhaiḥ smṛtāḥ te ced bhavanti rājendra ṛdhyante gṛhamedhinaḥ dhūpapradānair dīpaiś ca namaskārais tathaiva ca
5	yathā siddhasya cānnasya dvijāyāgraṃ pradīyate balayaś ca gṛhoddeśe ataḥ prīyanti devatāḥ
6	yathā ca gṛhiṇas toṣo bhaved vai balikarmaṇā tathā śataguṇā prītir devatānāṃ sma jāyate
7	evaṃ dhūpapradānaṃ ca dīpadānaṃ ca sādhavaḥ praśaṃsanti namaskārair yuktam ātmaguṇāvaham
8	snānenādbhiś ca yat karma kriyate vai vipaścitā namaskāraprayuktena tena prīyanti devatāḥ gṛhyāś ca devatāḥ sarvāḥ prīyante vidhinārcitāḥ
9	ity etāṃ buddhim āsthāya nahuṣaḥ sa nareśvaraḥ surendratvaṃ mahat prāpya kṛtavān etad adbhutam
10	kasya cit tv atha kālasya bhāgyakṣaya upasthite sarvam etad avajñāya na cakāraitad īdṛśam
11	tataḥ sa parihīṇo 'bhūt surendro balikarmataḥ dhūpadīpodakavidhiṃ na yathāvac cakāra ha tato 'sya yajñaviṣayo rakṣobhiḥ paryabādhyata
12	athāgastyam ṛṣiśreṣṭhaṃ vāhanāyājuhāva ha drutaṃ sarasvatīkūlāt smayann iva mahābalaḥ
13	tato bhṛgur mahātejā maitrāvaruṇim abravīt nimīlayasva nayane jaṭā yāvad viśāmi te
14	sthāṇubhūtasya tasyātha jaṭāḥ prāviśad acyutaḥ bhṛguḥ sa sumahātejāḥ pātanāya nṛpasya ha
15	tataḥ sa devarāṭ prāptas tam ṛṣiṃ vāhanāya vai tato 'gastyaḥ surapatiṃ vākyam āha viśāṃ pate
16	yojayasvendra māṃ kṣipraṃ kaṃ ca deśaṃ vahāmi te yatra vakṣyasi tatra tvāṃ nayiṣyāmi surādhipa
17	ity ukto nahuṣas tena yojayām āsa taṃ munim bhṛgus tasya jaṭāsaṃstho babhūva hṛṣito bhṛśam
18	na cāpi darśanaṃ tasya cakāra sa bhṛgus tadā varadānaprabhāvajño nahuṣasya mahātmanaḥ
19	na cukopa sa cāgastyo yukto 'pi nahuṣeṇa vai taṃ tu rājā pratodena codayām āsa bhārata
20	na cukopa sa dharmātmā tataḥ pādena devarāṭ agastyasya tadā kruddho vāmenābhyahanac chiraḥ
21	tasmiñ śirasy abhihate sa jaṭāntargato bhṛguḥ śaśāpa balavat kruddho nahuṣaṃ pāpacetasam
22	bhṛgur uvāca
22	yasmāt padāhanaḥ krodhāc chirasīmaṃ mahāmunim tasmād āśu mahīṃ gaccha sarpo bhūtvā sudurmate
23	ity uktaḥ sa tadā tena sarpo bhūtvā papāta ha adṛṣṭenātha bhṛguṇā bhūtale bharatarṣabha
24	bhṛguṃ hi yadi so 'drākṣīn nahuṣaḥ pṛthivīpate na sa śakto 'bhaviṣyad vai pātane tasya tejasā
25	sa tu tais taiḥ pradānaiś ca tapobhir niyamais tathā patito 'pi mahārāja bhūtale smṛtimān abhūt prasādayām āsa bhṛguṃ śāpānto me bhaved iti
26	tato 'gastyaḥ kṛpāviṣṭaḥ prāsādayata taṃ bhṛgum śāpāntārthaṃ mahārāja sa ca prādāt kṛpānvitaḥ
27	bhṛgur uvāca
27	rājā yudhiṣṭhiro nāma bhaviṣyati kurūdvahaḥ sa tvāṃ mokṣayitā śāpād ity uktvāntaradhīyata
28	agastyo 'pi mahātejāḥ kṛtvā kāryaṃ śatakratoḥ svam āśramapadaṃ prāyāt pūjyamāno dvijātibhiḥ
29	nahuṣo 'pi tvayā rājaṃs tasmāc chāpāt samuddhṛtaḥ jagāma brahmasadanaṃ paśyatas te janādhipa
30	tadā tu pātayitvā taṃ nahuṣaṃ bhūtale bhṛguḥ jagāma brahmasadanaṃ brahmaṇe ca nyavedayat
31	tataḥ śakraṃ samānāyya devān āha pitāmahaḥ varadānān mama surā nahuṣo rājyam āptavān sa cāgastyena kruddhena bhraṃśito bhūtalaṃ gataḥ
32	na ca śakyaṃ vinā rājñā surā vartayituṃ kva cit tasmād ayaṃ punaḥ śakro devarājye 'bhiṣicyatām
33	evaṃ saṃbhāṣamāṇaṃ tu devāḥ pārtha pitāmaham evam astv iti saṃhṛṣṭāḥ pratyūcus te pitāmaham
34	so 'bhiṣikto bhagavatā devarājyena vāsavaḥ brahmaṇā rājaśārdūla yathāpūrvaṃ vyarocata
35	evam etat purāvṛttaṃ nahuṣasya vyatikramāt sa ca tair eva saṃsiddho nahuṣaḥ karmabhiḥ punaḥ
36	tasmād dīpāḥ pradātavyāḥ sāyaṃ vai gṛhamedhibhiḥ divyaṃ cakṣur avāpnoti pretya dīpapradāyakaḥ pūrṇacandrapratīkāśā dīpadāś ca bhavanty uta
37	yāvad akṣinimeṣāṇi jvalate tāvatīḥ samāḥ rūpavān dhanavāṃś cāpi naro bhavati dīpadaḥ