Book 13 Chapter 66 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | śrutaṃ dānaphalaṃ tāta yat tvayā parikīrtitam
annaṃ tu te viśeṣeṇa praśastam iha bhārata |
2 | pānīyadānaṃ paramaṃ kathaṃ ceha mahāphalam
ity etac chrotum icchāmi vistareṇa pitāmaha |
3 | bhīṣma uvāca |
3 | hanta te vartayiṣyāmi yathāvad bharatarṣabha
gadatas tan mamādyeha śṛṇu satyaparākrama pānīyadānāt prabhṛti sarvaṃ vakṣyāmi te 'nagha |
4 | yad annaṃ yac ca pānīyaṃ saṃpradāyāśnute naraḥ
na tasmāt paramaṃ dānaṃ kiṃ cid astīti me matiḥ |
5 | annāt prāṇabhṛtas tāta pravartante hi sarvaśaḥ
tasmād annaṃ paraṃ loke sarvadāneṣu kathyate |
6 | annād balaṃ ca tejaś ca prāṇināṃ vardhate sadā
annadānam atas tasmāc chreṣṭham āha prajāpatiḥ |
7 | sāvitryā hy api kaunteya śrutaṃ te vacanaṃ śubham
yataś caitad yathā caitad devasatre mahāmate |
8 | anne datte nareṇeha prāṇā dattā bhavanty uta
prāṇadānād dhi paramaṃ na dānam iha vidyate |
9 | śrutaṃ hi te mahābāho lomaśasyāpi tad vacaḥ
prāṇān dattvā kapotāya yat prāptaṃ śibinā purā |
10 | tāṃ gatiṃ labhate dattvā dvijasyānnaṃ viśāṃ pate
gatiṃ viśiṣṭāṃ gacchanti prāṇadā iti naḥ śrutam |
11 | annaṃ cāpi prabhavati pānīyāt kurusattama
nīrajātena hi vinā na kiṃ cit saṃpravartate |
12 | nīrajātaś ca bhagavān somo grahagaṇeśvaraḥ
amṛtaṃ ca sudhā caiva svāhā caiva vaṣaṭ tathā |
13 | annauṣadhyo mahārāja vīrudhaś ca jalodbhavāḥ
yataḥ prāṇabhṛtāṃ prāṇāḥ saṃbhavanti viśāṃ pate |
14 | devānām amṛtaṃ cānnaṃ nāgānāṃ ca sudhā tathā
pitṝṇāṃ ca svadhā proktā paśūnāṃ cāpi vīrudhaḥ |
15 | annam eva manuṣyāṇāṃ prāṇān āhur manīṣiṇaḥ
tac ca sarvaṃ naravyāghra pānīyāt saṃpravartate |
16 | tasmāt pānīyadānād vai na paraṃ vidyate kva cit
tac ca dadyān naro nityaṃ ya icched bhūtim ātmanaḥ |
17 | dhanyaṃ yaśasyam āyuṣyaṃ jaladānaṃ viśāṃ pate
śatrūṃś cāpy adhi kaunteya sadā tiṣṭhati toyadaḥ |
18 | sarvakāmān avāpnoti kīrtiṃ caiveha śāśvatīm
pretya cānantyam āpnoti pāpebhyaś ca pramucyate |
19 | toyado manujavyāghra svargaṃ gatvā mahādyute
akṣayān samavāpnoti lokān ity abravīn manuḥ |