Book 13 Chapter 35 | |
1 | bhīṣma uvāca |
1 | janmanaiva mahābhāgo brāhmaṇo nāma jāyate
namasyaḥ sarvabhūtānām atithiḥ prasṛtāgrabhuk |
2 | sarvān naḥ suhṛdas tāta brāhmaṇāḥ sumanomukhāḥ
gīrbhir maṅgalayuktābhir anudhyāyanti pūjitāḥ |
3 | sarvān no dviṣatas tāta brāhmaṇā jātamanyavaḥ
gīrbhir dāruṇayuktābhir abhihanyur apūjitāḥ |
4 | atra gāthā brahmagītāḥ kīrtayanti purāvidaḥ
sṛṣṭvā dvijātīn dhātā hi yathāpūrvaṃ samādadhat |
5 | na vo 'nyad iha kartavyaṃ kiṃ cid ūrdhvaṃ yathāvidhi
guptā gopāyata brahma śreyo vas tena śobhanam |
6 | svam eva kurvatāṃ karma śrīr vo brāhmī bhaviṣyati
pramāṇaṃ sarvabhūtānāṃ pragrahaṃ ca gamiṣyatha |
7 | na śaudraṃ karma kartavyaṃ brāhmaṇena vipaścitā
śaudraṃ hi kurvataḥ karma dharmaḥ samuparudhyate |
8 | śrīś ca buddhiś ca tejaś ca vibhūtiś ca pratāpinī
svādhyāyenaiva māhātmyaṃ vimalaṃ pratipatsyatha |
9 | hutvā cāhavanīyasthaṃ mahābhāgye pratiṣṭhitāḥ
agrabhojyāḥ prasūtīnāṃ śriyā brāhmyānukalpitāḥ |
10 | śraddhayā parayā yuktā hy anabhidrohalabdhayā
damasvādhyāyaniratāḥ sarvān kāmān avāpsyatha |
11 | yac caiva mānuṣe loke yac ca deveṣu kiṃ cana
sarvaṃ tat tapasā sādhyaṃ jñānena vinayena ca |
12 | ity etā brahmagītās te samākhyātā mayānagha
viprānukampārtham idaṃ tena proktaṃ hi dhīmatā |
13 | bhūyas teṣāṃ balaṃ manye yathā rājñas tapasvinaḥ
durāsadāś ca caṇḍāś ca rabhasāḥ kṣiprakāriṇaḥ |
14 | santy eṣāṃ siṃhasattvāś ca vyāghrasattvās tathāpare
varāhamṛgasattvāś ca gajasattvās tathāpare |
15 | karpāsamṛdavaḥ ke cit tathānye makaraspṛśaḥ
vibhāṣyaghātinaḥ ke cit tathā cakṣurhaṇo 'pare |
16 | santi cāśīviṣanibhāḥ santi mandās tathāpare
vividhānīha vṛttāni brāhmaṇānāṃ yudhiṣṭhira |
17 | mekalā dramiḍāḥ kāśāḥ pauṇḍrāḥ kollagirās tathā
śauṇḍikā daradā darvāś caurāḥ śabarabarbarāḥ |
18 | kirātā yavanāś caiva tās tāḥ kṣatriyajātayaḥ
vṛṣalatvam anuprāptā brāhmaṇānām adarśanāt |
19 | brāhmaṇānāṃ paribhavād asurāḥ salileśayāḥ
brāhmaṇānāṃ prasādāc ca devāḥ svarganivāsinaḥ |
20 | aśakyaṃ spraṣṭum ākāśam acālyo himavān giriḥ
avāryā setunā gaṅgā durjayā brāhmaṇā bhuvi |
21 | na brāhmaṇavirodhena śakyā śāstuṃ vasuṃdharā
brāhmaṇā hi mahātmāno devānām api devatāḥ |
22 | tān pūjayasva satataṃ dānena paricaryayā
yadīcchasi mahīṃ bhoktum imāṃ sāgaramekhalām |
23 | pratigraheṇa tejo hi viprāṇāṃ śāmyate 'nagha
pratigrahaṃ ye neccheyus te 'pi rakṣyās tvayānagha |