Book 13 Chapter 19 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | yad idaṃ sahadharmeti procyate bharatarṣabha
pāṇigrahaṇakāle tu strīṇām etat kathaṃ smṛtam |
2 | ārṣa eṣa bhaved dharmaḥ prājāpatyo 'tha vāsuraḥ
yad etat sahadharmeti pūrvam uktaṃ maharṣibhiḥ |
3 | saṃdehaḥ sumahān eṣa viruddha iti me matiḥ
iha yaḥ sahadharmo vai pretyāyaṃ vihitaḥ kva nu |
4 | svarge mṛtānāṃ bhavati sahadharmaḥ pitāmaha
pūrvam ekas tu mriyate kva caikas tiṣṭhate vada |
5 | nānākarmaphalopetā nānākarmanivāsinaḥ
nānānirayaniṣṭhāntā mānuṣā bahavo yadā |
6 | anṛtāḥ striya ity evaṃ sūtrakāro vyavasyati
yadānṛtāḥ striyas tāta sahadharmaḥ kutaḥ smṛtaḥ |
7 | anṛtāḥ striya ity evaṃ vedeṣv api hi paṭhyate
dharmo 'yaṃ paurvikī saṃjñā upacāraḥ kriyāvidhiḥ |
8 | gahvaraṃ pratibhāty etan mama cintayato 'niśam
niḥsaṃdeham idaṃ sarvaṃ pitāmaha yathā śrutiḥ |
9 | yad etad yādṛśaṃ caitad yathā caitat pravartitam
nikhilena mahāprājña bhavān etad bravītu me |
10 | bhīṣma uvāca |
10 | atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam
aṣṭāvakrasya saṃvādaṃ diśayā saha bhārata |
11 | niveṣṭukāmas tu purā aṣṭāvakro mahātapāḥ
ṛṣer atha vadānyasya kanyāṃ vavre mahātmanaḥ |
12 | suprabhāṃ nāma vai nāmnā rūpeṇāpratimāṃ bhuvi
guṇaprabarhāṃ śīlena sādhvīṃ cāritraśobhanām |
13 | sā tasya dṛṣṭvaiva mano jahāra śubhalocanā
vanarājī yathā citrā vasante kusumācitā |
14 | ṛṣis tam āha deyā me sutā tubhyaṃ śṛṇuṣva me
gaccha tāvad diśaṃ puṇyām uttarāṃ drakṣyase tataḥ |
15 | aṣṭāvakra uvāca |
15 | kiṃ draṣṭavyaṃ mayā tatra vaktum arhati me bhavān
tathedānīṃ mayā kāryaṃ yathā vakṣyati māṃ bhavān |
16 | vadānya uvāca |
16 | dhanadaṃ samatikramya himavantaṃ tathaiva ca
rudrasyāyatanaṃ dṛṣṭvā siddhacāraṇasevitam |
17 | prahṛṣṭaiḥ pārṣadair juṣṭaṃ nṛtyadbhir vividhānanaiḥ
divyāṅgarāgaiḥ paiśācair vanyair nānāvidhais tathā |
18 | pāṇitālasatālaiś ca śamyātālaiḥ samais tathā
saṃprahṛṣṭaiḥ pranṛtyadbhiḥ śarvas tatra niṣevyate |
19 | iṣṭaṃ kila girau sthānaṃ tad divyam anuśuśruma
nityaṃ saṃnihito devas tathā pāriṣadāḥ śubhāḥ |
20 | tatra devyā tapas taptaṃ śaṃkarārthaṃ suduścaram
atas tad iṣṭaṃ devasya tathomāyā iti śrutiḥ |
21 | tatra kūpo mahān pārśve devasyottaratas tathā
ṛtavaḥ kālarātriś ca ye divyā ye ca mānuṣāḥ |
22 | sarve devam upāsante rūpiṇaḥ kila tatra ha
tad atikramya bhavanaṃ tvayā yātavyam eva hi |
23 | tato nīlaṃ vanoddeśaṃ drakṣyase meghasaṃnibham
ramaṇīyaṃ manogrāhi tatra drakṣyasi vai striyam |
24 | tapasvinīṃ mahābhāgāṃ vṛddhāṃ dīkṣām anuṣṭhitām
draṣṭavyā sā tvayā tatra saṃpūjyā caiva yatnataḥ |
25 | tāṃ dṛṣṭvā vinivṛttas tvaṃ tataḥ pāṇiṃ grahīṣyasi
yady eṣa samayaḥ satyaḥ sādhyatāṃ tatra gamyatām |