Book 13 Chapter 17 | |
1 | vāsudeva uvāca |
1 | tataḥ sa prayato bhūtvā mama tāta yudhiṣṭhira
prāñjaliḥ prāha viprarṣir nāmasaṃhāram āditaḥ |
2 | upamanyur uvāca |
2 | brahmaproktair ṛṣiproktair vedavedāṅgasaṃbhavaiḥ
sarvalokeṣu vikhyātaiḥ sthāṇuṃ stoṣyāmi nāmabhiḥ |
3 | mahadbhir vihitaiḥ satyaiḥ siddhaiḥ sarvārthasādhakaiḥ
ṛṣiṇā taṇḍinā bhaktyā kṛtair devakṛtātmanā |
4 | yathoktair lokavikhyātair munibhis tattvadarśibhiḥ
pravaraṃ prathamaṃ svargyaṃ sarvabhūtahitaṃ śubham śrutaiḥ sarvatra jagati brahmalokāvatāritaiḥ |
5 | yat tad rahasyaṃ paramaṃ brahmaproktaṃ sanātanam
vakṣye yadukulaśreṣṭha śṛṇuṣvāvahito mama |
6 | paratvena bhavaṃ devaṃ bhaktas tvaṃ parameśvaram
tena te śrāvayiṣyāmi yat tad brahma sanātanam |
7 | na śakyaṃ vistarāt kṛtsnaṃ vaktuṃ śarvasya kena cit
yuktenāpi vibhūtīnām api varṣaśatair api |
8 | yasyādir madhyam antaś ca surair api na gamyate
kas tasya śaknuyād vaktuṃ guṇān kārtsnyena mādhava |
9 | kiṃ tu devasya mahataḥ saṃkṣiptārthapadākṣaram
śaktitaś caritaṃ vakṣye prasādāt tasya caiva hi |
10 | aprāpyeha tato 'nujñāṃ na śakyaḥ stotum īśvaraḥ
yadā tenābhyanujñātaḥ stuvaty eva sadā bhavam |
11 | anādinidhanasyāhaṃ sarvayoner mahātmanaḥ
nāmnāṃ kaṃ cit samuddeśaṃ vakṣye hy avyaktayoninaḥ |
12 | varadasya vareṇyasya viśvarūpasya dhīmataḥ
śṛṇu nāmasamuddeśaṃ yad uktaṃ padmayoninā |
13 | daśa nāmasahasrāṇi yāny āha prapitāmahaḥ
tāni nirmathya manasā dadhno ghṛtam ivoddhṛtam |
14 | gireḥ sāraṃ yathā hema puṣpāt sāraṃ yathā madhu
ghṛtāt sāraṃ yathā maṇḍas tathaitat sāram uddhṛtam |
15 | sarvapāpmāpaham idaṃ caturvedasamanvitam
prayatnenādhigantavyaṃ dhāryaṃ ca prayatātmanā śāntikaṃ pauṣṭikaṃ caiva rakṣoghnaṃ pāvanaṃ mahat |
16 | idaṃ bhaktāya dātavyaṃ śraddadhānāstikāya ca
nāśraddadhānarūpāya nāstikāyājitātmane |
17 | yaś cābhyasūyate devaṃ bhūtātmānaṃ pinākinam
sa kṛṣṇa narakaṃ yāti saha pūrvaiḥ sahānugaiḥ |
18 | idaṃ dhyānam idaṃ yogam idaṃ dhyeyam anuttamam
idaṃ japyam idaṃ jñānaṃ rahasyam idam uttamam idaṃ jñātvāntakāle 'pi gacched dhi paramāṃ gatim |
19 | pavitraṃ maṅgalaṃ puṇyaṃ kalyāṇam idam uttamam
nigadiṣye mahābāho stavānām uttamaṃ stavam |
20 | idaṃ brahmā purā kṛtvā sarvalokapitāmahaḥ
sarvastavānāṃ divyānāṃ rājatve samakalpayat |
21 | tadāprabhṛti caivāyam īśvarasya mahātmanaḥ
stavarājeti vikhyāto jagaty amarapūjitaḥ brahmalokād ayaṃ caiva stavarājo 'vatāritaḥ |
22 | yasmāt taṇḍiḥ purā prāha tena taṇḍikṛto 'bhavat
svargāc caivātra bhūlokaṃ taṇḍinā hy avatāritaḥ |
23 | sarvamaṅgalamaṅgalyaṃ sarvapāpapraṇāśanam
nigadiṣye mahābāho stavānām uttamaṃ stavam |
24 | brahmaṇām api yad brahma parāṇām api yat param
tejasām api yat tejas tapasām api yat tapaḥ |
25 | śāntīnām api yā śāntir dyutīnām api yā dyutiḥ
dāntānām api yo dānto dhīmatām api yā ca dhīḥ |
26 | devānām api yo devo munīnām api yo muniḥ
yajñānām api yo yajñaḥ śivānām api yaḥ śivaḥ |
27 | rudrāṇām api yo rudraḥ prabhuḥ prabhavatām api
yoginām api yo yogī kāraṇānāṃ ca kāraṇam |
28 | yato lokāḥ saṃbhavanti na bhavanti yataḥ punaḥ
sarvabhūtātmabhūtasya harasyāmitatejasaḥ |
29 | aṣṭottarasahasraṃ tu nāmnāṃ śarvasya me śṛṇu
yac chrutvā manujaśreṣṭha sarvān kāmān avāpsyasi |
30 | sthiraḥ sthāṇuḥ prabhur bhānuḥ pravaro varado varaḥ
sarvātmā sarvavikhyātaḥ sarvaḥ sarvakaro bhavaḥ |
31 | jaṭī carmī śikhaṇḍī ca sarvāṅgaḥ sarvabhāvanaḥ
hariś ca hariṇākṣaś ca sarvabhūtaharaḥ prabhuḥ |
32 | pravṛttiś ca nivṛttiś ca niyataḥ śāśvato dhruvaḥ
śmaśānacārī bhagavān khacaro gocaro 'rdanaḥ |
33 | abhivādyo mahākarmā tapasvī bhūtabhāvanaḥ
unmattaveśapracchannaḥ sarvalokaprajāpatiḥ |
34 | mahārūpo mahākāyaḥ sarvarūpo mahāyaśāḥ
mahātmā sarvabhūtaś ca virūpo vāmano manuḥ |
35 | lokapālo 'ntarhitātmā prasādo hayagardabhiḥ
pavitraś ca mahāṃś caiva niyamo niyamāśrayaḥ |
36 | sarvakarmā svayaṃbhūś ca ādir ādikaro nidhiḥ
sahasrākṣo virūpākṣaḥ somo nakṣatrasādhakaḥ |
37 | candrasūryagatiḥ ketur graho grahapatir varaḥ
adrir adryālayaḥ kartā mṛgabāṇārpaṇo 'naghaḥ |
38 | mahātapā ghoratapā adīno dīnasādhakaḥ
saṃvatsarakaro mantraḥ pramāṇaṃ paramaṃ tapaḥ |
39 | yogī yojyo mahābījo mahāretā mahātapāḥ
suvarṇaretāḥ sarvajñaḥ subījo vṛṣavāhanaḥ |
40 | daśabāhus tv animiṣo nīlakaṇṭha umāpatiḥ
viśvarūpaḥ svayaṃśreṣṭho balavīro balo gaṇaḥ |
41 | gaṇakartā gaṇapatir digvāsāḥ kāmya eva ca
pavitraṃ paramaṃ mantraḥ sarvabhāvakaro haraḥ |
42 | kamaṇḍaludharo dhanvī bāṇahastaḥ kapālavān
aśanī śataghnī khaḍgī paṭṭiśī cāyudhī mahān |
43 | sruvahastaḥ surūpaś ca tejas tejaskaro nidhiḥ
uṣṇīṣī ca suvaktraś ca udagro vinatas tathā |
44 | dīrghaś ca harikeśaś ca sutīrthaḥ kṛṣṇa eva ca
sṛgālarūpaḥ sarvārtho muṇḍaḥ kuṇḍī kamaṇḍaluḥ |
45 | ajaś ca mṛgarūpaś ca gandhadhārī kapardy api
ūrdhvaretā ūrdhvaliṅga ūrdhvaśāyī nabhastalaḥ |
46 | trijaṭaś cīravāsāś ca rudraḥ senāpatir vibhuḥ
ahaścaro 'tha naktaṃ ca tigmamanyuḥ suvarcasaḥ |
47 | gajahā daityahā loko lokadhātā guṇākaraḥ
siṃhaśārdūlarūpaś ca ārdracarmāmbarāvṛtaḥ |
48 | kālayogī mahānādaḥ sarvavāsaś catuṣpathaḥ
niśācaraḥ pretacārī bhūtacārī maheśvaraḥ |
49 | bahubhūto bahudhanaḥ sarvādhāro 'mito gatiḥ
nṛtyapriyo nityanarto nartakaḥ sarvalāsakaḥ |
50 | ghoro mahātapāḥ pāśo nityo giricaro nabhaḥ
sahasrahasto vijayo vyavasāyo hy aninditaḥ |
51 | amarṣaṇo marṣaṇātmā yajñahā kāmanāśanaḥ
dakṣayajñāpahārī ca susaho madhyamas tathā |
52 | tejopahārī balahā mudito 'rtho jito varaḥ
gambhīraghoṣo gambhīro gambhīrabalavāhanaḥ |
53 | nyagrodharūpo nyagrodho vṛkṣakarṇasthitir vibhuḥ
tīkṣṇatāpaś ca haryaśvaḥ sahāyaḥ karmakālavit |
54 | viṣṇuprasādito yajñaḥ samudro vaḍavāmukhaḥ
hutāśanasahāyaś ca praśāntātmā hutāśanaḥ |
55 | ugratejā mahātejā jayo vijayakālavit
jyotiṣām ayanaṃ siddhiḥ saṃdhir vigraha eva ca |
56 | śikhī daṇḍī jaṭī jvālī mūrtijo mūrdhago balī
vaiṇavī paṇavī tālī kālaḥ kālakaṭaṃkaṭaḥ |
57 | nakṣatravigrahavidhir guṇavṛddhir layo 'gamaḥ
prajāpatir diśābāhur vibhāgaḥ sarvatomukhaḥ |
58 | vimocanaḥ suragaṇo hiraṇyakavacodbhavaḥ
meḍhrajo balacārī ca mahācārī stutas tathā |
59 | sarvatūryaninādī ca sarvavādyaparigrahaḥ
vyālarūpo bilāvāsī hemamālī taraṃgavit |
60 | tridaśas trikāladhṛk karmasarvabandhavimocanaḥ
bandhanas tv asurendrāṇāṃ yudhi śatruvināśanaḥ |
61 | sāṃkhyaprasādo durvāsāḥ sarvasādhuniṣevitaḥ
praskandano vibhāgaś ca atulyo yajñabhāgavit |
62 | sarvāvāsaḥ sarvacārī durvāsā vāsavo 'maraḥ
hemo hemakaro yajñaḥ sarvadhārī dharottamaḥ |
63 | lohitākṣo mahākṣaś ca vijayākṣo viśāradaḥ
saṃgraho nigrahaḥ kartā sarpacīranivāsanaḥ |
64 | mukhyo 'mukhyaś ca dehaś ca deharddhiḥ sarvakāmadaḥ
sarvakālaprasādaś ca subalo balarūpadhṛk |
65 | ākāśanidhirūpaś ca nipātī uragaḥ khagaḥ
raudrarūpo 'ṃśur ādityo vasuraśmiḥ suvarcasī |
66 | vasuvego mahāvego manovego niśācaraḥ
sarvāvāsī śriyāvāsī upadeśakaro haraḥ |
67 | munir ātmapatir loke saṃbhojyaś ca sahasradaḥ
pakṣī ca pakṣirūpī ca atidīpto viśāṃ patiḥ |
68 | unmādo madanākāro arthārthakararomaśaḥ
vāmadevaś ca vāmaś ca prāgdakṣiṇyaś ca vāmanaḥ |
69 | siddhayogāpahārī ca siddhaḥ sarvārthasādhakaḥ
bhikṣuś ca bhikṣurūpaś ca viṣāṇī mṛdur avyayaḥ |
70 | mahāseno viśākhaś ca ṣaṣṭibhāgo gavāṃ patiḥ
vajrahastaś ca viṣkambhī camūstambhana eva ca |
71 | ṛtur ṛtukaraḥ kālo madhur madhukaro 'calaḥ
vānaspatyo vājaseno nityam āśramapūjitaḥ |
72 | brahmacārī lokacārī sarvacārī sucāravit
īśāna īśvaraḥ kālo niśācārī pinākadhṛk |
73 | nandīśvaraś ca nandī ca nandano nandivardhanaḥ
bhagasyākṣinihantā ca kālo brahmavidāṃ varaḥ |
74 | caturmukho mahāliṅgaś cāruliṅgas tathaiva ca
liṅgādhyakṣaḥ surādhyakṣo lokādhyakṣo yugāvahaḥ |
75 | bījādhyakṣo bījakartā adhyātmānugato balaḥ
itihāsakaraḥ kalpo gautamo 'tha jaleśvaraḥ |
76 | dambho hy adambho vaidambho vaśyo vaśyakaraḥ kaviḥ
lokakartā paśupatir mahākartā mahauṣadhiḥ |
77 | akṣaraṃ paramaṃ brahma balavāñ śakra eva ca
nītir hy anītiḥ śuddhātmā śuddho mānyo manogatiḥ |
78 | bahuprasādaḥ svapano darpaṇo 'tha tv amitrajit
vedakāraḥ sūtrakāro vidvān samaramardanaḥ |
79 | mahāmeghanivāsī ca mahāghoro vaśīkaraḥ
agnijvālo mahājvālo atidhūmro huto haviḥ |
80 | vṛṣaṇaḥ śaṃkaro nityo varcasvī dhūmaketanaḥ
nīlas tathāṅgalubdhaś ca śobhano niravagrahaḥ |
81 | svastidaḥ svastibhāvaś ca bhāgī bhāgakaro laghuḥ
utsaṅgaś ca mahāṅgaś ca mahāgarbhaḥ paro yuvā |
82 | kṛṣṇavarṇaḥ suvarṇaś ca indriyaḥ sarvadehinām
mahāpādo mahāhasto mahākāyo mahāyaśāḥ |
83 | mahāmūrdhā mahāmātro mahānetro digālayaḥ
mahādanto mahākarṇo mahāmeḍhro mahāhanuḥ |
84 | mahānāso mahākambur mahāgrīvaḥ śmaśānadhṛk
mahāvakṣā mahorasko antarātmā mṛgālayaḥ |
85 | lambano lambitoṣṭhaś ca mahāmāyaḥ payonidhiḥ
mahādanto mahādaṃṣṭro mahājihvo mahāmukhaḥ |
86 | mahānakho mahāromā mahākeśo mahājaṭaḥ
asapatnaḥ prasādaś ca pratyayo girisādhanaḥ |
87 | snehano 'snehanaś caiva ajitaś ca mahāmuniḥ
vṛkṣākāro vṛkṣaketur analo vāyuvāhanaḥ |
88 | maṇḍalī merudhāmā ca devadānavadarpahā
atharvaśīrṣaḥ sāmāsya ṛksahasrāmitekṣaṇaḥ |
89 | yajuḥpādabhujo guhyaḥ prakāśo jaṅgamas tathā
amoghārthaḥ prasādaś ca abhigamyaḥ sudarśanaḥ |
90 | upahārapriyaḥ śarvaḥ kanakaḥ kāñcanaḥ sthiraḥ
nābhir nandikaro bhāvyaḥ puṣkarasthapatiḥ sthiraḥ |
91 | dvādaśas trāsanaś cādyo yajño yajñasamāhitaḥ
naktaṃ kaliś ca kālaś ca makaraḥ kālapūjitaḥ |
92 | sagaṇo gaṇakāraś ca bhūtabhāvanasārathiḥ
bhasmaśāyī bhasmagoptā bhasmabhūtas tarur gaṇaḥ |
93 | agaṇaś caiva lopaś ca mahātmā sarvapūjitaḥ
śaṅkus triśaṅkuḥ saṃpannaḥ śucir bhūtaniṣevitaḥ |
94 | āśramasthaḥ kapotastho viśvakarmā patir varaḥ
śākho viśākhas tāmroṣṭho hy ambujālaḥ suniścayaḥ |
95 | kapilo 'kapilaḥ śūra āyuś caiva paro 'paraḥ
gandharvo hy aditis tārkṣyaḥ suvijñeyaḥ susārathiḥ |
96 | paraśvadhāyudho deva arthakārī subāndhavaḥ
tumbavīṇī mahākopa ūrdhvaretā jaleśayaḥ |
97 | ugro vaṃśakaro vaṃśo vaṃśanādo hy aninditaḥ
sarvāṅgarūpo māyāvī suhṛdo hy anilo 'nalaḥ |
98 | bandhano bandhakartā ca subandhanavimocanaḥ
sa yajñāriḥ sa kāmārir mahādaṃṣṭro mahāyudhaḥ |
99 | bāhus tv aninditaḥ śarvaḥ śaṃkaraḥ śaṃkaro 'dhanaḥ
amareśo mahādevo viśvadevaḥ surārihā |
100 | ahirbudhno nirṛtiś ca cekitāno haris tathā
ajaikapāc ca kāpālī triśaṅkur ajitaḥ śivaḥ |
101 | dhanvantarir dhūmaketuḥ skando vaiśravaṇas tathā
dhātā śakraś ca viṣṇuś ca mitras tvaṣṭā dhruvo dharaḥ |
102 | prabhāvaḥ sarvago vāyur aryamā savitā raviḥ
udagraś ca vidhātā ca māndhātā bhūtabhāvanaḥ |
103 | ratitīrthaś ca vāgmī ca sarvakāmaguṇāvahaḥ
padmagarbho mahāgarbhaś candravaktro manoramaḥ |
104 | balavāṃś copaśāntaś ca purāṇaḥ puṇyacañcurī
kurukartā kālarūpī kurubhūto maheśvaraḥ |
105 | sarvāśayo darbhaśāyī sarveṣāṃ prāṇināṃ patiḥ
devadevamukho 'saktaḥ sad asat sarvaratnavit |
106 | kailāsaśikharāvāsī himavadgirisaṃśrayaḥ
kūlahārī kūlakartā bahuvidyo bahupradaḥ |
107 | vaṇijo vardhano vṛkṣo nakulaś candanaś chadaḥ
sāragrīvo mahājatrur alolaś ca mahauṣadhaḥ |
108 | siddhārthakārī siddhārthaś chandovyākaraṇottaraḥ
siṃhanādaḥ siṃhadaṃṣṭraḥ siṃhagaḥ siṃhavāhanaḥ |
109 | prabhāvātmā jagatkālas tālo lokahitas taruḥ
sāraṅgo navacakrāṅgaḥ ketumālī sabhāvanaḥ |
110 | bhūtālayo bhūtapatir ahorātram aninditaḥ
vāhitā sarvabhūtānāṃ nilayaś ca vibhur bhavaḥ |
111 | amoghaḥ saṃyato hy aśvo bhojanaḥ prāṇadhāraṇaḥ
dhṛtimān matimān dakṣaḥ satkṛtaś ca yugādhipaḥ |
112 | gopālir gopatir grāmo gocarmavasano haraḥ
hiraṇyabāhuś ca tathā guhāpālaḥ praveśinām |
113 | pratiṣṭhāyī mahāharṣo jitakāmo jitendriyaḥ
gandhāraś ca surālaś ca tapaḥkarmaratir dhanuḥ |
114 | mahāgīto mahānṛtto hy apsarogaṇasevitaḥ
mahāketur dhanur dhātur naikasānucaraś calaḥ |
115 | āvedanīya āveśaḥ sarvagandhasukhāvahaḥ
toraṇas tāraṇo vāyuḥ paridhāvati caikataḥ |
116 | saṃyogo vardhano vṛddho mahāvṛddho gaṇādhipaḥ
nitya ātmasahāyaś ca devāsurapatiḥ patiḥ |
117 | yuktaś ca yuktabāhuś ca dvividhaś ca suparvaṇaḥ
āṣāḍhaś ca suṣāḍhaś ca dhruvo harihaṇo haraḥ |
118 | vapur āvartamānebhyo vasuśreṣṭho mahāpathaḥ
śirohārī vimarṣaś ca sarvalakṣaṇabhūṣitaḥ |
119 | akṣaś ca rathayogī ca sarvayogī mahābalaḥ
samāmnāyo 'samāmnāyas tīrthadevo mahārathaḥ |
120 | nirjīvo jīvano mantraḥ śubhākṣo bahukarkaśaḥ
ratnaprabhūto raktāṅgo mahārṇavanipānavit |
121 | mūlo viśālo hy amṛto vyaktāvyaktas taponidhiḥ
ārohaṇo nirohaś ca śailahārī mahātapāḥ |
122 | senākalpo mahākalpo yugāyugakaro hariḥ
yugarūpo mahārūpaḥ pavano gahano nagaḥ |
123 | nyāyanirvāpaṇaḥ pādaḥ paṇḍito hy acalopamaḥ
bahumālo mahāmālaḥ sumālo bahulocanaḥ |
124 | vistāro lavaṇaḥ kūpaḥ kusumaḥ saphalodayaḥ
vṛṣabho vṛṣabhāṅkāṅgo maṇibilvo jaṭādharaḥ |
125 | indur visargaḥ sumukhaḥ suraḥ sarvāyudhaḥ sahaḥ
nivedanaḥ sudhājātaḥ sugandhāro mahādhanuḥ |
126 | gandhamālī ca bhagavān utthānaḥ sarvakarmaṇām
manthāno bahulo bāhuḥ sakalaḥ sarvalocanaḥ |
127 | tarastālī karastālī ūrdhvasaṃhanano vahaḥ
chatraṃ succhatro vikhyātaḥ sarvalokāśrayo mahān |
128 | muṇḍo virūpo vikṛto daṇḍimuṇḍo vikurvaṇaḥ
haryakṣaḥ kakubho vajrī dīptajihvaḥ sahasrapāt |
129 | sahasramūrdhā devendraḥ sarvadevamayo guruḥ
sahasrabāhuḥ sarvāṅgaḥ śaraṇyaḥ sarvalokakṛt |
130 | pavitraṃ trimadhur mantraḥ kaniṣṭhaḥ kṛṣṇapiṅgalaḥ
brahmadaṇḍavinirmātā śataghnī śatapāśadhṛk |
131 | padmagarbho mahāgarbho brahmagarbho jalodbhavaḥ
gabhastir brahmakṛd brahmā brahmavid brāhmaṇo gatiḥ |
132 | anantarūpo naikātmā tigmatejāḥ svayaṃbhuvaḥ
ūrdhvagātmā paśupatir vātaraṃhā manojavaḥ |
133 | candanī padmamālāgryaḥ surabhyuttaraṇo naraḥ
karṇikāramahāsragvī nīlamauliḥ pinākadhṛk |
134 | umāpatir umākānto jāhnavīdhṛg umādhavaḥ
varo varāho varado vareśaḥ sumahāsvanaḥ |
135 | mahāprasādo damanaḥ śatruhā śvetapiṅgalaḥ
prītātmā prayatātmā ca saṃyatātmā pradhānadhṛk |
136 | sarvapārśvasutas tārkṣyo dharmasādhāraṇo varaḥ
carācarātmā sūkṣmātmā suvṛṣo govṛṣeśvaraḥ |
137 | sādhyarṣir vasur ādityo vivasvān savitā mṛḍaḥ
vyāsaḥ sarvasya saṃkṣepo vistaraḥ paryayo nayaḥ |
138 | ṛtuḥ saṃvatsaro māsaḥ pakṣaḥ saṃkhyāsamāpanaḥ
kalā kāṣṭhā lavo mātrā muhūrto 'haḥ kṣapāḥ kṣaṇāḥ |
139 | viśvakṣetraṃ prajābījaṃ liṅgam ādyas tv aninditaḥ
sad asad vyaktam avyaktaṃ pitā mātā pitāmahaḥ |
140 | svargadvāraṃ prajādvāraṃ mokṣadvāraṃ triviṣṭapam
nirvāṇaṃ hlādanaṃ caiva brahmalokaḥ parā gatiḥ |
141 | devāsuravinirmātā devāsuraparāyaṇaḥ
devāsuragurur devo devāsuranamaskṛtaḥ |
142 | devāsuramahāmātro devāsuragaṇāśrayaḥ
devāsuragaṇādhyakṣo devāsuragaṇāgraṇīḥ |
143 | devātidevo devarṣir devāsuravarapradaḥ
devāsureśvaro devo devāsuramaheśvaraḥ |
144 | sarvadevamayo 'cintyo devatātmātmasaṃbhavaḥ
udbhidas trikramo vaidyo virajo virajombaraḥ |
145 | īḍyo hastī suravyāghro devasiṃho nararṣabhaḥ
vibudhāgravaraḥ śreṣṭhaḥ sarvadevottamottamaḥ |
146 | prayuktaḥ śobhano vajra īśānaḥ prabhur avyayaḥ
guruḥ kānto nijaḥ sargaḥ pavitraḥ sarvavāhanaḥ |
147 | śṛṅgī śṛṅgapriyo babhrū rājarājo nirāmayaḥ
abhirāmaḥ suragaṇo virāmaḥ sarvasādhanaḥ |
148 | lalāṭākṣo viśvadeho hariṇo brahmavarcasaḥ
sthāvarāṇāṃ patiś caiva niyamendriyavardhanaḥ |
149 | siddhārthaḥ sarvabhūtārtho 'cintyaḥ satyavrataḥ śuciḥ
vratādhipaḥ paraṃ brahma muktānāṃ paramā gatiḥ |
150 | vimukto muktatejāś ca śrīmāñ śrīvardhano jagat
yathāpradhānaṃ bhagavān iti bhaktyā stuto mayā |
151 | yaṃ na brahmādayo devā vidur yaṃ na maharṣayaḥ
taṃ stavyam arcyaṃ vandyaṃ ca kaḥ stoṣyati jagatpatim |
152 | bhaktim eva puraskṛtya mayā yajñapatir vasuḥ
tato 'bhyanujñāṃ prāpyaiva stuto matimatāṃ varaḥ |
153 | śivam ebhiḥ stuvan devaṃ nāmabhiḥ puṣṭivardhanaiḥ
nityayuktaḥ śucir bhūtvā prāpnoty ātmānam ātmanā |
154 | etad dhi paramaṃ brahma svayaṃ gītaṃ svayaṃbhuvā
ṛṣayaś caiva devāś ca stuvanty etena tatparam |
155 | stūyamāno mahādevaḥ prīyate cātmanāmabhiḥ
bhaktānukampī bhagavān ātmasaṃsthān karoti tān |
156 | tathaiva ca manuṣyeṣu ye manuṣyāḥ pradhānataḥ
āstikāḥ śraddadhānāś ca bahubhir janmabhiḥ stavaiḥ |
157 | jāgrataś ca svapantaś ca vrajantaḥ pathi saṃsthitāḥ
stuvanti stūyamānāś ca tuṣyanti ca ramanti ca janmakoṭisahasreṣu nānāsaṃsārayoniṣu |
158 | jantor viśuddhapāpasya bhave bhaktiḥ prajāyate
utpannā ca bhave bhaktir ananyā sarvabhāvataḥ |
159 | kāraṇaṃ bhāvitaṃ tasya sarvamuktasya sarvataḥ
etad deveṣu duṣprāpaṃ manuṣyeṣu na labhyate |
160 | nirvighnā niścalā rudre bhaktir avyabhicāriṇī
tasyaiva ca prasādena bhaktir utpadyate nṛṇām yayā yānti parāṃ siddhiṃ tadbhāvagatacetasaḥ |
161 | ye sarvabhāvopagatāḥ paratvenābhavan narāḥ
prapannavatsalo devaḥ saṃsārāt tān samuddharet |
162 | evam anye na kurvanti devāḥ saṃsāramocanam
manuṣyāṇāṃ mahādevād anyatrāpi tapobalāt |
163 | iti tenendrakalpena bhagavān sadasatpatiḥ
kṛttivāsāḥ stutaḥ kṛṣṇa taṇḍinā śuddhabuddhinā |
164 | stavam etaṃ bhagavato brahmā svayam adhārayat
brahmā provāca śakrāya śakraḥ provāca mṛtyave |
165 | mṛtyuḥ provāca rudrāṇāṃ rudrebhyas taṇḍim āgamat
mahatā tapasā prāptas taṇḍinā brahmasadmani |
166 | taṇḍiḥ provāca śukrāya gautamāyāha bhārgavaḥ
vaivasvatāya manave gautamaḥ prāha mādhava |
167 | nārāyaṇāya sādhyāya manur iṣṭāya dhīmate
yamāya prāha bhagavān sādhyo nārāyaṇo 'cyutaḥ |
168 | nāciketāya bhagavān āha vaivasvato yamaḥ
mārkaṇḍeyāya vārṣṇeya nāciketo 'bhyabhāṣata |
169 | mārkaṇḍeyān mayā prāptaṃ niyamena janārdana
tavāpy aham amitraghna stavaṃ dadmy adya viśrutam svargyam ārogyam āyuṣyaṃ dhanyaṃ balyaṃ tathaiva ca |
170 | na tasya vighnaṃ kurvanti dānavā yakṣarākṣasāḥ
piśācā yātudhānāś ca guhyakā bhujagā api |
171 | yaḥ paṭheta śucir bhūtvā brahmacārī jitendriyaḥ
abhagnayogo varṣaṃ tu so 'śvamedhaphalaṃ labhet |