Book 13 Chapter 9 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | brāhmaṇānāṃ tu ye loke pratiśrutya pitāmaha
na prayacchanti mohāt te ke bhavanti mahāmate |
2 | etan me tattvato brūhi dharmaṃ dharmabhṛtāṃ vara
pratiśrutya durātmāno na prayacchanti ye narāḥ |
3 | bhīṣma uvāca |
3 | yo na dadyāt pratiśrutya svalpaṃ vā yadi vā bahu
āśās tasya hatāḥ sarvāḥ klībasyeva prajāphalam |
4 | yāṃ rātriṃ jāyate pāpo yāṃ ca rātriṃ vinaśyati
etasminn antare yad yat sukṛtaṃ tasya bhārata yac ca tasya hutaṃ kiṃ cit sarvaṃ tasyopahanyate |
5 | atraitad vacanaṃ prāhur dharmaśāstravido janāḥ
niśamya bharataśreṣṭha buddhyā paramayuktayā |
6 | api codāharantīmaṃ dharmaśāstravido janāḥ
aśvānāṃ śyāmakarṇānāṃ sahasreṇa sa mucyate |
7 | atraivodāharantīmam itihāsaṃ purātanam
sṛgālasya ca saṃvādaṃ vānarasya ca bhārata |
8 | tau sakhāyau purā hy āstāṃ mānuṣatve paraṃtapa
anyāṃ yoniṃ samāpannau sārgālīṃ vānarīṃ tathā |
9 | tataḥ parāsūn khādantaṃ sṛgālaṃ vānaro 'bravīt
śmaśānamadhye saṃprekṣya pūrvajātim anusmaran |
10 | kiṃ tvayā pāpakaṃ karma kṛtaṃ pūrvaṃ sudāruṇam
yas tvaṃ śmaśāne mṛtakān pūtikān atsi kutsitān |
11 | evam uktaḥ pratyuvāca sṛgālo vānaraṃ tadā
brāhmaṇasya pratiśrutya na mayā tad upākṛtam |
12 | tatkṛte pāpikāṃ yonim āpanno 'smi plavaṃgama
tasmād evaṃvidhaṃ bhakṣyaṃ bhakṣayāmi bubhukṣitaḥ |
13 | ity etad bruvato rājan brāhmaṇasya mayā śrutam
kathāṃ kathayataḥ puṇyāṃ dharmajñasya purātanīm |
14 | śrutaṃ cāpi mayā bhūyaḥ kṛṣṇasyāpi viśāṃ pate
kathāṃ kathayataḥ pūrvaṃ brāhmaṇaṃ prati pāṇḍava |
15 | evam eva ca māṃ nityaṃ brāhmaṇāḥ saṃdiśanti vai
pratiśrutya bhaved deyaṃ nāśā kāryā hi brāhmaṇaiḥ |
16 | brāhmaṇo hy āśayā pūrvaṃ kṛtayā pṛthivīpate
susamiddho yathā dīptaḥ pāvakas tadvidhaḥ smṛtaḥ |
17 | yaṃ nirīkṣeta saṃkruddha āśayā pūrvajātayā
pradaheta hi taṃ rājan kakṣam akṣayyabhug yathā |
18 | sa eva hi yadā tuṣṭo vacasā pratinandati
bhavaty agadasaṃkāśo viṣaye tasya bhārata |
19 | putrān pautrān paśūṃś caiva bāndhavān sacivāṃs tathā
puraṃ janapadaṃ caiva śāntir iṣṭeva puṣyati |
20 | etad dhi paramaṃ tejo brāhmaṇasyeha dṛśyate
sahasrakiraṇasyeva savitur dharaṇītale |
21 | tasmād dātavyam eveha pratiśrutya yudhiṣṭhira
yadīcchec chobhanāṃ jātiṃ prāptuṃ bharatasattama |
22 | brāhmaṇasya hi dattena dhruvaṃ svargo hy anuttamaḥ
śakyaṃ prāptuṃ viśeṣeṇa dānaṃ hi mahatī kriyā |
23 | ito dattena jīvanti devatāḥ pitaras tathā
tasmād dānāni deyāni brāhmaṇebhyo vijānatā |
24 | mahad dhi bharataśreṣṭha brāhmaṇas tīrtham ucyate
velāyāṃ na tu kasyāṃ cid gacched vipro hy apūjitaḥ |