Book 12 Chapter 342 | |
1 | brāhmaṇa uvāca |
1 | samutpannābhidhāno 'smi vāṅmādhuryeṇa te 'nagha
mitratām abhipannas tvāṃ kiṃ cid vakṣyāmi tac chṛṇu |
2 | gṛhasthadharmaṃ viprendra kṛtvā putragataṃ tv aham
dharmaṃ paramakaṃ kuryāṃ ko hi mārgo bhaved dvija |
3 | aham ātmānam ātmastham eka evātmani sthitaḥ
kartuṃ kāṅkṣāmi necchāmi baddhaḥ sādhāraṇair guṇaiḥ |
4 | yāvad evānatītaṃ me vayaḥ putraphalāśritam
tāvad icchāmi pātheyam ādātuṃ pāralaukikam |
5 | asmin hi lokasaṃtāne paraṃ pāram abhīpsataḥ
utpannā me matir iyaṃ kuto dharmamayaḥ plavaḥ |
6 | samuhyamānāni niśamya loke; niryātyamānāni ca sāttvikāni
dṛṣṭvā ca dharmadhvajaketumālāṃ; prakīryamāṇām upari prajānām |
7 | na me mano rajyati bhogakāle; dṛṣṭvā yatīn prārthayataḥ paratra
tenātithe buddhibalāśrayeṇa; dharmārthatattve viniyuṅkṣva māṃ tvam |
8 | bhīṣma uvāca |
8 | so 'tithir vacanaṃ tasya śrutvā dharmābhilāṣiṇaḥ
provāca vacanaṃ ślakṣṇaṃ prājño madhurayā girā |
9 | aham apy atra muhyāmi mamāpy eṣa manorathaḥ
na ca saṃniścayaṃ yāmi bahudvāre triviṣṭape |
10 | ke cin mokṣaṃ praśaṃsanti ke cid yajñaphalaṃ dvijāḥ
vānaprasthāśramaṃ ke cid gārhasthyaṃ ke cid āśritāḥ |
11 | rājadharmāśrayaṃ ke cit ke cid ātmaphalāśrayam
gurucaryāśrayaṃ ke cit ke cid vākyaṃ yam āśrayam |
12 | mātaraṃ pitaraṃ ke cic chuśrūṣanto divaṃ gatāḥ
ahiṃsayā pare svargaṃ satyena ca tathā pare |
13 | āhave 'bhimukhāḥ ke cin nihatāḥ svid divaṃ gatāḥ
ke cid uñchavrataiḥ siddhāḥ svargamārgasamāśritāḥ |
14 | ke cid adhyayane yuktā vedavrataparāḥ śubhāḥ
buddhimanto gatāḥ svargaṃ tuṣṭātmāno jitendriyāḥ |
15 | ārjavenāpare yuktā nihatānārjavair janaiḥ
ṛjavo nākapṛṣṭhe vai śuddhātmānaḥ pratiṣṭhitāḥ |
16 | evaṃ bahuvidhair loke dharmadvārair anāvṛtaiḥ
mamāpi matir āvignā meghalekheva vāyunā |