Book 12 Chapter 333 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | kasya cit tv atha kālasya nāradaḥ parameṣṭhijaḥ
daivaṃ kṛtvā yathānyāyaṃ pitryaṃ cakre tataḥ param |
2 | tatas taṃ vacanaṃ prāha jyeṣṭho dharmātmajaḥ prabhuḥ
ka ijyate dvijaśreṣṭha daive pitrye ca kalpite |
3 | tvayā matimatāṃ śreṣṭha tan me śaṃsa yathāgamam
kim etat kriyate karma phalaṃ cāsya kim iṣyate |
4 | nārada uvāca |
4 | tvayaitat kathitaṃ pūrvaṃ daivaṃ kartavyam ity api
daivataṃ ca paro yajñaḥ paramātmā sanātanaḥ |
5 | tatas tadbhāvito nityaṃ yaje vaikuṇṭham avyayam
tasmāc ca prasṛtaḥ pūrvaṃ brahmā lokapitāmahaḥ |
6 | mama vai pitaraṃ prītaḥ parameṣṭhy apy ajījanat
ahaṃ saṃkalpajas tasya putraḥ prathamakalpitaḥ |
7 | yajāmy ahaṃ pitṝn sādho nārāyaṇavidhau kṛte
evaṃ sa eva bhagavān pitā mātā pitāmahaḥ ijyate pitṛyajñeṣu mayā nityaṃ jagatpatiḥ |
8 | śrutiś cāpy aparā deva putrān hi pitaro 'yajan
vedaśrutiḥ praṇaṣṭā ca punar adhyāpitā sutaiḥ tatas te mantradāḥ putrāḥ pitṛtvam upapedire |
9 | nūnaṃ puraitad viditaṃ yuvayor bhāvitātmanoḥ
putrāś ca pitaraś caiva parasparam apūjayan |
10 | trīn piṇḍān nyasya vai pṛthvyāṃ pūrvaṃ dattvā kuśān iti
kathaṃ tu piṇḍasaṃjñāṃ te pitaro lebhire purā |
11 | naranārāyaṇāv ūcatuḥ |
11 | imāṃ hi dharaṇīṃ pūrvaṃ naṣṭāṃ sāgaramekhalām
govinda ujjahārāśu vārāhaṃ rūpam āśritaḥ |
12 | sthāpayitvā tu dharaṇīṃ sve sthāne puruṣottamaḥ
jalakardamaliptāṅgo lokakāryārtham udyataḥ |
13 | prāpte cāhnikakāle sa madhyaṃdinagate ravau
daṃṣṭrāvilagnān mṛtpiṇḍān vidhūya sahasā prabhuḥ sthāpayām āsa vai pṛthvyāṃ kuśān āstīrya nārada |
14 | sa teṣv ātmānam uddiśya pitryaṃ cakre yathāvidhi
saṃkalpayitvā trīn piṇḍān svenaiva vidhinā prabhuḥ |
15 | ātmagātroṣmasaṃbhūtaiḥ snehagarbhais tilair api
prokṣyāpavargaṃ deveśaḥ prāṅmukhaḥ kṛtavān svayam |
16 | maryādāsthāpanārthaṃ ca tato vacanam uktavān
ahaṃ hi pitaraḥ sraṣṭum udyato lokakṛt svayam |
17 | tasya cintayataḥ sadyaḥ pitṛkāryavidhiṃ param
daṃṣṭrābhyāṃ pravinirdhūtā mamaite dakṣiṇāṃ diśam āśritā dharaṇīṃ piṇḍās tasmāt pitara eva te |
18 | trayo mūrtivihīnā vai piṇḍamūrtidharās tv ime
bhavantu pitaro loke mayā sṛṣṭāḥ sanātanāḥ |
19 | pitā pitāmahaś caiva tathaiva prapitāmahaḥ
aham evātra vijñeyas triṣu piṇḍeṣu saṃsthitaḥ |
20 | nāsti matto 'dhikaḥ kaś cit ko vābhyarcyo mayā svayam
ko vā mama pitā loke aham eva pitāmahaḥ |
21 | pitāmahapitā caiva aham evātra kāraṇam
ity evam uktvā vacanaṃ devadevo vṛṣākapiḥ |
22 | varāhaparvate vipra dattvā piṇḍān savistarān
ātmānaṃ pūjayitvaiva tatraivādarśanaṃ gataḥ |
23 | etadarthaṃ śubhamate pitaraḥ piṇḍasaṃjñitāḥ
labhante satataṃ pūjāṃ vṛṣākapivaco yathā |
24 | ye yajanti pitṝn devān gurūṃś caivātithīṃs tathā
gāś caiva dvijamukhyāṃś ca pṛthivīṃ mātaraṃ tathā karmaṇā manasā vācā viṣṇum eva yajanti te |
25 | antargataḥ sa bhagavān sarvasattvaśarīragaḥ
samaḥ sarveṣu bhūteṣu īśvaraḥ sukhaduḥkhayoḥ mahān mahātmā sarvātmā nārāyaṇa iti śrutaḥ |