Book 12 Chapter 256 | |
1 | tulādhāra uvāca |
1 | sadbhir vā yadi vāsadbhir ayaṃ panthāḥ samāśritaḥ
pratyakṣaṃ kriyatāṃ sādhu tato jñāsyasi tad yathā |
2 | ete śakuntā bahavaḥ samantād vicaranti hi
tavottamāṅge saṃbhūtāḥ śyenāś cānyāś ca jātayaḥ |
3 | āhvayainān mahābrahman viśamānāṃs tatas tataḥ
paśyemān hastapādeṣu śliṣṭān dehe ca sarvaśaḥ |
4 | saṃbhāvayanti pitaraṃ tvayā saṃbhāvitāḥ khagāḥ
asaṃśayaṃ pitā ca tvaṃ putrān āhvaya jājale |
5 | bhīṣma uvāca |
5 | tato jājalinā tena samāhūtāḥ patatriṇaḥ
vācam uccārayan divyāṃ dharmasya vacanāt kila |
6 | ahiṃsādikṛtaṃ karma iha caiva paratra ca
spardhā nihanti vai brahman sāhatā hanti taṃ naram |
7 | śraddhāvṛddhaṃ vāṅmanasī na yajñas trātum arhati
atra gāthā brahmagītāḥ kīrtayanti purāvidaḥ |
8 | śucer aśraddadhānasya śraddadhānasya cāśuceḥ
devāś cittam amanyanta sadṛśaṃ yajñakarmaṇi |
9 | śrotriyasya kadaryasya vadānyasya ca vārdhuṣeḥ
mīmāṃsitvobhayaṃ devāḥ samam annam akalpayan |
10 | prajāpatis tān uvāca viṣamaṃ kṛtam ity uta
śraddhāpūtaṃ vadānyasya hatam aśraddhayetarat bhojyam annaṃ vadānyasya kadaryasya na vārdhuṣeḥ |
11 | aśraddadhāna evaiko devānāṃ nārhate haviḥ
tasyaivānnaṃ na bhoktavyam iti dharmavido viduḥ |
12 | aśraddhā paramaṃ pāpaṃ śraddhā pāpapramocanī
jahāti pāpaṃ śraddhāvān sarpo jīrṇām iva tvacam |
13 | jyāyasī yā pavitrāṇāṃ nivṛttiḥ śraddhayā saha
nivṛttaśīladoṣo yaḥ śraddhāvān pūta eva saḥ |
14 | kiṃ tasya tapasā kāryaṃ kiṃ vṛttena kim ātmanā
śraddhāmayo 'yaṃ puruṣo yo yacchraddhaḥ sa eva saḥ |
15 | iti dharmaḥ samākhyātaḥ sadbhir dharmārthadarśibhiḥ
vayaṃ jijñāsamānās tvā saṃprāptā dharmadarśanāt |
16 | spardhāṃ jahi mahāprājña tataḥ prāpsyasi yat param
śraddhāvāñ śraddadhānaś ca dharmāṃś caiveha vāṇijaḥ svavartmani sthitaś caiva garīyān eṣa jājale |
17 | evaṃ bahumatārthaṃ ca tulādhāreṇa bhāṣitam
samyak caivam upālabdho dharmaś coktaḥ sanātanaḥ |
18 | tasya vikhyātavīryasya śrutvā vākyāni sa dvijaḥ
tulādhārasya kaunteya śāntim evānvapadyata |
19 | tato 'cireṇa kālena tulādhāraḥ sa eva ca
divaṃ gatvā mahāprājñau viharetāṃ yathāsukham svaṃ svaṃ sthānam upāgamya svakarmaphalanirjitam |
20 | samānāṃ śraddadhānānāṃ saṃyatānāṃ sucetasām
kurvatāṃ yajña ity eva na yajño jātu neṣyate |
21 | śraddhā vai sāttvikī devī sūryasya duhitā nṛpa
sāvitrī prasavitrī ca jīvaviśvāsinī tathā |
22 | vāgvṛddhaṃ trāyate śraddhā manovṛddhaṃ ca bhārata
yathaupamyopadeśena kiṃ bhūyaḥ śrotum icchasi |