Book 12 Chapter 249 | |
1 | sthāṇur uvāca |
1 | prajāsarganimittaṃ me kāryavattām imāṃ prabho
viddhi sṛṣṭās tvayā hīmā mā kupyāsāṃ pitāmaha |
2 | tava tejogninā deva prajā dahyanti sarvaśaḥ
tā dṛṣṭvā mama kāruṇyaṃ mā kupyāsāṃ jagatprabho |
3 | prajāpatir uvāca |
3 | na kupye na ca me kāmo na bhaveran prajā iti
lāghavārthaṃ dharaṇyās tu tataḥ saṃhāra iṣyate |
4 | iyaṃ hi māṃ sadā devī bhārārtā samacodayat
saṃhārārthaṃ mahādeva bhāreṇāpsu nimajjati |
5 | yadāhaṃ nādhigacchāmi buddhyā bahu vicārayan
saṃhāram āsāṃ vṛddhānāṃ tato māṃ krodha āviśat |
6 | sthāṇur uvāca |
6 | saṃhārāntaṃ prasīdasva mā krudhas tridaśeśvara
mā prajāḥ sthāvaraṃ vaica jaṅgamaṃ ca vinīnaśaḥ |
7 | palvalāni ca sarvāṇi sarvaṃ caiva tṛṇolapam
sthāvaraṃ jaṅgamaṃ caiva bhūtagrāmaṃ caturvidham |
8 | tad etad bhasmasād bhūtaṃ jagat sarvam upaplutam
prasīda bhagavan sādho vara eṣa vṛto mayā |
9 | naṣṭā na punar eṣyanti prajā hy etāḥ kathaṃ cana
tasmān nivartyatām etat tejaḥ svenaiva tejasā |
10 | upāyam anyaṃ saṃpaśya prajānāṃ hitakāmyayā
yatheme jantavaḥ sarve nivarteran paraṃtapa |
11 | abhāvam abhigaccheyur utsannaprajanāḥ prajāḥ
adhidaivaniyukto 'smi tvayā lokeṣv iheśvara |
12 | tvad bhavaṃ hi jagannātha jagat sthāvarajaṅgamam
prasādya tvāṃ mahādeva yācāmy āvṛttijāḥ prajāḥ |
13 | nārada uvāca |
13 | śrutvā tu vacanaṃ devaḥ sthāṇor niyatavāṅmanāḥ
tejas tat svaṃ nijagrāha punar evāntar ātmanā |
14 | tato 'gnim upasaṃgṛhya bhagavāṃl lokapūjitaḥ
pravṛttiṃ ca nivṛttiṃ ca kalpayām āsa vai prabhuḥ |
15 | upasaṃharatas tasya tam agniṃ roṣajaṃ tadā
prādurbabhūva viśvebhyaḥ khebhyo nārī mahātmanaḥ |
16 | kṛṣṇā raktāmbaradharā raktanetratalāntarā
divyakuṇḍalasaṃpannā divyābharaṇabhūṣitā |
17 | sā viniḥsṛtya vai khebhyo dakṣiṇām āśritā diśam
dadṛśāte 'tha tau kanyāṃ devau viśveśvarāv ubhau |
18 | tām āhūya tadā devo lokānām ādir īśvaraḥ
mṛtyo iti mahīpāla jahi cemāḥ prajā iti |
19 | tvaṃ hi saṃhārabuddhyā me cintitā ruṣitena ca
tasmāt saṃhara sarvās tvaṃ prajāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ |
20 | aviśeṣeṇa caiva tvaṃ prajāḥ saṃhara bhāmini
mama tvaṃ hi niyogena śreyaḥ param avāpsyasi |
21 | evam uktā tu sā devī mṛtyuḥ kamalamālinī
pradadhyau duḥkhitā bālā sāśrupātam atīva hi |
22 | pāṇibhyāṃ caiva jagrāha tāny aśrūṇi janeśvaraḥ
mānavānāṃ hitārthāya yayāce punar eva ca |