Book 12 Chapter 181
1	bhṛgur uvāca
1	asṛjad brāhmaṇān eva pūrvaṃ brahmā prajāpatiḥ ātmatejobhinirvṛttān bhāskarāgnisamaprabhān
2	tataḥ satyaṃ ca dharmaṃ ca tapo brahma ca śāśvatam ācāraṃ caiva śaucaṃ ca svargāya vidadhe prabhuḥ
3	devadānavagandharvadaityāsuramahoragāḥ yakṣarākṣasanāgāś ca piśācā manujās tathā
4	brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ śūdrāś ca dvijasattama ye cānye bhūtasaṃghānāṃ saṃghās tāṃś cāpi nirmame
5	brāhmaṇānāṃ sito varṇaḥ kṣatriyāṇāṃ tu lohitaḥ vaiśyānāṃ pītako varṇaḥ śūdrāṇām asitas tathā
6	bharadvāja uvāca
6	cāturvarṇyasya varṇena yadi varṇo vibhajyate sarveṣāṃ khalu varṇānāṃ dṛśyate varṇasaṃkaraḥ
7	kāmaḥ krodho bhayaṃ lobhaḥ śokaś cintā kṣudhā śramaḥ sarveṣāṃ naḥ prabhavati kasmād varṇo vibhajyate
8	svedamūtrapurīṣāṇi śleṣmā pittaṃ saśoṇitam tanuḥ kṣarati sarveṣāṃ kasmād varṇo vibhajyate
9	jaṅgamānām asaṃkhyeyāḥ sthāvarāṇāṃ ca jātayaḥ teṣāṃ vividhavarṇānāṃ kuto varṇaviniścayaḥ
10	bhṛgur uvāca
10	na viśeṣo 'sti varṇānāṃ sarvaṃ brāhmam idaṃ jagat brahmaṇā pūrvasṛṣṭaṃ hi karmabhir varṇatāṃ gatam
11	kāmabhogapriyās tīkṣṇāḥ krodhanāḥ priyasāhasāḥ tyaktasvadharmā raktāṅgās te dvijāḥ kṣatratāṃ gatāḥ
12	goṣu vṛttiṃ samādhāya pītāḥ kṛṣyupajīvinaḥ svadharmaṃ nānutiṣṭhanti te dvijā vaiśyatāṃ gatāḥ
13	hiṃsānṛtapriyā lubdhāḥ sarvakarmopajīvinaḥ kṛṣṇāḥ śaucaparibhraṣṭās te dvijāḥ śūdratāṃ gatāḥ
14	ity etaiḥ karmabhir vyastā dvijā varṇāntaraṃ gatāḥ dharmo yajñakriyā caiṣāṃ nityaṃ na pratiṣidhyate
15	varṇāś catvāra ete hi yeṣāṃ brāhmī sarasvatī vihitā brahmaṇā pūrvaṃ lobhāt tv ajñānatāṃ gatāḥ
16	brāhmaṇā dharmatantrasthās tapas teṣāṃ na naśyati brahma dhārayatāṃ nityaṃ vratāni niyamāṃs tathā
17	brahma caitat purā sṛṣṭaṃ ye na jānanty atadvidaḥ teṣāṃ bahuvidhās tv anyās tatra tatra hi jātayaḥ
18	piśācā rākṣasāḥ pretā bahudhā mlecchajātayaḥ pranaṣṭajñānavijñānāḥ svacchandācāraceṣṭitāḥ
19	prajā brāhmaṇasaṃskārāḥ svadharmakṛtaniścayāḥ ṛṣibhiḥ svena tapasā sṛjyante cāpare paraiḥ
20	ādidevasamudbhūtā brahmamūlākṣayāvyayā sā sṛṣṭir mānasī nāma dharmatantraparāyaṇā