Book 12 Chapter 145 | |
1 | bhīṣma uvāca |
1 | vimānasthau tu tau rājaṃl lubdhako vai dadarśa ha
dṛṣṭvā tau daṃpatī duḥkhād acintayata sadgatim |
2 | kīdṛśeneha tapasā gaccheyaṃ paramāṃ gatim
iti buddhyā viniścitya gamanāyopacakrame |
3 | mahāprasthānam āśritya lubdhakaḥ pakṣijīvanaḥ
niśceṣṭo mārutāhāro nirmamaḥ svargakāṅkṣayā |
4 | tato 'paśyat suvistīrṇaṃ hṛdyaṃ padmavibhūṣitam
nānādvijagaṇākīrṇaṃ saraḥ śītajalaṃ śubham pipāsārto 'pi tad dṛṣṭvā tṛptaḥ syān nātra saṃśayaḥ |
5 | upavāsakṛśo 'tyarthaṃ sa tu pārthiva lubdhakaḥ
upasarpata saṃhṛṣṭaḥ śvāpadādhyuṣitaṃ vanam |
6 | mahāntaṃ niścayaṃ kṛtvā lubdhakaḥ praviveśa ha
praviśann eva ca vanaṃ nigṛhītaḥ sa kaṇṭakaiḥ |
7 | sa kaṇṭakavibhugnāṅgo lohitārdrīkṛtacchaviḥ
babhrāma tasmin vijane nānāmṛgasamākule |
8 | tato drumāṇāṃ mahatāṃ pavanena vane tadā
udatiṣṭhata saṃgharṣāt sumahān havyavāhanaḥ |
9 | tad vanaṃ vṛkṣasaṃkīrṇaṃ latāviṭapasaṃkulam
dadāha pāvakaḥ kruddho yugāntāgnisamaprabhaḥ |
10 | sajvālaiḥ pavanoddhūtair visphuliṅgaiḥ samanvitaḥ
dadāha tad vanaṃ ghoraṃ mṛgapakṣisamākulam |
11 | tataḥ sa dehamokṣārthaṃ saṃprahṛṣṭena cetasā
abhyadhāvata saṃvṛddhaṃ pāvakaṃ lubdhakas tadā |
12 | tatas tenāgninā dagdho lubdhako naṣṭakilbiṣaḥ
jagāma paramāṃ siddhiṃ tadā bharatasattama |
13 | tataḥ svargastham ātmānaṃ so 'paśyad vigatajvaraḥ
yakṣagandharvasiddhānāṃ madhye bhrājantam indravat |
14 | evaṃ khalu kapotaś ca kapotī ca pativratā
lubdhakena saha svargaṃ gatāḥ puṇyena karmaṇā |
15 | yāpi caivaṃvidhā nārī bhartāram anuvartate
virājate hi sā kṣipraṃ kapotīva divi sthitā |
16 | evam etat purā vṛttaṃ lubdhakasya mahātmanaḥ
kapotasya ca dharmiṣṭhā gatiḥ puṇyena karmaṇā |
17 | yaś cedaṃ śṛṇuyān nityaṃ yaś cedaṃ parikīrtayet
nāśubhaṃ vidyate tasya manasāpi pramādyataḥ |
18 | yudhiṣṭhira mahān eṣa dharmo dharmabhṛtāṃ vara
goghneṣv api bhaved asmin niṣkṛtiḥ pāpakarmaṇaḥ niṣkṛtir na bhavet tasmin yo hanyāc charaṇāgatam |