Book 12 Chapter 95 | |
1 | vāmadeva uvāca |
1 | ayuddhenaiva vijayaṃ vardhayed vasudhādhipaḥ
jaghanyam āhur vijayaṃ yo yuddhena narādhipa |
2 | na cāpy alabdhaṃ lipseta mūle nātidṛḍhe sati
na hi durbalamūlasya rājño lābho vidhīyate |
3 | yasya sphīto janapadaḥ saṃpannaḥ priyarājakaḥ
saṃtuṣṭapuṣṭasacivo dṛḍhamūlaḥ sa pārthivaḥ |
4 | yasya yodhāḥ susaṃtuṣṭāḥ sāntvitāḥ sūpadhāsthitāḥ
alpenāpi sa daṇḍena mahīṃ jayati bhūmipaḥ |
5 | paurajānapadā yasya svanuraktāḥ supūjitāḥ
sadhanā dhānyavantaś ca dṛḍhamūlaḥ sa pārthivaḥ |
6 | prabhāvakālāv adhikau yadā manyeta cātmanaḥ
tadā lipseta medhāvī parabhūmiṃ dhanāny uta |
7 | bhogeṣv adayamānasya bhūteṣu ca dayāvataḥ
vardhate tvaramāṇasya viṣayo rakṣitātmanaḥ |
8 | takṣaty ātmānam evaiṣa vanaṃ paraśunā yathā
yaḥ samyag vartamāneṣu sveṣu mithyā pravartate |
9 | na vai dviṣantaḥ kṣīyante rājño nityam api ghnataḥ
krodhaṃ niyantuṃ yo veda tasya dveṣṭā na vidyate |
10 | yad āryajanavidviṣṭaṃ karma tan nācared budhaḥ
yat kalyāṇam abhidhyāyet tatrātmānaṃ niyojayet |
11 | nainam anye 'vajānanti nātmanā paritapyate
kṛtyaśeṣeṇa yo rājā sukhāny anububhūṣati |
12 | idaṃvṛttaṃ manuṣyeṣu vartate yo mahīpatiḥ
ubhau lokau vinirjitya vijaye saṃpratiṣṭhate |
13 | bhīṣma uvāca |
13 | ity ukto vāmadevena sarvaṃ tat kṛtavān nṛpaḥ
tathā kurvaṃs tvam apy etau lokau jetā na saṃśayaḥ |