Book 12 Chapter 77 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | svakarmaṇy apare yuktās tathaivānye vikarmaṇi
teṣāṃ viśeṣam ācakṣva brāhmaṇānāṃ pitāmaha |
2 | bhīṣma uvāca |
2 | vidyālakṣaṇasaṃpannāḥ sarvatrāmnāyadarśinaḥ
ete brahmasamā rājan brāhmaṇāḥ parikīrtitāḥ |
3 | ṛtvigācāryasaṃpannāḥ sveṣu karmasv avasthitāḥ
ete devasamā rājan brāhmaṇānāṃ bhavanty uta |
4 | ṛtvik purohito mantrī dūto 'thārthānuśāsakaḥ
ete kṣatrasamā rājan brāhmaṇānāṃ bhavanty uta |
5 | aśvārohā gajārohā rathino 'tha padātayaḥ
ete vaiśyasamā rājan brāhmaṇānāṃ bhavanty uta |
6 | janmakarmavihīnā ye kadaryā brahmabandhavaḥ
ete śūdrasamā rājan brāhmaṇānāṃ bhavanty uta |
7 | aśrotriyāḥ sarva eva sarve cānāhitāgnayaḥ
tān sarvān dhārmiko rājā baliṃ viṣṭiṃ ca kārayet |
8 | āhvāyakā devalakā nakṣatragrāmayājakāḥ
ete brāhmaṇacaṇḍālā mahāpathikapañcamāḥ |
9 | etebhyo balim ādadyād dhīnakośo mahīpatiḥ
ṛte brahmasamebhyaś ca devakalpebhya eva ca |
10 | abrāhmaṇānāṃ vittasya svāmī rājeti vaidikam
brāhmaṇānāṃ ca ye ke cid vikarmasthā bhavanty uta |
11 | vikarmasthās tu nopekṣyā jātu rājñā kathaṃ cana
niyamyāḥ saṃvibhajyāś ca dharmānugrahakāmyayā |
12 | yasya sma viṣaye rājñaḥ steno bhavati vai dvijaḥ
rājña evāparādhaṃ taṃ manyante tadvido janāḥ |
13 | avṛttyā yo bhavet steno vedavit snātakas tathā
rājan sa rājñā bhartavya iti dharmavido viduḥ |
14 | sa cen no parivarteta kṛtavṛttiḥ paraṃtapa
tato nirvāsanīyaḥ syāt tasmād deśāt sabāndhavaḥ |