Book 12 Chapter 71 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | kena vṛttena vṛttajña vartamāno mahīpatiḥ
sukhenārthān sukhodarkān iha ca pretya cāpnuyāt |
2 | bhīṣma uvāca |
2 | iyaṃ guṇānāṃ ṣaṭtriṃśat ṣaṭtriṃśad guṇasaṃyutā
yān guṇāṃs tu guṇopetaḥ kurvan guṇam avāpnuyāt |
3 | cared dharmān akaṭuko muñcet snehaṃ na nāstikaḥ
anṛśaṃsaś cared arthaṃ caret kāmam anuddhataḥ |
4 | priyaṃ brūyād akṛpaṇaḥ śūraḥ syād avikatthanaḥ
dātā nāpātravarṣī syāt pragalbhaḥ syād aniṣṭhuraḥ |
5 | saṃdadhīta na cānāryair vigṛhṇīyān na bandhubhiḥ
nānāptaiḥ kārayec cāraṃ kuryāt kāryam apīḍayā |
6 | arthān brūyān na cāsatsu guṇān brūyān na cātmanaḥ
ādadyān na ca sādhubhyo nāsatpuruṣam āśrayet |
7 | nāparīkṣya nayed daṇḍaṃ na ca mantraṃ prakāśayet
visṛjen na ca lubdhebhyo viśvasen nāpakāriṣu |
8 | anīrṣur guptadāraḥ syāc cokṣaḥ syād aghṛṇī nṛpaḥ
striyaṃ seveta nātyarthaṃ mṛṣṭaṃ bhuñjīta nāhitam |
9 | astabdhaḥ pūjayen mānyān gurūn seved amāyayā
arced devān na dambhena śriyam icched akutsitām |
10 | seveta praṇayaṃ hitvā dakṣaḥ syān na tv akālavit
sāntvayen na ca bhogārtham anugṛhṇan na cākṣipet |
11 | praharen na tv avijñāya hatvā śatrūn na śeṣayet
krodhaṃ kuryān na cākasmān mṛduḥ syān nāpakāriṣu |
12 | evaṃ carasva rājyastho yadi śreya ihecchasi
ato 'nyathā narapatir bhayam ṛcchaty anuttamam |
13 | iti sarvān guṇān etān yathoktān yo 'nuvartate
anubhūyeha bhadrāṇi pretya svarge mahīyate |
14 | vaiśaṃpāyana uvāca |
14 | idaṃ vacaḥ śāṃtanavasya śuśruvān; yudhiṣṭhiraḥ pāṇḍavamukhyasaṃvṛtaḥ
tadā vavande ca pitāmahaṃ nṛpo; yathoktam etac ca cakāra buddhimān |