Book 12 Chapter 53 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tataḥ praviśya bhavanaṃ prasupto madhusūdanaḥ
yāmamātrāvaśeṣāyāṃ yāminyāṃ pratyabudhyata |
2 | sa dhyānapatham āśritya sarvajñānāni mādhavaḥ
avalokya tataḥ paścād dadhyau brahma sanātanam |
3 | tataḥ śrutipurāṇajñāḥ śikṣitā raktakaṇṭhinaḥ
astuvan viśvakarmāṇaṃ vāsudevaṃ prajāpatim |
4 | paṭhanti pāṇisvanikās tathā gāyanti gāyanāḥ
śaṅkhānakamṛdaṅgāṃś ca pravādyanta sahasraśaḥ |
5 | vīṇāpaṇavaveṇūnāṃ svanaś cātimanoramaḥ
prahāsa iva vistīrṇaḥ śuśruve tasya veśmanaḥ |
6 | tathā yudhiṣṭhirasyāpi rājño maṅgalasaṃhitāḥ
uccerur madhurā vāco gītavāditrasaṃhitāḥ |
7 | tata utthāya dāśārhaḥ snātaḥ prāñjalir acyutaḥ
japtvā guhyaṃ mahābāhur agnīn āśritya tasthivān |
8 | tataḥ sahasraṃ viprāṇāṃ caturvedavidāṃ tathā
gavāṃ sahasreṇaikaikaṃ vācayām āsa mādhavaḥ |
9 | maṅgalālambhanaṃ kṛtvā ātmānam avalokya ca
ādarśe vimale kṛṣṇas tataḥ sātyakim abravīt |
10 | gaccha śaineya jānīhi gatvā rājaniveśanam
api sajjo mahātejā bhīṣmaṃ draṣṭuṃ yuthiṣṭhiraḥ |
11 | tataḥ kṛṣṇasya vacanāt sātyakis tvarito yayau
upagamya ca rājānaṃ yudhiṣṭhiram uvāca ha |
12 | yukto rathavaro rājan vāsudevasya dhīmataḥ
samīpam āpageyasya prayāsyati janārdanaḥ |
13 | bhavatpratīkṣaḥ kṛṣṇo 'sau dharmarāja mahādyute
yad atrānantaraṃ kṛtyaṃ tad bhavān kartum arhati |
14 | yudhiṣṭhira uvāca |
14 | yujyatāṃ me rathavaraḥ phalgunāpratimadyute
na sainikaiś ca yātavyaṃ yāsyāmo vayam eva hi |
15 | na ca pīḍayitavyo me bhīṣmo dharmabhṛtāṃ varaḥ
ataḥ puraḥsarāś cāpi nivartantu dhanaṃjaya |
16 | adyaprabhṛti gāṅgeyaḥ paraṃ guhyaṃ pravakṣyati
tato necchāmi kaunteya pṛthagjanasamāgamam |
17 | vaiśaṃpāyana uvāca |
17 | tad vākyam ākarṇya tathā kuntīputro dhanaṃjayaḥ
yuktaṃ rathavaraṃ tasmā ācacakṣe nararṣabha |
18 | tato yudhiṣṭhiro rājā yamau bhīmārjunāv api
bhūtānīva samastāni yayuḥ kṛṣṇaniveśanam |
19 | āgacchatsv atha kṛṣṇo 'pi pāṇḍaveṣu mahātmasu
śaineyasahito dhīmān ratham evānvapadyata |
20 | rathasthāḥ saṃvidaṃ kṛtvā sukhāṃ pṛṣṭvā ca śarvarīm
meghaghoṣai rathavaraiḥ prayayus te mahārathāḥ |
21 | meghapuṣpaṃ balāhaṃ ca sainyaṃ sugrīvam eva ca
dārukaś codayām āsa vāsudevasya vājinaḥ |
22 | te hayā vāsudevasya dārukeṇa pracoditāḥ
gāṃ khurāgrais tathā rājaṃl likhantaḥ prayayus tadā |
23 | te grasanta ivākāśaṃ vegavanto mahābalāḥ
kṣetraṃ dharmasya kṛtsnasya kurukṣetram avātaran |
24 | tato yayur yatra bhīṣmaḥ śaratalpagataḥ prabhuḥ
āste brahmarṣibhiḥ sārdhaṃ brahmā devagaṇair yathā |
25 | tato 'vatīrya govindo rathāt sa ca yudhiṣṭhiraḥ
bhīmo gāṇḍīvadhanvā ca yamau sātyakir eva ca ṛṣīn abhyarcayām āsuḥ karān udyamya dakṣiṇān |
26 | sa taiḥ parivṛto rājā nakṣatrair iva candramāḥ
abhyājagāma gāṅgeyaṃ brahmāṇam iva vāsavaḥ |
27 | śaratalpe śayānaṃ tam ādityaṃ patitaṃ yathā
dadarśa sa mahābāhur bhayād āgatasādhvasaḥ |