Book 12 Chapter 41 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | prakṛtīnāṃ tu tad vākyaṃ deśakālopasaṃhitam
śrutvā yudhiṣṭhiro rājāthottaraṃ pratyabhāṣata |
2 | dhanyāḥ pāṇḍusutā loke yeṣāṃ brāhmaṇapuṃgavāḥ
tathyān vāpy atha vātathyān guṇān āhuḥ samāgatāḥ |
3 | anugrāhyā vayaṃ nūnaṃ bhavatām iti me matiḥ
yatraivaṃ guṇasaṃpannān asmān brūtha vimatsarāḥ |
4 | dhṛtarāṣṭro mahārājaḥ pitā no daivataṃ param
sāśane 'sya priye caiva stheyaṃ matpriyakāṅkṣibhiḥ |
5 | etadarthaṃ hi jīvāmi kṛtvā jñātivadhaṃ mahat
asya śuśrūṣaṇaṃ kāryaṃ mayā nityam atandriṇā |
6 | yadi cāham anugrāhyo bhavatāṃ suhṛdāṃ tataḥ
dhṛtarāṣṭre yathāpūrvaṃ vṛttiṃ vartitum arhatha |
7 | eṣa nātho hi jagato bhavatāṃ ca mayā saha
asyaiva pṛthivī kṛtsnā pāṇḍavāḥ sarva eva ca etan manasi kartavyaṃ bhavadbhir vacanaṃ mama |
8 | anugamya ca rājānaṃ yatheṣṭaṃ gamyatām iti
paurajānapadān sarvān visṛjya kurunandanaḥ yauvarājyena kauravyo bhīmasenam ayojayat |
9 | mantre ca niścaye caiva ṣāḍguṇyasya ca cintane
viduraṃ buddhisaṃpannaṃ prītimān vai samādiśat |
10 | kṛtākṛtaparijñāne tathāyavyayacintane
saṃjayaṃ yojayām āsa ṛddham ṛddhair guṇair yutam |
11 | balasya parimāṇe ca bhaktavetanayos tathā
nakulaṃ vyādiśad rājā karmiṇām anvavekṣaṇe |
12 | paracakroparodhe ca dṛptānāṃ cāvamardane
yudhiṣṭhiro mahārājaḥ phalgunaṃ vyādideśa ha |
13 | dvijānāṃ vedakāryeṣu kāryeṣv anyeṣu caiva hi
dhaumyaṃ purodhasāṃ śreṣṭhaṃ vyādideśa paraṃtapaḥ |
14 | sahadevaṃ samīpasthaṃ nityam eva samādiśat
tena gopyo hi nṛpatiḥ sarvāvastho viśāṃ pate |
15 | yān yān amanyad yogyāṃś ca yeṣu yeṣv iha karmasu
tāṃs tāṃs teṣv eva yuyuje prīyamāṇo mahīpatiḥ |
16 | viduraṃ saṃjayaṃ caiva yuyutsuṃ ca mahāmatim
abravīt paravīraghno dharmātmā dharmavatsalaḥ |
17 | utthāyotthāya yat kāryam asya rājñaḥ pitur mama
sarvaṃ bhavadbhiḥ kartavyam apramattair yathātatham |
18 | paurajānapadānāṃ ca yāni kāryāṇi nityaśaḥ
rājānaṃ samanujñāpya tāni kāryāṇi dharmataḥ |