Book 12 Chapter 19 | |
1 | yudhiṣṭhira uvāca |
1 | vedāhaṃ tāta śāstrāṇi aparāṇi parāṇi ca
ubhayaṃ vedavacanaṃ kuru karma tyajeti ca |
2 | ākulāni ca śāstrāṇi hetubhiś citritāni ca
niścayaś caiva yanmātro vedāhaṃ taṃ yathāvidhi |
3 | tvaṃ tu kevalam astrajño vīravratam anuṣṭhitaḥ
śāstrārthaṃ tattvato gantuṃ na samarthaḥ kathaṃ cana |
4 | śāstrārthasūkṣmadarśī yo dharmaniścayakovidaḥ
tenāpy evaṃ na vācyo 'haṃ yadi dharmaṃ prapaśyasi |
5 | bhrātṛsauhṛdam āsthāya yad uktaṃ vacanaṃ tvayā
nyāyyaṃ yuktaṃ ca kaunteya prīto 'haṃ tena te 'rjuna |
6 | yuddhadharmeṣu sarveṣu kriyāṇāṃ naipuṇeṣu ca
na tvayā sadṛśaḥ kaś cit triṣu lokeṣu vidyate |
7 | dharmasūkṣmaṃ tu yad vākyaṃ tatra duṣprataraṃ tvayā
dhanaṃjaya na me buddhim abhiśaṅkitum arhasi |
8 | yuddhaśāstravid eva tvaṃ na vṛddhāḥ sevitās tvayā
samāsavistaravidāṃ na teṣāṃ vetsi niścayam |
9 | tapas tyāgo vidhir iti niścayas tāta dhīmatām
paraṃ paraṃ jyāya eṣāṃ saiṣā naiḥśreyasī gatiḥ |
10 | na tv etan manyase pārtha na jyāyo 'sti dhanād iti
atra te vartayiṣyāmi yathā naitat pradhānataḥ |
11 | tapaḥsvādhyāyaśīlā hi dṛśyante dhārmikā janāḥ
ṛṣayas tapasā yuktā yeṣāṃ lokāḥ sanātanāḥ |
12 | ajātaśmaśravo dhīrās tathānye vanavāsinaḥ
anantā adhanā eva svādhyāyena divaṃ gatāḥ |
13 | uttareṇa tu panthānam āryā viṣayanigrahāt
abuddhijaṃ tamas tyaktvā lokāṃs tyāgavatāṃ gatāḥ |
14 | dakṣiṇena tu panthānaṃ yaṃ bhāsvantaṃ prapaśyasi
ete kriyāvatāṃ lokā ye śmaśānāni bhejire |
15 | anirdeśyā gatiḥ sā tu yāṃ prapaśyanti mokṣiṇaḥ
tasmāt tyāgaḥ pradhāneṣṭaḥ sa tu duḥkhaḥ praveditum |
16 | anusṛtya tu śāstrāṇi kavayaḥ samavasthitāḥ
apīha syād apīha syāt sārāsāradidṛkṣayā |
17 | vedavādān atikramya śāstrāṇy āraṇyakāni ca
vipāṭya kadalīskandhaṃ sāraṃ dadṛśire na te |
18 | athaikāntavyudāsena śarīre pañcabhautike
icchādveṣasamāyuktam ātmānaṃ prāhur iṅgitaiḥ |
19 | agrāhyaś cakṣuṣā so 'pi anirdeśyaṃ ca tad girā
karmahetupuraskāraṃ bhūteṣu parivartate |
20 | kalyāṇagocaraṃ kṛtvā manas tṛṣṇāṃ nigṛhya ca
karmasaṃtatim utsṛjya syān nirālambanaḥ sukhī |
21 | asminn evaṃ sūkṣmagamye mārge sadbhir niṣevite
katham artham anarthāḍhyam arjuna tvaṃ praśaṃsasi |
22 | pūrvaśāstravido hy evaṃ janāḥ paśyanti bhārata
kriyāsu niratā nityaṃ dāne yajñe ca karmaṇi |
23 | bhavanti sudurāvartā hetumanto 'pi paṇḍitāḥ
dṛḍhapūrvaśrutā mūḍhā naitad astīti vādinaḥ |
24 | amṛtasyāvamantāro vaktāro janasaṃsadi
caranti vasudhāṃ kṛtsnāṃ vāvadūkā bahuśrutāḥ |
25 | yān vayaṃ nābhijānīmaḥ kas tāñ jñātum ihārhati
evaṃ prājñān sataś cāpi mahataḥ śāstravittamān |
26 | tapasā mahad āpnoti buddhyā vai vindate mahat
tyāgena sukham āpnoti sadā kaunteya dharmavit |