Book 11 Chapter 27 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | te samāsādya gaṅgāṃ tu śivāṃ puṇyajanocitām
hradinīṃ vaprasaṃpannāṃ mahānūpāṃ mahāvanām |
2 | bhūṣaṇāny uttarīyāṇi veṣṭanāny avamucya ca
tataḥ pitṝṇāṃ pautrāṇāṃ bhrātṝṇāṃ svajanasya ca |
3 | putrāṇām āryakāṇāṃ ca patīnāṃ ca kurustriyaḥ
udakaṃ cakrire sarvā rudantyo bhṛśaduḥkhitāḥ suhṛdāṃ cāpi dharmajñāḥ pracakruḥ salilakriyāḥ |
4 | udake kriyamāṇe tu vīrāṇāṃ vīrapatnibhiḥ
sūpatīrthābhavad gaṅgā bhūyo viprasasāra ca |
5 | tan mahodadhisaṃkāśaṃ nirānandam anutsavam
vīrapatnībhir ākīrṇaṃ gaṅgātīram aśobhata |
6 | tataḥ kuntī mahārāja sahasā śokakarśitā
rudatī mandayā vācā putrān vacanam abravīt |
7 | yaḥ sa śūro maheṣvāso rathayūthapayūthapaḥ
arjunena hataḥ saṃkhye vīralakṣaṇalakṣitaḥ |
8 | yaṃ sūtaputraṃ manyadhvaṃ rādheyam iti pāṇḍavāḥ
yo vyarājac camūmadhye divākara iva prabhuḥ |
9 | pratyayudhyata yaḥ sarvān purā vaḥ sapadānugān
duryodhanabalaṃ sarvaṃ yaḥ prakarṣan vyarocata |
10 | yasya nāsti samo vīrye pṛthivyām api kaś cana
satyasaṃdhasya śūrasya saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ |
11 | kurudhvam udakaṃ tasya bhrātur akliṣṭakarmaṇaḥ
sa hi vaḥ pūrvajo bhrātā bhāskarān mayy ajāyata kuṇḍalī kavacī śūro divākarasamaprabhaḥ |
12 | śrutvā tu pāṇḍavāḥ sarve mātur vacanam apriyam
karṇam evānuśocanta bhūyaś cārtatarābhavan |
13 | tataḥ sa puruṣavyāghraḥ kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ
uvāca mātaraṃ vīro niḥśvasann iva pannagaḥ |
14 | yasyeṣupātam āsādya nānyas tiṣṭhed dhanaṃjayāt
kathaṃ putro bhavatyāṃ sa devagarbhaḥ purābhavat |
15 | yasya bāhupratāpena tāpitāḥ sarvato vayam
tam agnim iva vastreṇa kathaṃ chāditavaty asi yasya bāhubalaṃ ghoraṃ dhārtarāṣṭrair upāsitam |
16 | nānyaḥ kuntīsutāt karṇād agṛhṇād rathināṃ rathī
sa naḥ prathamajo bhrātā sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ asūta taṃ bhavaty agre katham adbhutavikramam |
17 | aho bhavatyā mantrasya pidhānena vayaṃ hatāḥ
nidhanena hi karṇasya pīḍitāḥ sma sabāndhavāḥ |
18 | abhimanyor vināśena draupadeyavadhena ca
pāñcālānāṃ ca nāśena kurūṇāṃ patanena ca |
19 | tataḥ śataguṇaṃ duḥkham idaṃ mām aspṛśad bhṛśam
karṇam evānuśocan hi dahyāmy agnāv ivāhitaḥ |
20 | na hi sma kiṃ cid aprāpyaṃ bhaved api divi sthitam
na ca sma vaiśasaṃ ghoraṃ kauravāntakaraṃ bhavet |
21 | evaṃ vilapya bahulaṃ dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ
vinadañ śanakai rājaṃś cakārāsyodakaṃ prabhuḥ |
22 | tato vineduḥ sahasā strīpuṃsās tatra sarvaśaḥ
abhito ye sthitās tatra tasminn udakakarmaṇi |
23 | tata ānāyayām āsa karṇasya saparicchadam
striyaḥ kurupatir dhīmān bhrātuḥ premṇā yudhiṣṭhiraḥ |
24 | sa tābhiḥ saha dharmātmā pretakṛtyam anantaram
kṛtvottatāra gaṅgāyāḥ salilād ākulendriyaḥ |