Book 10 Chapter 16 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tad ājñāya hṛṣīkeśo visṛṣṭaṃ pāpakarmaṇā
hṛṣyamāṇa idaṃ vākyaṃ drauṇiṃ pratyabravīt tadā |
2 | virāṭasya sutāṃ pūrvaṃ snuṣāṃ gāṇḍīvadhanvanaḥ
upaplavyagatāṃ dṛṣṭvā vratavān brāhmaṇo 'bravīt |
3 | parikṣīṇeṣu kuruṣu putras tava janiṣyati
etad asya parikṣittvaṃ garbhasthasya bhaviṣyati |
4 | tasya tad vacanaṃ sādhoḥ satyam eva bhaviṣyati
parikṣid bhavitā hy eṣāṃ punar vaṃśakaraḥ sutaḥ |
5 | evaṃ bruvāṇaṃ govindaṃ sātvatapravaraṃ tadā
drauṇiḥ paramasaṃrabdhaḥ pratyuvācedam uttaram |
6 | naitad evaṃ yathāttha tvaṃ pakṣapātena keśava
vacanaṃ puṇḍarīkākṣa na ca madvākyam anyathā |
7 | patiṣyaty etad astraṃ hi garbhe tasyā mayodyatam
virāṭaduhituḥ kṛṣṇa yāṃ tvaṃ rakṣitum icchasi |
8 | vāsudeva uvāca |
8 | amoghaḥ paramāstrasya pātas tasya bhaviṣyati
sa tu garbho mṛto jāto dīrgham āyur avāpsyati |
9 | tvāṃ tu kāpuruṣaṃ pāpaṃ viduḥ sarve manīṣiṇaḥ
asakṛt pāpakarmāṇaṃ bālajīvitaghātakam |
10 | tasmāt tvam asya pāpasya karmaṇaḥ phalam āpnuhi
trīṇi varṣasahasrāṇi cariṣyasi mahīm imām aprāpnuvan kva cit kāṃ cit saṃvidaṃ jātu kena cit |
11 | nirjanān asahāyas tvaṃ deśān pravicariṣyasi
bhavitrī na hi te kṣudra janamadhyeṣu saṃsthitiḥ |
12 | pūyaśoṇitagandhī ca durgakāntārasaṃśrayaḥ
vicariṣyasi pāpātman sarvavyādhisamanvitaḥ |
13 | vayaḥ prāpya parikṣit tu vedavratam avāpya ca
kṛpāc chāradvatād vīraḥ sarvāstrāṇy upalapsyate |
14 | viditvā paramāstrāṇi kṣatradharmavrate sthitaḥ
ṣaṣṭiṃ varṣāṇi dharmātmā vasudhāṃ pālayiṣyati |
15 | itaś cordhvaṃ mahābāhuḥ kururājo bhaviṣyati
parikṣin nāma nṛpatir miṣatas te sudurmate paśya me tapaso vīryaṃ satyasya ca narādhama |
16 | vyāsa uvāca |
16 | yasmād anādṛtya kṛtaṃ tvayāsmān karma dāruṇam
brāhmaṇasya sataś caiva yasmāt te vṛttam īdṛśam |
17 | tasmād yad devakīputra uktavān uttamaṃ vacaḥ
asaṃśayaṃ te tad bhāvi kṣudrakarman vrajāśv itaḥ |
18 | aśvatthāmovāca |
18 | sahaiva bhavatā brahman sthāsyāmi puruṣeṣv aham
satyavāg astu bhagavān ayaṃ ca puruṣottamaḥ |
19 | vaiśaṃpāyana uvāca |
19 | pradāyātha maṇiṃ drauṇiḥ pāṇḍavānāṃ mahātmanām
jagāma vimanās teṣāṃ sarveṣāṃ paśyatāṃ vanam |
20 | pāṇḍavāś cāpi govindaṃ puraskṛtya hatadviṣaḥ
kṛṣṇadvaipāyanaṃ caiva nāradaṃ ca mahāmunim |
21 | droṇaputrasya sahajaṃ maṇim ādāya satvarāḥ
draupadīm abhyadhāvanta prāyopetāṃ manasvinīm |
22 | tatas te puruṣavyāghrāḥ sadaśvair anilopamaiḥ
abhyayuḥ sahadāśārhāḥ śibiraṃ punar eva ha |
23 | avatīrya rathābhyāṃ tu tvaramāṇā mahārathāḥ
dadṛśur draupadīṃ kṛṣṇām ārtām ārtatarāḥ svayam |
24 | tām upetya nirānandāṃ duḥkhaśokasamanvitām
parivārya vyatiṣṭhanta pāṇḍavāḥ sahakeśavāḥ |
25 | tato rājñābhyanujñāto bhīmaseno mahābalaḥ
pradadau tu maṇiṃ divyaṃ vacanaṃ cedam abravīt |
26 | ayaṃ bhadre tava maṇiḥ putrahantā jitaḥ sa te
uttiṣṭha śokam utsṛjya kṣatradharmam anusmara |
27 | prayāṇe vāsudevasya śamārtham asitekṣaṇe
yāny uktāni tvayā bhīru vākyāni madhughātinaḥ |
28 | naiva me patayaḥ santi na putrā bhrātaro na ca
naiva tvam api govinda śamam icchati rājani |
29 | uktavaty asi dhīrāṇi vākyāni puruṣottamam
kṣatradharmānurūpāṇi tāni saṃsmartum arhasi |
30 | hato duryodhanaḥ pāpo rājyasya paripanthakaḥ
duḥśāsanasya rudhiraṃ pītaṃ visphurato mayā |
31 | vairasya gatam ānṛṇyaṃ na sma vācyā vivakṣatām
jitvā mukto droṇaputro brāhmaṇyād gauraveṇa ca |
32 | yaśo 'sya pātitaṃ devi śarīraṃ tv avaśeṣitam
viyojitaś ca maṇinā nyāsitaś cāyudhaṃ bhuvi |
33 | draupady uvāca |
33 | kevalānṛṇyam āptāsmi guruputro gurur mama
śirasy etaṃ maṇiṃ rājā pratibadhnātu bhārata |
34 | vaiśaṃpāyana uvāca |
34 | taṃ gṛhītvā tato rājā śirasy evākarot tadā
guror ucchiṣṭam ity eva draupadyā vacanād api |
35 | tato divyaṃ maṇivaraṃ śirasā dhārayan prabhuḥ
śuśubhe sa mahārājaḥ sacandra iva parvataḥ |
36 | uttasthau putraśokārtā tataḥ kṛṣṇā manasvinī
kṛṣṇaṃ cāpi mahābāhuṃ paryapṛcchata dharmarāṭ |