Book 10 Chapter 10
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	tasyāṃ rātryāṃ vyatītāyāṃ dhṛṣṭadyumnasya sārathiḥ śaśaṃsa dharmarājāya sauptike kadanaṃ kṛtam
2	draupadeyā mahārāja drupadasyātmajaiḥ saha pramattā niśi viśvastāḥ svapantaḥ śibire svake
3	kṛtavarmaṇā nṛśaṃsena gautamena kṛpeṇa ca aśvatthāmnā ca pāpena hataṃ vaḥ śibiraṃ niśi
4	etair naragajāśvānāṃ prāsaśaktiparaśvadhaiḥ sahasrāṇi nikṛntadbhir niḥśeṣaṃ te balaṃ kṛtam
5	chidyamānasya mahato vanasyeva paraśvadhaiḥ śuśruve sumahāñ śabdo balasya tava bhārata
6	aham eko 'vaśiṣṭas tu tasmāt sainyān mahīpate muktaḥ kathaṃ cid dharmātman vyagrasya kṛtavarmaṇaḥ
7	tac chrutvā vākyam aśivaṃ kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ papāta mahyāṃ durdharṣaḥ putraśokasamanvitaḥ
8	taṃ patantam abhikramya parijagrāha sātyakiḥ bhīmaseno 'rjunaś caiva mādrīputrau ca pāṇḍavau
9	labdhacetās tu kaunteyaḥ śokavihvalayā girā jitvā śatrūñ jitaḥ paścāt paryadevayad āturaḥ
10	durvidā gatir arthānām api ye divyacakṣuṣaḥ jīyamānā jayanty anye jayamānā vayaṃ jitāḥ
11	hatvā bhrātṝn vayasyāṃś ca pitṝn putrān suhṛdgaṇān bandhūn amātyān pautrāṃś ca jitvā sarvāñ jitā vayam
12	anartho hy arthasaṃkāśas tathārtho 'narthadarśanaḥ jayo 'yam ajayākāro jayas tasmāt parājayaḥ
13	yaṃ jitvā tapyate paścād āpanna iva durmatiḥ kathaṃ manyeta vijayaṃ tato jitataraḥ paraiḥ
14	yeṣām arthāya pāpasya dhig jayasya suhṛdvadhe nirjitair apramattair hi vijitā jitakāśinaḥ
15	karṇinālīkadaṃṣṭrasya khaḍgajihvasya saṃyuge cāpavyāttasya raudrasya jyātalasvananādinaḥ
16	kruddhasya narasiṃhasya saṃgrāmeṣv apalāyinaḥ ye vyamucyanta karṇasya pramādāt ta ime hatāḥ
17	rathahradaṃ śaravarṣormimantaṃ; ratnācitaṃ vāhanarājiyuktam śaktyṛṣṭimīnadhvajanāganakraṃ; śarāsanāvartamaheṣuphenam
18	saṃgrāmacandrodayavegavelaṃ; droṇārṇavaṃ jyātalanemighoṣam ye terur uccāvacaśastranaubhis; te rājaputrā nihatāḥ pramādāt
19	na hi pramādāt paramo 'sti kaś cid; vadho narāṇām iha jīvaloke pramattam arthā hi naraṃ samantāt; tyajanty anarthāś ca samāviśanti
20	dhvajottamāgrocchritadhūmaketuṃ; śarārciṣaṃ kopamahāsamīram mahādhanurjyātalanemighoṣaṃ; tanutranānāvidhaśastrahomam
21	mahācamūkakṣavarābhipannaṃ; mahāhave bhīṣmamahādavāgnim ye sehur āttāyataśastravegaṃ; te rājaputrā nihatāḥ pramādāt
22	na hi pramattena nareṇa labhyā; vidyā tapaḥ śrīr vipulaṃ yaśo vā paśyāpramādena nihatya śatrūn; sarvān mahendraṃ sukham edhamānam
23	indropamān pārthivaputrapautrān; paśyāviśeṣeṇa hatān pramādāt tīrtvā samudraṃ vaṇijaḥ samṛddhāḥ; sannāḥ kunadyām iva helamānāḥ amarṣitair ye nihatāḥ śayānā; niḥsaṃśayaṃ te tridivaṃ prapannāḥ
24	kṛṣṇāṃ nu śocāmi kathaṃ na sādhvīṃ; śokārṇave sādya vinaṅkṣyatīti bhrātṝṃś ca putrāṃś ca hatān niśamya; pāñcālarājaṃ pitaraṃ ca vṛddham dhruvaṃ visaṃjñā patitā pṛthivyāṃ; sā śeṣyate śokakṛśāṅgayaṣṭiḥ
25	tac chokajaṃ duḥkham apārayantī; kathaṃ bhaviṣyaty ucitā sukhānām putrakṣayabhrātṛvadhapraṇunnā; pradahyamāneva hutāśanena
26	ity evam ārtaḥ paridevayan sa; rājā kurūṇāṃ nakulaṃ babhāṣe gacchānayainām iha mandabhāgyāṃ; samātṛpakṣām iti rājaputrīm
27	mādrīsutas tat parigṛhya vākyaṃ; dharmeṇa dharmapratimasya rājñaḥ yayau rathenālayam āśu devyāḥ; pāñcālarājasya ca yatra dārāḥ
28	prasthāpya mādrīsutam ājamīḍhaḥ; śokārditas taiḥ sahitaḥ suhṛdbhiḥ rorūyamāṇaḥ prayayau sutānām; āyodhanaṃ bhūtagaṇānukīrṇam
29	sa tat praviśyāśivam ugrarūpaṃ; dadarśa putrān suhṛdaḥ sakhīṃś ca bhūmau śayānān rudhirārdragātrān; vibhinnabhagnāpahṛtottamāṅgān
30	sa tāṃs tu dṛṣṭvā bhṛśam ārtarūpo; yudhiṣṭhiro dharmabhṛtāṃ variṣṭhaḥ uccaiḥ pracukrośa ca kauravāgryaḥ; papāta corvyāṃ sagaṇo visaṃjñaḥ