Book 10 Chapter 4 | |
1 | kṛpa uvāca |
1 | diṣṭyā te pratikartavye matir jāteyam acyuta
na tvā vārayituṃ śakto vajrapāṇir api svayam |
2 | anuyāsyāvahe tvāṃ tu prabhāte sahitāv ubhau
adya rātrau viśramasva vimuktakavacadhvajaḥ |
3 | ahaṃ tvām anuyāsyāmi kṛtavarmā ca sātvataḥ
parān abhimukhaṃ yāntaṃ rathāv āsthāya daṃśitau |
4 | āvābhyāṃ sahitaḥ śatrūñ śvo 'si hantā samāgame
vikramya rathināṃ śreṣṭha pāñcālān sapadānugān |
5 | śaktas tvam asi vikrāntuṃ viśramasva niśām imām
ciraṃ te jāgratas tāta svapa tāvan niśām imām |
6 | viśrāntaś ca vinidraś ca svasthacittaś ca mānada
sametya samare śatrūn vadhiṣyasi na saṃśayaḥ |
7 | na hi tvā rathināṃ śreṣṭha pragṛhītavarāyudham
jetum utsahate kaś cid api deveṣu pāvakiḥ |
8 | kṛpeṇa sahitaṃ yāntaṃ yuktaṃ ca kṛtavarmaṇā
ko drauṇiṃ yudhi saṃrabdhaṃ yodhayed api devarāṭ |
9 | te vayaṃ pariviśrāntā vinidrā vigatajvarāḥ
prabhātāyāṃ rajanyāṃ vai nihaniṣyāma śātravān |
10 | tava hy astrāṇi divyāni mama caiva na saṃśayaḥ
sātvato 'pi maheṣvāso nityaṃ yuddheṣu kovidaḥ |
11 | te vayaṃ sahitās tāta sarvāñ śatrūn samāgatān
prasahya samare hatvā prītiṃ prāpsyāma puṣkalām viśramasva tvam avyagraḥ svapa cemāṃ niśāṃ sukham |
12 | ahaṃ ca kṛtavarmā ca prayāntaṃ tvāṃ narottama
anuyāsyāva sahitau dhanvinau paratāpinau rathinaṃ tvarayā yāntaṃ rathāv āsthāya daṃśitau |
13 | sa gatvā śibiraṃ teṣāṃ nāma viśrāvya cāhave
tataḥ kartāsi śatrūṇāṃ yudhyatāṃ kadanaṃ mahat |
14 | kṛtvā ca kadanaṃ teṣāṃ prabhāte vimale 'hani
viharasva yathā śakraḥ sūdayitvā mahāsurān |
15 | tvaṃ hi śakto raṇe jetuṃ pāñcālānāṃ varūthinīm
daityasenām iva kruddhaḥ sarvadānavasūdanaḥ |
16 | mayā tvāṃ sahitaṃ saṃkhye guptaṃ ca kṛtavarmaṇā
na saheta vibhuḥ sākṣād vajrapāṇir api svayam |
17 | na cāhaṃ samare tāta kṛtavarmā tathaiva ca
anirjitya raṇe pāṇḍūn vyapayāsyāva karhi cit |
18 | hatvā ca samare kṣudrān pāñcālān pāṇḍubhiḥ saha
nivartiṣyāmahe sarve hatā vā svargagā vayam |
19 | sarvopāyaiḥ sahāyās te prabhāte vayam eva hi
satyam etan mahābāho prabravīmi tavānagha |
20 | evam uktas tato drauṇir mātulena hitaṃ vacaḥ
abravīn mātulaṃ rājan krodhād udvṛtya locane |
21 | āturasya kuto nidrā narasyāmarṣitasya ca
arthāṃś cintayataś cāpi kāmayānasya vā punaḥ |
22 | tad idaṃ samanuprāptaṃ paśya me 'dya catuṣṭayam
yasya bhāgaś caturtho me svapnam ahnāya nāśayet |
23 | kiṃ nāma duḥkhaṃ loke 'smin pitur vadham anusmaran
hṛdayaṃ nirdahan me 'dya rātryahāni na śāmyati |
24 | yathā ca nihataḥ pāpaiḥ pitā mama viśeṣataḥ
pratyakṣam api te sarvaṃ tan me marmāṇi kṛntati |
25 | kathaṃ hi mādṛśo loke muhūrtam api jīvati
droṇo hateti yad vācaḥ pāñcālānāṃ śṛṇomy aham |
26 | dṛṣṭadyumnam ahatvājau nāhaṃ jīvitum utsahe
sa me pitṛvadhād vadhyaḥ pāñcālā ye ca saṃgatāḥ |
27 | vilāpo bhagnasakthasya yas tu rājño mayā śrutaḥ
sa punar hṛdayaṃ kasya krūrasyāpi na nirdahet |
28 | kasya hy akaruṇasyāpi netrābhyām aśru nāvrajet
nṛpater bhagnasakthasya śrutvā tādṛg vacaḥ punaḥ |
29 | yaś cāyaṃ mitrapakṣo me mayi jīvati nirjitaḥ
śokaṃ me vardhayaty eṣa vārivega ivārṇavam ekāgramanaso me 'dya kuto nidrā kutaḥ sukham |
30 | vāsudevārjunābhyāṃ hi tān ahaṃ parirakṣitān
aviṣahyatamān manye mahendreṇāpi mātula |
31 | na cāsmi śakyaḥ saṃyantum asmāt kāryāt kathaṃ cana
na taṃ paśyāmi loke 'smin yo māṃ kāryān nivartayet iti me niścitā buddhir eṣā sādhumatā ca me |
32 | vārttikaiḥ kathyamānas tu mitrāṇāṃ me parābhavaḥ
pāṇḍavānāṃ ca vijayo hṛdayaṃ dahatīva me |
33 | ahaṃ tu kadanaṃ kṛtvā śatrūṇām adya sauptike
tato viśramitā caiva svaptā ca vigatajvaraḥ |