Book 8 Chapter 10 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | śrutakarmā mahārāja citrasenaṃ mahīpatim
ājaghne samare kruddhaḥ pañcāśadbhiḥ śilīmukhaiḥ |
2 | abhisāras tu taṃ rājā navabhir niśitaiḥ śaraiḥ
śrutakarmāṇam āhatya sūtaṃ vivyādha pañcabhiḥ |
3 | śrutakarmā tataḥ kruddhaś citrasenaṃ camūmukhe
nārācena sutīkṣṇena marmadeśe samardayat |
4 | etasminn antare cainaṃ śrutakīrtir mahāyaśāḥ
navatyā jagatīpālaṃ chādayām āsa patribhiḥ |
5 | pratilabya tataḥ saṃjñāṃ citraseno mahārathaḥ
dhanuś ciccheda bhallena taṃ ca vivyādha saptabhiḥ |
6 | so 'nyat kārmukam ādāya vegaghnaṃ rukmabhūṣaṇam
citrarūpataraṃ cakre citrasenaṃ śarormibhiḥ |
7 | sa śaraiś citrito rājaṃś citramālyadharo yuvā
yuveva samaśobhat sa goṣṭhīmadhye svalaṃkṛtaḥ |
8 | śrutakarmāṇam atha vai nārācena stanāntare
bibheda samare kruddhas tiṣṭha tiṣṭheti cābravīt |
9 | śrutakarmāpi samare nārācena samarditaḥ
susrāva rudhiraṃ bhūri gairikāmbha ivācalaḥ |
10 | tataḥ sa rudhirāktāṅgo rudhireṇa kṛtacchaviḥ
rarāja samare rājan sapuṣpa iva kiṃśukaḥ |
11 | śrutakarmā tato rājañ śatrūṇāṃ samabhidrutaḥ
śatrusaṃvaraṇaṃ kṛtvā dvidhā ciccheda kārmukam |
12 | athainaṃ chinnadhanvānaṃ nārācānāṃ tribhiḥ śataiḥ
vivyādha bharataśreṣṭha śrutakarmā mahāyaśāḥ |
13 | tato 'pareṇa bhallena bhṛśaṃ tīkṣṇena satvaraḥ
jahāra saśirastrāṇaṃ śiras tasya mahātmanaḥ |
14 | tacchiro nyapatad bhūmau sumahac citravarmaṇaḥ
yadṛcchayā yathā candraś cyutaḥ svargān mahītale |
15 | rājānaṃ nihataṃ dṛṣṭvā abhisāraṃ ca māriṣa
abhyadravanta vegena citrasenasya sainikāḥ |
16 | tataḥ kruddho maheṣvāsas tat sainyaṃ prādravac charaiḥ
antakāle yathā kruddhaḥ sarvabhūtāni pretarāṭ drāvayann iṣubhis tūrṇaṃ śrutakarmā vyarocata |
17 | prativindhyas tataś citraṃ bhittvā pañcabhir āśugaiḥ
sārathiṃ tribhir ānarcchad dhvajam ekeṣuṇā tataḥ |
18 | taṃ citro navabhir bhallair bāhvor urasi cārdayat
svarṇapuṅkhaiḥ śilādhautaiḥ kaṅkabarhiṇavājitaiḥ |
19 | prativindhyo dhanus tasya chittvā bhārata sāyakaiḥ
pañcabhir niśitair bāṇair athainaṃ saṃprajaghnivān |
20 | tataḥ śaktiṃ mahārāja hemadaṇḍāṃ durāsadām
prāhiṇot tava putrāya ghorām agniśikhām iva |
21 | tām āpatantīṃ sahasā śaktim ulkām ivāmbarāt
dvidhā ciccheda samare prativindhyo hasann iva |
22 | sā papāta tadā chinnā prativindhyaśaraiḥ śitaiḥ
yugānte sarvabhūtāni trāsayantī yathāśaniḥ |
23 | śaktiṃ tāṃ prahatāṃ dṛṣṭvā citro gṛhya mahāgadām
prativindhyāya cikṣepa rukmajālavibhūṣitām |
24 | sā jaghāna hayāṃs tasya sārathiṃ ca mahāraṇe
rathaṃ pramṛdya vegena dharaṇīm anvapadyata |
25 | etasminn eva kāle tu rathād āplutya bhārata
śaktiṃ cikṣepa citrāya svarṇaghaṇṭām alaṃkṛtām |
26 | tām āpatantīṃ jagrāha citro rājan mahāmanāḥ
tatas tām eva cikṣepa prativindhyāya bhārata |
27 | samāsādya raṇe śūraṃ prativindhyaṃ mahāprabhā
nirbhidya dakṣiṇaṃ bāhuṃ nipapāta mahītale patitābhāsayac caiva taṃ deśam aśanir yathā |
28 | prativindhyas tato rājaṃs tomaraṃ hemabhūṣitam
preṣayām āsa saṃkruddhaś citrasya vadhakāmyayā |
29 | sa tasya devāvaraṇaṃ bhittvā hṛdayam eva ca
jagāma dharaṇīṃ tūrṇaṃ mahoraga ivāśayam |
30 | sa papāta tadā rājaṃs tomareṇa samāhataḥ
prasārya vipulau bāhū pīnau parighasaṃnibhau |
31 | citraṃ saṃprekṣya nihataṃ tāvakā raṇaśobhinaḥ
abhyadravanta vegena prativindhyaṃ samantataḥ |
32 | sṛjanto vividhān bāṇāñ śataghnīś ca sakiṅkiṇīḥ
ta enaṃ chādayām āsuḥ sūryam abhragaṇā iva |
33 | tān apāsya mahābāhuḥ śarajālena saṃyuge
vyadrāvayat tava camūṃ vajrahasta ivāsurīm |
34 | te vadhyamānāḥ samare tāvakāḥ pāṇḍavair nṛpa
viprakīryanta sahasā vātanunnā ghanā iva |
35 | vipradrute bale tasmin vadhyamāne samantataḥ
drauṇir eko 'bhyayāt tūrṇaṃ bhīmasenaṃ mahābalam |
36 | tataḥ samāgamo ghoro babhūva sahasā tayoḥ
yathā devāsure yuddhe vṛtravāsavayor abhūt |