Book 7 Chapter 160 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | tato duryodhano droṇam abhigamyedam abravīt
amarṣavaśam āpanno janayan harṣatejasī |
2 | na marṣaṇīyāḥ saṃgrāme viśramantaḥ śramānvitāḥ
sapatnā glānamanaso labdhalakṣyā viśeṣataḥ |
3 | tat tu marṣitam asmābhir bhavataḥ priyakāmyayā
ta ete pariviśrāntāḥ pāṇḍavā balavattarāḥ |
4 | sarvathā parihīnāḥ sma tejasā ca balena ca
bhavatā pālyamānās te vivardhante punaḥ punaḥ |
5 | divyāny astrāṇi sarvāṇi brahmāstrādīni yāny api
tāni sarvāṇi tiṣṭhanti bhavaty eva viśeṣataḥ |
6 | na pāṇḍaveyā na vayaṃ nānye loke dhanurdharāḥ
yudhyamānasya te tulyāḥ satyam etad bravīmi te |
7 | sasurāsuragandharvān imāṃl lokān dvijottama
sarvāstravid bhavān hanyād divyair astrair na saṃśayaḥ |
8 | sa bhavān marṣayaty enāṃs tvatto bhītān viśeṣataḥ
śiṣyatvaṃ vā puraskṛtya mama vā mandabhāgyatām |
9 | evam uddharṣito droṇaḥ kopitaś cātmajena te
samanyur abravīd rājan duryodhanam idaṃ vacaḥ |
10 | sthaviraḥ san paraṃ śaktyā ghaṭe duryodhanāhave
ataḥ paraṃ mayā kāryaṃ kṣudraṃ vijayagṛddhinā anastravid ayaṃ sarvo hantavyo 'stravidā janaḥ |
11 | yad bhavān manyate cāpi śubhaṃ vā yadi vāśubham
tad vai kartāsmi kauravya vacanāt tava nānyathā |
12 | nihatya sarvapāñcālān yuddhe kṛtvā parākramam
vimokṣye kavacaṃ rājan satyenāyudham ālabhe |
13 | manyase yac ca kaunteyam arjunaṃ śrāntam āhave
tasya vīryaṃ mahābāho śṛṇu satyena kaurava |
14 | taṃ na devā na gandharvā na yakṣā na ca rākṣasāḥ
utsahante raṇe soḍhuṃ kupitaṃ savyasācinam |
15 | khāṇḍave yena bhagavān pratyudyātaḥ sureśvaraḥ
sāyakair vāritaś cāpi varṣamāṇo mahātmanā |
16 | yakṣā nāgās tathā daityā ye cānye balagarvitāḥ
nihatāḥ puruṣendreṇa tac cāpi viditaṃ tava |
17 | gandharvā ghoṣayātrāyāṃ citrasenādayo jitāḥ
yūyaṃ tair hriyamāṇāś ca mokṣitā dṛḍhadhanvanā |
18 | nivātakavacāś cāpi devānāṃ śatravas tathā
surair avadhyāḥ saṃgrāme tena vīreṇa nirjitāḥ |
19 | dānavānāṃ sahasrāṇi hiraṇyapuravāsinām
vijigye puruṣavyāghraḥ sa śakyo mānuṣaiḥ katham |
20 | pratyakṣaṃ caiva te sarvaṃ yathā balam idaṃ tava
kṣapitaṃ pāṇḍuputreṇa ceṣṭatāṃ no viśāṃ pate |
21 | taṃ tathābhipraśaṃsantam arjunaṃ kupitas tadā
droṇaṃ tava suto rājan punar evedam abravīt |
22 | ahaṃ duḥśāsanaḥ karṇaḥ śakunir mātulaś ca me
haniṣyāmo 'rjunaṃ saṃkhye dvaidhīkṛtyādya bhāratīm |
23 | tasya tad vacanaṃ śrutvā bhāradvājo hasann iva
anvavartata rājānaṃ svasti te 'stv iti cābravīt |
24 | ko hi gāṇḍīvadhanvānaṃ jvalantam iva tejasā
akṣayaṃ kṣapayet kaś cit kṣatriyaḥ kṣatriyarṣabham |
25 | taṃ na vittapatir nendro na yamo na jaleśvaraḥ
nāsuroragarakṣāṃsi kṣapayeyuḥ sahāyudham |
26 | mūḍhās tv etāni bhāṣante yānīmāny āttha bhārata
yuddhe hy arjunam āsādya svastimān ko vrajed gṛhān |
27 | tvaṃ tu sarvātiśaṅkitvān niṣṭhuraḥ pāpaniścayaḥ
śreyasas tvaddhite yuktāṃs tat tad vaktum ihecchasi |
28 | gaccha tvam api kaunteyam ātmārthebhyo hi māciram
tvam apy āśaṃsase yoddhuṃ kulajaḥ kṣatriyo hy asi |
29 | imān kiṃ pārthivān sarvān ghātayiṣyasy anāgasaḥ
tvam asya mūlaṃ vairasya tasmād āsādayārjunam |
30 | eṣa te mātulaḥ prājñaḥ kṣatradharmam anuvrataḥ
dūrdyūtadevī gāndhāriḥ prayātv arjunam āhave |
31 | eṣo 'kṣakuśalo jihmo dyūtakṛt kitavaḥ śaṭhaḥ
devitā nikṛtiprajño yudhi jeṣyati pāṇḍavān |
32 | tvayā kathitam atyantaṃ karṇena saha hṛṣṭavat
asakṛc chūnyavan mohād dhṛtarāṣṭrasya śṛṇvataḥ |
33 | ahaṃ ca tāta karṇaś ca bhrātā duḥśāsanaś ca me
pāṇḍuputrān haniṣyāmaḥ sahitāḥ samare trayaḥ |
34 | iti te katthamānasya śrutaṃ saṃsadi saṃsadi
anutiṣṭha pratijñāṃ tāṃ satyavāg bhava taiḥ saha |
35 | eṣa te pāṇḍavaḥ śatrur aviṣahyo 'grataḥ sthitaḥ
kṣatradharmam avekṣasva ślāghyas tava vadho jayāt |
36 | dattaṃ bhuktam adhītaṃ ca prāptam aiśvaryam īpsitam
kṛtakṛtyo 'nṛṇaś cāsi mā bhair yudhyasva pāṇḍavam |
37 | ity uktvā samare droṇo nyavartata yataḥ pare
dvaidhīkṛtya tataḥ senāṃ yuddhaṃ samabhavat tadā |