Book 7 Chapter 156 | |
1 | arjuna uvāca |
1 | katham asmaddhitārthaṃ te kaiś ca yogair janārdana
jarāsaṃdhaprabhṛtayo ghātitāḥ pṛthivīṣvarāḥ |
2 | vāsudeva uvāca |
2 | jarāsaṃdhaś cedirājo naiṣādiś ca mahābalaḥ
yadi syur na hatāḥ pūrvam idānīṃ syur bhayaṃkarāḥ |
3 | suyodhanas tān avaśyaṃ vṛṇuyād rathasattamān
te 'smābhir nityasaṃduṣṭāḥ saṃśrayeyuś ca kauravān |
4 | te hi vīrā mahātmānaḥ kṛtāstrā dṛḍhayodhinaḥ
dhārtarāṣṭrīṃ camūṃ kṛtsnāṃ rakṣeyur amarā iva |
5 | sūtaputro jarāsaṃdhaś cedirājo niṣādajaḥ
suyodhanaṃ samāśritya taperan pṛthivīm imām |
6 | yogair api hatā yais te tān me śṛṇu dhanaṃjaya
ajayyā hi vinā yogair mṛdhe te daivatair api |
7 | ekaiko hi pṛthak teṣāṃ samastāṃ suravāhinīm
yodhayet samare pārtha lokapālābhirakṣitām |
8 | jarāsaṃdho hi ruṣito rauhiṇeyapradharṣitaḥ
asmadvadhārthaṃ cikṣepa gadāṃ vai lohitāmukhīm |
9 | sīmantam iva kurvāṇāṃ nabhasaḥ pāvakaprabhām
vyadṛśyatāpatantī sā śakramuktā yathāśaniḥ |
10 | tām āpatantīṃ dṛṣṭvaiva gadāṃ rohiṇinandanaḥ
pratighātārtham astraṃ vai sthūṇākarṇam avāsṛjat |
11 | astravegapratihatā sā gadā prāpatad bhuvi
dārayantī dharāṃ devīṃ kampayantīva parvatān |
12 | tatra sma rākṣasī ghorā jarā nāmāśuvikramā
saṃdhayām āsa taṃ jātaṃ jarāsaṃdham ariṃdamam |
13 | dvābhyāṃ jāto hi mātṛbhyām ardhadehaḥ pṛthak pṛthak
tayā sa saṃdhito yasmāj jarāsaṃdhas tataḥ smṛtaḥ |
14 | sā tu bhūmigatā pārtha hatā sasutabāndhavā
gadayā tena cāstreṇa sthūṇākarṇena rākṣasī |
15 | vinābhūtaḥ sa gadayā jarāsaṃdho mahāmṛdhe
nihato bhīmasenena paśyatas te dhanaṃjaya |
16 | yadi hi syād gadāpāṇir jarāsaṃdhaḥ pratāpavān
sendrā devā na taṃ hantuṃ raṇe śaktā narottama |
17 | tvaddhitārthaṃ hi naiṣādir aṅguṣṭhena viyojitaḥ
droṇenācāryakaṃ kṛtvā chadmanā satyavikramaḥ |
18 | sa tu baddhāṅgulitrāṇo naiṣādir dṛḍhavikramaḥ
asyann eko vanacaro babhau rāma ivāparaḥ |
19 | ekalavyaṃ hi sāṅguṣṭham aśaktā devadānavāḥ
sarākṣasoragāḥ pārtha vijetuṃ yudhi karhi cit |
20 | kim u mānuṣamātreṇa śakyaḥ syāt prativīkṣitum
dṛḍhamuṣṭiḥ kṛtī nityam asyamāno divāniśam |
21 | tvaddhitārthaṃ tu sa mayā hataḥ saṃgrāmamūrdhani
cedirājaś ca vikrāntaḥ pratyakṣaṃ nihatas tava |
22 | sa cāpy aśakyaḥ saṃgrāme jetuṃ sarvaiḥ surāsuraiḥ
vadhārthaṃ tasya jāto 'ham anyeṣāṃ ca suradviṣām |
23 | tvatsahāyo naravyāghra lokānāṃ hitakāmyayā
hiḍimbabakakirmīrā bhīmasenena pātitāḥ rāvaṇena samaprāṇā brahmayajñavināśanāḥ |
24 | hatas tathaiva māyāvī haiḍimbenāpy alāyudhaḥ
haiḍimbaś cāpy upāyena śaktyā karṇena ghātitaḥ |
25 | yadi hy enaṃ nāhaniṣyat karṇaḥ śaktyā mahāmṛdhe
mayā vadhyo 'bhaviṣyat sa bhaimasenir ghaṭotkacaḥ |
26 | mayā na nihataḥ pūrvam eṣa yuṣmatpriyepsayā
eṣa hi brāhmaṇadveṣī yajñadveṣī ca rākṣasaḥ |
27 | dharmasya loptā pāpātmā tasmād eṣa nipātitaḥ
vyaṃsitā cāpy upāyena śakradattā mayānagha |
28 | ye hi dharmasya loptāro vadhyās te mama pāṇḍava
dharmasaṃsthāpanārthaṃ hi pratijñaiṣā mamāvyayā |
29 | brahma satyaṃ damaḥ śaucaṃ dharmo hrīḥ śrīr dhṛtiḥ kṣamā
yatra tatra rame nityam ahaṃ satyena te śape |
30 | na viṣādas tvayā kāryaḥ karṇaṃ vaikartanaṃ prati
upadekṣyāmy upāyaṃ te yena taṃ prasahiṣyasi |
31 | suyodhanaṃ cāpi raṇe haniṣyati vṛkodaraḥ
tasya cāpi vadhopāyaṃ vakṣyāmi tava pāṇḍava |
32 | vardhate tumulas tv eṣa śabdaḥ paracamūṃ prati
vidravanti ca sainyāni tvadīyāni diśo daśa |
33 | labdhalakṣyā hi kauravyā vidhamanti camūṃ tava
dahaty eṣa ca vaḥ sainyaṃ droṇaḥ praharatāṃ varaḥ |