Book 7 Chapter 109 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | sa tathā virathaḥ karṇaḥ punar bhīmena nirjitaḥ
ratham anyaṃ samāsthāya sadyo vivyādha pāṇḍavam |
2 | mahāgajāv ivāsādya viṣāṇāgraiḥ parasparam
śaraiḥ pūrṇāyatotsṛṣṭair anyonyam abhijaghnatuḥ |
3 | atha karṇaḥ śaravrātair bhīmaṃ balavad ardayat
nanāda balavan nādaṃ punar vivyādha corasi |
4 | taṃ bhīmo daśabhir bāṇaiḥ pratyavidhyad ajihmagaiḥ
punar vivyādha viṃśatyā śarāṇāṃ nataparvaṇām |
5 | karṇas tu navabhir bhīmaṃ viddhvā rājan stanāntare
dhvajam ekena vivyādha sāyakena śitena ha |
6 | sāyakānāṃ tataḥ pārthas triṣaṣṭyā pratyavidhyata
tottrair iva mahānāgaṃ kaśābhir iva vājinam |
7 | so 'tividdho mahārāja pāṇḍavena yaśasvinā
sṛkviṇī lelihan vīraḥ krodhasaṃraktalocanaḥ |
8 | tataḥ śaraṃ mahārāja sarvakāyāvadāraṇam
prāhiṇod bhīmasenāya balāyendra ivāśanim |
9 | sa nirbhidya raṇe pārthaṃ sūtaputradhanuścyutaḥ
agacchad dārayan bhūmiṃ citrapuṅkhaḥ śilīmukhaḥ |
10 | sarvaśaikyāṃ catuṣkiṣkuṃ gurvīṃ rukmāṅgadāṃ gadām
prāhiṇot sūtaputrāya ṣaḍasrām avicārayan |
11 | tayā jaghānādhiratheḥ sadaśvān sādhuvāhinaḥ
gadayā bhārataḥ kruddho vajreṇendra ivāsurān |
12 | tato bhīmo mahābāhuḥ kṣurābhyāṃ bharatarṣabha
dhvajam ādhiratheś chittvā sūtam abhyahanat tadā |
13 | hatāśvasūtam utsṛjya rathaṃ sa patitadhvajam
visphārayan dhanuḥ karṇas tasthau bhārata durmanāḥ |
14 | tatrādbhutam apaśyāma rādheyasya parākramam
viratho rathināṃ śreṣṭho vārayām āsa yad ripum |
15 | virathaṃ taṃ rathaśreṣṭhaṃ dṛṣṭvādhirathim āhave
duryodhanas tato rājann abhyabhāṣata durmukham |
16 | eṣa durmukha rādheyo bhīmena virathīkṛtaḥ
taṃ rathena naraśreṣṭhaṃ saṃpādaya mahāratham |
17 | duryodhanavacaḥ śrutvā tato bhārata durmukhaḥ
tvaramāṇo 'byayāt karṇaṃ bhīmaṃ cāvārayac charaiḥ |
18 | durmukhaṃ prekṣya saṃgrāme sūtaputrapadānugam
vāyuputraḥ prahṛṣṭo 'bhūt sṛkkiṇī parilelihan |
19 | tataḥ karṇaṃ mahārāja vārayitvā śilīmukhaiḥ
durmukhāya rathaṃ śīghraṃ preṣayām āsa pāṇḍavaḥ |
20 | tasmin kṣaṇe mahārāja navabhir nataparvabhiḥ
supuṅkhair durmukhaṃ bhīmaḥ śarair ninye yamakṣayam |
21 | tatas tam evādhirathiḥ syandanaṃ durmukhe hate
āsthitaḥ prababhau rājan dīpyamāna ivāṃśumān |
22 | śayānaṃ bhinnamarmāṇaṃ durmukhaṃ śoṇitokṣitam
dṛṣṭvā karṇo 'śrupūrṇākṣo muhūrtaṃ nābhyavartata |
23 | taṃ gatāsum atikramya kṛtvā karṇaḥ pradakṣiṇam
dīrgham uṣṇaṃ śvasan vīro na kiṃ cit pratyapadyata |
24 | tasmiṃs tu vivare rājan nārācān gārdhravāsasaḥ
prāhiṇot sūtaputrāya bhīmasenaś caturdaśa |
25 | te tasya kavacaṃ bhittvā svarṇapuṅkhā mahaujasaḥ
hemacitrā mahārāja dyotayanto diśo daśa |
26 | apiban sūtaputrasya śoṇitaṃ raktabhojanāḥ
kruddhā iva manuṣyendra bhujagāḥ kālacoditāḥ |
27 | prasarpamāṇā medinyāṃ te vyarocanta mārgaṇāḥ
ardhapraviṣṭāḥ saṃrabdhā bilānīva mahoragāḥ |
28 | taṃ pratyavidhyad rādheyo jāmbūnadavibhūṣitaiḥ
caturdaśabhir aty ugrair nārācair avicārayan |
29 | te bhīmasenasya bhujaṃ savyaṃ nirbhidya patriṇaḥ
prāviśan medinīṃ bhīmāḥ krauñcaṃ patrarathā iva |
30 | te vyarocanta nārācāḥ praviśanto vasuṃdharām
gacchaty astaṃ dinakare dīpyamānā ivāṃśavaḥ |
31 | sa nirbhinno raṇe bhīmo nārācair marmabhedibhiḥ
susrāva rudhiraṃ bhūri parvataḥ salilaṃ yathā |
32 | sa bhīmas tribhir āyastaḥ sūtaputraṃ patatribhiḥ
suparṇavegair vivyādha sārathiṃ cāsya saptabhiḥ |
33 | sa vihvalo mahārāja karṇo bhīmabalārditaḥ
prādravaj javanair aśvai raṇaṃ hitvā mahāyaśāḥ |
34 | bhīmasenas tu visphārya cāpaṃ hemapariṣkṛtam
āhave 'tiratho 'tiṣṭhaj jvalann iva hutāśanaḥ |