Book 7 Chapter 60 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | tathā saṃbhāṣatāṃ teṣāṃ prādurāsīd dhanaṃjayaḥ
didṛkṣur bharataśreṣṭhaṃ rājānaṃ sasuhṛdgaṇam |
2 | taṃ praviṣṭaṃ śubhāṃ kakṣyām abhivādyāgrataḥ sthitam
samutthāyārjunaṃ premṇā sasvaje pāṇḍavarṣabhaḥ |
3 | mūrdhni cainam upāghrāya pariṣvajya ca bāhunā
āśiṣaḥ paramāḥ procya smayamāno 'bhyabhāṣata |
4 | vyaktam arjuna saṃgrāme dhruvas te vijayo mahān
yādṛg rūpā hi te chāyā prasannaś ca janārdanaḥ |
5 | tam abravīt tato jiṣṇur mahad āścaryam uttamam
dṛṣṭavān asmi bhadraṃ te keśavasya prasādajam |
6 | tatas tat kathayām āsa yathādṛṣṭaṃ dhanaṃjayaḥ
āśvāsanārthaṃ suhṛdāṃ tryambakena samāgamam |
7 | tataḥ śirobhir avaniṃ spṛṣṭvā sarve ca vismitāḥ
namaskṛtya vṛṣāṅkāya sādhu sādhv ity athābruvan |
8 | anujñātās tataḥ sarve suhṛdo dharmasūnunā
tvaramāṇāḥ susaṃnaddhā hṛṣṭā yuddhāya niryayuḥ |
9 | abhivādya tu rājānaṃ yuyudhānācyutārjunāḥ
hṛṣṭā viniryayus te vai yudhiṣṭhiraniveśanāt |
10 | rathenaikena durdharṣau yuyudhānajanārdanau
jagmatuḥ sahitau vīrāv arjunasya niveśanam |
11 | tatra gatvā hṛṣīkeśaḥ kalpayām āsa sūtavat
rathaṃ rathavarasyājau vānararṣabhalakṣaṇam |
12 | sa meghasamanirghoṣas taptakāñcanasaprabhaḥ
babhau rathavaraḥ kḷptaḥ śiśur divasakṛd yathā |
13 | tataḥ puruṣaśārdūlaḥ sajjaḥ sajjaṃ puraḥsaraḥ
kṛtāhnikāya pārthāya nyavedayata taṃ ratham |
14 | taṃ tu loke varaḥ puṃsāṃ kirīṭī hemavarmabhṛt
bāṇabāṇāsanī vāhaṃ pradakṣiṇam avartata |
15 | tato vidyāvayovṛddhaiḥ kriyāvadbhir jitendriyaiḥ
stūyamāno jayāśībhir āruroha mahāratham |
16 | jaitraiḥ sāṃgrāmikair mantraiḥ pūrvam eva rathottamam
abhimantritam arciṣmān udayaṃ bhāskaro yathā |
17 | sa rathe rathināṃ śreṣṭhaḥ kāñcane kāñcanāvṛtaḥ
vibabhau vimalo 'rciṣmān merāv iva divākaraḥ |
18 | anvārurohatuḥ pārthaṃ yuyudhānajanārdanau
śaryāter yajñam āyāntaṃ yathendraṃ devam aśvinau |
19 | atha jagrāha govindo raśmīn raśmivatāṃ varaḥ
mātalir vāsavasyeva vṛtraṃ hantuṃ prayāsyataḥ |
20 | sa tābhyāṃ sahitaḥ pārtho rathapravaram āsthitaḥ
sahito budhaśukrābhyāṃ tamo nighnan yathā śaśī |
21 | saindhavasya vadhaprepsuḥ prayātaḥ śatrupūgahā
sahāmbupatimitrābhyāṃ yathendras tārakāmaye |
22 | tato vāditranirghoṣair maṅgalyaiś ca stavaiḥ śubhaiḥ
prayāntam arjunaṃ sūtā māgadhāś caiva tuṣṭuvuḥ |
23 | sajayāśīḥ sapuṇyāhaḥ sūtamāgadhanisvanaḥ
yukto vāditraghoṣeṇa teṣāṃ ratikaro 'bhavat |
24 | tam anuprayato vāyuḥ puṇyagandhavahaḥ śuciḥ
vavau saṃharṣayan pārthaṃ dviṣataś cāpi śoṣayan |
25 | prādurāsan nimittāni vijayāya bahūni ca
pāṇḍavānāṃ tvadīyānāṃ viparītāni māriṣa |
26 | dṛṣṭvārjuno nimittāni vijayāya pradakṣiṇam
yuyudhānaṃ maheṣvāsam idaṃ vacanam abravīt |
27 | yuyudhānādya yuddhe me dṛśyate vijayo dhruvaḥ
yathā hīmāni liṅgāni dṛśyante śinipuṃgava |
28 | so 'haṃ tatra gamiṣyāmi yatra saindhavako nṛpaḥ
yiyāsur yamalokāya mama vīryaṃ pratīkṣate |
29 | yathā paramakaṃ kṛtyaṃ saindhavasya vadhe mama
tathaiva sumahat kṛtyaṃ dharmarājasya rakṣaṇe |
30 | sa tvam adya mahābāho rājānaṃ paripālaya
yathaiva hi mayā guptas tvayā gupto bhavet tathā |
31 | tvayi cāhaṃ parāśvasya pradyumne vā mahārathe
śaknuyāṃ saindhavaṃ hantum anapekṣo nararṣabha |
32 | mayy apekṣā na kartavyā kathaṃ cid api sātvata
rājany eva parā guptiḥ kāryā sarvātmanā tvayā |
33 | na hi yatra mahābāhur vāsudevo vyavasthitaḥ
kiṃ cid vyāpadyate tatra yatrāham api ca dhruvam |
34 | evam uktas tu pārthena sātyakiḥ paravīrahā
tathety uktvāgamat tatra yatra rājā yudhiṣṭhiraḥ |