Book 7 Chapter 56 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | tato 'rjunasya bhavanaṃ praviśyāpratimaṃ vibhuḥ
spṛṣṭvāmbhaḥ puṇḍarīkākṣaḥ sthaṇḍile śubhalakṣaṇe saṃtastāra śubhāṃ śayyāṃ darbhair vaiḍūryasaṃnibhaiḥ |
2 | tato mālyena vidhival lājair gandhaiḥ sumaṅgalaiḥ
alaṃcakāra tāṃ śayyāṃ parivāryāyudhottamaiḥ |
3 | tataḥ spṛṣṭodakaṃ pārthaṃ vinītāḥ paricārakāḥ
darśayāṃ naityakaṃ cakrur naiśaṃ traiyambakaṃ balim |
4 | tataḥ prītamanāḥ pārtho gandhair mālyaiś ca mādhavam
alaṃkṛtyopahāraṃ taṃ naiśam asmai nyavedayat |
5 | smayamānas tu govindaḥ phalgunaṃ pratyabhāṣata
supyatāṃ pārtha bhadraṃ te kalyāṇāya vrajāmy aham |
6 | sthāpayitvā tato dvāḥsthān goptṝṃś cāttāyudhān narān
dārukānugataḥ śrīmān viveśa śibiraṃ svakam śiśye ca śayane śubhre bahukṛtyaṃ vicintayan |
7 | na pāṇḍavānāṃ śibire kaś cit suṣvāpa tāṃ niśām
prajāgaraḥ sarvajanam āviveśa viśāṃ pate |
8 | putraśokābhibhūtena pratijñāto mahātmanā
sahasā sindhurājasya vadho gāṇḍīvadhanvanā |
9 | tat kathaṃ nu mahābāhur vāsaviḥ paravīrahā
pratijñāṃ saphalāṃ kuryād iti te samacintayan |
10 | kaṣṭaṃ hīdaṃ vyavasitaṃ pāṇḍavena mahātmanā
putraśokābhitaptena pratijñā mahatī kṛtā |
11 | bhrātaraś cāpi vikrāntā bahulāni balāni ca
dhṛtarāṣṭrasya putreṇa sarvaṃ tasmai niveditam |
12 | sa hatvā saindhavaṃ saṃkhye punar etu dhanaṃjayaḥ
jitvā ripugaṇāṃś caiva pārayatv arjuno vratam |
13 | ahatvā sindhurājaṃ hi dhūmaketuṃ pravekṣyati
na hy etad anṛtaṃ kartum arhaḥ pārtho dhanaṃjayaḥ |
14 | dharmaputraḥ kathaṃ rājā bhaviṣyati mṛte 'rjune
tasmin hi vijayaḥ kṛtsnaḥ pāṇḍavena samāhitaḥ |
15 | yadi naḥ sukṛtaṃ kiṃ cid yadi dattaṃ hutaṃ yadi
phalena tasya sarvasya savyasācī jayatv arīn |
16 | evaṃ kathayatāṃ teṣāṃ jayam āśaṃsatāṃ prabho
kṛcchreṇa mahatā rājan rajanī vyatyavartata |
17 | tasyāṃ rajanyāṃ madhye tu pratibuddho janārdanaḥ
smṛtvā pratijñāṃ pārthasya dārukaṃ pratyabhāṣata |
18 | arjunena pratijñātam ārtena hatabandhunā
jayadrathaṃ haniṣyāmi śvobhūta iti dāruka |
19 | tat tu duryodhanaḥ śrutvā mantribhir mantrayiṣyati
yathā jayadrathaṃ pārtho na hanyād iti saṃyuge |
20 | akṣauhiṇyo hi tāḥ sarvā rakṣiṣyanti jayadratham
droṇaś ca saha putreṇa sarvāstravidhipāragaḥ |
21 | eko vīraḥ sahasrākṣo daityadānavamarditā
so 'pi taṃ notsahetājau hantuṃ droṇena rakṣitam |
22 | so 'haṃ śvas tat kariṣyāmi yathā kuntīsuto 'rjunaḥ
aprāpte 'staṃ dinakare haniṣyati jayadratham |
23 | na hi dārā na mitrāṇi jñātayo na ca bāndhavāḥ
kaś cin nānyaḥ priyataraḥ kuntīputrān mamārjunāt |
24 | anarjunam imaṃ lokaṃ muhūrtam api dāruka
udīkṣituṃ na śakto 'haṃ bhavitā na ca tat tathā |
25 | ahaṃ dhvajinyaḥ śatrūṇāṃ sahayāḥ sarathadvipāḥ
arjunārthe haniṣyāmi sakarṇāḥ sasuyodhanāḥ |
26 | śvo nirīkṣantu me vīryaṃ trayo lokā mahāhave
dhanaṃjayārthaṃ samare parākrāntasya dāruka |
27 | śvo narendrasahasrāṇi rājaputraśatāni ca
sāśvadviparathāny ājau vidraviṣyanti dāruka |
28 | śvas tāṃ cakrapramathitāṃ drakṣyase nṛpavāhinīm
mayā kruddhena samare pāṇḍavārthe nipātitām |
29 | śvaḥ sadevāḥ sagandharvāḥ piśācoragarākṣasāḥ
jñāsyanti lokāḥ sarve māṃ suhṛdaṃ savyasācinaḥ |
30 | yas taṃ dveṣṭi sa māṃ dveṣṭi yas tam anu sa mām anu
iti saṃkalpyatāṃ buddhyā śarīrārdhaṃ mamārjunaḥ |
31 | yathā tvam aprabhātāyām asyāṃ niśi rathottamam
kalpayitvā yathāśāstram ādāya vratasaṃyataḥ |
32 | gadāṃ kaumodakīṃ divyāṃ śaktiṃ cakraṃ dhanuḥ śarān
āropya vai rathe sūta sarvopakaraṇāni ca |
33 | sthānaṃ hi kalpayitvā ca rathopasthe dhvajasya me
vainateyasya vīrasya samare rathaśobhinaḥ |
34 | chatraṃ jāmbūnadair jālair arkajvalanasaṃnibhaiḥ
viśvakarmakṛtair divyair aśvān api ca bhūṣitān |
35 | balāhakaṃ meghapuṣpaṃ sainyaṃ sugrīvam eva ca
yuktvā vājivarān yattaḥ kavacī tiṣṭha dāruka |
36 | pāñcajanyasya nirghoṣam ārṣabheṇaiva pūritam
śrutvā tu bhairavaṃ nādam upayāyā javena mām |
37 | ekāhnāham amarṣaṃ ca sarvaduḥkhāni caiva ha
bhrātuḥ pitṛṣvaseyasya vyapaneṣyāmi dāruka |
38 | sarvopāyair yatiṣyāmi yathā bībhatsur āhave
paśyatāṃ dhārtarāṣṭrāṇāṃ haniṣyati jayadratham |
39 | yasya yasya ca bībhatsur vadhe yatnaṃ kariṣyati
āśaṃse sārathe tatra bhavitāsya dhruvo jayaḥ |
40 | dāruka uvāca |
40 | jaya eva dhruvas tasya kuta eva parājayaḥ
yasya tvaṃ puruṣavyāghra sārathyam upajagmivān |
41 | evaṃ caitat kariṣyāmi yathā mām anuśāsasi
suprabhātām imāṃ rātriṃ jayāya vijayasya hi |