Book 7 Chapter 51
1	yudhiṣṭhira uvāca
1	tvayi yāte mahābāho saṃśaptakabalaṃ prati prayatnam akarot tīvram ācāryo grahaṇe mama
2	vyāḍhānīkaṃ vayaṃ droṇaṃ varayāmaḥ sma sarvaśaḥ prativyūhya rathānīkaṃ yatamānaṃ tathā raṇe
3	sa vāryamāṇo rathibhī rakṣitena mayā tathā asmān api jaghānāśu pīḍayan niśitaiḥ śaraiḥ
4	te pīḍyamānā droṇena droṇānīkaṃ na śaknumaḥ prativīkṣitum apy ājau bhettuṃ tat kuta eva tu
5	vayaṃ tv apratimaṃ vīrye sarve saubhadram ātmajam uktavantaḥ sma te tāta bhindhy anīkam iti prabho
6	sa tathā codito 'smābhiḥ sadaśva iva vīryavān asahyam api taṃ bhāraṃ voḍhum evopacakrame
7	sa tavāstropadeśena vīryeṇa ca samanvitaḥ prāviśat tad balaṃ bālaḥ suparṇa iva sāgaram
8	te 'nuyātā vayaṃ vīraṃ sātvatīputram āhave praveṣṭukāmās tenaiva yena sa prāviśac camūm
9	tataḥ saindhavako rājā kṣudras tāta jayadrathaḥ varadānena rudrasya sarvān naḥ samavārayat
10	tato droṇaḥ kṛpaḥ karṇo drauṇiś ca sa bṛhadbalaḥ kṛtavarmā ca saubhadraṃ ṣaḍ rathāḥ paryavārayan
11	parivārya tu taiḥ sarvair yudhi bālo mahārathaiḥ yatamānaḥ paraṃ śaktyā bahubhir virathīkṛtaḥ
12	tato dauḥśāsaniḥ kṣipraṃ tathā tair virathīkṛtam saṃśayaṃ paramaṃ prāpya diṣṭāntenābhyayojayat
13	sa tu hatvā sahasrāṇi dvipāśvarathasādinām rājaputraśataṃ cāgryaṃ vīrāṃś cālakṣitān bahūn
14	bṛhadbalaṃ ca rājānaṃ svargeṇājau prayojya ha tataḥ paramadharmātmā diṣṭāntam upajagmivān
15	etāvad eva nirvṛttam asmākaṃ śokavardhanam sa caivaṃ puruṣavyāghraḥ svargalokam avāptavān
16	saṃjaya uvāca
16	tato 'rjuno vacaḥ śrutvā dharmarājena bhāṣitam hā putra iti niḥśvasya vyathito nyapatad bhuvi
17	viṣaṇṇavadanāḥ sarve parigṛhya dhanaṃjayam netrair animiṣair dīnāḥ pratyavekṣan parasparam
18	pratilabhya tataḥ saṃjñāṃ vāsaviḥ krodhamūrchitaḥ kampamāno jvareṇeva niḥśvasaṃś ca muhur muhuḥ
19	pāṇiṃ pāṇau viniṣpiṣya śvasamāno 'śrunetravān unmatta iva viprekṣann idaṃ vacanam abravīt
20	satyaṃ vaḥ pratijānāmi śvo 'smi hantā jayadratham na ced vadhabhayād bhīto dhārtarāṣṭrān prahāsyati
21	na cāsmāñ śaraṇaṃ gacchet kṛṣṇaṃ vā puruṣottamam bhavantaṃ vā mahārāja śvo 'smi hantā jayadratham
22	dhārtarāṣṭrapriyakaraṃ mayi vismṛtasauhṛdam pāpaṃ bālavadhe hetuṃ śvo 'smi hantā jayadratham
23	rakṣamāṇāś ca taṃ saṃkhye ye māṃ yotsyanti ke cana api droṇakṛpau vīrau chādayiṣyāmi tāñ śaraiḥ
24	yady etad evaṃ saṃgrāme na kuryāṃ puruṣarṣabhāḥ mā sma puṇyakṛtāṃ lokān prāpnuyāṃ śūrasaṃmatān
25	ye lokā mātṛhantṝṇāṃ ye cāpi pitṛghātinām gurudāragāmināṃ ye ca piśunānāṃ ca ye tathā
26	sādhūn asūyatāṃ ye ca ye cāpi parivādinām ye ca nikṣepahartṝṇāṃ ye ca viśvāsaghātinām
27	bhuktapūrvāṃ striyaṃ ye ca nindatām aghaśaṃsinām brahmaghnānāṃ ca ye lokā ye ca goghātinām api
28	pāyasaṃ vā yavānnaṃ vā śākaṃ kṛsaram eva vā saṃyāvāpūpamāṃsāni ye ca lokā vṛthāśnatām tān ahnaivādhigaccheyaṃ na ced dhanyāṃ jayadratham
29	vedādhyāyinam atyarthaṃ saṃśitaṃ vā dvijottamam avamanyamāno yān yāti vṛddhān sādhūṃs tathā gurūn
30	spṛśatāṃ brāhmaṇaṃ gāṃ ca pādenāgniṃ ca yāṃ labhet yāpsu śleṣma purīṣaṃ vā mūtraṃ vā muñcatāṃ gatiḥ tāṃ gaccheyaṃ gatiṃ ghorāṃ na ced dhanyāṃ jayadratham
31	nagnasya snāyamānasya yā ca vandhyātither gatiḥ utkocināṃ mṛṣoktīnāṃ vañcakānāṃ ca yā gatiḥ ātmāpahāriṇāṃ yā ca yā ca mithyābhiśaṃsinām
32	bhṛtyaiḥ saṃdṛśyamānānāṃ putradārāśritais tathā asaṃvibhajya kṣudrāṇāṃ yā gatir mṛṣṭam aśnatām tāṃ gaccheyaṃ gatiṃ ghorāṃ na ced dhanyāṃ jayadratham
33	saṃśritaṃ vāpi yas tyaktvā sādhuṃ tadvacane ratam na bibharti nṛśaṃsātmā nindate copakāriṇam
34	arhate prātiveśyāya śrāddhaṃ yo na dadāti ca anarhate ca yo dadyād vṛṣalīpatyur eva ca
35	madyapo bhinnamaryādaḥ kṛtaghno bhrātṛnindakaḥ teṣāṃ gatim iyāṃ kṣipraṃ na ced dhanyāṃ jayadratham
36	dharmād apetā ye cānye mayā nātrānukīrtitāḥ ye cānukīrtitāḥ kṣipraṃ teṣāṃ gatim avāpnuyām yadi vyuṣṭām imāṃ rātriṃ śvo na hanyāṃ jayadratham
37	imāṃ cāpy aparāṃ bhūyaḥ pratijñāṃ me nibodhata yady asminn ahate pāpe sūryo 'stam upayāsyati ihaiva saṃpraveṣṭāhaṃ jvalitaṃ jātavedasam
38	asurasuramanuṣyāḥ pakṣiṇo voragā vā; pitṛrajanicarā vā brahmadevarṣayo vā caram acaram apīdaṃ yat paraṃ cāpi tasmāt; tad api mama ripuṃ taṃ rakṣituṃ naiva śaktāḥ
39	yadi viśati rasātalaṃ tadagryaṃ; viyad api devapuraṃ diteḥ puraṃ vā tad api śaraśatair ahaṃ prabhāte; bhṛśam abhipatya ripoḥ śiro 'bhihartā
40	evam uktvā vicikṣepa gāṇḍīvaṃ savyadakṣiṇam tasya śabdam atikramya dhanuḥśabdo 'spṛśad divam
41	arjunena pratijñāte pāñcajanyaṃ janārdanaḥ pradadhmau tatra saṃkruddho devadattaṃ dhanaṃjayaḥ
42	sa pāñcajanyo 'cyutavaktravāyunā; bhṛśaṃ supūrṇodaraniḥsṛtadhvaniḥ jagat sapātālaviyaddigīśvaraṃ; prakampayām āsa yugātyaye yathā
43	tato vāditraghoṣāś ca prādurāsan samantataḥ siṃhanādāś ca pāṇḍūnāṃ pratijñāte mahātmanā