Book 7 Chapter 39 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | śaravikṣatagātras tu pratyamitram avasthitam
abhimanyuḥ smayan dhīmān duḥśāsanam athābravīt |
2 | diṣṭyā paśyāmi saṃgrāme māninaṃ śatrum āgatam
niṣṭhuraṃ tyaktadharmāṇam ākrośanaparāyaṇam |
3 | yat sabhāyāṃ tvayā rājño dhṛtarāṣṭrasya śṛṇvataḥ
kopitaḥ paruṣair vākyair dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ jayonmattena bhīmaś ca bahvabaddhaṃ prabhāṣatā |
4 | paravittāpahārasya krodhasyāpraśamasya ca
lobhasya jñānanāśasya drohasyātyāhitasya ca |
5 | pitṝṇāṃ mama rājyasya haraṇasyogradhanvinām
tat tvām idam anuprāptaṃ tat kopād vai mahātmanām |
6 | sadyaś cogram adharmasya phalaṃ prāpnuhi durmate
śāsitāsmy adya te bāṇaiḥ sarvasainyasya paśyataḥ |
7 | adyāham anṛṇas tasya kopasya bhavitā raṇe
amarṣitāyāḥ kṛṣṇāyāḥ kāṅkṣitasya ca me pituḥ |
8 | adya kauravya bhīmasya bhavitāsmy anṛṇo yudhi
na hi me mokṣyase jīvan yadi notsṛjase raṇam |
9 | evam uktvā mahābāhur bāṇaṃ duḥśāsanāntakam
saṃdadhe paravīraghnaḥ kālāgnyanilavarcasam |
10 | tasyoras tūrṇam āsādya jatrudeśe vibhidya tam
athainaṃ pañcaviṃśatyā punaś caiva samarpayat |
11 | sa gāḍhaviddho vyathito rathopastha upāviśat
duḥśāsano mahārāja kaśmalaṃ cāviśan mahat |
12 | sārathis tvaramāṇas tu duḥśāsanam acetasam
raṇamadhyād apovāha saubhadraśarapīḍitam |
13 | pāṇḍavā draupadeyāś ca virāṭaś ca samīkṣya tam
pāñcālāḥ kekayāś caiva siṃhanādam athānadan |
14 | vāditrāṇi ca sarvāṇi nānāliṅgāni sarvaśaḥ
prāvādayanta saṃhṛṣṭāḥ pāṇḍūnāṃ tatra sainikāḥ |
15 | paśyantaḥ smayamānāś ca saubhadrasya viceṣṭitam
atyantavairiṇaṃ dṛptaṃ dṛṣṭvā śatruṃ parājitam |
16 | dharmamārutaśakrāṇām āśvinoḥ pratimās tathā
dhārayanto dhvajāgreṣu draupadeyā mahārathāḥ |
17 | sātyakiś cekitānaś ca dhṛṣṭadyumnaśikhaṇḍinau
kekayā dhṛṣṭaketuś ca matsyapāñcālasṛṃjayāḥ |
18 | pāṇḍavāś ca mudā yuktā yudhiṣṭhirapurogamāḥ
abhyavartanta sahitā droṇānīkaṃ bibhitsavaḥ |
19 | tato 'bhavan mahad yuddhaṃ tvadīyānāṃ paraiḥ saha
jayam ākāṅkṣamāṇānāṃ śūrāṇām anivartinām |
20 | duryodhano mahārāja rādheyam idam abravīt
paśya duḥśāsanaṃ vīram abhimanyuvaśaṃ gatam |
21 | pratapantam ivādityaṃ nighnantaṃ śātravān raṇe
saubhadram udyatās trātum abhidhāvanti pāṇḍavāḥ |
22 | tataḥ karṇaḥ śarais tīkṣṇair abhimanyuṃ durāsadam
abhyavarṣata saṃkruddhaḥ putrasya hitakṛt tava |
23 | tasya cānucarāṃs tīkṣṇair vivyādha parameṣubhiḥ
avajñāpūrvakaṃ vīraḥ saubhadrasya raṇājire |
24 | abhimanyus tu rādheyaṃ trisaptatyā śilīmukhaiḥ
avidhyat tvarito rājan droṇaṃ prepsur mahāmanāḥ |
25 | taṃ tadā nāśakat kaś cid droṇād vārayituṃ raṇe
ārujantaṃ rathaśreṣṭhān vajrahastam ivāsurān |
26 | tataḥ karṇo jayaprepsur mānī sarvadhanurbhṛtām
saubhadraṃ śataśo 'vidhyad uttamāstrāṇi darśayan |
27 | so 'strair astravidāṃ śreṣṭho rāmaśiṣyaḥ pratāpavān
samare śatrudurdharṣam abhimanyum apīḍayat |
28 | sa tathā pīḍyamānas tu rādheyenāstravṛṣṭibhiḥ
samare 'marasaṃkāśaḥ saubhadro na vyaṣīdata |
29 | tataḥ śilāśitais tīkṣṇair bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ
chittvā dhanūṃṣi śūrāṇām ārjuniḥ karṇam ārdayat sa dhvajaṃ kārmukaṃ cāsya chittvā bhūmau nyapātayat |
30 | tataḥ kṛcchragataṃ karṇaṃ dṛṣṭvā karṇād anantaraḥ
saubhadram abhyayāt tūrṇaṃ dṛḍham udyamya kārmukam |
31 | tata uccukruśuḥ pārthās teṣāṃ cānucarā janāḥ
vāditrāṇi ca saṃjaghnuḥ saubhadraṃ cāpi tuṣṭuvuḥ |