Book 6 Chapter 109
1	saṃjaya uvāca
1	bhagadattaḥ kṛpaḥ śalyaḥ kṛtavarmā ca sātvataḥ vindānuvindāv āvantyau saindhavaś ca jayadrathaḥ
2	citraseno vikarṇaś ca tathā durmarṣaṇo yuvā daśaite tāvakā yodhā bhīmasenam ayodhayan
3	mahatyā senayā yuktā nānādeśasamutthayā bhīṣmasya samare rājan prārthayānā mahad yaśaḥ
4	śalyas tu navabhir bāṇair bhīmasenam atāḍayat kṛtavarmā tribhir bāṇaiḥ kṛpaś ca navabhiḥ śaraiḥ
5	citraseno vikarṇaś ca bhagadattaś ca māriṣa daśabhir daśabhir bhallair bhīmasenam atāḍayan
6	saindhavaś ca tribhir bāṇair jatrudeśe 'bhyatāḍayat vindānuvindāv āvantyau pañcabhiḥ pañcabhiḥ śaraiḥ durmarṣaṇaś ca viṃśatyā pāṇḍavaṃ niśitaiḥ śaraiḥ
7	sa tān sarvān mahārāja bhrājamānān pṛthak pṛthak pravīrān sarvalokasya dhārtarāṣṭrān mahārathān vivyādha bahubhir bāṇair bhīmaseno mahābalaḥ
8	śalyaṃ pañcāśatā viddhvā kṛtavarmāṇam aṣṭabhiḥ kṛpasya saśaraṃ cāpaṃ madhye ciccheda bhārata athainaṃ chinnadhanvānaṃ punar vivyādha pañcabhiḥ
9	vindānuvindau ca tathā tribhis tribhir atāḍayat durmarṣaṇaṃ ca viṃśatyā citrasenaṃ ca pañcabhiḥ
10	vikarṇaṃ daśabhir bāṇaiḥ pañcabhiś ca jayadratham viddhvā bhīmo 'nadad dhṛṣṭaḥ saindhavaṃ ca punas tribhiḥ
11	athānyad dhanur ādāya gautamo rathināṃ varaḥ bhīmaṃ vivyādha saṃrabdho daśabhir niśitaiḥ śaraiḥ
12	sa viddho bahubhir bāṇais tottrair iva mahādvipaḥ tataḥ kruddho mahābāhur bhīmasenaḥ pratāpavān gautamaṃ tāḍayām āsa śarair bahubhir āhave
13	saindhavasya tathāśvāṃś ca sārathiṃ ca tribhiḥ śaraiḥ prāhiṇon mṛtyulokāya kālāntakasamadyutiḥ
14	hatāśvāt tu rathāt tūrṇam avaplutya mahārathaḥ śarāṃś cikṣepa niśitān bhīmasenasya saṃyuge
15	tasya bhīmo dhanurmadhye dvābhyāṃ ciccheda bhārata bhallābhyāṃ bharataśreṣṭha saindhavasya mahātmanaḥ
16	sa cchinnadhanvā viratho hatāśvo hatasārathiḥ citrasenarathaṃ rājann āruroha tvarānvitaḥ
17	atyadbhutaṃ raṇe karma kṛtavāṃs tatra pāṇḍavaḥ mahārathāñ śarair viddhvā vārayitvā mahārathaḥ virathaṃ saindhavaṃ cakre sarvalokasya paśyataḥ
18	nātīva mamṛṣe śalyo bhīmasenasya vikramam sa saṃdhāya śarāṃs tīkṣṇān karmāraparimārjitān bhīmaṃ vivyādha saptatyā tiṣṭha tiṣṭheti cābravīt
19	kṛpaś ca kṛtavarmā ca bhagadattaś ca māriṣa vindānuvindāv āvantyau citrasenaś ca saṃyuge
20	durmarṣaṇo vikarṇaś ca sindhurājaś ca vīryavān bhīmaṃ te vivyadhus tūrṇaṃ śalyahetor ariṃdamāḥ
21	sa tu tān prativivyādha pañcabhiḥ pañcabhiḥ śaraiḥ śalyaṃ vivyādha saptatyā punaś ca daśabhiḥ śaraiḥ
22	taṃ śalyo navabhir viddhvā punar vivyādha pañcabhiḥ sārathiṃ cāsya bhallena gāḍhaṃ vivyādha marmaṇi
23	viśokaṃ vīkṣya nirbhinnaṃ bhīmasenaḥ pratāpavān madrarājaṃ tribhir bāṇair bāhvor urasi cārpayat
24	tathetarān maheṣvāsāṃs tribhis tribhir ajihmagaiḥ tāḍayām āsa samare siṃhavac ca nanāda ca
25	te hi yattā maheṣvāsāḥ pāṇḍavaṃ yuddhadurmadam tribhis tribhir akuṇṭhāgrair bhṛśaṃ marmasv atāḍayan
26	so 'tividdho maheṣvāso bhīmaseno na vivyathe parvato vāridhārābhir varṣamāṇair ivāmbudaiḥ
27	śalyaṃ ca navabhir bāṇair bhṛśaṃ viddhvā mahāyaśāḥ prāgjyotiṣaṃ śatenājau rājan vivyādha vai dṛḍham
28	tatas tu saśaraṃ cāpaṃ sātvatasya mahātmanaḥ kṣurapreṇa sutīkṣṇena ciccheda kṛtahastavat
29	athānyad dhanur ādāya kṛtavarmā vṛkodaram ājaghāna bhruvor madhye nārācena paraṃtapa
30	bhīmas tu samare viddhvā śalyaṃ navabhir āyasaiḥ bhagadattaṃ tribhiś caiva kṛtavarmāṇam aṣṭabhiḥ
31	dvābhyāṃ dvābhyāṃ ca vivyādha gautamaprabhṛtīn rathān te tu taṃ samare rājan vivyadhur niśitaiḥ śaraiḥ
32	sa tathā pīḍyamāno 'pi sarvatas tair mahārathaiḥ matvā tṛṇena tāṃs tulyān vicacāra gatavyathaḥ
33	te cāpi rathināṃ śreṣṭhā bhīmāya niśitāñ śarān preṣayām āsur avyagrāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ
34	tasya śaktiṃ mahāvegāṃ bhagadatto mahārathaḥ cikṣepa samare vīraḥ svarṇadaṇḍāṃ mahādhanām
35	tomaraṃ saindhavo rājā paṭṭiśaṃ ca mahābhujaḥ śataghnīṃ ca kṛpo rājañ śaraṃ śalyaś ca saṃyuge
36	athetare maheṣvāsāḥ pañca pañca śilīmukhān bhīmasenaṃ samuddiśya preṣayām āsur ojasā
37	tomaraṃ sa dvidhā cakre kṣurapreṇānilātmajaḥ paṭṭiśaṃ ca tribhir bāṇaiś ciccheda tilakāṇḍavat
38	sa bibheda śataghnīṃ ca navabhiḥ kaṅkapatribhiḥ madrarājaprayuktaṃ ca śaraṃ chittvā mahābalaḥ
39	śaktiṃ ciccheda sahasā bhagadatteritāṃ raṇe tathetarāñ śarān ghorāñ śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ
40	bhīmaseno raṇaślāghī tridhaikaikaṃ samācchinat tāṃś ca sarvān maheṣvāsāṃs tribhis tribhir atāḍayat
41	tato dhanaṃjayas tatra vartamāne mahāraṇe jagāma sa rathenājau bhīmaṃ dṛṣṭvā mahāratham nighnantaṃ samare śatrūn yodhayānaṃ ca sāyakaiḥ
42	tau tu tatra mahātmānau sametau vīkṣya pāṇḍavau nāśaśaṃsur jayaṃ tatra tāvakāḥ puruṣarṣabha
43	athārjuno raṇe bhīṣmaṃ yodhayan vai mahāratham bhīṣmasya nidhanākāṅkṣī puraskṛtya śikhaṇḍinam
44	āsasāda raṇe yodhāṃs tāvakān daśa bhārata ye sma bhīmaṃ raṇe rājan yodhayanto vyavasthitāḥ bībhatsus tān athāvidhyad bhīmasya priyakāmyayā
45	tato duryodhano rājā suśarmāṇam acodayat arjunasya vadhārthāya bhīmasenasya cobhayoḥ
46	suśarman gaccha śīghraṃ tvaṃ balaughaiḥ parivāritaḥ jahi pāṇḍusutāv etau dhanaṃjayavṛkodarau
47	tac chrutvā śāsanaṃ tasya trigartaḥ prasthalādhipaḥ abhidrutya raṇe bhīmam arjunaṃ caiva dhanvinau
48	rathair anekasāhasraiḥ parivavre samantataḥ tataḥ pravavṛte yuddham arjunasya paraiḥ saha