Book 6 Chapter 66 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | akarot tumulaṃ yuddhaṃ bhīṣmaḥ śāṃtanavas tadā
bhīmasenabhayād icchan putrāṃs tārayituṃ tava |
2 | pūrvāhṇe tan mahāraudraṃ rājñāṃ yuddham avartata
kurūṇāṃ pāṇḍavānāṃ ca mukhyaśūravināśanam |
3 | tasminn ākulasaṃgrāme vartamāne mahābhaye
abhavat tumulaḥ śabdaḥ saṃspṛśan gaganaṃ mahat |
4 | nadadbhiś ca mahānāgair heṣamāṇaiś ca vājibhiḥ
bherīśaṅkhaninādaiś ca tumulaḥ samapadyata |
5 | yuyutsavas te vikrāntā vijayāya mahābalāḥ
anyonyam abhigarjanto goṣṭheṣv iva maharṣabhāḥ |
6 | śirasāṃ pātyamānānāṃ samare niśitaiḥ śaraiḥ
aśmavṛṣṭir ivākāśe babhūva bharatarṣabha |
7 | kuṇḍaloṣṇīṣadhārīṇi jātarūpojjvalāni ca
patitāni sma dṛśyante śirāṃsi bharatarṣabha |
8 | viśikhonmathitair gātrair bāhubhiś ca sakārmukaiḥ
sahastābharaṇaiś cānyair abhavac chāditā mahī |
9 | kavacopahitair gātrair hastaiś ca samalaṃkṛtaiḥ
mukhaiś ca candrasaṃkāśai raktāntanayanaiḥ śubhaiḥ |
10 | gajavājimanuṣyāṇāṃ sarvagātraiś ca bhūpate
āsīt sarvā samākīrṇā muhūrtena vasuṃdharā |
11 | rajomeghaiś ca tumulaiḥ śastravidyutprakāśitaiḥ
āyudhānāṃ ca nirghoṣaḥ stanayitnusamo 'bhavat |
12 | sa saṃprahāras tumulaḥ kaṭukaḥ śoṇitodakaḥ
prāvartata kurūṇāṃ ca pāṇḍavānāṃ ca bhārata |
13 | tasmin mahābhaye ghore tumule lomaharṣaṇe
vavarṣuḥ śaravarṣāṇi kṣatriyā yuddhadurmadāḥ |
14 | krośanti kuñjarās tatra śaravarṣapratāpitāḥ
tāvakānāṃ pareṣāṃ ca saṃyuge bharatottama aśvāś ca paryadhāvanta hatārohā diśo daśa |
15 | utpatya nipatanty anye śaraghātaprapīḍitāḥ
tāvakānāṃ pareṣāṃ ca yodhānāṃ bharatarṣabha |
16 | aśvānāṃ kuñjarāṇāṃ ca rathānāṃ cātivartatām
saṃghātāḥ sma pradṛśyante tatra tatra viśāṃ pate |
17 | gadābhir asibhiḥ prāsair bāṇaiś ca nataparvabhiḥ
jaghnuḥ parasparaṃ tatra kṣatriyāḥ kālacoditāḥ |
18 | apare bāhubhir vīrā niyuddhakuśalā yudhi
bahudhā samasajjanta āyasaiḥ parighair iva |
19 | muṣṭibhir jānubhiś caiva talaiś caiva viśāṃ pate
anyonyaṃ jaghnire vīrās tāvakāḥ pāṇḍavaiḥ saha |
20 | virathā rathinaś cātra nistriṃśavaradhāriṇaḥ
anyonyam abhidhāvanta parasparavadhaiṣiṇaḥ |
21 | tato duryodhano rājā kaliṅgair bahubhir vṛtaḥ
puraskṛtya raṇe bhīṣmaṃ pāṇḍavān abhyavartata |
22 | tathaiva pāṇḍavāḥ sarve parivārya vṛkodaram
bhīṣmam abhyadravan kruddhā raṇe rabhasavāhanāḥ |