Book 6 Chapter 47 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | krauñcaṃ tato mahāvyūham abhedyaṃ tanayas tava
vyūḍhaṃ dṛṣṭvā mahāghoraṃ pārthenāmitatejasā |
2 | ācāryam upasaṃgamya kṛpaṃ śalyaṃ ca māriṣa
saumadattiṃ vikarṇaṃ ca aśvatthāmānam eva ca |
3 | duḥśāsanādīn bhrātṝṃś ca sa sarvān eva bhārata
anyāṃś ca subahūñ śūrān yuddhāya samupāgatān |
4 | prāhedaṃ vacanaṃ kāle harṣayaṃs tanayas tava
nānāśastrapraharaṇāḥ sarve śastrāstravedinaḥ |
5 | ekaikaśaḥ samarthā hi yūyaṃ sarve mahārathāḥ
pāṇḍuputrān raṇe hantuṃ sasainyān kim u saṃhatāḥ |
6 | aparyāptaṃ tad asmākaṃ balaṃ bhīṣmābhirakṣitam
paryāptaṃ tv idam eteṣāṃ balaṃ pārthivasattamāḥ |
7 | saṃsthānāḥ śūrasenāś ca veṇikāḥ kukurās tathā
ārevakās trigartāś ca madrakā yavanās tathā |
8 | śatruṃjayena sahitās tathā duḥśāsanena ca
vikarṇena ca vīreṇa tathā nandopanandakaiḥ |
9 | citrasenena sahitāḥ sahitāḥ pāṇibhadrakaiḥ
bhīṣmam evābhirakṣantu saha sainyapuraskṛtāḥ |
10 | tato droṇaś ca bhīṣmaś ca tava putraś ca māriṣa
avyūhanta mahāvyūhaṃ pāṇḍūnāṃ pratibādhane |
11 | bhīṣmaḥ sainyena mahatā samantāt parivāritaḥ
yayau prakarṣan mahatīṃ vāhinīṃ surarāḍ iva |
12 | tam anvayān maheṣvāso bhāradvājaḥ pratāpavān
kuntalaiś ca daśārṇaiś ca māgadhaiś ca viśāṃ pate |
13 | vidarbhair mekalaiś caiva karṇaprāvaraṇair api
sahitāḥ sarvasainyena bhīṣmam āhavaśobhinam |
14 | gāndhārāḥ sindhusauvīrāḥ śibayo 'tha vasātayaḥ
śakuniś ca svasainyena bhāradvājam apālayat |
15 | tato duryodhano rājā sahitaḥ sarvasodaraiḥ
aśvātakair vikarṇaiś ca tathā śarmilakosalaiḥ |
16 | daradaiś cūcupaiś caiva tathā kṣudrakamālavaiḥ
abhyarakṣata saṃhṛṣṭaḥ saubaleyasya vāhinīm |
17 | bhūriśravāḥ śalaḥ śalyo bhagadattaś ca māriṣa
vindānuvindāv āvantyau vāmaṃ pārśvam apālayan |
18 | saumadattiḥ suśarmā ca kāmbojaś ca sudakṣiṇaḥ
śatāyuś ca śrutāyuś ca dakṣiṇaṃ pārśvam āsthitāḥ |
19 | aśvatthāmā kṛpaś caiva kṛtavarmā ca sātvataḥ
mahatyā senayā sārdhaṃ senāpṛṣṭhe vyavasthitāḥ |
20 | pṛṣṭhagopās tu tasyāsan nānādeśyā janeśvarāḥ
ketumān vasudānaś ca putraḥ kāśyasya cābhibhūḥ |
21 | tatas te tāvakāḥ sarve hṛṣṭā yuddhāya bhārata
dadhmuḥ śaṅkhān mudā yuktāḥ siṃhanādāṃś ca nādayan |
22 | teṣāṃ śrutvā tu hṛṣṭānāṃ kuruvṛddhaḥ pitāmahaḥ
siṃhanādaṃ vinadyoccaiḥ śaṅkhaṃ dadhmau pratāpavān |
23 | tataḥ śaṅkhāś ca bheryaś ca peśyaś ca vividhāḥ paraiḥ
ānakāś cābhyahanyanta sa śabdas tumulo 'bhavat |
24 | tataḥ śvetair hayair yukte mahati syandane sthitau
pradadhmatuḥ śaṅkhavarau hemaratnapariṣkṛtau |
25 | pāñcajanyaṃ hṛṣīkeśo devadattaṃ dhanaṃjayaḥ
pauṇḍraṃ dadhmau mahāśaṅkhaṃ bhīmakarmā vṛkodaraḥ |
26 | anantavijayaṃ rājā kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ
nakulaḥ sahadevaś ca sughoṣamaṇipuṣpakau |
27 | kāśirājaś ca śaibyaś ca śikhaṇḍī ca mahārathaḥ
dhṛṣṭadyumno virāṭaś ca sātyakiś ca mahāyaśāḥ |
28 | pāñcālyaś ca maheṣvāso draupadyāḥ pañca cātmajāḥ
sarve dadhmur mahāśaṅkhān siṃhanādāṃś ca nedire |
29 | sa ghoṣaḥ sumahāṃs tatra vīrais taiḥ samudīritaḥ
nabhaś ca pṛthivīṃ caiva tumulo vyanunādayat |
30 | evam ete mahārāja prahṛṣṭāḥ kurupāṇḍavāḥ
punar yuddhāya saṃjagmus tāpayānāḥ parasparam |