Book 6 Chapter 22 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | tato yudhiṣṭhiro rājā svāṃ senāṃ samacodayat
prativyūhann anīkāni bhīṣmasya bharatarṣabha |
2 | yathoddiṣṭāny anīkāni pratyavyūhanta pāṇḍavāḥ
svargaṃ param abhīpsantaḥ suyuddhena kurūdvahāḥ |
3 | madhye śikhaṇḍino 'nīkaṃ rakṣitaṃ savyasācinā
dhṛṣṭadyumnasya ca svayaṃ bhīmena paripālitam |
4 | anīkaṃ dakṣiṇaṃ rājan yuyudhānena pālitam
śrīmatā sātvatāgryeṇa śakreṇeva dhanuṣmatā |
5 | mahendrayānapratimaṃ rathaṃ tu; sopaskaraṃ hāṭakaratnacitram
yudhiṣṭhiraḥ kāñcanabhāṇḍayoktraṃ; samāsthito nāgakulasya madhye |
6 | samucchritaṃ dāntaśalākam asya; supāṇḍuraṃ chatram atīva bhāti
pradakṣiṇaṃ cainam upācaranti; maharṣayaḥ saṃstutibhir narendram |
7 | purohitāḥ śatruvadhaṃ vadanto; maharṣivṛddhāḥ śrutavanta eva
japyaiś ca mantraiś ca tathauṣadhībhiḥ; samantataḥ svasty ayanaṃ pracakruḥ |
8 | tataḥ sa vastrāṇi tathaiva gāś ca; phalāni puṣpāṇi tathaiva niṣkān
kurūttamo brāhmaṇasān mahātmā; kurvan yayau śakra ivāmarebhyaḥ |
9 | sahasrasūryaḥ śatakiṅkiṇīkaḥ; parārdhyajāmbūnadahemacitraḥ
ratho 'rjunasyāgnir ivārcimālī; vibhrājate śvetahayaḥ sucakraḥ |
10 | tam āsthitaḥ keśavasaṃgṛhītaṃ; kapidhvajaṃ gāṇḍivabāṇahastaḥ
dhanurdharo yasya samaḥ pṛthivyāṃ; na vidyate no bhavitā vā kadā cit |
11 | udvartayiṣyaṃs tava putrasenām; atīva raudraṃ sa bibharti rūpam
anāyudho yaḥ subhujo bhujābhyāṃ; narāśvanāgān yudhi bhasma kuryāt |
12 | sa bhīmasenaḥ sahito yamābhyāṃ; vṛkodaro vīrarathasya goptā
taṃ prekṣya mattarṣabhasiṃhakhelaṃ; loke mahendrapratimānakalpam |
13 | samīkṣya senāgragataṃ durāsadaṃ; pravivyathuḥ paṅkagatā ivoṣṭrāḥ
vṛkodaraṃ vāraṇarājadarpaṃ; yodhās tvadīyā bhayavignasattvāḥ |
14 | anīkamadhye tiṣṭhantaṃ rājaputraṃ durāsadam
abravīd bharataśreṣṭhaṃ guḍākeśaṃ janārdanaḥ |
15 | vāsudeva uvāca |
15 | ya eṣa goptā pratapan balastho; yo naḥ senāṃ siṃha ivekṣate ca
sa eṣa bhīṣmaḥ kuruvaṃśaketur; yenāhṛtās triṃśato vājimedhāḥ |
16 | etāny anīkāni mahānubhāvaṃ; gūhanti meghā iva gharmaraśmim
etāni hatvā puruṣapravīra; kāṅkṣasva yuddhaṃ bharatarṣabheṇa |
17 | dhṛtarāṣṭra uvāca |
17 | keṣāṃ prahṛṣṭās tatrāgre yodhā yudhyanti saṃjaya
udagramanasaḥ ke 'tra ke vā dīnā vicetasaḥ |
18 | ke pūrvaṃ prāharaṃs tatra yuddhe hṛdayakampane
māmakāḥ pāṇḍavānāṃ vā tan mamācakṣva saṃjaya |
19 | kasya senāsamudaye gandhamālyasamudbhavaḥ
vācaḥ pradakṣiṇāś caiva yodhānām abhigarjatām |
20 | saṃjaya uvāca |
20 | ubhayoḥ senayos tatra yodhā jahṛṣire mudā
sragdhūpapānagandhānām ubhayatra samudbhavaḥ |
21 | saṃhatānām anīkānāṃ vyūḍhānāṃ bharatarṣabha
saṃsarpatām udīrṇānāṃ vimardaḥ sumahān abhūt |
22 | vāditraśabdas tumulaḥ śaṅkhabherīvimiśritaḥ
kuñjarāṇāṃ ca nadatāṃ sainyānāṃ ca prahṛṣyatām |