Book 6 Chapter 5
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	evam uktvā yayau vyāso dhṛtarāṣṭrāya dhīmate dhṛtarāṣṭro 'pi tac chrutvā dhyānam evānvapadyata
2	sa muhūrtam iva dhyātvā viniḥśvasya muhur muhuḥ saṃjayaṃ saṃśitātmānam apṛcchad bharatarṣabha
3	saṃjayeme mahīpālāḥ śūrā yuddhābhinandinaḥ anyonyam abhinighnanti śastrair uccāvacair api
4	pārthivāḥ pṛthivīhetoḥ samabhityaktajīvitāḥ na ca śāmyanti nighnanto vardhayanto yamakṣayam
5	bhaumam aiśvaryam icchanto na mṛṣyante parasparam manye bahuguṇā bhūmis tan mamācakṣva saṃjaya
6	bahūni ca sahasrāṇi prayutāny arbudāni ca koṭyaś ca lokavīrāṇāṃ sametāḥ kurujāṅgale
7	deśānāṃ ca parīmāṇaṃ nagarāṇāṃ ca saṃjaya śrotum icchāmi tattvena yata ete samāgatāḥ
8	divyabuddhipradīpena yuktas tvaṃ jñānacakṣuṣā prasādāt tasya viprarṣer vyāsasyāmitatejasaḥ
9	saṃjaya uvāca
9	yathāprajñaṃ mahāprājña bhaumān vakṣyāmi te guṇān śāstracakṣur avekṣasva namas te bharatarṣabha
10	dvividhānīha bhūtāni trasāni sthāvarāṇi ca trasānāṃ trividhā yonir aṇḍasvedajarāyujāḥ
11	trasānāṃ khalu sarveṣāṃ śreṣṭhā rājañ jarāyujāḥ jarāyujānāṃ pravarā mānavāḥ paśavaś ca ye
12	nānārūpāṇi bibhrāṇās teṣāṃ bhedāś caturdaśa araṇyavāsinaḥ sapta saptaiṣāṃ grāmavāsinaḥ
13	siṃhavyāghravarāhāś ca mahiṣā vāraṇās tathā ṛkṣāś ca vānarāś caiva saptāraṇyāḥ smṛtā nṛpa
14	gaur ajo manujo meṣo vājyaśvataragardabhāḥ ete grāmyāḥ samākhyātāḥ paśavaḥ sapta sādhubhiḥ
15	ete vai paśavo rājan grāmyāraṇyāś caturdaśa vedoktāḥ pṛthivīpāla yeṣu yajñāḥ pratiṣṭhitāḥ
16	grāmyāṇāṃ puruṣaḥ śreṣṭhaḥ siṃhaś cāraṇyavāsinām sarveṣām eva bhūtānām anyonyenābhijīvanam
17	udbhijjāḥ sthāvarāḥ proktās teṣāṃ pañcaiva jātayaḥ vṛkṣagulmalatāvallyas tvaksārās tṛṇajātayaḥ
18	eṣāṃ viṃśatir ekonā mahābhūteṣu pañcasu caturviṃśatir uddiṣṭā gāyatrī lokasaṃmatā
19	ya etāṃ veda gāyatrīṃ puṇyāṃ sarvaguṇānvitām tattvena bharataśreṣṭha sa lokān na praṇaśyati
20	bhūmau hi jāyate sarvaṃ bhūmau sarvaṃ praṇaśyati bhūmiḥ pratiṣṭhā bhūtānāṃ bhūmir eva parāyaṇam
21	yasya bhūmis tasya sarvaṃ jagat sthāvarajaṅgamam tatrābhigṛddhā rājāno vinighnantītaretaram